Ga naar inhoud. | Ga naar navigatie

Persoonlijke hulpmiddelen

Navigatie

Nieuws

2025

Pilocarpine te overwegen bij Sjögren
Bij sommige patiënten met de ziekte van Sjögren en een speekselklierdisfunctie kan een parasympathicomimeticum zoals pilocarpine worden overwogen. Dit staat in de nieuwe richtlijn Topicale en systemische behandeling van de ziekte van Sjögren.
Veel meer patiënten in Nederland met MS dan eerder gedacht
In Nederland zijn aanzienlijk meer mensen met multiple sclerose (MS) dan toe nu toe werd aangenomen: in totaal 36.000 patiënten. Tot twee jaar geleden ging het om zo’n 18.000 patiënten. Dat stellen onderzoekers van Amsterdam UMC, Nivel en het Rijnstate ziekenhuis, die aangeven dat meer zorgverleners nodig zijn met expertise op het vlak van MS.
‘Impact tekorten geneesmiddelen blijft onverminderd groot’
Het aantal geneesmiddelentekorten was vorig jaar lager dan een jaar eerder, 1563 tegenover 2292, maar dit is wel het op een na hoogste getal in de afgelopen tien jaar. Dat blijkt uit cijfers van KNMP Farmanco. Volgens KNMP-voorzitter Aris Prins nemen de tekorten dramatische vormen aan en blijft de impact enorm: “We merken aan niets dat het minder erg wordt.”
Antihistaminicum voorkeur bij ernstige zwangerschapsmisselijkheid
Start bij vrouwen met hyperemesis gravidarum met een antihistaminicum of een combinatiepreparaat van een antihistaminicum en pyridoxine. Dit adviseert de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) in een nieuwe richtlijn.
Impasse duurt voort rond cao apotheekmedewerkers
Na maanden van acties en landelijke stakingen is er nog steeds geen zicht op een nieuwe cao Apotheken. Sommige openbaar apothekers wachten niet langer en verhogen alvast de lonen van hun eigen personeel. “Hiermee kan ik de rust terugbrengen in het apotheekteam.”
CBG: fezolinetant kan ernstige leverschade veroorzaken
Het gebruik van het medicijn fezolinetant (Veoza), voor matige tot ernstige opvliegers tijdens de overgang, kan ernstige leverschade veroorzaken. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert artsen vóór en tijdens de behandeling de functie van de lever goed in de gaten te houden en leverfunctietesten te doen.
‘DoxyPEP niet voorschrijven vanwege risico’s antibioticaresistentie’
Het is niet verstandig doxyPEP voor te schrijven om soa’s te voorkomen na seks zonder condoom. Dat adviseert een landelijke werkgroep van experts, onder leiding van Soa Aids Nederland, vanwege de risico’s op antibioticaresistentie en het gebrek aan kennis over de effecten op de lange termijn.
Voorlopig overstapcijfer Vektis: 6,7% wisselt van zorgverzekeraar
Eind vorig jaar is 6,7% van de verzekerden overgestapt naar een andere zorgverzekeraar. Dat zijn in totaal 1,2 miljoen overstappers. Dat blijkt uit een voorlopige analyse door Vektis van cijfers die door alle zorgverzekeraars zijn aangeleverd.
'Verhoogd risico op oogaandoening door semaglutide'
Het gebruik van semaglutide kan de oogziekte NAION veroorzaken, blijkt uit twee studies. Voor de Europese geneesmiddelenbewakingscommissie PRAC reden om alle beschikbare data opnieuw te gaan beoordelen.
Zorginstituut vraagt fabrikanten met klem informatie over dure medicijnen
Zorginstituut Nederland kan nog niet adviseren over de vergoeding van de twee dure kankermedicijnen brexu-cel (Tecartus) en ripretinib (Qinlock) uit het basispakket omdat de fabrikanten niet duidelijk maken hoeveel langer patiënten leven met deze behandeling. Het Zorginstituut verzoekt de fabrikanten met klem de informatie alsnog aan te leveren. “Als overheid trekken we hier de grens.”
Nivel: jaarlijkse griepepidemie in Nederland lijkt begonnen
In steeds meer keel- en neusmonsters van patiënten met griepachtige verschijnselen wordt het influenzavirus gevonden. Ook neemt het aantal patiënten dat met deze klachten naar de huisarts gaat flink toe. Hiermee lijkt de jaarlijkse griepepidemie begonnen, melden experts van het Nivel, RIVM en Erasmus MC.
CBS: bedrijfsresultaat grootste zorgsectoren gestegen met 14%
Het gezamenlijke bedrijfsresultaat voor belastingen van de vier grootste zorgsectoren is in 2023 vergeleken met een jaar eerder met 14,1% gestegen naar € 1,4 miljard. Een jaar eerder daalde het bedrijfsresultaat van deze sectoren nog met ruim 30%. Dat blijkt uit de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Permetrinecrème voorkeur bij jonge kinderen met scabiës
Kinderen jonger dan 2 maanden met scabiës moeten bij voorkeur een permetrinecrème krijgen. Dit adviseert huisartsenorganisatie NHG in de herziene behandelrichtlijn voor schurft.
Helft vrouwen ervaart ernstige pijn tijdens plaatsing spiraal
De helft van de vrouwen die een koper- of hormoonspiraal hebben of in de afgelopen vijf jaar hadden, ervaarde ernstige tot ondraaglijke pijn tijdens het plaatsen hiervan. Dat blijkt uit onderzoek van Ipsos I&O, in opdracht van Stichting Ava, landelijke cliëntenorganisatie voor vrouwen, trans en non-binaire personen met een baarmoeder in de reproductieve leeftijd.
Ook Eerste Kamer stemt voor verbod op designerdrugs
Na de Tweede Kamer heeft ook de Eerste Kamer gestemd voor een verbod op nieuwe psychoactieve stoffen, ook wel designerdrugs genoemd. Met dit besluit vallen hele stofgroepen met dezelfde chemische basisstructuur onder de Opiumwet en zijn veelvoorkomende designerdrugs bij voorbaat verboden, ongeacht de specifieke samenstelling, meldt VWS.
ACM: verplicht het openstellen van digitale informatiesystemen
Door signalen dat de ICT-markten in de zorg niet goed functioneren moeten leveranciers verplicht worden hun informatiesystemen open te stellen voor koppelingen met andere leveranciers en zorgaanbieders. Doel is innovatie stimuleren, lagere administratieve lasten en betere zorg. Dat adviseert de Autoriteit Consument & Markt (ACM) aan het ministerie van VWS.
Zorginstituut adviseert lagere prijs voor medicijnen multipel myeloom
Voor geneesmiddelen die worden ingezet bij de behandeling van multipel myeloom, zoals daratumumab, carfilzomab en isatuximab, moet de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een lager prijs afspreken met de fabrikanten. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland.
RIVM: ongekende stijging kinkhoestmeldingen in 2023
In 2023 kregen meer mensen in Nederland een ziekte waartegen gevaccineerd wordt vanuit het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) dan in 2022. Vooral bij kinkhoest nam het aantal meldingen enorm toe. Dit komt doordat er in een deel van 2022 nog coronamaatregelen waren, zoals afstand houden, meldt het RIVM.
‘Borstkankermedicijn pembrolizumab vergroot overlevingskans’
Jonge vrouwen met triple-negatieve borstkanker en veel risico op terugkeer van de ziekte hebben een grotere overlevingskans als ze, naast een operatie, worden behandeld met pembrolizumab (Keytruda). In een herbeoordeling concludeert Zorginstituut Nederland dat deze immunotherapie voortaan kan worden vergoed door zorgverzekeraars.
Afslankpillen DynaPills en Meri bevatten gevaarlijke stoffen
De afslankpillen DynaPills en Meri-capsules, die worden aangeboden via Instagram en TikTok, bevatten gevaarlijke ingrediënten zoals sibutramine. De pillen kunnen ernstige bijwerken veroorzaken. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) waarschuwt consumenten om deze afslankpillen niet te gebruiken.
Isotretinoïne inzetbaar bij kinderen met acne
Het gebruik van isotretinoïne is te overwegen bij jonge kinderen met acne. Dit staat in de herziene richtlijn Acne vulgaris.
IGJ roept zorgaanbieders op voorzichtig te zijn met generatieve AI
Zorginstellingen en zorgverleners kunnen voordelen ervaren van generatieve AI, maar veel toepassingen zijn nog maar kort op de markt en kunnen onjuiste of onvolledig informatie produceren zoals een medicatiefout. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die zorgverleners oproept zorgvuldig om te gaan met AI-producten.
Vermoeidheid blijft bij meeste patiënten gelijk rond injectie biological
Bij de meeste patiënten die een biologisch geneesmiddel gebruiken voor ontstekingsreuma verandert vermoeidheid in de dagen rond de injectie niet. Sommige patiënten ervaren een toename in vermoeidheid en andere een afname na de injectie. Dat blijkt uit onderzoek van Bijwerkingencentrum Lareb en de Sint Maartenskliniek.
Eén pictogrammenset met medicijninformatie voor Nederland
Om het gebruik van geneesmiddelen te verduidelijken is vandaag een nieuwe standaard set pictogrammen voor Nederland gelanceerd. De meer dan vijftig afbeeldingen zijn ontwikkeld door het samenwerkingsverband ‘Samen naar Duidelijke Medicijnpictogrammen’. Iedereen die medicijninformatie ontwikkelt kan de set in Nederland gebruiken, meldt Stichting Health Base.
Rechter bevestigt boete voor Leadiant voor hoge prijs CDCA
Geneesmiddelenfabrikant Leadiant heeft terecht een boete gekregen van ruim € 17 miljoen van de Autoriteit Consument & Markt (ACM) voor het vragen van een veel te hoge prijs voor het medicijn CDCA-Leadiant. De ACM moet wel een nieuw besluit nemen over het handhavingsverzoek van Leadiant om op te treden tegen zorgverzekeraars. Dat blijkt uit een uitspraak van de Rechtbank Rotterdam.
'Overweeg tromboseprofylaxe bij kinderen met actieve colitis'
Overweeg tromboseprofylaxe bij kinderen die zijn opgenomen met colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn en een actieve colitis. Dit adviseert de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde in de herziene richtlijn.
Aangepaste doseringen nifedipine en cefazoline bij zwangerschap
Omdat nifedipine tijdens de zwangerschap sneller wordt uitgescheiden, is het niet logisch dat zwangere vrouwen een lagere dosis kregen. Het nieuwe advies is om de dosering gelijk te trekken met de dosering van niet-zwangeren. Ook is de dosering van cefazoline aangepast voor zwangere vrouwen boven 80 kg. Dat meldt Moeders van Morgen Lareb.
Dalende instroom mbo-opleidingen verpleegkunde en verzorgenden
De instroom in de mbo-opleidingen voor verpleegkunde en verzorgden blijft dalen. In 2019 zijn nog 7850 studenten gestart met de opleiding tot verzorgende, in 2024 waren dat er nog maar 4110. In dezelfde periode ging de instroom op de opleiding verpleegkunde van 8430 studenten in 2019 naar 7260 in 2024. Dat blijkt uit cijfers van de MBO Raad.
Tekortenbesluiten hebben effect op beschikbaarheid medicijnen
Apotheken, groothandelaren en fabrikanten mogen bij een tekortenbesluit van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) een vergelijkbaar geneesmiddel uit het buitenland halen. Deze tijdelijke maatregel helpt bij het tegengaan van tekorten, maar niet alle partijen maken er gebruik van omdat er nog veel onduidelijkheden zijn. Dat concludeert het RIVM.
Zorginstituut adviseert prijsdaling voor medicijn beenmergkanker
Het geneesmiddel cilta-cel (Carvykti), voor de behandeling van beenmergkanker, kan uit het basispakket voor de zorgverzekering worden vergoed als de fabrikant de hoge vraagprijs minstens 35% laat zakken. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland aan VWS-minister Fleur Agema.
CZ onder verscherpt toezicht voor niet naleven zorgplicht
CZ staat onder verscherpt toezicht omdat de zorgverzekeraar onvoldoende heeft gedaan om de wachttijden in de medisch specialistische zorg en de geestelijke gezondheidszorg te verbeteren. Dat meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), die voor het eerst een zorgverzekeraar onder verscherpt toezicht stelt.
IGJ en Douane nemen 60.000 illegale pillen in beslag
Tijdens een internationale operatie tegen illegale handel in medicijnen, onder coördinatie van Europol, zijn in Nederland 329 zendingen onderschept met 60.000 pillen, ampullen, tubes en sprays. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die samen met de Douane hieraan heeft deelgenomen.
Therapie taaislijmziekte goedgekeurd voor meer patiënten
De geneesmiddelen Kaftrio en Kalydeco kunnen samen gebruikt worden voor behandeling van patiënten met cystische fibrose. Het Europees Medicijn Agentschap (EMA) heeft een positief advies gegeven om de indicatie van de medicijnen uit te breiden naar patiënten vanaf 2 jaar die ook zeldzame mutaties dragen.
Overheid nam vorig jaar meer maatregelen tegen tekorten
In 2024 zijn opnieuw vaker maatregelen ingezet tegen medicijntekorten dan in de jaren daarvoor. Voor twaalf kritische geneesmiddelen waren er in 2024 geen of te weinig andere medicijnen beschikbaar. Dat blijkt uit de jaarrapportage van het Meldpunt Geneesmiddelentekorten – en defecten van CBG en IGJ.
Brussel wil Europa aantrekkelijk maken voor producenten medicijnen
Europa moet voor de beschikbaarheid van kritieke geneesmiddelen minder afhankelijk worden van landen als China en India. Europese landen krijgen daarom meer ruimte om de productie van medicijnen te stimuleren. Dat staat in de Critical Medicines Act, die de Europese Commissie gisteren heeft gepresenteerd.
‘90% werknemers in zorg kreeg te maken met schelden of schreeuwen’
Van de werknemers in de zorg heeft vorig jaar 90% te maken gekregen met schelden of schreeuwen. Meer dan een kwart (26%) van de zorgprofessionals overwoog de zorg te verlaten vanwege agressie op de werkvloer. Dat blijkt uit een peiling van beroepsorganisatie en vakbond NU’91.
Nortriptyline-tabletten zonder filmlaagje zorgen voor klachten
Nortriptyline-tabletten zonder filmlaagje blijven gemakkelijk plakken in de mond en keel wat zorgt voor pijn, een branderig gevoel of een vieze smaak. Dat blijkt uit ruim vijftig meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Zwak bewijs voor medicatie bij posttraumatische stressstoornis
Start een behandeling voor een posttraumatische stressstoornis (PTSS) niet met medicatie. Dit wordt geadviseerd in de herziene richtlijn Posttraumatische stressstoornis van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Er is onvoldoende bewijs voor de effectiviteit van farmacotherapie in de behandeling van PTSS.
IGJ waarschuwt voor levensgevaarlijke online vervalsing oxycodon
Door gebruik van online aangeboden vervalste oxycodon zijn mensen op de spoedeisende hulp beland. In één geval is iemand overleden door inname van deze tabletten die levensgevaarlijke nitazenen bevatten. Dat blijkt uit meldingen bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die waarschuwt voor het gebruik van deze levensgevaarlijke oxycodon.
Zorginstituut adviseert lagere prijs voor medicijn uitgezaaide prostaatkanker
Talazoparib (Talzenna) in combinatie met enzalutamide, voor de behandeling van uitgezaaide prostaatkanker, kan worden vergoed uit het basispakket voor de zorgverzekering als de fabrikant na onderhandelingen een lagere prijs vraagt. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
‘Medicatiefouten door slechte beschikbaarheid patiëntgegevens’
Medisch specialisten lopen dagelijks vast in ICT-systemen die niet goed met elkaar communiceren. Ook is de beschikbaarheid van patiëntgegevens nog niet goed geregeld, waardoor de patiëntveiligheid in gevaar is. Dat blijkt uit een enquête van de Federatie Medisch Specialisten waaraan 1116 medisch specialisten meededen.
Staak targeted synthetic-DMARD’s voor een operatie
Patiënten moeten voorafgaand aan een electieve ingreep een behandeling met een targeted synthetic-DMARD’s (tsDMARD’s) tijdelijk staken. Dat adviseert de richtlijn Biologicals en targeted synthetic-DMARD’s.
Illegale toevoeging corticosteroïd aan kruidenpreparaat Montalin
Gebruikers van het kruidenpreparaat Montalin, dat wordt verkocht als natuurlijke pijnstiller en cholesterolverlager, kunnen zonder dat ze dat weten een corticosteroïd binnenkrijgen. Dat kan onbedoelde en mogelijk ernstige gevolgen hebben, blijkt uit meldingen van Bijwerkingencentrum Lareb.
Nieuwe AI-richtlijn gepubliceerd voor testen risico bias in algoritme
Voor het goed en veilig toepassen van kunstmatige intelligentie (AI) in de zorg hebben tweehonderdvijftig experts, onder leiding van het UMC Utrecht, een internationale richtlijn ontwikkeld. De richtlijn is gepubliceerd in het British Medical Journal.
‘Medicijn bij Alzheimer geschikt voor kleine groep patiënten’
Monoklonale antilichamen die het eiwit amyloïde in de hersenen opruimen bij de ziekte van Alzheimer zijn niet geschikt voor de meeste patiënten. Minder dan 15% van de patiënten met geringe geheugenproblemen en vroege dementie komt hiervoor in aanmerking, blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC.
IGJ: meer actie nodig tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag
Zorginstellingen, zorgverleners en beroepsverenigingen doen te weinig tegen seksueel grensoverschrijdend gedrag door zorgverleners met patiënten en cliënten. Vorig jaar kwamen 330 meldingen binnen, maar dat is nog maar een topje van de ijsberg volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die zich grote zorgen maakt en oproept tot meer actie.
Aantal meldingen euthanasie steeg vorig jaar met 10%
Het aantal meldingen van euthanasie is vorig jaar gestegen met 10% naar in totaal 9958. In de meeste gevallen (86%) was sprake van veelvoorkomende lichamelijke aandoeningen, zoals kanker, longaandoeningen of hart- en vaataandoeningen. Dat meldt de Regionale Toetsingscommissies Euthanasie (RTE).
Veiligheidsmaatregelen naltrexon/bupropion aangescherpt
Het is nog onduidelijk wat de effecten van het afslankmiddel naltrexon/bupropion (Mysimba) zijn bij langdurige behandeling. Het Europees Medicijn Agentschap (EMA) adviseert daarom de veiligheidsmaatregelen aan te scherpen.
Geen vergoeding chemotherapie en stamceltransplantatie bij borstkanker
Hoge dosis chemotherapie gevolgd door stamceltransplantatie is geen passende zorg voor bepaalde patiënten met stadium 3 BRCA-1-like borstkanker. Deze intensieve behandeling is niet effectief en kan daarom niet worden vergoed uit het basispakket, concludeert het Zorginstituut Nederland.
Kankermedicijn trametinib helpt kinderen met ernstige hartziekte
Kinderen die last hebben van een verdikte hartspier door het Noonan-syndroom hebben een lagere kans op overlijden, een harttransplantatie of andere ingrijpende hartoperaties als ze het kankermedicijn trametinib krijgen. Dat blijkt uit een internationale studie waaraan ook het Radboudumc Amalia kinderziekenhuis heeft meegedaan.
Interventie leidt tot halvering antibiotica bij urineweginfecties
Met behulp van een door onderzoekers ontwikkelde interventie voor de behandeling van urineweginfecties bij kwetsbare ouderen daalt het aantal antibioticavoorschriften bij deze aandoening met 50%. Dat blijkt uit internationaal onderzoek uitgevoerd door het Amsterdam UMC en het UMC Utrecht.
Toename werkuren huisartsen voor niet-patiëntgebonden taken
Huisartsen werkten vorig jaar gemiddeld vier uur meer in de week dan in 2013 en 2018. Deze extra uren besteden huisartsen met name aan niet-patiëntgebonden taken, zoals administratie. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel onder 884 huisartsen.
Vrouwen stoppen eerder met medicijn tijdens studie hartmedicatie
Vrouwen die meedoen aan onderzoek naar een nieuwe behandeling tegen hart- en vaatziekten stoppen vaker en eerder met het innemen van geneesmiddelen dan mannen. Bijwerkingen waren de belangrijkste reden om te stoppen met de medicatie. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC, meldt de Hartstichting.
Werkafspraken over wisselen van inhalator
Bij een noodzakelijke wisseling van inhalator moeten patiënten zorgvuldige en persoonlijke instructies van de apotheker of voorschrijver krijgen. Zij moeten hierbij kunnen oefenen met een placebo-inhalator. Dit is één van de werkafspraken die is opgenomen in de herziene versie van het Landelijk kader regionale formularia inhalatiemedicatie.
Veel patiënten verrast door kosten niet-gecontracteerde zorg
Vorig jaar heeft 14% van de patiënten zorg ontvangen van een zorgverlener zonder contract met hun zorgverzekeraar. Het merendeel (78%) kwam daar terecht na verwijzing van een huisarts of andere zorgverlener, en 44% van deze groep wist dit niet voordat de zorg startte. Dat blijkt uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland.
Zorgverleners verdeeld over haalbaarheid terugdringen regeldruk
Verpleegkundigen, praktijkondersteuners en verzorgenden zijn verdeeld over de haalbaarheid van het doel van het kabinet om de registratietijd in de zorg in 2030 te halveren: 2% denkt dat het volledig haalbaar is en 10% denkt dat het helemaal niet haalbaar is. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel onder ruim zeshonderd zorgprofessionals.
Probiotica kunnen gevoelens van somberheid helpen verminderen
Het innemen van probiotica in de vorm van drankjes of tabletten kan helpen om negatieve gevoelens als angst, somberheid of vermoeidheid te verminderen. Dat concluderen onderzoekers van de Universiteit Leiden, die ook onderzochten welke patiënten het meeste baat hebben bij deze ‘goede’ bacteriën.
NSAID's geadviseerd na operatie bij obesitas
Patiënten met obesitas die een maag-darmoperatie ondergaan kunnen kortdurend NSAID’s als postoperatieve pijnstilling gebruiken. Dit advies staat in de herziene richtlijn Anesthesie bij obesitas.
Zorginstituut: geen meerwaarde abemaciclib bij borstkanker
Het geneesmiddel abemaciclib (Verzenios), voor de behandeling van patiënten met vroege, niet-uitgezaaide borstkanker, leidt niet tot een hogere overlevingskans. Dat blijkt uit een herbeoordeling door Zorginstituut Nederland, dat de minister van VWS adviseert het medicijn niet op te nemen in het basispakket van de zorgverzekering.
Lareb: meldingen pijn op injectieplaats denosumab
Tijdens of vlak na het injecteren van denosumab, voor de behandeling van osteoporose, kan pijn ontstaan op de injectieplaats. Dat blijkt uit 38 meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Nieuwe methode RIVM voor berekenen milieuvoetafdruk zorgsector
Van alle sectoren in Nederland draagt de zorgsector voor zo’n 7% bij aan de totale uitstoot van broeikasgassen. Veroorzaakt door onder meer energieverbruik om ziekenhuizen te verwarmen, het gebruik van narcosegas en door de productie van geneesmiddelen. Dat blijkt een nieuwe onderzoeksmethode van het RIVM.
Interferon bèta biedt perspectieven bij afweerverlamming door sepsis
Bij patiënten die met een sepsis zijn opgenomen op de intensive care kan interferon bèta de slecht functionerende cellen van het immuunsysteem weer op gang brengen. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc.
Patiënten positief over digitale ondersteuning bij medicijngebruik
Patiënten die starten met medicijnen voor diabetes zien de meerwaarde in van digitale ondersteuning bij medicatiegebruik vanuit de apotheek. Als verbeterpunten noemen patiënten het gebruik van eenvoudigere taal en meer keuze uit onderwerpen waarover informatie wordt gegeven. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Beperkte plaats voor H2-antagonisten bij maagklachten
H2-antagonisten hebben vanwege hogere kosten en slechtere beschikbaarheid een beperkte plaats bij de behandeling van maagklachten. Dit staat in de herziene standaard Maagklachten van huisartsenorganisatie NHG.
Vergoeding immunotherapie dostarlimab voor baarmoederkanker
Dostarlimab (Jemperli) wordt vanaf nu tot eind 2026 vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Het geneesmiddel kan in combinatie met chemotherapie worden gebruikt bij de behandeling van baarmoederkanker. Dat heeft VWS-minister Fleur Agema besloten, die hiermee het advies volgt van het Zorginstituut Nederland.
Nieuw middel voor oogafwijkingen bij ziekte van Graves
Het monoklonale antilichaam teprotumumab (Tepezza) heeft van de Europese geneesmiddelenbeoordelingscommissie CHMP een positief advies gekregen voor een handelsvergunning. Het is de eerste gerichte behandeling van oogafwijkingen bij de ziekte van Graves.

2023

CBG: vandetanib niet geschikt voor kleine groep patiënten
Bij patiënten met schildklierkanker zonder een RET-mutatie werkt het schildkliergeneesmiddel vandetanib (Caprelsa) niet goed genoeg. Deze patiënten mogen vandetanib daarom niet meer gebruiken. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) waarschuwt artsen en apothekers hiervoor.
Huisartsen werken vaker in loondienst en in groepspraktijk
Het aantal huisartsen is in de afgelopen jaren toegenomen en zij werken vaker in loondienst of als vaste waarnemer. Ook is er een duidelijke toename van het aantal duo- en groepspraktijken. Het aantal huisartspraktijken bleef nagenoeg gelijk. Dit blijkt uit de jaarlijkse cijfers van het Nivel.
Lareb: ontregelde schildklierfunctie na vaccinatie
Bijwerkingencentrum Lareb heeft 201 meldingen ontvangen van ontregelde schildklierfunctie na een coronavaccinatie. Het is nog onduidelijk of de vaccins schildklierstoornissen kunnen veroorzaken.
Geneesmiddelentekorten stijgen naar recordhoogte
Het aantal geneesmiddelentekorten is het afgelopen jaar naar een recordhoogte gestegen: 1514. Een toename van 50% ten opzichte van 2021, toen 1007 tekorten werden geregistreerd door KNMP Farmanco.
Fataal leverfalen gemeld bij onasemnogeen abeparvovec
Bij gentherapie met onasemnogeen abeparvovec (Zolgensma) zijn gevallen van acuut leverfalen met fatale afloop gemeld. De veiligheidscommissie van het Europees Medicijn Agentschap (EMA), de PRAC, wil zorgverleners alert maken op dit risico en adviseert extra veiligheidsmaatregelen.
Minder dagen antibiotica na complexe blindedarmontsteking
Patiënten kunnen na een complexe blindedarmontsteking veilig en effectief worden behandeld met een tweedaags infuus met antibiotica in het voorkomen van infectieuze complicaties, in plaats van de standaardbehandeling van drie tot vijf dagen. Dat blijkt uit onderzoek van de afdeling Heelkunde van het Erasmus MC.
Daling vaccinatiegraad herhaalprik COVID-19 zet door
In de zorgsector heeft 28% van de medewerkers die eerder al minimaal één COVID-19-vaccinatie hadden gehaald dit najaar een najaarsprik gekregen. Van alle patiënten met een medisch hoog risico kreeg 69% een prik. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM.
Meer overstappers zorgverzekeraar dan voorgaande jaren
In het najaar van 2022 heeft 8% van de verzekerden gekozen voor een andere zorgverzekeraar; dat is een groter aantal dan voorgaande jaren. Het overstappercentage varieert al jaren tussen 6 en 7%. Dat meldt Zorgverzekeraars Nederland (ZN).
Vaccinatie alleen bij kinderen met ernstige aandoening
Kinderen van 5 tot en met 11 jaar moeten alleen een vaccinatie voor COVID-19 aangeboden krijgen als zij een ernstige medische aandoening hebben. Zij lopen een verhoogd risico op ernstige COVID-19. Dat adviseert de Gezondheidsraad.
Meijler Prijs 2022 voor Merel de Boer
De Meijler Prijs 2022 is door het Nederlands Bijwerkingen Fonds toegekend aan Merel de Boer voor haar artikel over bijwerkingen bij het gebruik van TNF-α-remmers door patiënten met een inflammatoire reumatologische aandoening (IRD). De Boer publiceerde eind 2021 in het Pharmaceutisch Weekblad.
NHG ontraadt PPI's bij baby’s met refluxziekte
Behandeling met protonpompremmers is af te raden bij baby’s met een gastro-oesofageale refluxziekte, stelt het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) in de herziene standaard Zwangerschap en kraamperiode. Er is onvoldoende bewijs voor de werking ervan.
Nivel: behoefte aan informatie over zelfzorg is niet groot
Twee derde van de kopers van zelfzorggeneesmiddelen ontvangt geen mondelinge informatie over het gebruik ervan. Zij geven aan er ook geen behoefte aan te hebben; de meerderheid leest wel de bijsluiter om aan informatie te komen. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel, in opdracht van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
ACM onderzoekt mogelijk excessieve prijzen geneesmiddelen
Vanwege signalen over concurrentieverstorende praktijken heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) bij drie bedrijven in de geneesmiddelensector informatie opgevraagd. De ACM wil onder meer nagaan of voor een aantal geneesmiddelen excessieve prijzen worden gevraagd. De bedrijven zijn verplicht gegevens te verstrekken.
Kuipers scherpt regels aan voor toelating dure medicijnen
Om dure innovatieve geneesmiddelen beschikbaar te kunnen houden voor patiënten worden de regels voor toelating in het basispakket aangescherpt, met als gevolg meer prijsonderhandelingen met fabrikanten. Dat schrijft VWS-minister Ernst Kuipers in een brief aan de Tweede Kamer.
IGJ en NZa onderzoeken nieuwe ketens voor huisartsenzorg
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) gaan onderzoeken of innovatieve ketens van huisartsenzorg voldoen aan de normen voor kwaliteit en toegankelijkheid. Beide toezichthouders ontvangen de laatste tijd veel meldingen over deze nieuwe vormen van huisartsenzorg.
VWS verhoogt maximumprijzen medicijnen met lage omzet
De maximumprijzen voor geneesmiddelen met een relatief lage jaaromzet worden met 15% verhoogd. Dat heeft de ministerraad besloten na een voorstel van VWS-minister Ernst Kuipers. Door deze verhoging is de kans groter dat medicijnen met een beperkte financiële ruimte voor de leverancier toegankelijk blijven voor patiënten.
Hoge concentraties psychofarmaca ontdekt in oppervlaktewater
Het Nederlands oppervlaktewater bevat dusdanig hoge concentraties van verschillende psychofarmaca, zoals oxazepam en carbamazepine, dat risico’s voor het waterleven niet zijn uitgesloten. Dat concluderen onderzoekers van de Universiteit Maastricht en het RIVM, die artsen oproepen alerter te zijn op de hoeveelheid die ze voorschrijven.
Patiënt met ziekte van Crohn kan toe met minder medicatie
Een deel van de patiënten met de ziekte van Crohn kan onder begeleiding veilig het geneesmiddel adalimumab minder vaak nemen, bijvoorbeeld omdat ze last hebben van bijwerkingen. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC en Radboudumc.
30% minder bijwerkingen door farmacogenetica
Patiënten hebben 30% minder last van ernstige bijwerkingen als de dosering van hun medicatie wordt afgestemd op hun DNA-profiel. Dit blijkt uit een groot Europees onderzoek onder zevenduizend patiënten in zeven landen, onder leiding van het LUMC.
Nieuw landelijk akkoord voor preventie en gezondheid
Fysieke en mentale gezondheid bevorderen door lokaal en regionaal slim samen te werken aan meer preventie. Dat is het doel van het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft ondertekend samen met gemeenten, zorgverzekeraars en GGD’en.
Waarschuwing voor illegale afslankpil Iomax
Na gebruik van het afslankmiddel Iomax is een tweede melding van een subarachnoïdale bloeding binnengekomen bij Bijwerkingencentrum Lareb. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) waarschuwt opnieuw dit illegale product niet in te nemen.
Betere leefstijl bij diabetes verkleint kans op depressie
Diabetespatiënten hebben een verhoogd risico op depressie maar kunnen dat mogelijk beperken door gezonder te eten en hoge bloeddruk aan te pakken. Dit concluderen onderzoekers van het Maastricht UMC+ en UMC Utrecht, die hiervoor gegevens analyseerden van bijna 78.000 patiënten.
Annette Bierman overleden (1944-2023)
In haar geboorteplaats Rotterdam is 6 februari op 78-jarige leeftijd Annette Bierman overleden. Zij was haar hele leven van grote wetenschappelijke betekenis voor de geschiedenis van de farmacie.
Risico op uitstoting van spiraal
Bij gebruik van een menstruatiecup kan uitstoting van de spiraal optreden. Hiervoor waarschuwt het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) in een update van de standaard Anticonceptie.
Meldingen ANCA vasculitis bij gebruik propylthiouracil
Bij het gebruik van het geneesmiddel propylthiouracil kan ANCA vasculitis optreden als bijwerking. Dat blijkt uit zeven meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Opnieuw acties BENU-apothekers voor beter salaris
In zeker negentig BENU-apotheken werken apothekers, verenigd in de Vakbond van BENU Apothekers (VVBA), deze week en volgende week enkele dagen achter gesloten deuren. De apothekers voeren opnieuw actie voor een beter salaris, een fatsoenlijke cao en meer ruimte om hun taak als zorgverlener te kunnen uitvoeren.
Farma ter Verantwoording daagt AbbVie voor rechter
Stichting Farma ter Verantwoording is een rechtszaak gestart tegen AbbVie wegens het maken van “buitensporige winsten” op blockbuster Humira (adalimumab). Volgens de stichting heeft het bedrijf het Nederlands zorgstelsel tussen 2004 en 2018 mogelijk € 1,2 miljard te veel in rekening gebracht.
Kuipers wil invloed uitoefenen op ontwikkeling nieuwe medicijnen
Voor 30% van de aandoeningen zijn in Nederland nauwelijks medicijnen op de markt verschenen sinds 1995, terwijl voor 25% van de aandoeningen voortdurend nieuwe middelen verschijnen. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van VWS-minister Ernst Kuipers naar de innovatie in de geneesmiddelontwikkeling in Nederland.
ZIN: vergoed borstkankermiddel Enhertu na prijsverlaging
Het nieuwe geneesmiddel trastuzumab-deruxtecan (Enhertu) remt een agressieve vorm van borstkanker met ruim vijftien maanden bij patiënten die niet meer kunnen genezen. Het Zorginstituut Nederland adviseert het geneesmiddel, na een prijsverlaging van minstens 45%, te vergoeden uit het basispakket.
Meer zorgverleners gebruiken digitale zorg
Meer zorgverleners maken gebruik van e-health, zoals beeldbellen en het digitaal controleren van medicatiegebruik. Ook kijken meer zorgverleners positief aan tegen de mogelijkheden van digitale zorg. Dat blijkt uit de E-healthmonitor van het RIVM, Nivel en het National eHealth Living Lab (NeLL).
Kuipers heeft stoppen verspilling medicijnen hoog op agenda staan
Door gepast voorschrijven en verstrekken, het ondersteunen van pilots voor heruitgifte en ruimte zoeken voor nieuwe wetgeving in Europa wil VWS-minister Ernst Kuipers het verspillen van geneesmiddelen tegengaan, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
‘Burgers zien kansen voor zorgverlenende rol apotheker’
Burgers zijn niet altijd goed op de hoogte van wat de openbare apotheek hen kan bieden. Maar als ze zorg ontvangen van het apotheekteam, zijn ze over het algemeen tevreden. Dit betekent dat er kansen liggen om de rol van de apotheek in de eerstelijnszorg te versterken, blijkt uit onderzoek van Nivel en SIR, in opdracht van het ministerie van VWS.
Ouderenbond: apotheken moeten cash accepteren
Apothekers moeten verplicht worden contant geld te accepteren, vindt ouderenbond ANBO. Uit cijfers van de Nederlandsche Bank blijkt dat patiënten bij 12% van de apotheken alleen met pin kunnen betalen.
Meldingen loskomende stukjes inhalatiecapsule
Tijdens het doorprikken van een inhalatiecapsule kunnen kleine stukjes van de capsule achterblijven in de inhalator en worden meegezogen. Dat blijkt uit meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Patiënten melden hoofdpijn en duizeligheid door mebeverine
Bij het gebruik van het geneesmiddel mebeverine kunnen hoofdpijn en duizeligheid optreden. Dat blijkt uit meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
BG Pharma: distributie medicijnen is in gevaar
Het distribueren van geneesmiddelen is in gevaar doordat farmaceutische groothandels met verlies moeten afleveren. Ook het aanleggen van een verplichte veiligheidsvoorraad is niet te financieren. Dat blijkt uit onderzoek van SiRM, in opdracht van de koepelorganisatie van groothandels BG Pharma.
Vorig jaar toename ernstige tekorten medicijnen
Farmaceutische bedrijven hebben vorig jaar meer verwachte leveringsproblemen gemeld dan in 2021. Ook was er een toename van het aantal ernstige tekorten. Fabrikanten, groothandels en apothekers kregen 132 keer toestemming een alternatief geneesmiddel uit het buitenland te halen. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten.
Minder dan helft van Nederlanders beweegt voldoende
47% van de Nederlanders van 4 jaar of ouder voldeed in 2021 aan de Beweegrichtlijnen van de Gezondheidsraad. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM. In 2040 wil de overheid dat 75% van de Nederlandse bevolking voldoende beweegt en minder stilzit.
Kuipers wil strengere regels tegen beïnvloeding bedrijven
Omdat het nog te vaak gebeurt dat genees- en hulpmiddelenbedrijven zorgaanbieders oneigenlijk beïnvloeden, moet de overheid een grotere rol krijgen in regulering, toezicht en handhaving. Dat schrijft minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid in een brief aan de Tweede Kamer.
CBG: nieuwe voorbeeldzinnen medicijninformatie
Om de leesbaarheid van patiëntenbijsluiters en andere informatie over geneesmiddelen te helpen verbeteren, heeft het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) honderd nieuwe begrijpelijke voorbeeldzinnen gepubliceerd op zijn website.
Tekort diabetesmedicijn Ozempic duurt het hele jaar
Het wereldwijde tekort van het diabetesgeneesmiddel Ozempic (semaglutide) blijft nog het hele jaar aanhouden, verwacht de fabrikant. Mogelijk is de vraag toegenomen door off-labelgebruik als afslankmiddel. Dat meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Anti-parasitair medicijn ontwaakt virus hiv-patiënt
Het anti-parasitair geneesmiddel pyrimethamine ontwaakt bij patiënten met hiv het virus, dat zich verstopt in immuuncellen en daar in sluimerende staat aanwezig blijft. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC.
Vitaminenwinkel Get a Drip moet handel stoppen
Het in Rotterdam gevestigde bedrijf Get a Drip, aanbieder van vitamine-infusen en -injecties, mag geen geneesmiddelen meer invoeren, verkopen, bereiden of opslaan vanwege direct gevaar voor cliënten die deze middelen gebruiken. Dat meldt de Inspectie Gezondheidzorg en Jeugd (IGJ).
Apothekersassistenten demonstreren voor meer salaris
Een groep apothekersassistenten uit Rotterdam wil een betere cao en gaat zaterdag 25 maart demonstreren voor het World Trade Centre aan de Coolsingel. Hun eisen zijn onder andere verlaging van de werkdruk en een automatische prijscompensatie. “Wij willen de cao openbreken.”
Grotere kans op hartinfarct en kanker bij JAK-remmers
Bij het gebruik van JAK-remmers is er een grotere kans op kanker, hart- en vaatziekten, ernstige infecties of overlijden dan bij TNF-alfaremmers. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert deze medicijnen alleen voor te schrijven bij patiënten met een verhoogd risico op deze aandoeningen als er geen goede alternatieven zijn.
VEGF-remmers belangrijke plaats bij diabetisch macula-oedeem
Intravitreale injecties met bevacizumab vormen de eerste stap in de medicamenteuze behandeling van diabetisch macula-oedeem (DME). Dit is te lezen in de herziene richtlijn Diabetische retinopathie.
Nederland waakzaam op uitbraak schimmel
Nederland treft voorbereidingen voor een mogelijke uitbraak van de schimmel Candida auris, die bij mensen met een zwakke afweer een ernstige infectie kan veroorzaken. In de Verenigde Staten verspreidt de schimmel zich in een gevaarlijk hoog tempo. Dat meldt het AD.
‘Academie en registratieautoriteit moeten beter samenwerken’
Veelbelovende geneesmiddelen moeten vanuit de academische wereld vaker voor patiënten op de markt kunnen komen. Met dat doel hebben medicijnautoriteiten uit achttien Europese landen gezamenlijk 21 aanbevelingen opgesteld, meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Nieuwe kankermedicijnen hebben beperkt effect op overleving
Bij patiënten met uitgezaaide kanker is in de afgelopen drie decennia bij de meeste tumorsoorten de overleving beperkt toegenomen. In die periode werden meer dan tachtig nieuwe medicijnen geïntroduceerd. Dat blijkt uit onderzoek van het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).
Prijs Trodelvy te hoog voor opname in basispakket
Het geneesmiddel Trodelvy voor triple-negatieve borstkanker wordt niet opgenomen in het basispakket verzekerde zorg omdat de leverancier niet akkoord gaat met een maatschappelijk aanvaardbare prijs. Volgens het Zorginstituut Nederland staat de prijs die de leverancier vraagt niet in verhouding tot de gezondheidswinst die het oplevert.
Tijdschrift Pharma Selecta stopt ermee na dertig jaar
Stichting Pharma Selecta, uitgever van een naar eigen zeggen kritisch wetenschappelijk tijdschrift, gaat er na dertig jaar mee stoppen. Het laatste bulletin met onafhankelijke geneesmiddelinformatie zal in april verschijnen.
Aantal behandelingen ziekenhuizen weer op niveau
Het aantal behandelingen in ziekenhuizen ligt weer op het niveau van voor de coronapandemie: 62% van de ziekenhuizen levert volledig planbare zorg. Punt van zorg blijft wel het langdurig ziekteverzuim in alle zorgsectoren. Dat blijkt uit onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
EMA: Bimervax is goedgekeurd als booster coronavaccin
Het coronavaccin Bimervax is geschikt als boostervaccin voor mensen vanaf 16 jaar die eerder zijn gevaccineerd met een vaccin van BioNTech/Pfizer of Moderna. Dat stelt het beoordelingscomité van het Europees Medicijn Agentschap EMA, meldt het College ter Beoordeling van Geneesmidddelen (CBG).
RVS: versterking eerstelijnszorg is urgent
Verandering van de eerstelijnszorg is noodzakelijk en urgent, vindt de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS). Door ontwikkelingen in de samenleving, op andere plekken in de zorg (ziekenhuizen, ggz, langdurige zorg) en in het sociaal domein staat de eerstelijnszorg nu namelijk onder druk. “Dit is zorgelijk”, aldus de RVS.
Zorgverleners slapen slecht door hoge werkdruk
Van medewerkers in zorg en welzijn geeft 46% aan slaapproblemen te hebben. Dat zijn er meer dan midden in de coronacrisis (2021) toen 33% aangaf niet goed te slapen. Het gaat vooral om zorgverleners jonger dan 40 jaar. Oorzaken zijn hoge werkdruk en financiële zorgen, blijkt uit onderzoek onder 1290 zorgmedewerkers.
Postcodeloterij doneert € 1 miljoen voor therapieën kinderen
De medische onderzoeksorganisatie Drugs for Neglected Diseases initiative (DNDi) krijgt € 1 miljoen van de Postcodeloterij om nieuwe en betere behandelingen te ontwikkelen voor kinderen die getroffen worden door verwaarloosde tropische ziekten.
Wandelen verergert spierpijn niet bij gebruikers statines
Gebruikers van statines krijgen door wandelen niet meer last van spierpijn, vermoeidheid of spierschade. Dit blijkt uit onderzoek van het Radboudumc onder deelnemers van de Nijmeegse Vierdaagse. Ook zij kunnen volgens de onderzoekers daarom een fysiek actieve leefstijl hebben, wat bijdraagt aan preventie van hart- en vaatziekten.
Nieuw vaccin RS-virus effectief en veilig
Een nieuw vaccin tegen het RS (respiratoir syncytieel)-virus is effectief en veilig bij zwangere vrouwen. Dit blijkt uit onderzoeken van kinderartsen verbonden aan het UMC Utrecht.
NHG: lokale en orale behandeling schurft even effectief
Zowel de lokale behandeling met bijvoorbeeld permetrine als de orale behandeling met ivermectine vormen de eerste stap in de medicamenteuze therapie van schurft, geeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) aan. Hiermee sluit de huisartsenorganisatie zich aan bij de behandeladviezen in de LCI-richtlijn Scabiës.
Kuipers maakt voorschrijven na online contact wettelijk mogelijk
Zorgverleners moeten geneesmiddelen kunnen voorschrijven tijdens of na een consult met een patiënt via internet. Om dat mogelijk te maken bereidt minister Ernst Kuipers van VWS een wetsvoorstel voor.
BENU-apothekers staken opnieuw voor beter salaris
Voor de derde keer in korte tijd gaan BENU-apothekers verenigd in de Vakbond van BENU Apothekers (VVBA) de deuren van de apotheek sluiten. Volgens de apothekers, die deze week actie voeren, wil de groepsdirectie van Brocacef Groep niet meer praten met de vakbond over betere arbeidsvoorwaarden. “Dreigen met loonkorting is ongekend.”
Libmeldy te duur voor opname in pakket
Het geneesmiddel Libmeldy, een eenmalige gentherapie voor de erfelijke stofwisselingsziekte metachromatische leukodystrofie, wordt niet toegelaten tot het verzekerd pakket van de zorgverzekering. Na onderhandelingen concludeert VWS-minister Ernst Kuipers dat de leverancier niet bereid is een lagere prijs te vragen.
Meer complicaties binnen drie maanden na stoppen pil
Bij vrouwen die binnen drie maanden nadat ze zijn gestopt met de pil zwanger worden komt vaker zwangerschapsvergiftiging en vroeggeboorte voor. Het type pil is ook van invloed op deze complicaties. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc bij ruim zevenduizend zwangerschappen.
NZa onderzoekt zorgaanbieders die eigen bijdrage vragen
Uit meerdere meldingen blijkt dat zorgaanbieders bij hun patiënten een al dan niet vrijwillige bijdrage per behandeling in rekening brengen. Ze doen dit omdat ze de tarieven die ze ontvangen van zorgverzekeraars niet hoog genoeg vinden. Dat meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), die de meldingen onderzoekt.
‘Verbeter ondersteuning bij beperkte gezondheidsvaardigheden’
Patiënten met chronische ziekten en beperkte gezondheidsvaardigheden hebben bij hun medicijngebruik behoefte aan gezondheidsinformatie die toegankelijker en begrijpelijker is. Dat concludeert bewegingswetenschapper Boudewijn Visscher in zijn proefschrift, meldt het Nivel.
DOAC’s snel opgenomen in voorschrijfgedrag huisarts
Bij het voorschrijven van orale anticoagulantia voor nieuwe patiënten met boezemfibrilleren kiezen huisartsen in de meeste gevallen voor DOAC’s. Patiënten die al langer boezemfibrilleren hebben en bloedverdunners gebruiken, krijgen voornamelijk vitamine K-antagonisten. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Juiste injectietechniek belangrijk bij triamcinolonacetonide
Op de injectieplaats na injecties met triamcinolonacetonide kunnen deuken ontstaan. Een juiste injectietechniek kan het risico op deze bijwerking verminderen. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
‘Veel onduidelijk over opkomst commerciële huisartsenzorg’
Commerciële partijen zijn in toenemende mate actief in de Nederlandse huisartsenzorg. Ze vormen ketens door huisartsenpraktijken op te kopen of verbinden praktijken door online platforms aan te bieden. Dit kan een begin zijn van een grote verandering in de eerste lijn, concludeert het Nivel in een verkennende studie.
IGJ: ernstige tekortkomingen bij huisartsenketen
Huisartsenketen Centric Health Zuid-Holland heeft de beschikbaarheid en bereikbaardheid van de spoedhuisartsenzorg overdag niet in alle praktijken op orde. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die de huisartsenketen een aanwijzing heeft gegeven.
‘Winterslaapmedicijn’ beschermt mogelijk tegen sepsis
Met een nieuw geneesmiddel dat de mechanismen nabootst van winterslaap hebben onderzoekers muizen met sepsis weten te beschermen tegen orgaanfalen. Dat meldt het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
Ontdekking twee nieuwe ziekten door genetisch onderzoek
Bij genetisch onderzoek in twee families met een ziektebeeld dat sterk leek op het Birt-Hogg-Dubé-syndroom zijn twee compleet nieuwe erfelijke ziekten ontdekt. Dat meldt het Amsterdam UMC.
Europese Commissie wil betaalbare medicijnen voor alle burgers
De Europese Commissie vindt dat nieuwe medicijnen goedkoper moeten worden en beter toegankelijk voor alle patiënten in Europa. Hiervoor is een grondige herziening nodig van de geneesmiddelenwetgeving, de meest uitgebreide in meer dan twintig jaar.
Tuberculosevaccin beschermt niet tegen corona
Het tuberculosevaccin Bacillus Calmette-Guérin (BCG) beschermt zorgverleners niet tegen COVID-19. Dat blijkt uit internationaal onderzoek, meldt het UMC Utrecht, dat het Europese deel coördineerde.
Oefentherapie effectiever tegen duizeligheid dan medicatie
Oefentherapie voor het evenwichtsorgaan is opgenomen in de landelijke richtlijn voor de behandeling van duizeligheidsklachten. Hoewel bewezen effectief, wordt deze door het Amsterdam UMC ontwikkelde therapie nog nauwelijks gebruikt in tegenstelling tot medicatie.
Zorginstituut adviseert lanadelumab op te nemen in GVS
Lanadelumab (Takhzyro) kan worden opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Dat adviseert Zorginstituut Nederland minister Kuipers van VWS. Het middel is geregistreerd voor de routinematige preventie van terugkerende aanvallen van erfelijk angio-oedeem (HAE) bij patiënten van 12 jaar en ouder.
Acht apothekers voor tuchtrechter in 2022
Bij regionale tuchtcolleges zijn vorig jaar acht klachten over apothekers afgehandeld. De meeste van de 924 afgehandelde klachten betroffen artsen (579), gevolgd door verpleegkundigen (79), gezondheidszorgpsychologen (69) en tandartsen (64).
Klacht IVM tegen elf afslankklinieken voor reclame obesitasmedicatie
Het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) heeft een klacht ingediend bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) tegen elf afslankklinieken die reclame maken voor obesitasmedicijnen. Volgens het IVM is dit potentieel gevaarlijk voor de gezondheid van patiënten.
Deel verwoeste apotheken Oekraïne weer hersteld
In de oorlog in Oekraïne zijn de afgelopen veertien maanden zeker meer dan 350 apotheken geplunderd en verwoest door Russische bombardementen en soldaten. Een aantal daarvan is inmiddels deels herbouwd, andere apothekers zagen zich genoodzaakt hun werkzaamheden tijdelijk elders onder te brengen, aldus Oleg Klimov, voorzitter van de Oekraïense apothekersorganisatie AUPC.
Eerder optimale dosering antidepressiva met farmacogenetica
Op basis van de genetisch bepaalde afbraaksnelheid kan de dosering van tricyclische antidepressiva (TCA) worden aangepast. Hierdoor krijgt de patiënt bijna een week eerder een optimale dosis tegen depressie, in vergelijking met de huidige aanpak. Dit blijkt uit onderzoek van onder andere het Radboudumc.
Diabetesfonds wil minder medicatie en gezonder leven
Patiënten met diabetes type 2 moeten in plaats van geneesmiddelen als eerste behandeling hulp krijgen bij het aanpassen van hun leefstijl. Die oproep doet het Diabetes Fonds aan onder meer politiek, zorgverzekeraars en zorgprofessionals.
Gevangenisstraf voor illegale handel in geneesmiddelen
De rechtbank Amsterdam heeft de eigenaar van een Amsterdamse apotheek veroordeeld tot achttien maanden celstraf voor illegale handel in medicijnen, het witwassen van ruim € 4,5 miljoen en valsheid in geschrift. Een tweede verdachte krijgt 240 uur werkstraf en een voorwaardelijke gevangenisstraf van zes maanden.
Meer aandacht nodig voor inleveren ongebruikte medicatie
Een kwart van de inwoners van Noord-Nederland geeft aan dat zij ongebruikte geneesmiddelen nooit inleveren bij een apotheek of milieustraat. Terwijl een derde zegt dit altijd wel te doen. Dat blijkt uit onderzoek van het lectoraat Transformational Media van NHL Stenden Hogeschool.
PRAC waarschuwt opnieuw voor fluorchinolonen
Bij het gebruik van fluorchinolonen bestaat een verhoogd risico op langdurige en mogelijk irreversibele schade aan spieren en het zenuwstelstel. De Europese geneesmiddelenbewakingscommissie PRAC vraagt opnieuw aandacht voor deze risico's.
Grote verschillen in voorschrijven opioïden ziekenhuizen
Pijn na operatieve ingrepen is de meest voorkomende reden om opioïden voor te schrijven door medisch specialisten. Afhankelijk van het ziekenhuis krijgt bij een heupfractuur tussen 20 en 72% van de patiënten een recept voor opioïden voor gebruik buiten het ziekenhuis. Dat blijkt uit een data-analyse van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) in vijftien ziekenhuizen.
Vericiguat vergoed voor patiënt met ernstig hartfalen
Vericiguat (Verquvo), voor gebruik bij bepaalde patiënten met een ernstige vorm van hartfalen, kan worden opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Dat adviseert het Zorginstituut Nederland de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Opwijrda-prijs 2022 voor artikel over doseeradviezen bij morbide obesitas
Cornelis Smit heeft de Opwijrda-prijs 2022 gewonnen met het artikel ‘Hogere dosis aminoglycosiden nodig in morbide obese patiënten: nieuwe doseeradviezen onderbouwd’. Hans Ros en Lutea van Gendt-de Jong krijgen de Peter de Smet-prijs voor beste casuïstische mededeling. De PRISMA-prijzen gaan dit jaar naar Elien Uitvlugt en Stijn Crutzen.
Topicale NSAID’s voorkeur bij handartrose
Topicale NSAID’s hebben de voorkeur boven systemische behandeling bij handartrose, volgens de nieuwe richtlijn Behandeling van handartrose. Deze behandeling heeft beperkte bijwerkingen in vergelijking met die met orale analgetica en heeft gunstige effecten op de pijn en functie.
Boots-apothekers richten eigen vakbond op
Apothekers in loondienst van apotheekketen Boots hebben zich verenigd in een nieuwe vakbond omdat hun belangen als werknemers niet goed meer worden vertegenwoordigd. Ook maken ze zich zorgen over hun salaris en de hoge werkdruk. “We moeten met een forse onderbezetting van apothekers en apothekersassistenten een apotheek runnen.”
Jichtmiddel colchicine mogelijk veelbelovend bij artrose
Het eeuwenoude middel colchicine tegen jicht is waarschijnlijk effectief voor patiënten met artrose: het aantal knie- en heupvervangingen vermindert met 30%. Dat blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en de Sint Maartenskliniek.
Van der Does Award voor grondlegger beoordeling biosimilars
Pekka Kurki heeft de Emiel van der Does Award gekregen voor rationele en kosteneffectieve therapie. Volgens Arnold Vulto, voorzitter van Biosimilars Nederland, is Kurki de grondlegger van het Europese regulatoire beleid voor de beoordeling en toelating van biosimilars.
Ervaringen longpatiënten: veel wisselingen medicatie
Ruim 40% van de patiënten met een longziekte geeft aan in het afgelopen jaar één of meer keer gewisseld te zijn van geneesmiddel. Reden voor deze wisselingen zijn verandering in vergoeding van medicatie of de verkrijgbaarheid ervan. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Antistollingsmedicijn kan miskraam niet voorkomen
Het gebruik van een antistollingsmiddel door zwangere vrouwen met een erfelijke verhoogde stollingsneiging leidt niet tot minder miskramen. Dat blijkt uit een internationale studie door onderzoekers van Radboudumc, Amsterdam UMC en Warwick University.
Duizenden handtekeningen voor #WeSlikkenHetNietLanger
De petitie #WeSlikkenHetNietLanger over de problemen in de apotheek is inmiddels meer dan veertigduizend keer ondertekend. De initiatiefnemers hopen dat er nu Kamervragen worden gesteld en zorgverzekeraars in actie komen.
Methotrexaat niet schadelijk voor spermacellen
Het gebruik van methotrexaat door mannen met reuma is niet schadelijk voor het sperma. Ook heeft het geneesmiddel geen invloed op het aantal spermacellen per zaadlozing. Dat blijkt uit onderzoek in het Erasmus MC.
Besparingen door korter gebruik CDK4/6-remmers
Later starten en korter behandelen met een CDK4/6-remmer bij uitgezaaide hormoongevoelige borstkanker geeft dezelfde goede uitkomsten als een langdurige behandeling. Deze slimme inzet geeft 42% minder bijwerkingen en is € 35.000 per patiënt goedkoper. Dat blijkt uit een onderzoek in ruim zeventig Nederlandse ziekenhuizen.
Meeste meldingen datalekken in de zorgsector
Het hoogste aantal meldingen van datalekken was vorig jaar in de zorg: 41%. Door de drie grootste cyberaanvallen bij ICT-leveranciers in de zorgsector kwamen de medische gegevens van 900.000 mensen op straat te liggen. Dat blijkt uit de jaarlijkse rapportage van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).
Gebruik tramadol vorig jaar toegenomen
Het gebruik van sterkwerkende opioïden lijkt in 2022 te stabiliseren, maar het gebruik van zwakwerkende opioïden zoals tramadol is toegenomen ten opzichte van 2021. Dat blijkt uit cijfers van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik, dat oproept tot alertheid op mogelijk nadelige effecten van het toenemend voorschrijven van zwakwerkende opioïden.
Oogproblemen door gebruik psychofarmaca
Bij het gebruik van psychofarmaca kunnen patiënten oogproblemen ervaren. Dat blijkt uit meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen. De meeste meldingen werden gedaan bij het gebruik van SSRI’s.
Grote toename voorschrijven SGLT2-remmers door huisartsen
Huisartsen schreven vorig jaar veel vaker SGLT2-remmers voor dan in eerdere jaren en ook het gebruik van GLP1-agonisten neemt toe. Volgens het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) lijkt het erop dat de implementatie van de herziene NHG-Standaard Diabetes mellitus type 2 voortvarend is aangepakt.
EMA: fluorochinolonen nog steeds voorgeschreven buiten goedgekeurde indicaties
Artsen schrijven fluorochinolonen waarschijnlijk nog steeds voor buiten de goedgekeurde indicaties, blijkt uit onderzoek van het Europees Medicijn Agentschap EMA. Medicijnautoriteit CBG waarschuwt dat zorgverleners deze antibiotica alleen mogen gebruiken voor aandoeningen vermeld in de productinformatie.

2022

Erasmus MC werkt intensiever samen met ziekenhuis Curaçao
De ziekenhuisapotheek van het Erasmus MC sluit binnenkort een contract af met het Curaçao Medical Center voor het professionaliseren van de farmaceutische zorg. Het afgelopen jaar waren tien Rotterdamse apothekers en een apothekersassistent op Curaçao om te helpen de coronacrisis het hoofd te bieden. Deze intensieve samenwerking is uniek voor Nederland.
Nu ook tretinoïne eerste keus bij melasma
Naast azelaïnezuur is nu ook tretinoïne (off-label) eerste keus bij de medicamenteuze behandeling van de huidaandoening melasma. Dit geeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) aan in de vernieuwde behandelrichtlijn.
NZa scherpt regels aan voor transparanter contracteren
Zorgverzekeraars moeten voortaan uiterlijk op 1 april voorafgaand aan het betreffende kalenderjaar duidelijk maken wat de procedure is voor aanvullende zorginkoop. Met onder meer deze nieuwe regeling wil de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) het contracteren tussen zorgaanbieders en zorgverzekeraars transparanter maken.
NHG: continueer corticosteroïd bij lichen sclerosus
Patiënten kunnen dermatocorticosteroïden bij aanhoudende klachten van de huidaandoening lichen sclerosus chronisch, intermitterend gebruiken. Dit geeft de Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) aan in de herziene NHG-Standaard.
Problemen bij toedienen Nevanac-oogdruppels
Door de stroperigheid en het stugge flesje hebben patiënten soms problemen met het gebruik van Nevanac-oogdruppels. Dat melden Bijwerkingencentrum Lareb en Voorkomen Medicatie-Incidenten (VMI).
Tucatinib in pakket als fabrikant prijs 65% verlaagt
Tucatinib (Tukysa) in combinatie met trastuzumab en capecitabine voor de behandeling van borstkanker kan worden vergoed uit het basispakket, mits de fabrikant de prijs van het geneesmiddel minstens 65% verlaagt. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland.
Ziekenhuizen schalen verder op
Nederlandse ziekenhuizen hebben hun operatiecapaciteit verder opgeschaald. Rond 10 januari waren nog 34% minder operatiekamers in gebruik dan normaal, op 17 januari was dat 24% minder.
Farmabedrijven nog steeds te positief over antidepressiva
Farmaceutische bedrijven schetsen nog steeds een te rooskleurig beeld over de effectiviteit van antidepressiva door voornamelijk positieve onderzoeksresultaten te publiceren. Dat blijkt uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen.
FNV en CNV wijzen eindbod af cao apotheekmedewerkers
Leden van FNV en CNV hebben het eindbod van de werkgevers voor de cao Apotheken voor apotheekmedewerkers weggestemd. Volgens de vakbonden lijken de werkgeversorganisaties “blind” te zijn voor het gebrek aan waardering dat apotheekmedewerkers voelen.
Ook jongens in aanmerking voor HPV-vaccin
Ook jongens kunnen vanaf februari worden gevaccineerd tegen het humaan papillomavirus (HPV). Aanleiding hiervoor is het toenemend inzicht in de vormen van kanker die door HPV worden veroorzaakt.
Meer kennis nodig over e-health voor effectief gebruik
Patiënten en zorgverleners in alle zorgsectoren hebben in 2021 – mede door corona – meer gebruikgemaakt van digitale zorg (e-health) dan in 2019, maar het is nog lang niet altijd effectief. Patiënten begrijpen vaak niet wat de mogelijkheden zijn en zorgverleners ervaren door digitale zorg een hogere werkdruk. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM.
Nieuwe EU-wetgeving maakt klinisch onderzoek transparanter
Met de lancering van de nieuwe verordening Clinical Trial Regulation (CTR) wil Europa het klinisch onderzoek naar geneesmiddelen efficiënter en veiliger maken. Ook is een nieuw Europees informatiesysteem ontwikkeld – inclusief openbare website – voor het indienen, beoordelen en inzien van klinische studies. Dat melden het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Ziekenhuizen schalen op maar ziekteverzuim groot probleem
Nederlandse ziekenhuizen geven aan hun operatiecapaciteit iets verder te hebben opgeschaald. Ook stijgt het aantal ziekenhuizen dat alle kritieke planbare zorg binnen zes weken kan leveren. Het hoge ziekteverzuim is echter een groeiend probleem voor de hele zorgketen. Dat blijkt uit cijfers die de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) wekelijks publiceert.
Vrouw met verhoogd kankerrisico moet risico pil goed afwegen
Vrouwen van boven de 25 jaar die een sterk verhoogd risico hebben op borst- en eierstokkanker moeten goed afwegen of ze de anticonceptiepil willen gebruiken. Het risico op kanker neemt eerst toe, om op middelbare leeftijd om te buigen naar een beschermend effect. Dat blijkt uit onderzoek van het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis en een internationaal team.
Incidenten gemeld na omzetten kortwerkende insulines
Het omzetten van kortwerkende insulines, als gevolg van een uitbreiding van het preferentiebeleid, kan leiden tot medicatie-incidenten bij patiënten met diabetes mellitus. Dat blijkt uit diverse meldingen die zijn binnengekomen bij Voorkomen Medicatie-Incidenten (VMI). Betere communicatie tussen zorgverleners en patiënt is noodzakelijk om meer incidenten te voorkomen.
Pfizer stopt met sturen via kortingen na onderzoek ACM
Pfizer stopt met het dwingen van ziekenhuizen om via kortingen het geneesmiddel Enbrel af te nemen. Volgens de toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) lijkt de door de geneesmiddelenfabrikant gehanteerde prijsstructuur in strijd met de mededingingsregels. Ook bemoeilijkt deze werkwijze de toetreding van biosimilars tot de markt.
Risico op ernstige leverschade bij gebruik Mavenclad
Door het gebruik van cladribine (Mavenclad) kan ernstige leverschade optreden. Meestal hebben patiënten milde klachten, maar ernstige klachten komen ook voor. Dat meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Patiëntenregisters steeds belangrijker bij beoordelen geneesmiddel
Bij het registreren van geneesmiddelen zijn patiëntenregisters steeds belangrijker omdat die zorgen voor beter inzicht in het normale verloop van zeldzame ziekten. Dat blijkt uit onderzoek van het Julius Centrum UMC Utrecht, UMC Groningen en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Terbinafine voorkeur bij oppervlakkige gist- en schimmelinfecties
Bij een oppervlakkige gist- en schimmelinfectie van de huid (dermatomycose) op de hand en voet of ringworm heeft lokale behandeling met terbinafine de voorkeur boven behandeling met een imidazoolderivaat. Dit geeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) aan in de herziene NHG-Standaard Dermatomycosen.
Leveringsproblemen medicijnen vaak niet of te laat gemeld
Handelsvergunninghouders hebben opschortingen van de handel in geneesmiddelen vaak niet of niet op tijd gemeld bij het Meldpunt geneesmiddeltekorten en- defecten. Groothandelaren hebben voldoende gedaan om hun voorraden op peil te houden. Dat blijkt uit onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
CBG: verplicht gebruik filter bij Mitomycine Substipharm 20 mg
Het toedienen van Mitomycine Substipharm 20 mg oplossing mag tijdelijk alléén met gebruik van bijgeleverd filter om mogelijk aanwezige niet-zichtbare deeltjes in de oplossing te voorkomen. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert apotheekmedewerkers en artsen deze maatregel te volgen.
Geneesmiddel sneller beschikbaar door gelijktijdige beoordeling
Door het gelijktijdig beoordelen van de vergoeding en de toelating tot de markt kunnen geneesmiddelen ongeveer drie maanden eerder beschikbaar komen voor patiënten. Deze nieuwe werkwijze hebben het Zorginstituut Nederland (ZIN) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) samen ontwikkeld.
Risico op herseninfarct na stoppen behandeling met anagrelide
Patiënten kunnen stollingsproblemen krijgen na het plotseling stoppen van een behandeling met anagrelide (Xagrid). Dit komt doordat het aantal bloedplaatjes na stopzetten van de behandeling weer snel toeneemt. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert zorgverleners de behandeling met anagrelide niet abrupt te stoppen.
Problemen met ademhaling na casirivimab/imdevimab
Na behandeling met casirivimab/imdevimab (Ronapreve) kunnen COVID-patiënten ademhalingsproblemen krijgen of benauwd worden. Dat blijkt uit twaalf meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Nederland levert antibiotica en pijnstillers aan Oekraïne
Nederland levert geneesmiddelen, medische hulpgoederen en -apparatuur aan Oekraïne. De goederen zijn bedoeld voor de Oekraïense bevolking en gaan vandaag op transport naar Polen, waar ze worden overhandigd. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
LUMC zet antipsychoticum penfluridol in tegen blaaskanker
Het geneesmiddel penfluridol tegen schizofrenie krijgt een nieuwe toepassing: de behandeling van blaaskanker. Een groep onderzoekers op de afdeling urologie van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) gaat het product op een duurzame manier op de markt brengen.
Toedienen acetylsalicylzuur of heparine bij trombectomie ongunstig
Gebruik van acetylsalicylzuur of heparine tijdens een trombectomie bij een herseninfarct geeft een verhoogd risico op een hersenbloeding. Dit blijkt uit een klinische trial uitgevoerd in vijftien centra in Nederland.
Saxenda eerste geneesmiddel tegen obesitas in basispakket
Het geneesmiddel liraglutide (Saxenda) kan voor de behandeling van een kleine groep patiënten met ernstig overgewicht worden vergoed uit het basispakket. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN) aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Helft verzekerden wil zorgadvies van zorgverzekeraar
Ruim de helft van de verzekerden (52%) geeft aan de zorgverzekeraar te willen vragen voor zorgadvies, bijvoorbeeld over de meest geschikte zorgaanbieder. Meer dan een derde (37%) zou het prettig vinden als hun zorgverzekeraar hen hierover proactief zou benaderen. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Ziekenhuizen en apothekers komen in actie voor Oekraïne
Om Oekraïne bij te staan in de oorlog zijn 29 regionale ziekenhuizen een actie gestart met het inzamelen van medische hulpmiddelen en geld voor geneesmiddelen. Ook apothekers willen noodhulp bieden en medicatie sturen naar Oekraïne, blijkt uit meldingen van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Griepepidemie lijkt in zicht
Het aantal mensen met het influenzavirus is de afgelopen week flink gestegen. Een griepepidemie lijkt in zicht, concluderen het RIVM, Nivel en Erasmus MC.
Eerste gonadoreline-antagonist tegen vleesbomen
Vrouwen met een vleesboom (myomen) in de uterus kunnen binnenkort beschikken over linzagolix (Yselty), de eerste gonadoreline-antagonist die kan worden ingezet bij matig ernstige tot ernstige klachten.
NHG ontraadt cortico-neusspray bij reukverlies na COVID
Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) ontraadt toepassen van een neusspray met een corticosteroïd bij patiënten die last blijven houden van reukverlies na een COVID-19-infectie. Dit geeft de huisartsenorganisatie aan in de nieuwe standaard 'Langdurige klachten na COVID-19'.
Vergoeding voor cabozantinib in combinatie met nivolumab
Het geneesmiddel cabozantinib in combinatie met nivolumab (Cabometyx/Opdivo) komt in aanmerking voor vergoeding uit het basispakket, maar alleen als succesvol met de fabrikant is onderhandeld over de prijs. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN).
€ 350.000 boete voor Verenigde Nederlandse Apotheken
De Stichting Verenigde Nederlandse Apotheken (VNA) krijgt een boete van € 350.000 omdat ze de overname van vier apotheken in Tilburg niet op tijd heeft gemeld. Dat heeft de Autoriteit Consument & Markt (ACM) besloten.
Veilig stoppen met hepatitis B-medicatie mogelijk
Met een bloedtest kunnen artsen bepalen welke patiënten met chronische hepatitis B veilig kunnen stoppen met hun medicatie. Dat blijkt uit een internationale studie, onder leiding van het Erasmus MC.
Veel patiënten gebruiken onnodig lang maagzuurremmers
90% van de patiënten die voor een langere periode sterke maagzuurremmers krijgen voorgeschreven, hebben daar geen indicatie voor volgens de richtlijn Maagklachten. Tussen huisartsen is weinig verschil in voorschrijfgedrag. Dit blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en Nivel, in samenwerking met het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG).
Huisartsen schrijven weer vaker antibiotica voor
Sinds de versoepelingen van de coronamaatregelen schrijven huisartsen weer meer antibiotica voor dan tijdens de pandemie, toen het aantal antibioticarecepten sterk daalde. Dat blijkt uit onderzoek van Nivel, Instituut Verantwoord Medicijngebruik, Rijksuniversiteit Groningen en Maastricht Universiteit.
Therapiekeuze bij diabetespatiënt wijkt af van NHG-richtlijn
Huisartsen schreven in 2020 regelmatig een ander geneesmiddel voor dan de eerste keus bij patiënten met diabetes mellitus type 2. In stap 3 kozen ze bij een derde van de patiënten voor het voorkeursmiddel insuline. Van de nieuwe gebruikers van insuline kreeg minder dan 30% het aanbevolen NPH-insuline, de overige patiënten startten direct met één van de duurdere langwerkende insulines.
Nieuw coronamiddel goedgekeurd
Het combinatiepreparaat tixagevimab en cilgavimab (Evusheld) is door de Europese geneesmiddelenbeoordelingscommissie CHMP goedgekeurd voor gebruik ter preventie van COVID-19.
Nieuwe gentherapie voor behandeling multipel myeloom
Voor volwassenen met recidiverend en refractair multipel myeloom komt binnenkort mogelijk een nieuwe behandeling beschikbaar. Volgens het Europees Medicijn Agentschap (EMA) is de nieuwe gentherapie ciltacabtagen autoleucel (Carvykti) geschikt voor de behandeling van deze vorm van kanker. Om die reden zou het middel een tijdelijke handelsvergunning moeten krijgen.
NHG: oseltamivir tegen influenza alleen voor zeer kwetsbaren
Gebruik van het antivirale middel oseltamivir tegen influenza is alleen geïndiceerd bij mensen met een zeer hoog risico op een ernstig beloop. Dit geeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) aan in de vernieuwde behandelrichtlijn over influenza.
Terugdringen gebruik antipsychotica onder jongeren niet gelukt
Het gebruik van antipsychotica door jongeren is sinds de invoering van de Jeugdwet niet duidelijk verminderd, en de behandelingsduur is ook nauwelijks verkort. Opmerkelijk, omdat een van de doelen van deze nieuwe wet was het medicatiegebruik terug te dringen. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC.
Netwerk apothekers staat klaar voor opvang Oekraïners
Overal in Nederland zijn apothekers betrokken bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Ze nemen farmaceutische anamneses af, stellen medicatieformulieren op en verwerken recepten. Vaak een hele uitdaging door de taalbarrière en het cyrillisch schrift op de doosjes. “Oekraïners denken heel anders over medicijnen.”
Psychische bijwerkingen bij gebruik montelukast
Montelukast kan psychische bijwerkingen veroorzaken zoals zenuwachtig en agressief gedrag, slaapproblemen, depressie of zelfmoordgedachten. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Veel voorschrijffouten tijdens coronapandemie
Bij veel van de eerste patiënten die in 2020 de post-covid-poli bezochten van het Amsterdam UMC zijn voorschrijffouten gemaakt. In tijden van crisis kan informatie over medicatie makkelijk in het gedrang komen, concluderen onderzoekers van dit ziekenhuis.
Nieuwe cao Apotheken: structurele loonsverhoging
In de ledenraadpleging voor een nieuwe cao voor apotheekmedewerkers heeft ruim 80% van de CNV-leden voor het eindbod van de werkgevers gestemd. Daarmee is er een nieuwe cao Apotheken afgesloten, meldt de vakbond.
Veel meldingen over bijwerkingen koperspiraaltjes
Uitzakking tot in de baarmoedermond en zware menstruele bloeding zijn vaak gemelde vermoede bijwerkingen van koperspiraaltjes. Meldingen over koperspiraaltjes waren in 2021 de meest gemelde bijwerkingen over implantaten, blijkt uit de jaarrapportage van het Meldpunt en Expertisecentrum Bijwerkingen Implantaten (MEBI).
Waarschuwing voor doseerfouten bij toepassen belatacept
Bij gebruik van het nieuwe handelsproduct met belatacept (Nulojix) is alertheid geboden vanwege het risico op doseerfouten. Dit geeft de veiligheidscommissie van het Europees Medicijn Agentschap (EMA), de PRAC, aan.
Positief advies voor vergoeding finerenon
Finerenon (Kerendia), voor de behandeling van chronische nierschade bij volwassenen met diabetes mellitus type 2, komt in aanmerking voor opname in het Geneesmiddelenvergoedingssystemen (GVS). Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN).
Seksuele klachten bij antidepressiva en statines
Seksuele bijwerkingen zoals erectieproblemen en minder zin in seks komen het vaakst voor bij antidepressiva en statines. Dat blijkt uit onderzoek van Bijwerkingencentrum Lareb.
Platform ApoAfspraak wint KNMP-Zorginnovatieprijs
Het afsprakenplatform ApoAfspraak, waarmee openbaar apothekers en voorschrijvers afspraken over niet-leverbare medicatie kunnen vastleggen, heeft de KNMP-Zorginnovatieprijs 2022 gewonnen. Voor deze prijs waren drie innovaties genomineerd. Dat is vanmorgen bekendgemaakt tijdens de online Actualiteitensessie van de KNMP.
Microbioloog ontdekt mogelijk nieuwe klasse antibiotica
Met behulp van een innovatiemethode voor het identificeren van nieuwe antibiotica zijn drie chemische stoffen gevonden die mogelijk kunnen worden ontwikkeld tot een nieuwe klasse antibiotica. Dat blijkt uit promotieonderzoek van microbioloog Maurice Steenhuis aan de Vrije Universiteit Amsterdam.
Anafylactische shock door allergie chloorhexidine
Een patiënt met een allergie voor chloorhexidine kreeg een anafylactische reactie na gebruik van Instillagel, een gel met de werkzame stoffen chloorhexidine en lidocaïne, en overleed aan de gevolgen. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Weinig stijging voorschrijven opioïden op huisartsenposten
Het voorschrijven van opioïden op huisartsenposten in Nederland en België is nauwelijks toegenomen in de afgelopen jaren. Huisartsen in Nederland schrijven op de huisartsenpost wel vaker sterke opioïden voor, zoals morfine en oxycodon, dan huisartsen in Vlaanderen. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel en de Universiteit van Antwerpen.
Wereldwijd tekort Visudyne houdt voorlopig aan
Het wereldwijde tekort aan Visudyne (verteporfine), voor de behandeling van bepaalde oogziekten, is voorlopig niet opgelost. Dat melden de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en het Nederlands Oogheelkundig Genootschap (NOG).
NZa: zorgverzekeraars verzaken zorgplicht rond hulpmiddelen
Zorgverzekeraars moeten erop toezien dat verzekerden niet in verwarring raken doordat de voor hen vertrouwde apotheek niet langer een hulpmiddel mag leveren. Miscommunicatie hierover kan belastend zijn voor verzekerden en zorgverleners. Dat schrijft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in een brandbrief aan alle zorgverzekeraars over de slechte toegang tot hulpmiddelen.
Zorginstituut: avacopan niet vergoeden uit basispakket
Het geneesmiddel avacopan (Tavneos), voor de behandeling van granulamatose met polyangiitis of microscopische polyangitis, kan niet worden opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) vanwege een te hoge vraagprijs. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN).
Kwetsbare longpatiënt heeft moeite met eigen regie ziekte
Patiënten met een longziekte uit kwetsbare groepen slagen er over het algemeen minder goed in om te gaan met hun ziekte. Zij voelen zich ook vaak niet gesteund door zorgverleners om de eigen regie te nemen. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel, dat zorgverleners adviseert wederzijdse verwachtingen met longpatiënten te bespreken.
‘Obstipatie in palliatieve fase vaak niet opgemerkt’
Zorgverleners moeten proberen chronische idiopathische obstipatie bij patiënten in de palliatieve fase te voorkomen door preventie of vroegtijdige signalering. Dat staat in de herziene richtlijn Obstipatie in de palliatieve fase, meldt het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).
NZa: wachtlijsten in ziekenhuizen en GGZ zorgelijk
Door het nog steeds hoge ziekteverzuim lukt het ziekenhuizen een GGZ-instellingen nog niet wachtlijsten te verkorten. Een zorgelijke ontwikkeling omdat mensen hierdoor langer moeten wachten op zorg. Dit staat in de monitor Toegankelijkheid van Zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Bijna 700 meldingen van overlijden na coronavaccinatie
Bijwerkingencentrum Lareb heeft in totaal 662 meldingen ontvangen van overlijden na een coronavaccinatie. Bij enkele gevallen is de oorzaak vrijwel zeker een trombose of een ontsteking van de hartspier of het hartzakje, maar soms kunnen bekende bijwerkingen bijgedragen hebben aan het verslechteren van een al kwetsbare gezondheid.
‘Wet BIG moet bevoegdheid beter waarborgen´
De Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (BIG) moet duidelijker maken welke zorgverleners voorbehouden handelingen mogen verrichten. Ook moet er meer aandacht komen voor het leren van tuchtuitspraken door zorgverleners. Dat meldt het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Sport (VWS).
Europese Unie wil één systeem voor medische gegevens
Met de lancering van één Europees datasysteem moeten burgers ook in andere lidstaten toegang krijgen tot hun medische gegevens. Ook wetenschappers en onderzoekers krijgen, onder strikte voorwaarden, toegang tot de digitale dossiers. Dat heeft de Europese Commissie bekendgemaakt.
‘Geen bewijs voor effectiviteit pijnstillers bij lagerugpijn’
Pijnstillers werken vrijwel nooit bij lagerugpijn en röntgenfoto’s of CT- of MRI-scans leveren zelden iets op. Dat stellen onderzoekers van de afdeling Huisartsgeneeskunde van het Erasmus MC, die huisartsen oproepen twee keer na te denken voordat ze pijnstillers voorschrijven bij lagerugpijn.
Aantal meldingen leveringsproblemen medicijnen stabiliseert
Het aantal geneesmiddelen waarvoor verwachte leveringsproblemen zijn gemeld is in 2021 met 12% gedaald ten opzichte van 2020. In vergelijking met vorige jaren stabiliseert het aantal meldingen. Dit blijkt uit de jaarrapportage van het Meldpunt geneesmiddelentekorten en -defecten van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Einde vergoeding vitamine D-middelen met colecalciferol
Omdat eerdere besparingen op het voorschrijven van vitamine D-middelen met colecalciferol in lage sterktes niet zijn gehaald, komt de vergoeding van al deze middelen uit het basispakket te vervallen. Patiënten die vitamine D krijgen op recept kunnen overstappen op een goedkoper zelfzorgmiddel. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN).
Eerste RET-remmer beschikbaar
Het oncolyticum selpercatinib (Retsevmo) is het eerste middel van de groep 'rearranged during transfection’ (RET)-remmers dat beschikbaar is in Nederland. Artsen kunnen het middel voorschrijven voor patiënten met niet-kleincellig longcarcinoom en schildkliercarcinoom via het Drug Access Protocol.
Artritismedicijn vermindert antibiotica bij bloedkanker
Het geneesmiddel anakinra, voor het onder controle houden van reumatoïde artritis, kan het gebruik van antibiotica beperken bij de behandeling van bijwerkingen door bloedkanker. Deze nieuwe toepassing is ontdekt door onderzoekers van het Radboudumc en de Universiteit van Adelaide in Australië.
Zorginstituut: elf nieuwe dure medicijnen in de sluis
Elf nieuwe dure geneesmiddelen komen in de tweede helft van 2022 in aanmerking voor plaatsing in de pakketsluis. Dat meldt Zorginstituut Nederland (ZIN), dat gaat beoordelen of deze middelen kunnen worden opgenomen in het basispakket.
Opwijrda-prijs 2021 voor onderzoek risico’s pemetrexed-behandeling
Heidi van de Bruinhorst, student farmacie Universiteit Utrecht, heeft de Opwijrda-prijs 2021 gewonnen voor haar artikel 'Cumulatieve dosis pemetrexed verhoogt risico op nefrotoxiciteit'. De Peter de Smet-prijs 2021 voor beste casuïstische mededeling is voor ziekenhuisapotheker in opleiding Aurelia de Vries Schultink. Marieke Ebbens krijgt de PRISMA-publicatieprijs 2021.
Noodoproep Zorginstituut: zorg dreigt vast te lopen
Overvolle wachtkamers, wanhopige artsen, tekort aan personeel en rondzwervende psychiatrische patiënten. Zo ziet de zorg er over twintig jaar uit als er niets gebeurt. Met deze onheilspellende boodschap lanceert Zorginstituut Nederland (ZIN) de bewustwordingscampagne DeZorgvanMorgen.
Alliance Healthcare sluit vestigingen en centraliseert in Veghel
Farmaceutische groothandel Alliance Healthcare sluit distributie- en productielocaties verspreid in Nederland en brengt haar activiteiten samen op een nieuwe campus in Veghel. Voor ongeveer 240 medewerkers betekent dit meeverhuizen of op zoek naar een andere baan.
Nivel: 2,9% van recepten met medische noodzaak
Op 2,9 % van de recepten die apotheken afleveren staat ‘medische noodzaak’ vermeld. Bij eerste uitgiftes ligt dit percentage onder de 1%. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel, op basis van cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) en interviews met apothekers en huisartsen.
Vergoeding Mysimba bij overgewicht en afvalprogramma
Het geneesmiddel Mysimba, met de werkzame stoffen naltrexon en bupropion, voor overgewicht en obesitas, kan worden vergoed uit het basispakket voor patiënten met overgewicht die een afvalprogramma volgen. Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN).
IVM: daling kwaliteit van het FTO is zorgwekkend
De kwaliteit van het farmacotherapieoverleg (FTO) tussen huisartsen en apothekers neemt af: nog maar 50% van de FTO-groepen functioneert op het hoogste niveau. Dat blijkt uit een peiling van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM), dat spreekt van een “zorgwekkende conclusie”.
Eerste middel voor zeldzame aandoening Niemann-Pick
Binnenkort komt het eerste middel beschikbaar voor de zeldzame genetische aandoening ziekte van Niemann-Pick type A/B en B. De Europese geneesmiddelenbeoordelingscommissie CHMP heeft voor toepassing van de enzymvervangende therapie olipudase alfa (Xenpozyme) een positief advies afgegeven aan het Europees Medicijn Agentschap (EMA).
Lage dosis prednisolon verlicht klachten reumapatiënt
Patiënten met reumatoïde artritis kunnen dagelijks een lage dosis prednisolon nemen in aanvulling op de standaardmedicatie. Prednisolon vermindert significant de ziekteactiviteit en de bijwerkingen vallen mee. Dat blijkt uit een tweejarige studie van het Amsterdam UMC.
Opnieuw forse boete voor fabrikant CDCA
Na Nederland en Israël legt nu ook Italië een hoge boete op aan geneesmiddelenfabrikant Leadiant voor het ten onrechte in rekening brengen van een excessief hoge prijs voor het geneesmiddel chenodeoxycholzuur (CDCA). De boete bedraagt € 3,5 miljoen.
Kuipers: verzekeraars bepalen zelf of ze in fastfood beleggen
Het is aan zorgverzekeraars zelf om te bepalen of ze willen investeren in fastfoodketens. De minister van VWS gaat daar niet over. Dat neemt niet weg dat verantwoord beleggen ook voor verzekeraars van belang is. Dat schrijft Ernst Kuipers in antwoord op Kamervragen.
Kabinet lanceert crisisorganisatie in strijd tegen pandemieën
Nederland gaat zich beter voorbereiden op een pandemie met de Landelijke Functionaliteit Infectieziektebestrijding (LFI). Deze crisisorganisatie moet ervoor zorgen dat het opschalen voor het testen en vaccineren sneller kan gebeuren. Dat heeft het kabinet, op voorstel van VWS-minister Kuipers, besloten.
Kuipers: verzekeraars honoreren afspraken afbouw antidepressiva
Zorgverzekeraars geven aan het afbouwen van antidepressiva te vergoeden conform het multidisciplinair document, dat goede zorg beschrijft rond het afbouwen van antidepressiva. VWS-minister Ernst Kuipers heeft daarom geen reden te denken dat zorgverzekeraars hun afspraken niet nakomen. Dat schrijft hij in antwoord op Kamervragen van D66-Kamerlid Wieke Paulusma en Liane den Haan van Fractie Den Haan.
Meeste bijwerkingen neussprays zijn bekend
De meest gemelde bijwerkingen bij neussprays met corticosteroïden zijn bekende bijwerkingen die ook in de bijsluiters staan. Dit blijkt uit onderzoek van Bijwerkingencentrum Lareb.
Tool geeft signaal bij onjuiste diagnose test door interactie
Effecten van medicijnen op laboratoriumtesten kunnen leiden tot onnodige diagnostische testen, behandelingen en schadelijke gevolgen voor patiënten. Klinisch chemicus Jasmijn van Balveren deed promotieonderzoek en ontwikkelde een tool dat een signaal afgeeft op het moment dat er sprake kan zijn van een geneesmiddel-testinteractie. Dat meldt het Jeroen Bosch Ziekenhuis, dat software heeft geïmplementeerd van Van Balveren.
Cellulaire testen voor lymeziekte niet betrouwbaar
Cellulaire testen voor het vaststellen van lymeziekte, sinds enige tijd op de markt, zijn niet betrouwbaar. Met deze testen krijgen te veel mensen onterecht een negatieve of positieve uitslag. Dat blijkt uit de VICTORY-studie van Amsterdam UMC, Radboudumc en het RIVM.
Verenigde Apotheken Limburg betaalt half miljoen wegens fraude
Verenigde Apotheken Limburg (VAL) moet € 550.000 betalen aan justitie vanwege fraude met declaraties aan zorgverzekeraars en het omzeilen van het preferentiebeleid. Deze schikking hebben het Openbaar Ministerie (OM) en VAL getroffen over het bedrag dat de apotheekketen hiermee heeft verdiend.
Dreigend tekort Actilyse (alteplase) en Metalyse (tenecteplase)
Door productieproblemen bij de fabrikant en toename van het gebruik dreigt er een wereldwijd tekort aan Actilyse (alteplase) en Metalyse (tenecteplase). Naar verwachting tot begin 2024 levert de fabrikant minder dan gebruikelijk. Dat melden de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Gewrichtspijn en vermoeidheid door nieuwe CGRP-remmers
Patiënten met migraine die de nieuwe CGRP-remmers gebruiken hebben het meeste last van gewrichtspijn en vermoeidheid, bijwerkingen die nog niet in de bijsluiters staan. Patiënten melden ook bekende bijwerkingen als obstipatie en haaruitval, die al in enkele bijsluiters zijn vermeld. Bijwerkingencentrum Lareb ontving 109 meldingen van bijwerkingen bij CGRP-remmers.
Bijna 40.000 deelnemers aan Gecombineerde Leefstijlinterventie
Bijna 40.000 mensen hebben in de periode 2019 tot en met 2021 meegedaan aan de Gecombineerde Leefstijlinterventies (GLI), een zorgprogramma voor begeleiding en advies over gezonde voeding en gezond bewegen. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM.
Eerste gentherapie voor ernstige hemofilie A
De eerste gentherapie voor de behandeling van ernstige hemofilie A is mogelijk binnenkort beschikbaar. De Europese geneesmiddelenbeoordelingscommissie CHMP heeft een positief advies afgegeven voor therapie met valoctocogen roxaparvovec (Roctavian).
NZa: discussie nodig over kosten dure geneesmiddelen
Politiek en maatschappij moeten een discussie voeren of het wenselijk is dat de toegankelijkheid van geneesmiddelen zwaarder weegt dan die van andere zorg. Uitgaven aan dure geneesmiddelen stijgen zo hard dat dit steeds meer ten koste gaat van andere medisch-specialistische zorg. Dat stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Midden-Holland slaat alarm over internetapotheek VGZ
Apothekers in Midden-Holland maken zich grote zorgen over zorgverzekeraar VGZ die volgens hen de internetapotheek een voorkeurspositie wil geven boven de regionale apotheek. Met een pamflet, dat ze samen met huisartsen gaan verspreiden, waarschuwen ze hun patiënten voor de grote gevolgen voor de persoonlijke dienstverlening van de apotheek.
Inspectie gaat leefstijlbegeleiding stimuleren
Zorgverleners moeten hun patiënten leefstijlbegeleiding aanbieden tegen roken en overgewicht. Daarbij moeten zij de wensen, behoeften en mogelijkheden van patiënten voorop stellen. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
BENU-apothekers voeren actie voor beter salaris
BENU-apothekers verenigd in de Vakbond van BENU Apothekers (VVBA) komen massaal in actie omdat ze ontevreden zijn over het verlies aan koopkracht en de stijgende werkdruk. De ruim 270 apothekers sluiten harde acties niet uit. BENU Apotheken heeft alle apothekers laten weten het proces om te komen tot een betere salarispositie na de zomer verder vorm te geven.
Nieuwe adviezen voor acute palliatieve sedatie
In de herziene multidisciplinaire richtlijn Palliatieve sedatie zijn nieuwe adviezen opgenomen voor het uitvoeren van acute palliatieve sedatie. Midazolam en morfine kunnen hierbij intraveneus of subcutaan worden toegepast.
Kuipers blijft investeren in Goed Gebruik Geneesmiddelen
Onderzoeken en projecten in het kader van Goed Gebruik Geneesmiddelen (GGG) van ZonMw dragen bij aan de betaalbaarheid van de zorg en aan passende farmaceutisch zorg. Dat concludeert minister van Volksgezondheid Ernst Kuipers, die aangeeft te willen blijven investeren in het onderzoeksprogramma.
Uitgaven dure medicatie stijgen komende jaren met € 1 miljard
Uitgaven aan dure intramurale geneesmiddelen groeien tussen 2021 en 2026 met ongeveer € 1 miljard, gemiddeld 7% per jaar. Nieuwe spécialités en de uitbreiding van het aantal indicaties zijn de belangrijkste oorzaken van deze toename. Dat meldt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).
Bijna 5% studenten gebruikt ADHD-pil voor concentratie
Om beter te kunnen studeren gebruikte bijna één op de twintig studenten het afgelopen jaar ADHD-medicatie zonder recept. Methylfenidaat, (lis)dexamfetamine en modafinil krijgen de studenten vaak via vrienden, familie of andere bekenden. Dat blijkt uit onderzoek van het Trimbos-instituut en het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Vergoeding cannabidiol bij kinderen met ernstige epilepsie
Het geneesmiddel cannabidiol (Epidyolex), in combinatie met het anti-epilepticum clobazam, komt in aanmerking voor vergoeding uit het basispakket. Dat meldt het Zorginstituut Nederland (ZIN), dat voor de eerste keer adviseert een stof te vergoeden die voorkomt in medicinale cannabis
Gepast gebruik dure geneesmiddelen gebaat bij structurele aanpak
Een gestructureerde aanpak is nodig om bewezen effectieve interventies van gepast gebruik van dure geneesmiddelen breed te kunnen implementeren in de praktijk. Dat is de conclusie van een onderzoek uitgevoerd in opdracht van onder meer de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).

2021

Tuberculosevaccin biedt geen bescherming tegen COVID-19
Het tuberculosevaccin BCG biedt kwetsbare ouderen geen bescherming tegen ziekteverschijnselen door COVID-19. Dat blijkt uit de eerste resultaten van een onderzoek in twintig Nederlandse ziekenhuizen onder ruim zesduizend kwetsbare patiënten van 60 jaar en ouder.
Openbaar apothekers bieden hulp bij vaccineren
Ruim dertig openbaar apothekers in de regio Zwolle ondersteunen de GGD en zorginstellingen met het voor toediening gereedmaken van vaccins. Ook in andere regio’s bieden apotheken hulp bij het vaccineren. In Den Haag leren apothekersassistenten versneld zelf te prikken. “Een vaccin of griepprik in de apotheek; wij zijn er klaar voor.”
IGJ: norm blijft zes doses uit één flacon
Uit één bereide flacon van het Pfizer/BioNTech-vaccin mogen maximaal zes doses worden opgetrokken. Alleen ziekenhuizen kunnen hier onder bepaalde omstandigheden van afwijken en zeven doses optrekken. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
E-health verbetert therapietrouw chronische patiënt
E-health helpt patiënten met chronische aandoeningen bij het trouw innemen van hun geneesmiddelen. Dat blijkt uit een literatuurstudie van het Nivel en de Sint Maartenskliniek.
Meer scholing nodig over digitale farmaceutische zorg
Zowel apothekers als farmaciestudenten hebben behoefte aan meer scholing over digitale farmaceutische zorg. Om e-health beter te integreren in de farmacie is meer samenwerking nodig met de experts die deze technologieën ontwikkelen en vaak van buiten de zorg komen. Dit blijkt uit een rapport van de internationale apothekersfederatie FIP.
Lareb: weinig onverwachte bijwerkingen vaccin
Sinds de start van het vaccineren zijn tot en met 24 januari 996 meldingen binnengekomen van ruim 4430 vermoedelijke bijwerkingen van het Comirnaty-vaccin van Pfizer/BioNTech. Bij zes meldingen was sprake van een heftige allergische reactie. Dat blijkt uit het eerste wekelijkse rapport van Bijwerkingencentrum Lareb.
NAPCO naar Kamer na opzegging contract door Zilveren Kruis
Apothekerscoöperatie NAPCO heeft vanmiddag alarm geslagen bij de Tweede Kamer omdat Zilveren Kruis geen contracten meer sluit met apotheken voor de levering van medische hulpmiddelen. Volgens de apothekers ontstaan hierdoor schrijnende situaties omdat patiënten te lang moeten wachten op incontinentieluiers, insulinespuitjes en verbandmiddelen.
Meten hersenactiviteit voorspelt effect antidepressiva
Door de hersenactiviteit te meten met een EEG kan een psychiater beter antidepressiva voorschrijven dan op basis van de traditionele manier, met observatie en een gesprek. Dat concluderen onderzoekers van het Amsterdam UMC.
Minder frequente ijzersuppletie mogelijk
Twee keer per week doseren van ferrofumaraat is voldoende om de ijzerconcentratie bij ijzergebreksanemie op peil te krijgen. Dit raadt huisartsenorganisatie NHG aan in de herziene NHG-Standaard Anemie.
Oproep deelname onderzoek bijwerkingen vaccins
Iedereen die net is gevaccineerd of een afspraak heeft gemaakt voor een vaccinatie kan meedoen aan een groot onderzoek naar bijwerkingen van coronavaccins. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Ziekenhuizen zetten tweede vaccinatie acute zorg
Ziekenhuizen hebben 26.500 medewerkers in de acute zorg voor de tweede keer gevaccineerd. In de eerste ronde zijn ruim 40.000 zorgmedewerkers gevaccineerd. Dat meldt het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ).
Gebruik geneesmiddel ulipristalacetaat weer toegestaan
Het geneesmiddel Esmya (ulipristalacetaat 5 mg), voor de behandeling van symptomen van vleesbomen, is na een Europese herbeoordeling weer toegestaan voor gebruik. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) adviseert Esmya alleen te gebruiken bij vrouwen met matige tot ernstige symptomen.
‘We moeten onze expertise inzetten bij het vaccineren’
Bij het vaccineren gaat 15% verloren omdat de GGD’s na zes doses het resterende vaccin niet mogen mengen met een nieuwe flacon. Apothekers en apothekersassistenten kunnen deze verspilling tegengaan. Dat stelt ziekenhuisapotheker Noortje Swart, voorzitter van de landelijke vaccinatiewerkgroep. “Maak gebruik van onze kennis.”
Monoklonale antilichamen verminderen coronavirusdeeltjes
Het geneesmiddel REGN-COV2 vermindert het aantal virusdeeltjes in neus en keel van met corona besmette personen die niet in het ziekenhuis zijn opgenomen. Dat komt naar voren uit de eerste resultaten van onderzoek naar REGN-COV2, een complex van twee antilichamen, dat wordt ontwikkeld voor behandeling en preventie van COVID-19.
Lareb: vijftien kwetsbare ouderen overleden na coronavaccinatie
Sinds de start van de vaccinatiecampagne zijn er vijftien meldingen binnengekomen van overlijden na vaccinatie met een coronavaccin. Het gaat daarbij om kwetsbare ouderen met ernstige onderliggende gezondheidsproblemen, die de meest voor de hand liggende verklaring zijn voor het overlijden. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Inspectie: coronatest van PCR Test Nederland onbetrouwbaar
Commerciële aanbieder van coronatests PCR Test Nederland mag per direct geen PCR-testen meer uitvoeren voor COVID-19. In het laboratorium van het bedrijf zijn acute en ernstige risico’s gesignaleerd voor de kwaliteit en veiligheid van de testen. Dat heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bekendgemaakt.
LUMC: coronapatiënten herstellen vrij goed na ic
Patiënten met COVID-19 herstellen over het algemeen ‘vrij goed’ van fysieke klachten na opname op de intensive care (ic). Ook ontwikkelen ze weinig langdurige psychische klachten. Dit blijkt uit een analyse van 81 patiënten die tijdens de eerste golf zijn opgenomen in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
SP: voorstel aangenomen voor delen kennis vaccins
Om meer druk te kunnen uitoefenen op farmaceutisch fabrikanten om hun kennis en rechten voor de productie van coronavaccins te delen, is een voorstel van de SP en D66 aangenomen in de Tweede Kamer. Dat meldt de SP op haar website.
OLVG beboet voor slechte beveiliging dossiers
Het Amsterdamse ziekenhuis OLVG krijgt een boete van € 440.000 omdat het medische dossiers en computersystemen onvoldoende heeft beveiligd. Dat meldt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).
IGJ: antigeensneltesten van Coronatestservice niet veilig
Coronatestservice mag voorlopig geen antigeensneltesten voor COVID-19 afnemen, uitvoeren en analyseren. Het bedrijf kan de kwaliteit en veiligheid onvoldoende borgen. Dat heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bekendgemaakt.
PCR Test Nederland mag weer testen van de inspectie
PCR Test Nederland, een commerciële aanbieder van coronatests, mag weer PCR-testen uitvoeren. Het bedrijf heeft een contract gesloten met een geaccrediteerd laboratorium, meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die PCR Test Nederland vorige week per direct verbood nog langer te testen op corona.
Groei aantal leveringsproblemen medicijnen ‘afgevlakt’
Het aantal medicijnen waarvoor verwachte leveringsproblemen zijn gemeld is in 2020 met 6% gegroeid ten opzichte van 2019. Aanzienlijk minder dan de toename in de afgelopen jaren. Dit blijkt uit de jaarrapportage van het Meldpunt geneesmiddelentekorten en -defecten van medicijnautoriteit CBG en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
MedicijnMonitor: ruim 800 COVID-middelen in ontwikkeling
Meer dan achthonderd onderzoeken zijn vorig jaar gestart naar vaccins en geneesmiddelen tegen COVID-19. Daarvan heeft het Europees Medicijn Agentschap (EMA) drie vaccins en twee geneesmiddelen goedgekeurd. Dat blijkt uit de MedicijnMonitor van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG).
NZa roept op tot discussie over dure medicijnen
Om de stijgende uitgaven aan dure geneesmiddelen te beteugelen, zijn ingrijpende wijzigen van het overheidsbeleid noodzakelijk. Beoordeel de prijs veel eerder, net als de werkzaamheid en veiligheid van een geneesmiddel, stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in een opiniestuk.
Kabinet schakelt gezant in voor opschalen vaccinproductie
Biopharma-ondernemer Hans Schikan gaat voor het kabinet onderzoeken hoe Nederland de productie van coronavaccins kan versnellen. Half maart rapporteert hij zijn bevindingen, schrijft minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) aan de Tweede Kamer.
Kosten dure geneesmiddelen stijgen naar bijna € 2,5 miljard
De kosten van dure geneesmiddelen zijn in 2019 gestegen naar € 2,46 miljard, in 2018 was dit € 2,3 miljard. De helft van de kosten (49%) is toe te schrijven aan dure geneesmiddelen voor de behandeling van kanker. Dit blijkt uit cijfers van het informatiecentrum voor de zorg Vektis.
Arts en patiënt beslissen nog weinig samen over behandeling
De mate waarin arts en patiënt samen beslissen over een medische behandeling is nauwelijks veranderd in de afgelopen vijf jaar. Dit blijkt uit onderzoek onder zevenhonderd respondenten binnen het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het Nivel.
Geen bewijs voor werking vitamine D bij COVID-19
Op basis van de huidige stand van de wetenschap is niet te beoordelen of vitamine D-supplementen helpen bij de preventie van COVID-19. Daarvoor is nog onvoldoende bruikbaar onderzoek beschikbaar. Dat concludeert de Gezondheidsraad, die op verzoek van de staatsecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) advies uitbrengt.
IGJ: inzet voormalig zorgpersoneel tijdelijk toegestaan
Door drukte en uitval van personeel door besmetting en quarantaine krijgen zorgaanbieders tijdelijk de ruimte de zorg anders te organiseren. Bijvoorbeeld door de inzet van studenten geneeskunde of voormalige zorgverleners. Dat heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bekendgemaakt.
Meerderheid heeft geen behoefte aan contact met arts
Sinds de uitbraak van de coronacrisis hebben de meeste mensen (50-74%) geen behoefte gehad aan contact met de huisarts, fysiotherapeut of medisch specialist. Van de mensen die dat wel hadden, heeft de meerderheid de zorgverlener gewoon bezocht of digitaal dan wel telefonisch contact gehad. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Antigeensneltest vanaf april te koop in apotheek
Antigeensneltesten voor corona zijn betrouwbaar en zeer geschikt als zelftest. Fabrikanten kunnen daarom nu een aanvraag doen om hun test ook als zelftest op de markt te brengen, zodat de testen naar verwachting in april te koop zijn in apotheken, drogisterijen en supermarkten. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
RIVM: mogelijke bijwerkingen Ballerine-spiraaltje
Vrouwen die het Ballerine-koperspiraaltje hebben laten plaatsen, kunnen last krijgen van onder meer uitstoting of zwanger raken. Dat blijkt, volgens het RIVM, uit 33 meldingen die het Meldpunt en Experticecentrum Bijwerkingen Implantaten (MEBI) binnen een jaar tijd heeft ontvangen.
Bestrijding antibioticaresistentie vraagt maatwerk per land
Het bestrijden van antibioticaresistentie wereldwijd kan alleen slagen door per land te kijken naar de verkrijgbaarheid en het gebruik van antibiotica. Dat blijkt uit een groot internationaal onderzoek in Afrika en Azië, meldt het Radboudumc.
Zwolse apothekers willen hulpmiddelen zelf leveren
Het Isala Ziekenhuis en apothekers en huisartsen in Zwolle en Meppel willen medische hulpmiddelen zelf leveren vanuit de eigen regio. Hierover gaan de partijen in gesprek met Zilveren Kruis, die apotheken niet langer contracteert en deze producten inkoopt bij landelijke aanbieders. “Een regionale keten levert de beste zorg rondom de patiënt.”
Recepten verwerken vanuit huis blijft toegestaan
Het blijft langer mogelijk recepten ook buiten de apotheek te verwerken, zodat apothekers en apothekersassistenten kunnen doorwerken als ze in thuisquarantaine zitten, maar niet ziek zijn. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Gevolgen pandemie voor medicatietrouw lijken mee te vallen
Volgens de meeste gebruikers van geneesmiddelen heeft de coronapandemie weinig impact gehad op hun geneesmiddelgebruik. Werd de dagelijkse routine sterk doorbroken, door een veranderende werksituatie of thuisblijvende kinderen, dan is de therapietrouw wel verminderd. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Lareb: geen meldingen trombose en tekort bloedplaatsjes na vaccinatie
In Nederland zijn nog geen gevallen bekend van trombose en een verlaagd aantal bloedplaatjes (trombocytopenie) na toediening van het AstraZeneca-vaccin bij volwassenen jonger dan 50 jaar. Dat meldt het Bijwerkingencentrum Lareb.
Ondersteuning voor sneller testen personeel zonder klachten
Werkgevers krijgen financiële ondersteuning voor het frequent en preventief testen van hun werknemers voor wie thuis werken geen optie is. Op termijn is het ook mogelijk zelftesten in te zetten. Dat heeft demissionair minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bekendgemaakt.
Bloeding na gebruik amfetamine-bevattend afslankmiddel
Bij gebruik van het afslankmiddel Iomax is een subarachnoïdale bloeding gemeld. Naar aanleiding hiervan waarschuwt het Bijwerkingencentrum Lareb voor gebruik van dit illegale product.
‘Patiënten moeten kunnen kiezen voor digitale zorg’
Patiënten die dat willen moeten kunnen kiezen voor digitale zorg, zodat ze niet meer voor elk onderzoek of gesprek naar een zorgverlener hoeven. Ook moet het recht op digitale zorg in de wet worden vastgelegd. Dat vinden Patiëntenfederatie Nederland en Zorgverzekeraars Nederland.
Huisarts verwijst patiënten weer vaker naar ziekenhuis
Huisartsen hebben in de tweede week van maart patiënten weer net zo vaak doorverwezen naar ziekenhuizen en klinieken als de verwachting zou zijn zonder coronapandemie. Dat blijkt uit cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Kassa: 90% van patiënten heeft probleem met verpakking
Geneesmiddelverpakkingen zijn voor 90% van de patiënten met ziekten als reuma, parkinson en multipele sclerose moeilijk te openen en geven veel pijn en ongemak. Dit blijkt uit een enquête van tv-programma Kassa, in samenwerking met dertig patiëntenorganisaties en -verenigingen.
Gebruik ivermectine alleen veilig binnen klinische studies
Ivermectine is vanwege mogelijke toxiciteit alleen in klinische studies te gebruiken bij de behandeling van COVID-19. Dat concludeert het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) op basis van beschikbare data die het gebruik van dit geneesmiddel niet ondersteunen.
Ziekenhuisgroep Twente toegetreden tot topklinische ziekenhuizen
Ziekenhuisgroep Twente is als 27ste lid toegetreden tot de Samenwerkende Topklinische opleidingsziekenhuizen (STZ), een vereniging met ziekenhuizen die naast basiszorg ook topklinische zorg leveren en actief zijn op het gebied van opleidingen, wetenschap en innovatie.
Eerste twee corona-zelftesten goedgekeurd
Fabrikanten Roche en Biosynex hebben toestemming gekregen om in Nederland een test op de markt te brengen waarmee mensen zichzelf kunnen testen op het coronavirus. Dat heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bekendgemaakt.
Boete voor artsen die coronamedicatie voorschrijven
Artsen die geneesmiddelen voorschrijven die in strijd zijn met de coronabehandeladviezen, zoals hydroxychloroquine en ivermectine, krijgen een boete. Dat meldt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die apothekers waarschuwt voor het afleveren van deze middelen.
Meer griepachtige verschijnselen bij vrouwen na AstraZeneca-vaccinatie
Na toediening van het COVID-19-vaccin van AstraZeneca zijn bij vrouwen verschillende griepachtige verschijnselen gemeld in een frequentie variërend van 39% tot 67%. Bij toediening van het vaccin van Pfizer/BioNTech lijken deze bijwerkingen minder vaak op te treden (frequentie varieert van 5 tot 36%). Dit meldt het Bijwerkingencentrum Lareb op basis van het coronavaccin-vragenlijstonderzoek bij vrouwen van 21 tot 65 jaar.
Alertheid geboden op ernstige huidreacties door atezolizumab
Nieuwe onderzoeksdata geven aanleiding om extra te wijzen op het risico op ernstige huidreacties bij gebruik van atezolizumab (Tecentriq). De fabrikant heeft daarom in overleg met de geneesmiddelenautoriteiten een Direct Healthcare Professional Communication (DHPC) verstuurd naar behandelaars.
‘Epidemiologen: mutaties kunnen vaccins ineffectief maken’
Binnen een jaar zal het coronavirus zodanig muteren dat de meeste vaccins van de eerste generatie ineffectief zullen zijn. Daarvoor waarschuwt twee derde van 76 epidemiologen uit 28 landen in een enquête van de People’s Vaccine Alliance, een coalitie van meer dan vijftig organisaties, waaronder Oxfam Novib en African Alliance.
Frank Jansman benoemd tot bijzonder hoogleraar klinische farmacie
Ziekenhuisapotheker en klinisch farmacoloog Frank Jansman is benoemd tot bijzonder hoogleraar klinische farmacie, in het bijzonder in de oncologie, aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij gaat onderwijs geven en onderzoek doen naar medicatiebegeleiding van vooral oncologische patiënten.
CBG publiceert lijst ‘Wisselen ongewenst’
Om gezondheidsrisico’s te voorkomen door het wisselen van medicatie heeft het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) een lijst ‘Wisselen ongewenst’ opgesteld. Het gaat om generieke middelen waarbij een verkeerde inname, of gebruik van het benodigde hulpmiddel, tot problemen kan leiden.
Antistoffen bij meer dan 21% van donors
Ruim 21% van de Nederlandse donors heeft antistoffen tegen het coronavirus in hun bloed. Dat zijn opvallend vaker vrouwen dan mannen. Dat blijkt uit cijfers van Sanquin Bloedvoorziening.
Apotheekbereiding lutetium-dotataat tegen kostprijs vergoed
Het dure lutetium-dotataat, een geneesmiddel tegen de zeldzame neuro-endocriene tumoren, is nu als apotheekbereiding tegen kostprijs door ziekenhuizen te declareren bij de zorgverzekeraars. Dat meldt Zorgverzekeraars Nederland (ZN).
Risico op doseringsfouten bij gebruik noradrenaline
Het gebruik van nieuwe noradrenaline-producten vergroot het risico op doseringsfouten omdat er voorheen maar een toedieningsvorm op de markt was: een concentraat dat verdund moet worden. Daarvoor waarschuwt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Rechter: terecht boetes voor groothandel zonder vergunning
Het Amsterdamse TheSocialMedwork, dat aan patiënten geneesmiddelen levert die in eigen land niet beschikbaar zijn maar elders op de wereld zijn goedgekeurd, heeft terecht boetes gekregen voor drie overtredingen van de Geneesmiddelenwet. Dat oordeelt de Rechtbank Amsterdam.
Risico op doseringsfouten bij Cabazitaxel Accord
Bij het gebruik van producten met cabazitaxel, een oplossing voor infusie, bestaat een risico op doseringsfouten. Dat ontstaat door verschillende manieren waarop twee producten verdund worden, meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Zelf thuis testen op corona met koffiecups
Thuis testen op corona met behulp van een Nespresso-koffiecupje dat is gevuld met een faseovergangsmateriaal op basis van paraffine. Deze nieuwe testmethode ‘CoronaEspresso’ is ontwikkeld door de BioNanoTechnology-groep van de Universiteit Wageningen, in samenwerking met microbiologen van TNO.
Thuismonitoring coronapatiënt vermindert ziekenhuisopname
Het thuismonitoren van patiënten met COVID-19 vermindert het aantal ligdagen in het ziekenhuis. Dat blijkt uit een studie naar het gebruik van de 'Covid Box’ op de Spoedeisende Hulp (SEH) van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), waarvan de resultaten zijn gepubliceerd in het European Respiratory Journal.
Reguliere zorg vorig jaar gedaald met € 2,2 miljard
Door het uitvallen van reguliere zorg als gevolg van de coronapandemie zijn de kosten in het basispakket in 2020, ten opzichte van 2019, gedaald met 4,7%. Dat is een daling van € 2,2 miljard. Daartegenover staat een uitgave van € 3,9 miljard aan coronakosten, blijkt uit cijfers van Zorginstituut Nederland.
Driekwart personeel zorg en welzijn ervaart agressie
Driekwart van de medewerkers in de sector zorg en welzijn is in de afgelopen twaalf maanden minstens één keer blootgesteld aan agressie of ongewenst gedrag in het contact met patiënten of cliënten. Dit blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van pensioencoöperatie PGGM en het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Geen grotere kans op sterfte door overgewicht bij COVID-19
COVID-19-patiënten met overgewicht of obesitas lopen vaker een ernstiger infectie op dan patiënten met een gezond gewicht, maar de kans op overlijden verschilt niet. Dat blijkt uit een internationale studie in elf landen waaronder Nederland, meldt het Radboudumc.
Medicatiebeslissingen in complexe medische wereld
DNA-test voor patiënten met onbekende tumor
Voor patiënten met een onbekende primaire tumor (PTO) is een uitgebreide DNA-test beschikbaar die een doelgerichte behandeling mogelijk maakt. Zorgverzekeraars kunnen deze test vanaf nu ook vergoeden vanuit de basisverzekering.
Huisartsen verwachten meer werkdruk door online inzage
Zorgverleners in de huisartsenpraktijk vrezen een mogelijke toename van de werkdruk doordat patiënten hun medische gegevens voortaan online kunnen inzien. Patiënten zijn verontrust dat de privacy niet goed is geborgd. Dat blijkt uit een internationaal literatuuronderzoek van Nivel, Radboudumc en Universiteit Maastricht.
Positief advies voor vaccinatie zwangere vrouwen
Omdat er geen risico’s zijn voor de zwangerschap en het ongeboren kind adviseert de multidisciplinaire werkgroep ‘COVID-19 & Zwangerschap’ alle zwangere vrouwen zich te laten vaccineren. Bij voorkeur met het vaccin van Pfizer of Moderna. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Voldoende vrouwen in onderzoek naar geneesmiddelen
In tegenstelling tot het bestaande beeld in de publieke media zijn er voldoende vrouwelijke proefpersonen vertegenwoordigd in onderzoeken naar de effecten van geneesmiddelen. Dat concludeert het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) op basis van eigen onderzoek.
Coronatestservice krijgt dwangsom voor negeren verbod
Coronatestservice in Badhoevedorp heeft ondanks een verbod eerder deze maand nog zeker twaalf coronatesten afgenomen. Dat is vastgesteld door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die het bedrijf een last onder dwangsom heeft opgelegd voor iedere volgende coronatest.
Helft ziekenhuizen kan planbare zorg niet leveren
Door de coronapandemie kan nog maar 49% van de ziekenhuizen de kritieke planbare zorg volledig volgens planning leveren. Ook de druk op de intensive care (ic) is onverminderd hoog. Dat blijkt uit de wekelijkse rapportage van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Rekenmodel voor opnieuw geregistreerde medicijnen
Een realistische prijs berekenen voor geneesmiddelen die na jaren gebruik ineens opnieuw worden geregistreerd. Met dat doel hebben onderzoekers van Medicijn voor de Maatschappij (Amsterdam UMC) en Zorginstituut Nederland een rekenmodel ontwikkeld.
Terugroep Roter-paracetamol smelttablet 500 mg bessen
Omdat in de bijsluiter van sommige Roter-verpakkingen paracetamol instant smelttablet 500 mg bessen een onjuiste dosering staat vermeld voor kinderen, roept de fabrikant enkele batches terug. Dit om te voorkomen dat kinderen te veel paracetamol zouden binnenkrijgen.
‘Prijs nieuw medicijn taaislijmziekte moet 75% dalen’
De prijs van het nieuwe geneesmiddel Kaftrio, een triple-therapie van elexacaftor, tezacaftor en ivacaftor voor de behandeling van taaislijmziekte, moet minstens 75% dalen. Dat adviseert Zorginstituut Nederland aan minister Tamara van Ark van Medische Zorg.
IGJ: verpak en verkoop coronazelftesten per stuk
Bij de introductie van de coronazelftest zijn diverse verpakkingen verschenen die niet altijd voldeden aan de eisen. Ook was de communicatie over het gebruik niet helemaal op orde. Dat meldt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGJ), die bij proefaankopen diverse tekortkomingen heeft geconstateerd.
Pijnstillers gevonden in kruidenpreparaat Montalin
Gebruikers van het kruidenpreparaat Montalin kunnen zonder dat ze dat weten hoge doseringen pijnstillers binnenkrijgen. Het vergroot de kans op bijwerkingen en door interacties kan het leiden tot gevaarlijke situaties. Dat blijkt uit meldingen van Bijwerkingencentrum Lareb.
Fostamatinib biedt mogelijk uitkomst voor ic-patiënt
Ernstig zieke COVID-19-patiënten produceren extreem veel en afwijkende antistoffen tegen het coronavirus. Het geneesmiddel fostamatinib verhindert dat de afweercellen in de longen reageren op de afwijkende antistoffen, maar nog wel op het virus. Dat blijkt uit onderzoek van het Amsterdam UMC.
Steeds meer vrouwen met zwangerschapsdiabetes
Het aantal zwangere vrouwen met zwangerschapsdiabetes steeg in de periode 2015-2019 van negenduizend naar ruim twaalfduizend. Dit blijkt uit cijfers van Nederlandse huisartsenpraktijken die zijn onderzocht door het NIVEL, in opdracht van het Diabetes Fonds.
Nieuw centrum voor betrouwbare informatie over cannabis
Patiënten, voorschrijvers en apothekers voorzien van betrouwbare en toegankelijke informatie over medicinale cannabis. Met dat doel is het Instituut Medicinale Cannabis Nederland (IMC) opgericht, dat ook een platform biedt voor wetenschappers. “Veel patiënten kennen de weg niet naar de apotheek.”
ACM niet akkoord met dubbele overname Mediq
Mediq Nederland mag de bedrijven Eurocept Homecare en Excellent Clinics, leveranciers van hulpmiddelen en medische voeding, nog niet overnemen. De Autoriteit Consument & Markt (ACM) wil eerst onderzoeken wat de gevolgen van deze overname zijn voor de concurrentie.
Ernstige leverschade door Iberogast
Het kruidengeneesmiddel Iberogast kan ernstige leverschade veroorzaken, blijkt uit een melding die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Huisartsen negeren richtlijnen bij voorschrijven quetiapine
Huisartsen en psychiaters schrijven het antipsychoticum quetiapine voor bij slaapproblemen, terwijl de richtlijnen benadrukken dit niet te doen. Dat blijkt uit onderzoek van het journalistiek platform Pointer van KRO-NCRV.
Blokhuis verbiedt designer drug 3-MMC
De designer drug 3-MMC komt op Lijst II van de Opiumwet en is voortaan verboden. Dat heeft staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) besloten naar aanleiding van zorgwekkende signalen over de gezondheidsrisico’s van dit middel.
NZa en Zorginstituut: verbeteren zorgstelsel is nú nodig
Deze pandemie biedt nu het momentum om organisatie, aanbod en financiering van de zorg duurzaam te verbeteren. Dit schrijven Marian Kaljouw en Sjaak Wijma, bestuursvoorzitters van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Zorginstituut Nederland, in een open brief aan zorgbestuurders. “Deze veranderingen vragen om lef en leiderschap”.
Drone voor medicijnen maakt testvluchten
ANWB en PostNL starten met het testen van een medische drone voor het met spoed vervoeren van bloed en medicijnen. De drone gaat voor Erasmus MC en Sanquin vliegen naar de regio Zeeland, meldt Erasmus MC.
‘Wetsvoorstel voor digitale communicatie is ontoereikend’
Het wetsvoorstel voor digitale communicatie tussen zorgverleners van minister Tamara van Ark van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is ontoereikend. Ook creëren de plannen van de minister meer bureaucratie. Dat schrijven zorgverzekeraars en negen andere partijen in de zorg in een brief aan de Tweede Kamer.
Geen bijzondere bijwerkingen na 22-wekenprik
Vaccinatie met het kinkhoestvaccin bij zwangere vrouwen – de 22-wekenprik – heeft niet geleid tot bijzondere, nieuwe of verontrustende bijwerkingen. De meest gemelde bijwerkingen waren pijn, roodheid en zwelling op de injectieplaats. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Meer bijwerkingen bij Nimenrix dan bij NeisVac-C
In vergelijking met het vaccin NeisVac-C/MMRVAXPRO zijn er bij het vaccin Nimenrix/MMRVAXPRO meer vermoede bijwerkingen vermeld. Met name het aantal meldingen van koorts, huidreacties en verminderde eetlust is gestegen. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb.
Risico op tumorlysissyndroom ook bij lage dosis venetoclax
Ook bij het gebruik van de laagst toegestane hoeveelheid van het leukemiemiddel venetoclax (Venclyxto) lopen patiënten het risico op het tumorlysissyndroom (TLS). Dat blijkt uit meldingen die het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) heeft ontvangen.
Apotheek Hoogezand-Sappemeer winnaar mystery guest-onderzoek
Apotheek Medisch Centrum Hoogezand-Sappemeer heeft in 2020 de hoogste score behaald in het mystery guest-onderzoek onder 150 apotheken. Volgens onderzoeksbureau AMP heeft deze apotheek de casussen voor farmaceutische zorg het beste opgelost.
Meldingen bijwerking kaakklachten door triptanen
Patiënten die triptanen gebruiken voor een migraineaanval of clusterhoofdpijn kunnen last krijgen van kaakklachten. Bijwerkingencentrum Lareb heeft 27 meldingen ontvangen van deze bijwerking.
Tekort specialisten ouderengeneeskunde dreigt
In totaal 151 aiossen kiezen dit jaar voor de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde, terwijl er 260 beschikbare plaatsen zijn. Met een fors groeiend aantal kwetsbare ouderen is het volgens de Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde Verenso tijd om de noodklok te luiden.
Huidprik met coronavaccin is veilig en besparend
Het toedienen van het coronavaccin van Moderna in de huid in plaats van in de spier is veilig en zorgt voor voldoende antistoffen. Voordeel van de huidprik is dat een vijfde van de dosis voor spiervaccinatie even goede bescherming biedt. Dat blijkt uit de eerste resultaten van onderzoek in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
NZa verwacht bijna half miljard tekort langdurige zorg
Op basis van de trend komt de langdurige zorg dit jaar naar verwachting € 420 miljoen tekort. Inclusief de stijging van het aantal mensen met een indicatie voor deze zorg kan dit tekort oplopen tot € 458 miljoen. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
‘Robot bespaart tijd en geeft rust op de werkvloer‘
Robot bespaart tijd, geeft rust op de werkvloer en de service van BD Rowa is heel goed’ De poliklinische apotheek van het UMC Groningen verhuisde in oktober 2020 naar een nieuwe locatie en nam daarbij een apotheekrobot, de Vmax 160 van BD Rowa, in gebruik. Poliklinisch apotheker Trea Keizer is er blij mee. “De robot bespaart veel tijd en geeft rust op de werkvloer. Bovendien is de service van BD Rowa heel goed.”
Sneller herstel coronapatiënt op ic door imatinib
COVID-19-patiënten met ernstige complicaties die het leukemiegeneesmiddel imatinib krijgen, liggen gemiddeld zeven dagen korter op de intensive care. Dit blijkt uit onderzoek van Amsterdam UMC en twaalf andere ziekenhuizen.
Ziekenhuizen schalen reguliere zorg verder op
Het aantal operatiekamers dat beschikbaar is in de ziekenhuizen voor reguliere, niet-coronazorg, is gestegen tot 83%. Ziekenhuizen schalen de reguliere zorg weer op omdat het aantal coronapatiënten in de ziekenhuizen daalt. Dat blijkt uit cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Minder investeerders betrokken bij overnames en fusies in de zorg
Private-equityfondsen en buitenlandse partijen zijn in de afgelopen anderhalf jaar minder actief geweest met fusies en overnames in de zorg in Nederland. Toch blijft de betrokkenheid van deze investeerders bij concentraties groot, concludeert de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
CBG onderzoekt pictogrammen voor medicijninformatie
Vergunninghouders krijgen binnenkort de mogelijkheid goedgekeurde pictogrammen te plaatsen op het medicijndoosje. Dat meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), dat start met een verkenning naar het gebruik van pictogrammen bij andere typen medicijninformatie.
IVM: verzamel incidenten vaccinatiecampagnes centraal
Nederland moet incidenten bij vaccinatiecampagnes centraal verzamelen en analyseren en de informatie daarover teruggeven aan de priklocaties. Daarvoor pleit het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM), dat medicatie-incidenten landelijk verzamelt en deelt met instellingen en zorgverleners.
Schilfering door gebruik metronidazol-gel
Bij patiënten die metronidazol-gel gebruiken van het merk Metrosa kan na het opbrengen de gel gaan schilferen. Dat blijkt uit meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Platform moet commerciële kaping bereidingen voorkomen
Door de oprichting van een nieuw platform kunnen bereidingsapotheken en ziekenhuizen commercieel niet-verkrijgbare geneesmiddelen voortaan zelf registreren bij de autoriteiten. Daarmee willen de partijen voorkomen dat commerciële bedrijven deze geneesmiddelen kapen voor eigen gewin.
Risico op misvormingen kind bij sonidegib
Het huidkankergeneesmiddel sonidegib (Odomzo) kan leiden tot ernstige misvormingen bij een ongeboren kind en kan een miskraam veroorzaken. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) wijst zorgverleners en patiënten daarom op het zwangerschapspreventieprogramma voor sonidegib.

2020

BENU-apothekers richten een eigen vakbond op
De belangen behartigen van alle bij BENU werkzame apothekers en afspraken maken over hun arbeidsvoorwaarden. Met dat doel hebben Theo Hans van der Iest, Abdelmajid Ghalit en Ton van der Heijden de Vakbond van BENU apothekers (VVBA) opgericht.
Groen licht voor 5 nieuwe middelen
De Committee for Medical Products for Human Use (CHMP) van het EMA raadt goedkeuring aan voor vijf nieuwe geneesmiddelen.
Bijwerking osteomalacie bij ijzerpreparaat
Bijwerkingencentrum Lareb ontving een melding van osteomalacie bij gebruik van het ijzerpreparaat Ferinject. Ferinject kan leiden tot een daling van het fosfaatgehalte in het bloed.
ADHD ontregeld na omzetting medicatie
Bijwerkingencentrum Lareb ontving 65 meldingen van bijwerkingen nadat patiënten waren omgezet van merkloos dexamfetamine naar Amfexa.
Ivacaftor nu ook voor baby 6-12 maanden
De Europese Commissie heeft de uitbreiding van de indicatie van ivacaftor (Kalydeco) goedgekeurd.
Andere aanduiding sterkte Onivyde
De sterkte van Onivyde – liposomaal irinotecan voor de behandeling van alvleesklierkanker – wordt voortaan uitgedrukt als irinotecan watervrije base en niet langer als irinotecanhydrochloridetrihydraat.
2,5% groei verwacht in zorgsector in 2020
De zorgsector groeit dit jaar naar verwachting met 2,5%, door onder meer extra investeringen in het verbeteren van de kwaliteit en het verkorten van wachtlijsten. De grootste groei is te zien in de ouderenzorg. Dat schrijft het ING Economisch Bureau in het Vooruitzicht Gezondheidszorg.
RIVM: geen belemmering rationeel antibioticagebruik
Het Nederlandse zorgsysteem bevat geen belemmeringen voor rationeel gebruik van antibiotica en de inzet van alternatieven bij preventie en behandeling van bacteriële infecties. Dat blijkt uit onderzoek van het RIVM in opdracht van minister Bruno Bruins van Medische Zorg, die op basis van de conclusies geen aanleiding ziet het huidige antibioticabeleid aan te passen.
Middelen met nicotine bij jongeren niet zo effectief
Farmacologische interventies zijn niet zo geschikt om jongeren van het roken af te helpen. Volgens het Trimbos-instituut is er weinig bewijs dat nicotinevervangende middelen (NVM), bupropion en varenicline effectief zijn bij adolescenten tot 20 jaar, terwijl bijwerkingen wel worden gemeld.
‘Verkoop zelfzorg in supermarkt is niet veilig’
Voor zelfzorgmiddelen moeten duidelijke regels komen omdat de verkoop door supermarkten grote risico’s met zich meebrengt. Dat schrijven het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) en de Consumentenbond vandaag in een brandbrief aan minister Bruno Bruins van Medische Zorg.
Hulp bij stoppen met roken vergoed vanuit basisverzekering
Medicatie om van het roken af te komen of nicotinevervangende middelen worden vanaf 1 januari vergoed vanuit de basisverzekering. Begeleiding door een huisarts of erkende coach – volgens een stoppen-met-rokenprogramma – is wel een voorwaarde om voor vergoeding in aanmerking te komen.
Onderzoek naar heruitgifte ongebruikte oncolytica
In de strijd tegen medicijnverspilling gaan het Radboudumc en de Universiteit Utrecht onderzoeken of ongebruikte orale antikankergeneesmiddelen opnieuw uitgegeven kunnen worden. Het project krijgt € 500.000 subsidie van ZonMw, meldt het Radboudumc.
Rechter: VGZ moet wél taperingstrip vergoeden
Zorgverzekeraar VGZ mag de vergoeding van magistraal bereide afbouwmedicatie voor antidepressiva niet weigeren met als reden dat geregistreerde medicatie in vloeibare vorm volstaat. Dat oordeelde de rechter in een geschil tussen VGZ en de Vereniging Afbouwmedicatie.
Nieuwe sterkte en toedieningsweg Akynzeo
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een nieuwe sterkte en een nieuwe toedieningsweg goedgekeurd van het spécialité Akynzeo.
Extra indicatie voor ramucirumab
Aan ramucirumab (Cyramza) heeft de CHMP een nieuwe indicatie toegekend, namelijk in combinatie met erlotinib voor de eerstelijnsbehandeling van volwassenen met gemetastaseerde niet-kleincellig longkanker met activerende epidermale groeifactorreceptor (EGFR-)mutaties.
Uitbreiding toepassing Daratumumab
De CHMP heeft voor daratumumab (Darzalex) een extensie van een bestaande indicatie goedgekeurd.
Fidaxomicine nu ook voor kinderen
De uitbreiding van de indicatie van fidaxomicine (Dificlir) is door de CHMP goedgekeurd. Ook kinderen kunnen nu worden behandeld met dit middel.
Indicatie prostaatkankermiddel uitgebreid
Ook de uitbreiding van de indicatie van apalutamide (Erleada) is goedgekeurd door de CHMP.
Bedaquiline nu ook voor adolescenten
De CHMP heeft de uitbreiding van de indicatie van bedaquiline (Sirturo) naar adolescenten goedgekeurd.
Apotheker cel in voor drugshandel en verduistering
Een 45-jarige apotheker uit Utrecht, die de spil was in een drugsorganisatie, is veroordeeld tot een gevangenisstraf van twaalf maanden, waarvan vier voorwaardelijk. Hij verduisterde ook geneesmiddelen en probeerde een verzekeraar op te lichten.
Slokdarmklachten door dabigatran etexilaat
Het Nederlands Bijwerkingencentrum Lareb heeft 33 meldingen ontvangen van slokdarmklachten bij gebruik van dabigatran etexilaat. De meldingen gingen over pijn aan de slokdarm, slokdarmontsteking en een zweer in de slokdarm.
Meer kans diabetes laagopgeleiden ondanks goed eten
Laagopgeleiden die gezond eten hebben een twee keer zo hoog risico op diabetes dan hoogopgeleiden met een gezond voedingspatroon. Dat blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
VWS organiseert gesprekken over laatste levensfase
In veertig huiskamers in Nederland kunnen belangstellenden de komende maanden bij elkaar komen om te praten over voltooid leven, de euthanasiewet en waardig ouder worden. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil hiermee een maatschappelijke discussie op gang brengen over de laatste levensfase.
Biosimilars: goed en goedkoper alternatief
Biosimilars zijn een kwalitatief gelijkwaardig maar goedkoper alternatief voor originele biologische middelen. Hierdoor kon in 2018 € 150 miljoen worden bespaard ten opzichte van 2014 en konden bijna 25% meer patiënten worden behandeld met deze middelen. Dit blijkt uit eerste resultaten van het programma Biosimilars op Maat (BOM).
Nieuwe indicatie voor tafamidis
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een nieuwe indicatie voor de nieuwe sterkte tafamidis (Vyndaqel) 61 mg-capsules goedgekeurd.
Ustekinumab nu al vanaf 6 jaar
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft ook uitbreiding van de indicatie van ustekinumab (Stelara) goedgekeurd.
Bruins: geen herbeoordeling voor ranolazine
Het geneesmiddel ranolazine, dat effectief zou zijn voor vrouwen met hartklachten, komt niet in aanmerking voor een herbeoordeling voor vergoeding vanuit het basispakket. Dat stelt minister Bruno Bruins van Medische Zorg in antwoord op Kamervragen van PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen.
LUMC gaat medicatie printen voor kinderen
Omdat veel jonge kinderen moeite hebben met slikken start het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) met het printen van medicatie op maat met behulp van een 3D-printer.
Rechter: NZa moet huiswerk bereidingen overdoen
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) moet beter motiveren waarom apothekers een eigen bereiding voortaan ook vergoed krijgen als er wel een geregistreerd geneesmiddel verkrijgbaar is. Dat oordeelde het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb), in een rechtszaak die de farmaceutische industrie en bereidingsapotheken aanspanden.
Advies: gebruik ingenolmebutaat-gel onderbreken
De Pharmacovigilance Risk Assess­ment Committee (PRAC), de veiligheidscommissie van het EMA, adviseert patiënten de behandeling met ingenolmebutaat-gel (Picato) te onderbreken, terwijl de commissie het onderzoek naar de veiligheid van het middel voortzet. Ingenolmebutaat-gel wordt gebruikt bij de behandeling van de huidaandoening actinische keratose.
Zelfstandige met apotheek verdient het meest
Binnen de bedrijfstak handel verdienden zelfstandigen met apotheken in 2017 het meest en zelfstandigen in de textiel het minst. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) over het inkomen van zelfstandigen per bedrijfstak.
Bruins verlaagt vergoedingen geneesmiddelen
Het verlagen van de vergoedingslimieten voor geneesmiddelen moet vanaf 2022 een besparing opleveren van € 140 miljoen per jaar. Dat heeft minister Bruno Bruins van Medische Zorg, die hiermee fabrikanten wil aanzetten hun prijzen te laten dalen, bekendgemaakt. Slaagt hij daar niet in, dan moeten zes miljoen patiënten bijbetalen.
EU-landen: medicijnloterij is mensonwaardig
Nederland en vier andere EU-landen zijn zwaar ontstemd over het idee van fabrikanten Novartis en Avexis om het nieuwe geneesmiddel onasemnogene abeparvovec-xioi (Zolgensma) tegen de spierziekte SMA te verloten onder patiënten. “Hier zijn morele waarden uit het oog verloren.”
Tienduizend ouderen willen leven beëindigen
Ongeveer tienduizend mensen – 0,18% van alle 55-plussers – in Nederland hebben een wens hun leven te beëindigen, zonder dat zij ernstig ziek zijn. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit voor Humanistiek en het Julius Centrum van het Universitair Medisch Centrum Utrecht, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid en gefinancierd door ZonMw.
Verbeterde overleving bij hoog risico borstkanker
Van de vrouwen met borstkanker en tien of meer aangedane lymfeklieren in de oksel die een hoge dosis chemotherapie kregen, zijn na twintig jaar 15% meer vrouwen in leven in vergelijking met vrouwen die destijds de normale dosis kregen.
CBG: anidulafungine niet in vriezer bewaren
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen adviseert apothekers om de infusieoplossing met anidula­fungine (Ecalta) niet in de vriezer te bewaren, maar – in tegenstelling tot de huidige productinformatie – op 25°C.
Toename vaccinatie pasgeborenen
De deelname van pasgeborenen aan vaccinatie tegen bof, mazelen en rode hond is het afgelopen jaar licht gestegen, stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM).
EMA update veterinaire antibiotica
Het Europees geneesmiddelenbureau EMA heeft het wetenschappelijk advies over de categorisatie van antibiotica in de veterinaire geneeskunde geüpdatet. Het advies deelt antibiotica in op basis van het risico dat gebruik bij dieren teweegbrengt voor de publieke gezondheid door het ontwikkelen van resistentie.
Restricties bij gebruik alemtuzumab
De firma Sanofi Genzyme heeft een Direct Healthcare Professional Communication verstuurd over de restricties in het gebruik van alemtuzumab (Lemtrada) bij multiple sclerose.
Toestemming IGJ voor gebruik medicijn Zolgensma
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) geeft toestemming aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht om twee patiënten met de spierziekte spinale musculaire atrofie (SMA) aan te melden voor gebruik van het niet-geregistreerde geneesmiddel Zolgensma, dat Novartis via een loting beschikbaar stelt.
Vaker geneesmiddel voor stoppen met roken
Het gebruik van receptgeneesmiddelen ter ondersteuning van stoppen met roken is tussen 2012 en 2017 gegroeid. Huisartsen schreven het medicijn varenicline het meest voor, blijkt uit onderzoek van het Nivel voor het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen.
‘Patiënten dupe van bezuiniging Bruins’
Het verlagen van de vergoedingslimieten kan ertoe leiden dat patiënten straks moeten bijbetalen voor geneesmiddelen die ze nu vergoed krijgen. Volgens de Patiëntenfederatie worden patiënten de dupe van deze modernisering van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Rechter: aanmelden op LSP is veilig genoeg
De rechter heeft een vrouw in het ongelijk gesteld die eiste dat de Autoriteit Persoonsgegevens handhavend zou optreden tegen apothekers en de Vereniging van Zorgaanbieders van Zorgcommunicatie (VZVZ), beheerder van het landelijk schakelpunt (LSP). De apotheken hadden vier patiënten zonder toestemming aangemeld voor het LSP.
EMA adviseert goedkeuring givosiran
De Committee for Medical Products for Human use (CHMP) van het EMA raadt goedkeuring aan voor een handelsvergunning voor de nieuwe geneesmiddelen givosiran (Givlaari), de eerste behandeling voor acute hepatische porfyrie bij volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar.
CHMP: nieuwe behandelingen myelodysplastische syndroom goedkeuren
De CHMP raadt goedkeuring aan voor een handelsvergunning voor vier generieke middelen.
CHMP wil 2 hybride geneesmiddelen goedkeuren
De CHMP raadt ook goedkeuring aan voor twee hybride geneesmiddelen (middel gelijk aan een al geautoriseerd geneesmiddel met dezelfde werkzame stof, maar met verschillen in bijvoorbeeld sterkte of farmaceutische vorm), namelijk:
SGLT-2-remmers risicovol bij koolhydraatbeperkt dieet
Diabetische ketoacidose is opgetreden bij vier patiënten die SGLT-2-remmers gebruikten bij een koolhydraatbeperkt dieet. Bijwerkingencentrum Lareb ontving drie meldingen van het geneesmiddel dapagliflozine en één melding van empagliflozine.
Griepsurveillance uitgebreid met coronavirus
Omdat de kans op verspreiding van het coronavirus ook aanwezig is in Nederland breidt het Nivel, in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), de griepsurveillance uit met het coronavirus.
€ 75 miljoen euro voor digitale omgeving patiënt
Patiënten in ziekenhuizen moeten in een digitale, persoonlijke gezondheidsomgeving hun eigen medische gegevens kunnen inzien en delen. Minister Bruno Bruins van Medische Zorg stelt daarvoor € 75 miljoen euro beschikbaar.
Drie op de tien Nederlanders ervaren problemen met zorg
30% van de Nederlanders kan minder goed omgaan ziekten, maakt vaker fouten met medicijnen en heeft meer moeite om informatie van zorgverleners te begrijpen. Dat blijkt uit cijfers van het Nivel Consumentenpanel Gezondheidszorg.
Meeste datalekken gemeld bij apotheek en ziekenhuis
Het aantal meldingen van datalekken is vorig jaar ten opzichte van 2018 gestegen met 29% tot in totaal bijna 27.000. In de zorgsector is het grootste aantal meldingen afkomstig van ziekenhuizen (25%), apotheken (20%) en stichtingen die bevolkingsonderzoek uitvoeren (9%). Dat blijkt uit cijfers van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP).
Indicaties 6 middelen uitgebreid
De CHMP beveelt uitbreiding van de indicatie van zes geneesmiddelen aan. 5-aminolevulinezuur gel (Ameluz) mag ook op andere lichaamsdelen dan het gezicht en de behaarde hoofdhuid worden toegepast.
Vitamine D druppels veilig vanaf leeftijd 4 maanden
Volgens het RIVM is het gebruik van vitamine D-druppels op waterbasis met de hulpstof propylgallaat veilig bij baby’s en kinderen vanaf vier maanden oud.
Osimertinib in basispakket
Het geneesmiddel osimertinib wordt per 1 januari tijdelijk als startbehandeling vergoed uit het basispakket voor een bepaald type lokaalgevorderd of gemetastaseerd niet-kleincellige longkanker (NSCLC). De vervolgbehandeling werd al vergoed.
Inspectie machteloos bij illegale medicijnhandel
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) krijgt jaarlijks tientallen meldingen van mogelijk illegale handel in geneesmiddelen, zoals de opioïden oxycodon en fentanyl, maar is vrijwel nooit in staat de verkopers aan te pakken. Dit schrijft dagblad Trouw.
Advies: meningokokken B-vaccin opnemen in GVS
Het meningokokken B (4CMenB) vaccin (Bexsero) kan worden opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Dat adviseert Zorginstituut Nederland (ZIN) aan minister Bruno Bruins van Medische Zorg.
Vraag naar zorg huisartsenposten blijft groeien
16,6% van de Nederlanders maakte in 2018 ten minste eenmaal gebruik van de huisartsenpost. Het aantal bezoeken aan huisartsenposten blijft licht toenemen, blijkt uit jaarcijfers van het Nivel.
Lareb: hoofdpijn door etanercept
Gebruik van etanercept kan hoofdpijn veroorzaken, blijkt uit 39 meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen. Hoofdpijn staat alleen als bijwerking vermeld in de bijsluiter bij kinderen met jeugdreuma.
Een jaar FMD: één vervalsing ontdekt
Sinds de invoering van de Falsified Medicines Directive (FMD), vorige week een jaar geleden, is in Nederland één keer een vervalst geneesmiddel aangetroffen. Dat meldt de Nederlandse Medicijn Verificatie Organisatie (NMVO).
Verhoogd risico op bloedstolsels en infecties bij tofacitinib
Patiënten die tofacitinib (Xeljanz) gebruiken, hebben een groter risico op veneuze trombo-embolie. Dit blijkt uit een veiligheidsonderzoek bij patiënten met reumatoïde artritis, meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Lareb: 181 meldingen bijwerkingen melatonine
Door het gebruik van melatonine zijn 181 klachten over bijwerkingen gemeld bij het Bijwerkingencentrum Lareb. De bijwerkingen komen voor bij het geregistreerd geneesmiddel, apotheekbereidingen en bij het warenproduct.
Drie kwart bereid mee te betalen voor ander
72% van de Nederlanders is bereid mee te betalen aan zorgbehandelingen waar ze zelf geen gebruik van maken, maar anderen wel. 64% verwacht dat anderen bereid zijn te betalen voor deze behandelingen.
Restricties aan gebruik cyproteron
De veiligheidscommissie van het Europees Geneesmiddelen Agentschap EMA, de PRAC, raadt restricties aan in het gebruik van cyproteron.
Geneesmiddelen met disulfiram niet meer leverbaar
Geneesmiddelen voor de behandeling van alcoholisme met de werkzame stof disulfiram zijn sinds half februari niet meer leverbaar. Dat hebben de leveranciers van Refusal-tabletten en Antabus-bruistabletten gemeld aan het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Overgevoeligheid voor zonlicht door lamotrigine
Bij gebruik van lamotrigine kan overgevoeligheid optreden voor zonlicht. Dat blijkt uit drie meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
Prijs voretigeen neparvovec moet fors lager
De gentherapie voretigeen neparvovec (Luxturna) voor de behandeling van visusverlies door erfelijke retinale dystrofie moet alleen tot het basispakket worden toegelaten als de vraagprijs fors wordt gereduceerd.
Chronische patiënt ontvangt vaker informele zorg
Meer patiënten met een chronische ziekte ontvangen informele zorg en ondersteuning van naasten: van 18% in 2005 naar 31% in 2018. In de meeste gevallen geeft de partner deze zorg (65%). Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Patiënt OLVG krijgt coach bij gesprek arts
Om te zorgen dat patiënten beter voorbereid zijn voor een gesprek met een arts en een weloverwogen besluit kunnen nemen over het vervolg van hun behandeling, biedt OLVG sinds kort een medisch coach aan. Deze coach is een ouderejaars geneeskundestudent (coassistent) die een training krijgt in gespreksvoering en medische coaching.
Emicizumab alleen in basispakket als prijs daalt
Het Zorginstituut Nederland adviseert om behandeling met emicizumab (Hemlibra) bij ernstige hemofilie alleen in het basispakket op te nemen na prijsdaling. Emicizumab was in de pakketsluis voor dure geneesmiddelen geplaatst. Van het dure middel zouden de behandelkosten maximaal gelijk moeten zijn aan die van de bestaande therapie bij patiënten met bloedingen en ernstige hemofilie.
DHPC-nieuws CBG voortaan met medicijnfoto
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen heeft zijn beleid voor de Direct Healthcare Professional Communications (DHPC’s) aangepast.
Verpleegkundigen ontevreden over elektronisch dossier
Verpleegkundigen en verzorgenden voelen zich slechts matig gesteund door het elektronisch dossier waarin zij gegevens zetten over de zorg aan cliënten. Dat blijkt uit onderzoek van Nivel.
Slechte verdeling nieuwe huisartsen over Nederland
De instroom van nieuwe huisartsen en hun vestigingsvoorkeuren zijn ongelijk verdeeld over Nederland, waardoor in regio’s buiten de Randstad tekorten aan huisartsen kunnen ontstaan. Dat blijkt uit onderzoek van Nivel.
Off-labelmedicatie optie bij ernstig zieke coronapatiënt
Als een coronapatiënt met longontsteking zo ziek is dat ziekenhuisopname en toediening van extra zuurstof nodig is, kunnen artsen een medicamenteuze behandeling met chloroquine of lopinavir/ritonavir overwegen.
Nieuwe bloedtest onderscheidt soorten dementie
Met een nieuwe test die in bloed het tau-eiwit meet is het mogelijk vast te stellen of een patiënt alzheimer of frontotemporale dementie (FTD) heeft. Dat blijkt uit onderzoek van het Amsterdam UMC.
Etos en thuisapotheek betreden samen de apotheekmarkt
Drogisterijketen Etos lanceert een nieuwe app waarmee klanten receptgeneesmiddelen kunnen bestellen, ophalen in een Etos-winkel of thuisbezorgd krijgen. Thuisapotheek levert de geneesmiddelen en de farmaceutische zorg.
Cefiderocol bij infectie met gram-negatieve bacterie
De Committee for Medical Products for Human Use (CHMP) van het EMA raadt goedkeuring aan van twee geneesmiddelen.
Apremilast nu ook voor patiënten met Behçet
De Committee for Medical Products for Human Use (CHMP) oordeelde positief over uitbreiding van de indicaties van drie geneesmiddelen.
Huisartsen kiezen voor medicijn uit formularium
Ruim 85% van de geneesmiddelen die huisartsen in 2018 hebben voorgeschreven was een middel uit het formularium, blijkt uit onderzoek van het Nivel. Huisartsen kregen in dat jaar voor het eerst een beloning voor het voorschrijven van geneesmiddelen uit het formularium.
Taakstraf apotheekmedewerker voor handel in medicijnen
Voor het stelen van medicijnen eist de officier van justitie een taakstraf van 150 uur voor een medewerker van de apotheek in het Erasmus Medisch Centrum. De 35-jarige man nam de geneesmiddelen mee naar huis om ze vervolgens, zonder dat hij daarvoor een vergunning had, door te verkopen.
Naam Organon keert terug op MSD-fabriek in Oss
Organon & Co is de naam van een nieuw zelfstandig internationaal bedrijf dat geneesmiddelenfabrikant MSD gaat starten, met Oss als Nederlandse vestiging. Dat heeft het hoofdkantoor van MSD in de Verenigde Staten gisteren bekendgemaakt. Het beursgenoteerde Organon & Co gaat zich richten op vrouwengezondheid.
Nivel: meer samenwerking nodig Europese inspecties
Om het toezicht op de globaliserende productieketen van geneesmiddelen effectiever te maken is het nodig dat verschillende Europese inspecties intensiever gaan samenwerken. Dat concludeert het Nivel, dat in opdracht van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) onderzoek deed naar het toezicht op de Good Manufacturing Practice (GMP) van medicijnen.
Slokdarmklachten bij antibiotica met flucloxacilline
Flucloxacilline kan een slokdarmontsteking of een pijnlijk of brandend gevoel veroorzaken. Dat blijkt uit 22 meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen in de periode tussen 2007 en 2019.
ZonMw lanceert datanetwerk in strijd tegen coronavirus
Om data over de uitbraak van het coronavirus benaderbaar te maken voor leer-algoritmes heeft ZonMw opdracht gegeven aan Go Fair Foundation het Virus Outbreak Data Access Network (VODAN) op te starten. Beide organisaties roepen experts op het gebied van infectieziekten en data op hieraan mee te werken.
CHMP: review naar trabectedine
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) van het EMA is een review begonnen naar trabectedine (Yondelis) na een klinische studie naar het gebruik van trabectedine bij patiënten met ovariumkanker.
Positief oordeel over subcutane injectie
Een nieuwe farmaceutische vorm van vedolizumab (Entyvio), namelijk een oplossing met 108 mg voor subcutane injectie, werd door de Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) positief beoordeeld.
Mylan roept vaginale ring terug
Mylan heeft na overleg met de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) besloten om Etonogestrel/Ethinylestradiol Mylan 0,120 mg/0,015 mg per 24 uur voor vaginaal gebruik, terug te roepen op apotheekniveau vanwege een verhoogde kans op breken van de ring.
Recall insuline glargine
Sanofi-Aventis Netherlands heeft in overleg met de IGJ besloten tot een recall van insuline glargine (Toujeo) Solostar 300 E/ml voorgevulde pen van 1,5 ml (ZI-nummer 16145410) met chargenummer 9F438A.
Apothekers nemen maatregelen om personeel te beschermen
Met geïmproviseerde afhaalbalies, plastic schermen, duct tape en waarschuwingsborden doen apothekers er alles aan om hun personeel te beschermen tegen besmetting, want het leveren van zorg en medicatie moet doorgaan. Ook gaan apotheken meer bezorgen. “We moeten de sfeer en motivatie goed houden, dat is nu het belangrijkste.”
IGJ: maatregelen tegen hamsteren medicijnen
Patiënten krijgen bij de apotheek receptgeneesmiddelen mee in de gebruikelijke hoeveelheid en niet voor een langere periode. Ook dienen apotheken en drogisterijen niet meer dan drie verpakkingen paracetamol en andere zelfzorgmiddelen per klant mee te geven. Dat adviseert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Voormalig verpleegkundigen en artsen mogen werken
Verpleegkundigen en artsen van wie de BIG-registratie is verlopen na 1 januari 2018 mogen bij uitzondering weer aan de slag in de zorg, zonder dat zij zich opnieuw moeten inschrijven. Dat heeft minister Bruno Bruins van Medische Zorg besloten. De maatregel is met onmiddellijke ingang van kracht.
Oververmoeide Bruins gevloerd door coronapandemie
Vanwege oververmoeidheid is minister Bruno Bruins van Medische Zorg en Sport per direct afgetreden. Het bestrijden van de coronacrisis vergt topsport, maar zijn lichaam kan dat niet meer aan, schrijft hij zelf op twitter. “Weken waarin ik 24/7 aan moest staan, hebben zijn tol geëist.”
Slokdarmklachten bij dabigatran etexilaat
Gebruik van dabigatran etexilaat (Pradaxa) kan klachten veroorzaken zoals pijn aan de slokdarm, slokdarmontsteking en een zweer in de slokdarm. Dat blijkt uit 33 meldingen die het Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen.
EMA: werk samen in onderzoek naar coronamedicijn
Bedrijven en onderzoeksgroepen moeten zich zoveel mogelijk aansluiten bij grootschalig onderzoek naar een medicijn tegen het coronavirus. Die oproep doet het Europees Geneesmiddelen Agentschap EMA.
EMA: patiënt met COVID-19 mag ibuprofen gebruiken
Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) stelt dat er tot op heden geen wetenschappelijk bewijs is dat gebruik van NSAID’s het ziektebeeld COVID-19 zou verergeren. Het EMA houdt het wel scherp in de gaten. Eerder circuleerden er berichten in de media dat coronapatiënten beter geen ibuprofen konden slikken.
Versoepeling regels bevoorraden apotheken
Omdat het bevoorraden van apotheken en supermarkten moet doorgaan in deze coronacrisis mogen chauffeurs langer en meer rijden. Dat schrijft minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat aan de Tweede Kamer.
DPD-deficiëntie controleren voor start fluorouracil
De veiligheidscommissie van het EMA, de PRAC, adviseert om patiënten die met parenteraal fluorouracil worden behandeld voor start van de behandeling te laten testen op gebrek aan het enzym dihydropyrimidine dehydrogenase (DPD).
Herbeoordeling PRAC van Esmya
De PRAC is een herbeoordeling van ulipristalacetaat 5 mg-tabletten (Esmya) gestart bij de behandeling van vleesbomen. De commissie raadt vrouwen aan te stoppen met het gebruik van ulipristalacetaat 5 mg-tabletten zolang de herbeoordeling loopt en om geen nieuwe behandelingen te starten.
Zorginstituut: regel vergoeding diabeteszorg via één loket
Zorg voor patiënten met diabetes kan verbeteren door de vergoeding van alle hulpmiddelen via de hulpmiddelenzorg te laten lopen. Dat adviseert Zorginstituut Nederland (ZIN) aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Update: lopinavir/ritonavir geen optie meer bij COVID-19
Het hiv-combinatiepreparaat lopinavir/ritonavir behoort niet langer tot de therapeutische opties bij patiënten met COVID-19. De Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB), die het behandeladvies voor deze patiëntengroep opstelt en doorlopend aanpast, adviseert dit middel niet meer. Een eerste open studie van Cao et al. laat geen klinisch relevant voordeel zien.
Kabinet stelt speciaal gezant aan voor coronacrisis
Feike Sijbesma, voormalig ceo van biochemie-concern DSM, start per direct als speciaal gezant voor de coronacrisis. Dat heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) bekendgemaakt.

2019

Tisagenlecleucel tijdelijk in basispakket
Het geneesmiddel tisagenlecleucel (Kymriah), voor de behandeling van acute lymfatische leukemie (ALL), wordt voorlopig vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekering. Dat heeft minister Bruno Bruins van Medische Zorg besloten.
Regionale tekorten verwacht in huisartsenzorg
Veel huisartsen ervaren een grote werkdruk, voorzien tekorten in hun regio en hebben moeite met het vinden van waarnemers, opvolgers en ondersteunend personeel. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel en onderzoeksinstituut Prismant, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Landelijke Huisartsen Vereniging.
Cannabis verlicht pijn bij fibromyalgie
Medicinale cannabis met een hoog gehalte tetrahydrocannabinol (THC) is effectief als pijnbestrijding bij fibromyalgie. Dat blijkt uit onderzoek van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Alternatief toedieningsschema oncolyticum veilig
Door een verbetering van het toedieningsschema voor sunitinib, voor de behandeling van niercelcarcinoom en alvleeskliertumoren, kan het geneesmiddel ook tegen ander tumortypes worden ingezet. Dat blijkt uit onderzoek van het Amsterdam UMC.
Aantal wanbetalers zorgverzekeringen gedaald
Het aantal wanbetalers van de zorgverzekering is in 2017 gedaald met 8% door onder meer betere samenwerking tussen gemeenten en zorgverzekeraars. Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS), meldt de Zorgverzekeringslijn.
Helft patiënten wil een videoconsult
De helft van de patiënten wil via een videoconsult communiceren met zorgverleners in het ziekenhuis. Een derde weet dat nog niet en ruim 20% heeft er geen behoefte aan. Dat blijkt uit onderzoek van de Patiëntenfederatie Nederland en het Amsterdam UMC.
Succes actievoerders: contract opengebroken
Apothekers uit de regio Leiden die kort voor de feestdagen actie voerden voor het hoofdkantoor van Zorg en Zekerheid hebben bereikt dat de zorgverzekeraar het contract terugtrekt voor onderhandelingen.
Meer verzekerden van zorgverzekeraar gewisseld
Ruim 1,1 miljoen verzekerden (6,6%) zijn overgestapt naar een andere zorgverzekeraar. Dat blijkt volgens Zorgverzekeraars Nederland (ZN) uit voorlopige cijfers van Vektis Intelligence.
Waarschuwing: maatstrepen kunnen vervagen
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) waarschuwt dat de maatstrepen op de meege­leverde doseerspuit van het geneesmiddel Xyrem (hydroxy­boterzuur), dat als drank beschikbaar is, na gebruik kunnen vervagen. Dit kan mogelijk leiden tot onder- of overdosering met een verminderde werkzaamheid of bijwerkingen tot gevolg. Het CBG adviseert apothekers en verpleegkundigen om patiënten te informeren over het risico op het vervagen van de maatstrepen op de spuit.
CHMP akkoord met zes geneesmiddelen
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een positief advies gegeven over nieuwe handelsvergunningen voor zes geneesmiddelen. Twee wees­geneesmiddelen kregen een positief advies: ropeginterferon alfa 2b (Besremi) voor de behandeling van polycythemia vera zonder symptomatische splenomegalie en treosulfan (Trecondi) bij conditionering voor allogene hematopoëtische stamceltransplantatie.
Novartis verzesvoudigt prijs weesgeneesmiddel
Farmaceutisch bedrijf Novartis heeft het kankergeneesmiddel lutetium Lu-177 oxodotreotide opgekocht en de prijs bijna verzesvoudigd. Voor deze prijs willen zorgverzekeraars het niet meer vergoeden, meldt het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde (NTvG).
Bruins verwelkomt EMA in Nederland
Nederland heeft op 1 januari een volledig functioneel en gemeubileerde huisvesting opgeleverd voor het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA). Dat heeft minister Bruno Bruins van Medische Zorg aan de Tweede Kamer gemeld.
Nieuwe cao voor medewerkers apotheek van kracht
Het onderhandelingsakkoord voor medewerkers in de openbare apotheek, dat eind vorig jaar is afgesloten, is omgezet in een nieuwe Cao Apotheken. Dat hebben de cao-partijen bekendgemaakt na het raadplegen van hun achterban.
CBG brengt kritische medicatie Brexit in kaart
Ter voorbereiding op een mogelijke ‘no-deal Brexit’ maakt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) een overzicht van de kritische geneesmiddelen uit het Verenigd Koninkrijk.
CHMP positief over Tobramycine
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een positief advies gegeven over een nieuwe handelsvergunning voor het hybride middel Tobramycine PARI.
Europees kinderformularium in voorbereiding
Op Europees niveau zijn de krachten gebundeld voor het opzetten van een European Paediatric Formulary; een Europees kinderformularium. Het European Paediatric Formulary wordt vrij toegankelijk met een Europawijde collectie aan formuleringen voor goed onderbouwde bereidingen voor kinderen.
Fampridine voor eigen rekening patiënt
Het geneesmiddel Fampyra (fampridine) komt per 1 januari 2019 voor eigen rekening van patiënten en verstrekking van het middel verloopt vanaf dan via de apotheek.
Harmonisatie voor middelen met metamizol
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert na herbeoordeling van de pijnstiller metamizol de maximale dagelijkse dosis en contra-indicaties voor gebruik tijdens zwangerschap of door vrouwen die borstvoeding geven te harmoniseren voor alle producten op de Europese markt.
Combinatie van diltiazem en rivaroxaban is veilig bij atriumfibrilleren
Gelijktijdig gebruik van diltiazem, een matige remmer van CYP3A4 en P-glycoproteïne, en rivaroxaban leidt niet tot een toename van het aantal bloedingen.
Maastrichtse apothekers in actie tegen alzheimer
In alle 26 apotheken in Maastricht ontvangen patiënten volgende week hun medicatie in speciaal bedrukte tassen van de alzheimer-campagne ‘We zijn zelf het medicijn’. De apothekers roepen alle apotheken in Nederland op om deze campagne te steunen.
Subsidie FIELD-LAB voor innovatieve nucleaire geneesmiddelen
Het FIELD-LAB, broedplaats van nieuwe nucleaire geneesmiddelen, krijgt een Europese subsidie van € 6,8 miljoen. De instelling staat vlakbij de Hoge Flux Reactor in Petten, waar een derde van alle veelgebruikte medische isotopen wereldwijd worden geproduceerd.
Máxima Medisch Centrum stopt met faxen
Het Máxima Medisch Centrum in Eindhoven is het eerste ziekenhuis in Nederland dat geen fax meer gebruikt en bijna alle recepten digitaal verstuurt naar de apotheek. Dat meldt de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ).
Hogere dosis Vitamine D bij zwangere niet wenselijk
Bijwerkingencentrum Lareb attendeert apothekers erop dat omzetting naar een hoge (maand)dosis vitamine D niet wenselijk is tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode.
Brentuximab vedotine ook bij Hodgkin
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over de uitbreiding van de indicatie van brentuximab vedotine (Adcetris).
EMA vraagt commentaar richtlijn bacteriële infecties
Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) nodigt belanghebbenden via een publieke consultatie uit commentaar te leveren op haar herziene richtlijn voor evaluatie van humane geneesmiddelen gericht tegen bacteriële infecties.
Patiëntenfederatie: bescherm gegevens patiënt
Voor medische gegevens in eigen beheer van patiënten moet rechtsbescherming komen. Dat stelt de Patiëntenfederatie Nederland in een oproep aan minister Bruno Bruins van Medische Zorg.
Jean Hermans nieuwe voorzitter Bogin
Jean Hermans is de nieuwe voorzitter van Bogin, de belangenorganisatie van de fabrikanten van generieke geneesmiddelen en biosimilars in Nederland. Hij volgt Martin Favié op, die de functie zes jaar vervulde.
Patiënten gebruiken vaker patiëntenportaal
Patiënten hebben vorig jaar ruim 2 miljoen keer hun medische gegevens geraadpleegd via patiëntenportalen van Nederlandse ziekenhuizen. In 2017 gebeurde dat 1 miljoen keer. Dat heeft Ad Melkert, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ), dinsdag bekendgemaakt tijdens de eHealthweek.
Deense leverancier investeert in Pluripharm
De Deense geneesmiddelenleverancier Abacus Medicine investeert in de farmaceutische groothandel Pluripharm Groep. Abacus Medicine is gespecialiseerd in de parallelimport van geneesmiddelen.
Sterkere daling aantal jonge gebruikers methylfenidaat
Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2018 aan 206.000 personen methylfenidaat. Dat zijn 3,7% gebruikers minder dan in 2017. Voor deze daling zijn vooral de jonge gebruikers verantwoordelijk, meldt de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK). Hun aantal nam met 7,8% af, anderhalf keer zoveel als in 2017. De daling voor de overige leeftijden bedroeg slechts 1%.
Nachtapotheek Zeeland bezorgt medicatie thuis
De dienstapotheek in Vlissingen is vanaf 1 februari de enige nachtapotheek van Zeeland en bezorgt ook geneesmiddelen aan huis. Ook geldt in de provincie voortaan één tarief voor dienstapotheken. Dat hebben apothekers, huisartsen, ziekenhuizen en zorgverzekeraar CZ met elkaar afgesproken.
Ernstige oogschade door Alka-druppels
Door verkeerd gebruik van Alka-druppels, een basisch mineralenconcentraat om toe te voegen aan drinkwater, kan ernstige oogschade ontstaan, blijkt uit een melding die Bijwerkingencentrum Lareb heeft ontvangen. Ook het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum ontving tientallen meldingen over de druppels.
Risico gangreen van Fournier bij enkele SGLT-2-remmers
Bij gebruik van SGLT-2-remmers met de werkzame stof canagliflozine (Invokana, Vokanamet), dapagliflozine (Forxiga, Xigduo), empagliflozine (Jardiance, Synjardy) of ertugliflozine (Steglatro) zijn meldingen gedaan over het optreden van gangreen van Fournier.
CBG: kans op necrose bij deoxycholzuur
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) waarschuwt voor een risico op het ontstaan van necrose op de injectieplaats bij gebruik van deoxycholzuur (Belkyra).
Gebruik antidepressiva verhoogt kans op heupfractuur
Het gebruik van antidepressiva verdubbelt de kans op een heupfractuur, zowel in het jaar voor als het jaar na starten.
Vroeg gebruik levodopa ook veilig op lange termijn
Gebruik van levodopa bij de eerste symptomen van de ziekte van Parkinson heeft geen negatieve gevolgen voor de patiënt op de lange termijn. Dat blijkt uit een zevenjarig onderzoek onder leiding van het Amsterdam UMC.
Oncode instituut op volle sterkte met 800 onderzoekers
Bij het virtuele Oncode Institute voor kankeronderzoek hebben zich onlangs negentien nieuwe wetenschappers en hun onderzoeksgroepen aangesloten. Hiermee is het onafhankelijke netwerk op volle sterkte met ruim achthonderd fundamentele kankeronderzoekers.
Verdubbeling van het aantal datalekken
In totaal zijn vorig jaar 20.881 datalekken gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens (AP), een verdubbeling ten opzichte van 2017. De meeste datalekken werden gemeld door organisaties uit de sector gezondheid en welzijn.
Nieuw meldformulier IGJ voor vervalste geneesmiddelen
Als apothekers, groothandels en fabrikanten vanaf 9 februari – bij de lancering van de Falsified Medicines Directive (FMD) – een probleem ervaren met de unieke code en verzegelde verpakking, kunnen ze dat binnen 24 uur melden bij de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).
Edith Schippers naar DSM Nederland
Oud-minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) begint vandaag aan haar nieuwe baan als directeur van DSM Nederland.
‘Verdubbelen prijs door fabrikant is acceptabel’
90% van de LinkedIn-gebruikers vindt dat een farmaceutisch bedrijf maximaal de prijs mag verdubbelen van een geneesmiddel waarop verder geen verdere ontwikkeling meer zit. Dat blijkt uit een enquête onder duizend bezoekers van het online netwerk.
Uitgave dure medicatie stijgt naar € 2,1 miljard
De uitgaven aan dure geneesmiddelen zijn in 2017 verder gegroeid tot € 2,08 miljard, een stijging van 9% ten opzichte van 2016. Dat blijkt uit de Monitor geneesmiddelen in de medisch-specialistische zorg van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Verplichte controle voor fabrikanten angiotensine-II-remmers
Fabrikanten van angiotensine-II-remmers (sartanen) moeten hun productieproces grondig controleren op de aanwezigheid van het mogelijk kankerverwekkende nitrosamine. Dat heeft het Europese Geneesmiddelen Agentschap (EMA) vorige week bekendgemaakt.
CBG: alvleesklierontsteking door carbimazol en thiamazol
Patiënten met een overactieve schildklier die een geneesmiddel gebruiken met carbimazol of thiamazol lopen risico op een acute pancreatitis. In dat geval moet de patiënt direct stoppen met het geneesmiddel. Dat meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
CBG: anticonceptiepil voor maximaal drie maanden meegeven
Om te voorkomen dat er een tekort ontstaat moeten apothekers de anticonceptiepil voor maximaal drie maanden meegeven. Dat adviseert het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). De voorzorgsmaatregel, die geldt tot 31 maart 2019, wordt gesteund door de KNMP.
Bruins wil gebruik opioïden terugdringen
Om het groeiende gebruik van zware pijnstillers als oxycodon en fentanyl terug te dringen gaat minister Bruno Bruins van Medische Zorg maatregelen nemen. Voorlichting moet patiënten en voorschrijvers bewuster maken van de risico’s van deze verslavende pijnstillers.
Bruins: lage prijzen géén oorzaak van tekorten
Grondstoftekorten, productieproblemen en een kwetsbare keten door globalisering veroorzaken de geneesmiddelentekorten, en niet de lage prijzen in Nederland. Dat stelt minister Bruno Bruins van Medische Zorg in antwoord op Kamervragen van PvdA-Kamerlid Lilianne Ploumen.
Amerikaanse farma bezorgd over Nederland
Het Nederlandse vestigingsklimaat voor farmaceutische bedrijven staat onder druk door de prijsonderhandelingen van minister Bruno Bruins van Medische Zorg. Dat stelt het farmaceutisch comité van de American Chamber of Commerce (AmCham) in Nederland.
Levering vijftig kritische medicijnen onzeker bij no deal-Brexit
Bij een no deal-Brexit kunnen problemen ontstaan met de beschikbaarheid van ongeveer vijftig kritische geneesmiddelen waarvoor geen of onvoldoende alternatieven bestaan. Dat schrijft minister Bruno Bruins van Medische Zorg in een brief aan de Tweede Kamer.
Onderzoek naar antibioticum fosfomycine
In het kader van de stijgende antibioticaresistentie is het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA), op verzoek van het Duitse geneesmiddelagentschap (Bundesinstitut für Arzneimittel und Medizin­produkte), een onderzoek gestart naar geneesmiddelen die het antibioticum fosfomycine bevatten.
Omega-3-vetzuren: niet langer voor preventie hartproblemen
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) concludeert dat orale geneesmiddelen met omega-3-vetzuren niet effectief zijn bij preventie van verdere problemen aan hart- en bloedvaten bij patiënten die eerder een hartaanval doormaakten.
EMA: olaratumab niet voor nieuwe patiënten wekedelensarcoom
Op basis van voorlopige onderzoeksresultaten van de ANNOUNCE-studie adviseert het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) geen nieuwe patiënten meer te laten starten met het geneesmiddel olaratumab (Lartruvo). In combinatie met doxorubicine blijkt dit middel niet effectiever voor het verlengen van de levensduur van patiënten met wekedelensarcoom dan doxorubicine alleen.
Schenking van € 5 miljoen voor bereidingen Amsterdam UMC
Voor het magistraal bereiden van weesgeneesmiddelen ontvangt het Amsterdam UMC de komende vijf jaar € 1 miljoen per jaar van de Vriendenloterij. Met deze schenking wil de loterij voorkomen dat patiënten door de hoge prijzen niet meer kunnen beschikken over hun medicijnen.
‘Zorgbestuurders moeten zich voorbereiden op Brexit’
Door een harde Brexit kunnen genees- en hulpmiddelen vast komen te staan bij de grens, waardoor ze mogelijk niet beschikbaar zijn in Nederland. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) roept zorgbestuurders op maatregelen te nemen.
Huisartsen weigeren onterecht nieuwe patiënten
Eén op de vijf huisartsen weigert weleens een patiënt, wat in strijd is met de eigen regels of met de mededingingsregels. Dat blijkt uit een enquête onder huisartsen van de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
Minder antibiotica door samen beslissen met patiënt
In huisartsenpraktijken waar huisartsen vaker gezamenlijk met jongere patiënten een behandeling kiezen, wordt minder antibiotica voorgeschreven. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
Groen licht voor zes geneesmiddelen
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een positief advies gegeven over nieuwe handelsvergunningen voor zes geneesmiddelen.
CHMP weigert hybride doxorubicine
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft geen handelsvergunning afgegeven voor het hybride geneesmiddel Doxolipad (doxorubicine), dat bestemd was voor de behandeling van borst- en ovariumcarcinoom.
Eenmalige dosis zoliflodacine effectief bij gonorroe
Ongecompliceerde urogenitale en rectale infecties met gonococcen kunnen succesvol behandeld worden met het nieuwe antibioticum zoliflodacine.
Patiëntenfederatie: patiënt vangt te vaak bot in de apotheek
Een op de twee patiënten krijgt in de apotheek door leveringsproblemen geneesmiddelen niet mee, moet later terugkomen, krijgt een ander medicijn met dezelfde werkzame stof of krijgt helemaal geen medicijn. Dat blijkt uit onderzoek van de Patiëntenfederatie Nederland, in opdracht van tv-programma Zembla.
€ 5 miljoen voor kennis delen over bereidingen
Van de Vriendenloterij ontvangt het Amsterdam UMC de komende vijf jaar een schenking van € 1 miljoen per jaar. Hiermee start het ziekenhuis een platform voor het uitwisselen van kennis over de bereiding van weesgeneesmiddelen. “We gaan informatie delen via een website, symposia en nieuwsberichten.”
‘Productie grondstoffen moet terug naar Europa’
Europa moet de handen ineenslaan en zelf weer grondstoffen voor geneesmiddelen gaan produceren. Dat stelt Ruud Coolen van Brakel, directeur van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Patiëntenfederatie start actie tegen ‘pillenchaos’
Patiëntenfederatie Nederland is een actie begonnen tegen de 'pillenchaos' in Nederland. Via de website stopdepillenchaos.nl, social media en twitter roept de behartiger van patiëntenbelangen iedereen op de actie te ondersteunen.
Vijf apotheken in Rotterdam doelwit inbrekers
Vijf apotheken in Rotterdam en Capelle aan den IJssel hebben dit weekend bezoek gehad van inbrekers. Ze kwamen binnen door schuifdeuren te forceren en bakstenen door de ruiten te gooien. Bij alle inbraken is geld meegenomen, meldt de politie. Het is niet bekend of er ook geneesmiddelen ontbreken.
Rechter: VGZ hoeft afbouwmedicatie niet volledig te vergoeden
Zorgverzekeraar VGZ is niet verplicht magistraal bereide afbouwmedicatie voor antidepressiva in de vorm van taperingstrips volledig te vergoeden. Volgens de rechter komt de zorgverzekeraar op dit moment voldoende tegemoet aan de behoefte van patiënten door bepaalde afbouwmedicatie te vergoeden.
Innovatieve fabrikanten steunen #stopdepillenchaos
Ook de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) maakt zich zorgen over de geneesmiddelentekorten en steunt daarom de actie #stopdepillenchaos van de Patiëntenfederatie Nederland.
Dapagliflozine nuttig voor deel patiënten diabetes type 1
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) beveelt de inzet van de SGLT-2-remmer dapagliflozine aan als eerste orale additionele therapie – naast insuline – voor bepaalde patiënten met diabetes mellitus type 1, bij wie ondanks optimale insuline­therapie het bloedglucoselevel onvoldoende onder controle blijft.
Meldingen van nierstenen na gebruik mesalazine
Bij gebruik van het ontstekingsremmende maagdarmmiddel mesalazine zijn meldingen gemaakt over het ontstaan van nierstenen.
ACM ziet kansen voor magistrale bereiding
Het zelf bereiden van weesgeneesmiddelen door apothekers biedt kansen voor goedkopere alternatieven voor dure geneesmiddelen. Dat stelt de Autoriteit Consument & Markt, die enkele onderzoeken is gestart naar de hoge prijzen van geneesmiddelen.
Lisdexamfetamine meest effectief bij volwassenen met ADHD
Van de verschillende psychostimulantia heeft lisdexamfetamine het grootste effect bij de behandeling van volwassenen met ADHD. Modafinil heeft geen effect op de symptomen van ADHD.
NZa: gebruik eHealth in de zorg moet omhoog
eHealth kan een belangrijke bijdrage leveren aan de inzet van de juiste zorg op de juiste plek, maar opschaling door zorgaanbieders gaat moeizaam. Dat stelt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa), die het gebruik van eHealth met nieuwe maatregelen wil stimuleren.
Een derde van patiënten gebruikt antidepressivum langdurig
Van de ongeveer één miljoen patiënten in Nederland die een antidepressivum krijgt voorgeschreven, gebruikt een derde dat vijf jaar later nog. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel.
CHMP kijkt nog eens naar drie DOAC's
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) overweegt of maatregelen nodig zijn naar aanleiding van de resultaten van een observationele studie naar het bloedingsrisico van de orale direct werkende anticoagulantia (DOAC) apixaban, dabigatran en rivaroxaban vergeleken met andere orale anticoagulantia. Daarin is een verschil gevonden in risico op majeure bloedingen.
Groen licht voor zeven middelen
Voor zeven middelen heeft de CHMP een positief advies gegeven voor uitbreiding van de indicatie. Emicizumab (Hemlibra) is bestemd voor profylaxe van bloedingen bij patiënten met hemofilie A – congenitale factor VIII-deficiëntie – met antistoffen tegen factor VIII, maar nu ook voor patiënten met een ernstige vorm (factor VIII < 1%) zonder antistoffen.
Zware medicatie eenvoudig zonder recept te bestellen
Zware receptgeneesmiddelen bestellen op internet, zonder controle van een arts, is kinderlijk eenvoudig. Dat blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond, die minister Bruins van Medische Zorg oproept actiever te waarschuwen voor het zonder recept bestellen van zware medicatie.
€ 15 miljoen voor onderzoek bestrijden hiv-virus
Voor onderzoek naar nieuwe manieren om het hiv-virus te bestrijden ontvangt de afdeling Interne Geneeskunde van het Radboudumc € 15 miljoen van fabrikant ViiV Healthcare.
Experiment tegen depressie met psilocybine
Patiënten met een hardnekkige depressie die onvoldoende baat hebben bij antidepressiva kunnen in aanmerking komen voor een experimentele behandeling met psilocybine. Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en UMC Utrecht zijn een onderzoek gestart naar deze behandeling.
Kamer wil cash betalen in apotheek verplichten
In apotheken moet altijd met contant geld betaald kunnen worden. Een meerderheid van de Tweede Kamer vindt het ongewenst als apotheken alleen pinbetalingen accepteren.
Uitbreiding indicaties vijf middelen
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een positief advies gegeven over uitbreiding van de indicaties van vijf middelen.
Heronderzoek naar omega-3-vetzuren
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) gaat op verzoek van enkele registratiehouders een heronderzoek beginnen naar orale geneesmiddelen met omega-3-vetzuren.
EMA herziet olaratumab
Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) start een herziening van het geneesmiddel olaratumab (Lartruvo) volgend op het advies eerder dit jaar om geen nieuwe patiënten meer te laten starten met het geneesmiddel.
ASN Bank stopt met beleggen in vijf farmabedrijven
Vanwege misstanden, onethisch handelen en tekortschieten in interne procedures stopt ASN Bank met beleggen in vijf farmaceutische bedrijven. Onderzoeksbureau Sustainalytics beoordeelde voor de bank het ethisch bewustzijn van de farmaceutische sector.
Patiëntenfederatie roept medicijnketen op voor overleg
Om te onderzoeken waarom patiënten vaak bot vangen als zij geneesmiddelen ophalen in de apotheek heeft de Patiëntenfederatie Nederland alle partijen in de medicijnketen uitgenodigd voor overleg.
Ziekenhuispersoneel EU slecht beschermd tegen cytotoxische medicatie
Personeel in ziekenhuisapotheken en verpleegkundigen die werken met cytotoxische geneesmiddelen lopen het risico dodelijke ziektes op te lopen door slechte hygiëne in ziekenhuizen. Dat blijkt uit onderzoek in veertien landen van de Europese Unie
Aantal leveringsproblemen medicijnen fors gestegen
Het aantal meldingen van mogelijke leveringsproblemen met geneesmiddelen is vorig jaar gestegen tot 1390; in 2017 waren er 536 meldingen. Het gaat om problemen met ongeveer duizend verschillende medicijnen. Dit blijkt uit een rapportage van het Meldpunt Geneesmiddelentekorten en -defecten.
Nieuwe vergunning voor sotagliflozine
Sotagliflozine (Zynquista) kreeg een positief advies voor een nieuwe handelsvergunning van de Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP). Het middel is bestemd als toevoeging op insulinetherapie voor bepaalde patiënten die lijden aan diabetes mellitus type 1, bij wie ondanks optimale insuline­therapie het bloedglucoselevel on­voldoende onder controle blijft.
Herbeoordeling voor hybride doxorubicine
Naar aanleiding van het negatieve advies voor een handelsvergunning voor het hybride geneesmiddel Doxolipad (doxorubicine) van de Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) in januari van dit jaar, heeft de aanvrager om een herbeoordeling verzocht.
Positief advies uitbreiding indicatie dupilumab
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een positief advies gegeven over uitbreiding van de indicatie voor dupilumab (Dupixent).
Doktersassistenten vaak bedreigd en uitgescholden
Bijna twee op de drie doktersassistenten heeft de afgelopen twee jaar te maken gehad met geweld: schelden, schoppen, spugen en dreigen met bijl, mes of wapen. Ook moest de politie er in een aantal gevallen aan te pas komen. Dat blijkt uit een ledenpeiling van de Nederlandse Vereniging van Doktersassistenten (NVDA) onder bijna duizend assistenten en triagisten.
Verkeerd medicijn in Amsterdam UMC: patiënt overleden
Negen patiënten van het Amsterdam UMC, locatie VUmc, hebben begin maart door een fout bij de bereiding een verkeerd geneesmiddel toegediend gekregen. Dat heeft bij één patiënt mogelijk bijgedragen aan zijn overlijden.
Nieuwe taakgroep voor beter gebruik opioïden
Om het ongewenste gebruik te beteugelen van opioïden – in het bijzonder oxycodon – is een nieuwe taakgroep opgericht door het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Antidotum DOAC's voorwaardelijk in de handel
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) heeft een positief advies gegeven over een voorwaardelijke handelsvergunning voor andexanet alfa (Ondexxya).
Groen licht voor pegvaliase
Pegvaliase (Palynziq) kreeg een positief advies voor een nieuwe handelsvergunning van de Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP).
Handelsaanvragen twee biosimilars teruggetrokken
De aanvragen voor handelsvergunningen van twee biosimilars zijn ingetrokken.
Lichte daling aantal rokers onder volwassenen
22,4% van de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder gaf in 2018 aan te roken, van wie 71,6% dagelijks. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), in samenwerking met het RIVM en het Trimbos-instituut.
Hoge kosten medicijnen door kapitaal en mislukkingen
Kapitaal en mislukte ontwikkelingstrajecten zijn de grootste kostenposten bij het op de markt brengen van een nieuw geneesmiddel. Dat blijkt uit onderzoek van adviesbureau Gupta Strategists.
Medicijnen in milieu steeds gevaarlijker
Om de verontreiniging van grond en water door geneesmiddelen tegen te gaan lanceert de Europese Commissie een aantal maatregelen, zoals betere verwerking van farmaceutisch afval en het verminderen van verspilling door de houdbaarheidsdatum te verlengen.
Innovatieve industrie neemt afstand van bereiden
Magistraal bereiden is de verkeerde manier om te werken aan duurzame betaalbaarheid van nieuwe geneesmiddelen. Dat meldt de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG) op haar website.
Rifampicine veilig bij hoge dosering
Patiënten met ernstige tuberculose kunnen aanzienlijk hogere doseringen van het tuberculosemedicijn rifampicine goed verdragen. Dat blijkt onderzoek van het Radboudumc.
Kurkuma verlaagt spiegel tamoxifen
Kurkuma verlaagt de geneesmiddelspiegel van hormoontherapie tamoxifen bij vrouwen met borstkanker. Die patiënten moeten daarom voorzichtig zijn met het gebruik van dit voedingssupplement. Dat concluderen onderzoekers van het Erasmus MC.

2018

Antibioticum voorkomt geen infectie na schroef uit bot halen
Profylactisch gebruik van antibiotica zorgt niet voor minder wondinfecties bij patiënten bij wie een schroef of plaat, vanwege een botbreuk, uit hun been wordt verwijderd. Dat concluderen onderzoekers van het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam, die hun resultaten eind december publiceerden in het medische tijdschrift JAMA.
Aanpassingen productinformatie, december 2017
De productinformatie van enkele geneesmiddelen moet worden aangepast. De Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human (CMDh) besloot hiertoe op grond van periodieke veiligheidsrapportages (PSUR’s) en aanbevelingen van de Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC).
Illegale medicijnhandel is zeer breedschalig
Door online verkoopkanalen en vage scheidslijnen tussen wat legaal, semilegaal en illegaal is, is een breed scala aan mensen betrokken bij de handel en verkoop van illegale geneesmiddelen, blijkt uit promotieonderzoek van Rosa Koenraadt aan de Universiteit Utrecht.
Patricia Can nieuwe directeur van Pharos
Patricia Can is sinds 1 januari de nieuwe directeur-bestuurder van Pharos, expertisecentrum gezondheidsverschillen. Zij volgt Monica van Berkum op.
Botox-maker Allergan schrapt duizend banen
De fabrikant van Botox, Allergan, schrapt wereldwijd meer dan duizend arbeidsplaatsen. Of ook in Nederland ontslagen vallen, is niet bekend.
SP: EMA moet koers wijzigen
Het Europees Medicijnen Agentschap (EMA) moet zijn verhuizing naar Amsterdam aangrijpen om onafhankelijker te worden van de farmaceutische industrie. Dat heeft de SP-fractie in Brussel vorige week ingebracht in een hoorzitting met deskundigen, belangengroepen en vertegenwoordigers van het EMA in het Europees Parlement.
ACM staat overname van coöperatie ZANOB toe
Het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch mag coöperatie ZANOB en daarmee ZANOB B.V. overnemen, aldus de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Volgens de ACM blijft er na de overname voldoende concurrentie over.
Studie naar goedkoper middel prostaatkanker
Het VUmc Cancer Center Amsterdam en het Meander Medisch Centrum doen een landelijk onderzoek waarin het effect van rhenium-188-HEDP wordt vergeleken met radium-223-chloride. Doel is te komen tot een goedkopere therapie tegen pijn bij uitgezaaide prostaatkanker.
Pfizer stopt onderzoeken alzheimer en parkinson
Vanwege tegenvallende resultaten stopt fabrikant Pfizer met alle onderzoeksprogramma’s gericht op alzheimer en parkinson. Pfizer gaat investeren in een fonds voor biotechbedrijven die nieuw neurowetenschappelijk onderzoek willen starten.
Peptiden bestrijden resistente bacteriën
Bacteriële infecties die niet te bestrijden zijn met antibiotica kunnen genezen door het inschakelen van peptiden: korte ketens van aminozuren, de bouwstenen van eiwitten.
Cystadrops kandidaat voor GVS
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert Cystadrops op te nemen op bijlage 1B van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Beperking gadoliniumhoudende contrastmiddelen
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) beperkt uit voorzorg het gebruik van gadolinium-contrastmiddelen bij MRI-scans. Deze contrastmiddelen laten sporen gadolinium achter in de hersenen, al is er geen bewijs voor schadelijke gevolgen.
PrEP verkrijgbaar voor € 50 per maand
Pre-expositieprofylaxe (PrEP) tegen hiv-infectie is per 1 januari 2018 verkrijgbaar bij de generieke fabrikant Centrafarm voor € 47,95 per maand. Tot voor kort kon een maand PrEP-gebruik nog ruim € 500 kosten.
Opschoning BIG-register: 18.000 artsen minder
Door de nieuwe eisen voor herregistratie van basisartsen telt Nederland sinds begin dit jaar 18.000 basisartsen met een BIG-registratie minder. Dat blijkt uit de voorlopig cijfers van het BIG-register, dat wordt uitgevoerd door het Centraal Informatiepunt Beroepen in de Gezondheidszorg (CIBG).
Stop met infusie hydroxyethylzetmeel
De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) wil de handelsvergunning voor infusieoplossingen van hydroxyethylzetmeel schorsen in de gehele Europese Unie.
Apotheker signaleert beter
Bij Medicare Wellness Visits (MWV) verhelpen apothekers significant meer medische problemen (al dan niet medicatiegerelateerd) dan andere zorgverleners.
Geen acetosal bij open been
Acetylsalicylzuur helpt niet bij de genezing van open benen (ulcus cruris). Jull et al. gaven 125 patiënten uit vijf verzorgingshuizen in Nieuw-Zeeland 150 mg/dag acetylsalicylzuur, naast de gebruikelijke compressietherapie; 126 anderen kregen compressie-therapie plus placebo.
Bij obesitas meer MgSO4
Neuroprotectie met intraveneus magnesiumsulfaat bij dreigende vroeggeboorte vereist bij obese moeders een hogere dosis.
Licht overgewicht soms gunstig voor vaten
Patiënten met stabiele cerebrovasculaire aandoeningen (SCVD) zijn het beste af met een body mass index (BMI) tussen 27 en 28 kg/m2, een tailleomvang van 84 cm (vrouwen) dan wel 95 cm (mannen) en een zo laag mogelijke verhouding van visceraal en abdominaal vet.
Checklist verbetert antibioticagebruik
Het gebruik van een antibioticachecklist verbetert het antibioticagebruik in ziekenhuizen aanzienlijk. De antibioticarichtlijnen worden beter gevolgd, vaker wordt pathogeengericht behandeld en er wordt eerder geswitcht van intraveneuze naar orale therapie.
RIVM: verbeteringen off-labelgebruik noodzaak
Off-labelgebruik van geneesmiddelen voorziet in een behoefte, maar kan op meerdere punten worden verbeterd, blijkt uit onderzoek van het RIVM. In een nieuw standpunt heeft het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) bepaald dat huisartsen bij off-label niet hoeven te overleggen met de apotheker als zij voorschrijven volgens een NHG-richtlijn.
Sneller advies van CBG aan Hartstichting
Door onbekendheid met de regels voor vergunningverlening van medicijnen verlopen de vertaling en ontwikkeling van onderzoek soms onnodig traag. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Hartstichting gaan samenwerken om medicijnen sneller bij de patiënt te krijgen.
Onderzoek methotrexaat bij ziekte van Crohn
Wetenschappers van het VUmc gaan onderzoeken hoe behandeling met methotrexaat bij patiënten met de ziekte van Crohn kan verbeteren. Hiervoor ontvingen ze onlangs € 150.000 van de Maag Lever Darm Stichting.
Miljoen overstappers van zorgverzekering
Ruim een miljoen mensen – 5,9% van alle verzekerden – zijn overgestapt naar een nieuwe zorgverzekering. Dat komt naar voren uit voorlopige cijfers van Vektis. Vorig jaar kwam het aandeel overstappers uit op 6,4%.
Vosevi rijp voor pakket en prijsafspraken
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert sofosbuvir + velpatasvir + voxilaprevir (Vosevi) op te nemen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Start-ups in de zorg krijgen € 12 miljoen extra
Startende ondernemingen die innovatieve technologie ontwikkelen voor de zorg ontvangen € 12 miljoen extra van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Vinger aan de pols bij gebruik sint-janskruid
Om het gebruik veiliger te maken, moeten preparaten met sint-janskruid vaker worden geregistreerd als geneesmiddel, vindt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Zo wordt van meer sint-janskruidmiddelen duidelijk wat er precies in zit en kan het aantal meldingen van bijwerkingen en interacties – Lareb ontving er in totaal 45 – hopelijk verminderen.
Snel rituximab bij kinderen
Snelle infusie van rituximab bij kinderen is veilig en verdraagbaar.
Stimulans prescriptie apothekers
Apothekers die geneesmiddelen voorschrijven, vertrouwen vooral op kennis en vaardigheid.
Extra attentie voor een, ten koste van ander
Een acht weken durende gedragstraining voor 58 Canadese ziekenhuisapothekers verschuift de aandacht voor geneesmiddelgerelateerde problemen (DTP’s).
Manifest roept op tot betere verpleegkunde
Ruim honderd verpleegkundigen, onderzoekers, beleidsmakers en bestuurders hebben het manifest ‘Kwaliteit van zorg, nu en in de toekomst’ ondertekend voor betere verpleegkunde.
Ook VS: opioïden en ibuprofen equivalent
Bij patiënten die met acute pijn in de ledematen binnenkomen op een afdeling spoedeisende hulp, is een combinatie van paracetamol en ibuprofen net zo goed in staat de pijn te verlichten als combinaties van paracetamol met opioïden.
Cladribine creëert nieuw GVS-cluster
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert cladribine (Mavenclad) toe te laten op bijlage 1A van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Recall Hydrocortison PCH 20 mg
Teva roept Hydrocortison PCH terug op apotheekniveau. Het betreft uitsluitend Hydrocortison PCH 20 mg tabletten, in 250 stuks potverpakking, van de charges 101580 en 101826 (RVG 22520=50730; ZI-nr. 14191725).
Veiligheid zelfstandige klinieken onvoldoende
88% van de patiënten heeft goede ervaringen met hun behandeling in een zelfstandige kliniek, maar uit onderzoek van het NIVEL blijkt dat de patiëntveiligheid in deze klinieken nog moet verbeteren.
Nieuwe regels gunstbetoon medische hulpmiddelen
Om ongewenste beïnvloeding te voorkomen bij de inkoop of toepassing van medische hulpmiddelen zijn sinds begin dit jaar nieuwe regels voor gunstbetoon van kracht. Dat meldt het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
EMA vestigt zich tijdelijk in SPARK-gebouw
Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) zal zich vanaf 1 januari 2019 eerst tijdelijk in het SPARK-gebouw in Amsterdam Sloterdijk vestigen. Het is de bedoeling dat het nieuw te bouwen, permanente kantoor aan de Zuidas in november van dat jaar kan worden opgeleverd. “De best denkbare oplossing, gezien de zeer strakke deadlines”, aldus Bruno Bruins, minister van VWS.
Veel mensen ontevreden over de lokale zorg
Veel mensen met een aandoening of beperking vinden de toegang tot zorg en ondersteuning via gemeenten moeizaam verlopen. Krijgen ze wel ondersteuning, dan is die lang niet altijd passend. Dat blijkt uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland, MIND Landelijk Platform Psychische Gezondheid en Ieder(in).
Beter ibuprofen bij kinderkoorts
Ibuprofensuspensie verlaagt koorts bij kinderen sneller dan paracetamol.
Onvoldoende effect golimumab
Bij kinderen met actieve polyarticulaire juveniele idiopathische artritis geeft golimumab geen significante verbetering in vergelijking met placebo.
Gezondheidsnieuws overdreven
In 20% van de persberichten van Nederlandse universiteiten over gezondheidsonderzoek zijn de uitkomsten overdreven.
Duale antistolling na bypassoperatie
Na een bypassoperatie is tweevoudige antitrombotische therapie met acetylsalicylzuur en een P2Y12-remmer (clopidogrel, prasugrel of ticagrelor) op den duur gunstiger dan monotherapie met acetylsalicylzuur.
Zeven positieve adviezen, januari 2018
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over zeven handelsvergunningen.
Twee uitbreidingen indicaties, januari 2018
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over twee uitbreidingen van indicaties.
Herbeoordelingen geneesmiddelen, januari 2018
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) bevestigt zijn positieve advies uit februari 2017 over natriumzirkooncyclosilicaat (Lokelma) ter behandeling van hyperkaliëmie.
Add-on-status voor lenvatinib
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft bij beschikking van 21 november 2017 aan lenvatinib (Kisplyx) de add-on-status toegekend.
Aukje Mantel-Teeuwisse benoemd tot hoogleraar
Apotheker Aukje Mantel-Teeuwisse, directeur van de School of Pharmacy van de Universiteit Utrecht, is benoemd tot hoogleraar Farmacie en internationaal gezondheidsbeleid.
Bruins investeert in Goed Gebruik Geneesmiddelen
Met het programma Goed Gebruik Geneesmiddelen heeft ZonMw in vijf jaar tijd een goede structuur neergezet voor onderzoek naar effectiever, veiliger en doelmatiger geneesmiddelgebruik. Dat concludeert minister Bruno Bruins van Medische Zorg (VWS), die wil blijven investeren in dit programma.
CBS: 30% zorginstellingen is verliesgevend
Bijna een op de drie zorginstellingen in de grootste zorgsectoren was verliesgevend in 2016. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Generiek methylfenidaat net zo werkzaam, vindt CBG
Meldingen over verminderde werkzaamheid van methylfenidaat met verlengde afgifte kunnen niet verklaard worden door een verschil tussen Concerta en de generieken van Sandoz en Mylan. Dat blijkt uit onderzoek van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Vergoeding magistraal dexamfetaminesulfaat
De magistrale bereiding van 2,5 mg dexamfetaminesulfaat wordt per 1 maart 2018 vergoed.
NHG: stappenplan voor zonneallergie
Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) heeft een stappenplan opgesteld voor de behandeling van zonneallergie indien de patiënt medicamenteuze behandeling van de jeuk wenst. De eerste stap – bij weinig jeuk en hinder – bestaat uit een gel of crème met levomenthol, eventueel met lidocaïne erbij. Een corticosteroïdecrème klasse 2 of 3 is de tweede stap en oraal prednisolon de derde stap bij ernstige klachten.
Recall Hydrocortison CF 20 mg
Centrafarm roept Hydrocortison CF terug op apotheekniveau. Het betreft uitsluitend Hydrocortison CF 20 mg tabletten, in 500 stuks verpakking, van de charge 14E20/H1 (RVG 50730; ZI-nr. 14128861).
Minister: Inspectie mag recept van apotheker altijd inzien
Ambtenaren van de Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) moeten toegang krijgen tot alle recepten van apothekers. Dat schrijft minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) in een wetsvoorstel. Onder verwijzing naar het beroepsgeheim inzage in een recept weigeren is dan niet meer mogelijk.
Veertig folders over reumamedicatie
Omdat bijsluiters niet altijd goed te begrijpen zijn voor reumapatiënten lanceren de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR) en het Reumafonds medicatiefolders voor veertig soorten reumamedicatie.
IGJ: verkoop medicatie Albert Heijn is toegestaan
Albert Heijn mag diclofenac en naproxen verkopen omdat het bedrijf voldoet aan de wettelijke eisen, stelt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Volgens het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) horen deze UAD-geneesmiddelen niet thuis in de schappen van een supermarkt.
Oncode Institute verenigt vijfhonderd kankeronderzoekers
Fundamentele inzichten over kanker zo efficiënt mogelijk vertalen naar betere en meer betaalbare zorg. Dat is het doel van het deze week gelanceerde virtuele Oncode Institute.
ZIN vindt Spinraza extreem (te) duur
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert om nusinersen (Spinraza) niet op te nemen in het basispakket, tenzij de prijs met minstens 85% daalt. Behalve prijsonderhandelingen beveelt het ZIN ook een pay for performance-regeling aan vanwege onzekerheid over de effectiviteit op lange termijn.
Aanpassingen productinformatie, januari 2018
De productinformatie van enkele geneesmiddelen moet worden aangepast. De Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human (CMDh) besloot hiertoe op grond van periodieke veiligheidsrapportages (PSUR’s) en aanbevelingen van de Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC).
Vergoeding voor vervangend geneesmiddel
Als apothekers bij een tekort een vervangend geneesmiddel leveren dat niet is geregistreerd in Nederland kan dat voortaan vergoed worden uit de basisverzekering. Dat heeft de ministerraad op voorstel van minister Bruno Bruins van medische zorg besloten.
Miljoenen voor nieuwe standaard farmaceutisch onderzoek
Het herdefiniëren van bestaande geneesmiddelen op basis van hun moleculaire werking kan volgens een Europese onderzoeksgroep veel gezondheidswinst opleveren. Voor hun onderzoek, onder leiding van het Maastricht UMC en de Universiteit Maastricht, hebben de onderzoekers € 5,6 miljoen subsidie ontvangen.
Beperkingen voor valproïnezuur, ulipristal, retinoïden en flupirtine
De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) bepleit maatregelen om het gebruik van valproïnezuur, ulipristal, retinoïden en flupirtine te beperken.
NIVEL: klachtenafhandeling in zorg kan beter
Zorgverleners zijn goed op weg met de afhandeling van klachten door de aansluiting bij een klachtenfunctionaris en een geschilleninstantie. Maar soms komen klachten nog verkeerd terecht en ook kunnen zorgverleners meer leren van klachten. Dat concludeert het onderzoeksinstituut NIVEL.
Review verpleeghuis effectief
Multidisciplinary Multistep Medication Review (3MR) kan helpen overbodig geneesmiddelengebruik bij kwetsbare verpleeghuisbewoners terug te dringen.
ZIN adviseert prijsonderhandelingen atezolizumab
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) vindt atezolizumab (Tecentriq) te duur voor het basispakket. Voor concurrerende inzet van deze therapie bij gemetastaseerde niet-kleincellige longkanker adviseert het ZIN prijsonderhandelingen.
Vaker psychofarmaca na kanker
Kinderen en jongvolwassenen die kanker hebben overleefd, krijgen vaker anxiolytica en hypnotica voorgeschreven.
Effect letrozol vlakt af
Tweeënhalf of vijf jaar adjuvant letrozol, aansluitend op vijf jaar endocriene therapie, maakt geen wezenlijk verschil.
Genoomprofilering bij borstkanker nuttig
Genoomprofilering met commerciële genoomexpressietests is in staat de kosteneffectiviteit van chemotherapie bij borstkanker te vergroten, vooral door kansloze therapie te vermijden.
Aflevertermijn langer dan elders in Europa
De aflevertermijn voor geneesmiddelen is in de meeste Europese landen korter dan de in Nederland gangbare negentig dagen, blijkt uit een inventarisatie van BENU Apotheken. Door de aflevertermijnen te verlengen tot zes of zelfs twaalf maanden, zoals ter discussie staat, zondert Nederland zich volgens BENU totaal af van naburige landen.
Big data en consortia kunnen bijwerkingen voorkomen
Door big data beschikbaar te maken en grote, Europese consortia te vormen kan het onderzoek naar ernstige bijwerkingen van geneesmiddelen worden verbeterd, betoogt Nico Vermeulen, die gisteren afscheid nam als hoogleraar Moleculaire Toxicologie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Novartis en Roche in de fout met Avastin
Roche en Novartis hebben geprobeerd het off-labelgebruik van Avastin van Roche bij natte maculadegeneratie tegen te werken, ten voordele van Lucentis van Novartis. Met deze afspraak hebben de farmaciebedrijven volgens het Europese Hof van Justitie de mededingingsregels overtreden.
Trelegy Ellipta op weg naar GVS
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert om het inhalatiepreparaat Trelegy Ellipta (fluticasonfuroaat + umeclidiniumbromide + vilanteroltrifenataat) op te nemen op bijlage 1B van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Mannelijke huisartsen zijn soms autoritair
Vrouwelijke huisartsen kunnen zich goed inleven in de patiënt, mannelijke huisartsen zijn soms autoritair. Dat blijkt uit onderzoek van Patiëntenfederatie Nederland en het blad Libelle onder zevenduizend mannen en vrouwen.
Prescriptie apotheker even goed
Schotse apothekers schrijven net zo goed voor als aanstaande artsen.
Zorgverzekeraars schrappen formulieren apotheker
Voor bijlage 2-geneesmiddelen verdwijnen per 1 maart aanstaande in totaal zeventien formulieren, waardoor de administratieve last voor apothekers vermindert. Dat hebben zorgverzekeraars besloten, meldt Zorgverzekeraars Nederland (ZN).
Bogin lanceert website over biosimilars
Om patiënten te informeren en de acceptatie te vergroten over biosimilars heeft Bogin – de biosimilars en generieke geneesmiddelenindustrie Nederland – de website uwbiosimilars.nl gelanceerd.
Nagelpsoriasis: adalimumab
Adalimumab zorgt voor duidelijke verbetering bij matige tot ernstige nagelpsoriasis.
Twee dagen antibiotica volstaan
Bij hepatectomie met extrahepatische galwegresectie is antibiotische profylaxe niet langer nodig dan twee dagen.
Apotheekbereiding van weesgeneesmiddelen op een rij
Als weesgeneesmiddelen (tijdelijk) niet in de handel zijn, is bereiding een taak voor de apotheek. Dooms en Carvalho doorzochten wereldwijd online-naslagwerken voor apotheekbereidingen en vonden in zeventien van deze bronnen (waaronder het FNA) meer dan zestig gevalideerde bereidingsvoorschriften die voorzien in de behoeften van patiënten met zeldzame ziekten.
Minder risico op tweede trombose door statine
Patiënten die een bloedprop in hun benen of longen hebben gehad, hebben minder stollingseiwitten in hun bloed als ze een statine slikken. Dat blijkt uit onderzoek van Willem Lijfering van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC).
Alle veelgebruikte antidepressiva effectief bij depressie
Antidepressiva zijn effectiever dan placebo in de acute behandeling van depressie bij volwassenen. Dat blijkt uit een studie met de meeste gepubliceerde en niet-gepubliceerde gegevens ooit, meldt het Radboudumc.
EU-delegatie bezoekt Amsterdam over EMA
Een groep Europarlementariërs heeft gisteren tijdens een bezoek aan Amsterdam informatie gekregen over de voortgang van de verhuizing van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA).
Recall Ventolin Diskus 200 mcg
GlaxoSmithKline roept Ventolin Diskus 200 mcg (ZI-nummer 14039354) terug op patiëntniveau.
Alternatieven voor ascorbinezuur en amoxicilline toegestaan
In verband met tekorten van ascorbinezuur en amoxicilline is het tijdelijk toegestaan alternatieven afkomstig uit andere EU-lidstaten af te leveren aan artsen. Dat heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (IGJ) besloten.
HagaZiekenhuis geeft huisartsen inzage in dossier
Ruim vijftig huisartsen in de regio Haaglanden kunnen via een beveiligd portaal voor zorgverleners gegevens van hun patiënten, zoals labuitslagen, inzien in het HagaZiekenhuis.
Huisartsenbezoek: meeste klachten over bewegingsapparaat
Nederlanders bezoeken huisartsen vooral met klachten over het bewegingsapparaat, zoals pijn in knie en onderrug, gevolgd door problemen met de huid. Dat blijkt uit cijfers over 2016 van NIVEL Zorgregistraties eerste lijn.
Vijf positieve adviezen, februari 2018
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over vijf handelsvergunningen.
Montelukast effectief tegen kleuterastma
Montelukast kan effectieve astmabeheersing betekenen voor kleuters. Nagao et al. onderzochten het bij 93 patiëntjes van 1-5 jaar die een tot vier keer per maand last hadden van astma.
Multivitaminen nuttig na hartinfarct
Na een hartinfarct kan een regime met 28 hooggedoseerde vitaminen en mineralen de prognose verbeteren. Dit vonden Issa et al. in een multicentrisch onderzoek bij 50-plussers die een hartinfarct hadden doorgemaakt en die geen statines gebruikten.
Hoog LDL-cholesterol bij jonge vrouw erfelijk
Een zeer hoog ‘slecht’ cholesterol bij jonge vrouwen is vaak het gevolg van een erfelijke aanleg, blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen onder jonge gezonde vrouwen van gemiddeld 33 jaar uit Groningen, Friesland en Drenthe.
Geen baat van trametinib bij galwegkanker
Trametinib helpt weinig bij gevorderde galwegkanker die niet reageert op gemcitabine. In een open label fase IIa-onderzoek dienden Ikeda et al. 2 mg/dag trametinib toe bij 20 patiënten van gemiddeld 61,5 jaar. Na 12 weken was bij 20% de ziekte niet verergerd.
Antipsychotica houden schizofreen in leven
Antipsychotica kunnen de mortaliteit onder schizofreniepatiënten bijna halveren. Vooral depot-injecties van tweedegeneratiemiddelen hebben een gunstig effect.
Deuk na injectie triamcinolonacetonide
Na een injectie met triamcinolonacetonide in de bovenarm, het bovenbeen of de bil kan een deuk in de huid ontstaan. Dat blijkt uit meldingen van Bijwerkingencentrum Lareb.
Recall Acid A Vit crème 0,5 mg/g
Pierre Fabre Benelux roept Acid A Vit crème 0,5 mg/g (RVG 08155, ZI-nr. 14234912) terug op apotheekniveau.
Maviret in basispakket
Het combinatiepreparaat glecaprevir + pibrentasvir (Maviret) wordt vanaf 1 maart 2018 vergoed vanuit het basispakket.
Daclizumab uit de handel
Biogen en AbbVie halen daclizumab (Zinbryta) van de markt omdat er aanwijzingen zijn dat het ernstige ontstekingsreacties in de hersenen kan veroorzaken.
Apotheek de Weide in Hoogeveen is ‘beste van Nederland’
Apotheek de Weide in Hoogeveen heeft de hoogste score behaald in het mystery guest-onderzoek 2017 onder 909 apotheken. De apotheek leverde volgens onderzoeksbureau AMP de beste farmaceutische zorg- en dienstverlening aan de balie.
Verwachting bij pijn en jeuk
Vanwege mogelijke bias zijn verwachtingen van patiënten van belang in de kliniek en bij interpretatie van onderzoek. In een webenquête vroegen Peerdeman et al. hoe 508 Nederlandse patiënten dachten over toedieningswijzen voor pijn- en jeukmedicatie.
Geen effect van terugkoppeling enquête behandeling
Terugkoppeling aan patiënten van de door henzelf gerapporteerde behandelresultaten leidt niet tot meer tevredenheid of betrokkenheid.
Met 3D-printing baclofen bereiden op het aanrecht
Met 3D-printing kan een kleinschalige fabriek worden gemaakt die geneesmiddelen synthetiseert bij de patiënt thuis. Met een ‘fabriek’ die past in een steelpan produceerden Kitson et al. baclofen.

2017

Meldpunt geneesmiddelentekorten van start
Het Meldpunt geneesmiddelentekorten en -defecten is gisteren geopend. Farmaceutische bedrijven en handelsvergunningshouders kunnen er terecht om te melden dat ze de handel van een geneesmiddel stopzetten, onderbreken of in kleine hoeveelheden op de markt brengen, waardoor een tekort kan ontstaan.
NVZA start afdeling voor junioren
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) is op 1 januari 2017 gestart met een Juniorafdeling. Hiermee komt na vijftien jaar een einde aan de Vereniging van Apothekers in opleiding tot ZiekenhuisApotheker (VAZA).
Vergoeding daratumumab en eculizumab
Daratumumab komt in de pakketsluis voor dure geneesmiddelen. Eculizumab blijft vooralsnog in het basispakket.
Vermijd Ammonaps
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) ontraadt het gebruik van Ammonaps (natriumfenylbutyraat) als er een alternatief is. Uit inspecties blijkt dat de fabrikant Pharmaceutics International niet volgens de regels werkt.
Aanpassingen productinformatie, december 2016
De productinformatie van enkele geneesmiddelen moeten worden aangepast. De Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human (CMDh) besloot hiertoe op grond van periodieke veiligheidsrapportages (PSUR’s) en aanbevelingen van de Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC).
Zeven positieve adviezen, december 2016
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over zeven nieuwe handelsvergunningen.
NZa: twee jaar langer experimenteren
Zorgaanbieders, zorgverzekeraars en zorgkantoren kunnen vanaf 1 januari 2017 twee jaar langer experimenteren met zorg die niet past binnen de bestaande zorgprestaties. Dat meldt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
ZIN wil tolvaptan beperkt vergoeden
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) beveelt aan tolvaptan (Jinarc) te plaatsen op bijlage 1B van het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS), maar uitsluitend voor de patiëntengroep waarvoor een therapeutische meerwaarde is vastgesteld.
Benraad naar Zorgverzekeraars Nederland
Ziekenhuisapotheker Bart Benraad is op 1 januari 2017 gestart bij Zorgverzekeraars Nederland als programmamanager dure geneesmiddelen. Benraad werkte hiervoor in de Sint Maartenskliniek.
Negen uitbreidingen indicaties, december 2016
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over negen uitbreidingen van indicaties.
NHG: medicatie bij miskraam nauwelijks risico
Medicamenteuze behandeling van een miskraam kent op de lange termijn minder risico’s dan curettage. Dat staat in de herziene NHG-Standaard Miskraam die vorige week is gepubliceerd in Huisarts & Wetenschap.
Samen beslissen basis voor informed consent
Bij beslissingen over medische behandelingen moet de ‘redelijke patiënt’ het uitgangspunt zijn bij het informeren over voordelen en risico’s van de voorgenomen therapie en alternatieven. Samen beslissen gaat beter met gecerti-ficeerde hulpmiddelen.
Schippers stelt maximum norm vitamine B6
Een te hoge inname van vitamine B6 (pyridoxine) kan leiden tot zenuwaandoeningen in armen en benen. Minister Edith Schippers van Volksgezondheid gaat daarom een maximale dagdosering van 21 milligram voor vitamine B6 in vitaminepreparaten vastleggen in de wet.
Elektronisch formulier succes
De invoering van een elektronisch hulpmiddel voor medicatieoverdracht heeft in Abu Dhabi de overeenstemming tussen geregistreerde en werkelijke medicatie doen toenemen van 40% tot meer dan 85%. Het project omvatte 8576 patiënten bij interne geneeskunde, de grootste afdeling van Sheikh Khalifa Medical City, een topklinisch ziekenhuis met 560 bedden.
Ticagrelor en clopidogrel gelijk
Bij perifere arteriële ziekte is mono­therapie met ticagrelor (2 dd 90 mg) niet beter dan clopidogrel (1 dd 75 mg) voor het verminderen van cardiovasculaire problemen.
Artemisinines: kans bij diabetes
Proeven in zebravissen, knaagdieren en primaire humane eilandjes van Langerhans wijzen erop dat artemisininederivaten kunnen aanzetten tot (re)generatie van β-pancreascellen uit α-cellen.
ZIN blijft tegen vergoeding Orkambi
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) houdt vast aan zijn eerdere advies om Orkambi (ivacaftor + lumacaftor) niet te vergoeden.
Recall fosinopril wegens houdbaarheid
Fosinoprilnatrium tabletten 5 mg van Apotheek De Collegiale Bereiding (DCB) en Apotheek de Magistrale Bereider (DMB) blijken onvoldoende stabiel om de geclaimde houdbaarheidstermijn van 24 maanden te garanderen.
Klachten na omzetten van inhalatiemiddel
Patiënten klagen over een mogelijk verminderde werking van salmeterol met fluticason door omzetting van Seretide naar de preferente generica van Vincion en Focus. Dat blijkt uit 22 meldingen bij Bijwerkingencentrum Lareb. Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) onderzoekt de meldingen.
IGZ: voorschrijven moet zorgbreed veiliger
Het vastleggen en overdragen van het actuele medicatiegebruik is onvoldoende gegarandeerd in zorginstellingen. Ook gaat veel tijd verloren door niet op elkaar aansluitende systemen. Dat concludeert de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) op basis van onderzoek bij zorginstellingen.
Subsidie ZN voor platform biosimilars
Met het doel biosimilars een grote rol te laten spelen in het betaalbaar en toegankelijk houden van de zorg, ontvangt de Initiatiefgroep Biosimilars Nederland de komende drie jaar in totaal € 200.000 subsidie van Zorgverzekeraars Nederland (ZN).
Kabinet wil EMA naar Nederland halen
Nederland stelt zich kandidaat voor de vestiging van het Europees geneesmiddelenagentschap European Medicines Agency (EMA). De ministers Edith Schippers (VWS) en Bert Koenders (Buitenlandse Zaken) hebben de Tweede Kamer vandaag geïnformeerd over de kandidaatstelling.
Hepatitis B bij direct werkende hepatitis-C-middelen
Voordat patiënten direct werkende antivirale middelen tegen hepatitis C krijgen voorgeschreven, moeten ze worden gescreend op hepatitis B.
Daclizumab geschikt voor GVS
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert daclizumab (Zinbryta) op te nemen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS).
Zorginstituut adviseert prijsonderhandelingen Keytruda
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) vindt pembrolizumab (Keytruda) te duur om het uit de ‘sluis’ te laten doorstromen naar het verzekerde pakket.
Vijfhonderdste werknemer Pivot Park
Het onderzoekscentrum voor nieuwe geneesmiddelen Pivot Park in Oss heeft sinds deze week vijfhonderd medewerkers.
Nierteams bezoeken patiënten thuis
Acht teams met speciaal getrainde zorgverleners bezoeken nierpatiënten thuis om voorlichting te geven aan familie en naasten. Het landelijke project van vier universiteitsziekenhuizen en vier algemene ziekenhuizen wil de directe omgeving van patiënten betrekken bij de impact van een nierziekte.
Herbeoordeling onderzoek Micro Therapeutic Research Labs
Het European Medicines Agency (EMA) is een herbeoordeling gestart van geneesmiddelen waarvoor studies zijn uitgevoerd door het Indiase bedrijf Micro Therapeutic Research Labs.
PW-website 21 januari niet bereikbaar
Op zaterdag 21 januari is de website van het Pharmaceutisch Weekblad tussen 07.00 uur en 18.00 uur niet bereikbaar vanwege onderhoudswerkzaamheden.
CBG zet intramurale data in tegen tekorten
Om een beter inzicht te krijgen in geneesmiddeltekorten, krijgt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) inzage in de gegevens over het voorschrijven in zeven Santeon-ziekenhuizen. Op termijn wil het CBG meer data uitwisselen met de ziekenhuizen over gebruik van geneesmiddelen.
Veelzijdige begeleiding werkt
Patiënten die een bypassoperatie ondergaan moeten langdurig een ingewikkeld medicatieschema aanhouden.
Trombose niet verhinderd
Tromboprofylaxe helpt niet tegen trombose bij patiënten met gips om hun onderbeen of na een kijkoperatie in de knie.
Seleensulfide niet ’s nachts laten inwerken
Wegens (zeldzame) huidirritatie herroept het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) het advies om seleensulfide (Selsun) ’s nachts te laten inwerken bij pityriasis versicolor.
Raad voor Volksgezondheid wil eHealth-snelweg
Overheid, zorgverzekeraars en zorgverleners moeten meer doen om digitaal ondersteunende zorg in te voeren. Brede toepassingen van eHealth laten te lang op zich wachten, schrijft de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) vandaag in een advies aan minister Edith Schippers van Volksgezondheid.
42% van studies blijft ongepubliceerd
Van de in Nederland gestarte geneesmiddelstudies wordt 42% niet gepubliceerd in een peer-reviewed tijdschrift.
Test malariavaccin op grotere groepen
Om een goed vaccin tegen malaria te vinden is het cruciaal dat nieuwe vaccins op grotere groepen mensen worden getest dan tot nu toe werd gedacht. Dat blijkt uit een nieuw rekenmodel dat onderzoekers van het Erasmus MC en het Radboudumc hebben ontwikkeld.
Korte kuur antibiotica biedt geen voordeel
In de strijd tegen antibioticaresistente kan het nuttig zijn kortere antibioticakuren toe te passen. De veelvoorkomende acute otitis media is een typische aandoening waarbij dit het proberen waard is. Hoberman et al. vergeleken een vijfdaagse en een tiendaagse kuur amoxicilline + clavulaanzuur bij kinderen van een half tot twee jaar, maar de korte kuur was geen succes.
Subsidie voor onderzoek naar nieuwe antibiotica
Farmaceutisch wetenschapper en chemicus Nathaniel Martin van de Universiteit Utrecht ontvangt € 500.000 subsidie van ZonMw voor het bestrijden van antibioticaresistentie. Met zijn onderzoek naar gram-negatieve bacteriën wil hij een nieuwe generatie antibiotica ontwikkelen.
Apotheek herkent patiënt met beperking
De meeste apotheekmedewerkers (65%) herkennen patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden, meestal ‘op gevoel’, aan verbale en non-verbale communicatie. Dat blijkt uit interviews van masterstudenten farmacie van de Universiteit Utrecht met 74 apotheekmedewerkers.
Atopische dermatitis: dupilumab
Dupilumab bleek effectiever dan placebo bij atopische dermatitis in twee identiek opgezette fase-III-studies (SOLO 1 en 2).
Polyfarmacie teruggedrongen
In het Universitair Ziekenhuis Leuven is bij 172 hoogbejaarde patiënten (85 ± 5 jaar) de polyfarmacie gereduceerd.
Problematische ontwerpaspecten
45 gebruiksproblemen en 113 gebruiksfouten kwamen naar voren toen 59 ouderen in semigestructureerde interviews werd gevraagd naar praktische problemen met hun geneesmiddelen.
Positieve balans diënogest + ethinylestradiol
Bij acnemiddelen met 2 mg diënogest en 0,03 mg ethinylestradiol weegt de werkzaamheid op tegen de risico’s.
Celmembraan doelwit voor kankertherapie
Celmembranen scheiden niet alleen de cel van de buitenwereld, maar verbinden ook door stof- en signaaloverdracht, receptoren en enzymen, fusie- en splitsingsprocessen. Zalba en Ten Hagen [Cancer Treat Rev. 2017 Jan;52:48-57] geven een overzicht van mogelijkheden om kanker te bestrijden door aan te grijpen op celmembranen.
NHG: pijnstillers ondersteunend bij lagerugpijn
Analgetica hebben bij de behandeling van lagerugpijn alleen een plek als ondersteuning van het activerende beleid. Dat staat in de herziene NHG-Standaard Aspecifieke lagerugpijn, die deze week is gepubliceerd in Huisarts & Wetenschap.
Diltiazem voorkeur bij chronisch anale fissuur
In de herziene NHG-Standaard Rectaal bloedverlies, deze week gepubliceerd in Huisarts & Wetenschap, is nu opgenomen dat diltiazem het eerstekeuzemiddel is bij de behandeling van chronische anale fissuren, en niet meer een nitraatcrème.
Acht positieve adviezen, januari 2017
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over acht nieuwe handelsvergunningen.
Futurelab: nieuwe opleiding voor biomedici
Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) lanceert het Paul Janssen Futurelab, een ‘blended learning-opleiding' voor afgestudeerde biomedische wetenschappers.
Longpatiënt kan informatie niet beoordelen
Ruim een derde van de longpatienten vindt het moeilijk online begrijpelijke informatie te vinden over hun ziekte. Ook inschatten welke informatie betrouwbaar is of relevant voor hun situatie geeft problemen. Dat blijkt uit onderzoek van het Nivel in opracht van het Longfonds.
Stijging opnames door fout medicatiegebruik
Het aantal ziekenhuisopnames door verkeerd geneesmiddelgebruik is gestegen van 39.000 in 2008 naar 49.000 in 2013. Dat blijkt uit onderzoek dat het Erasmus MC heeft uitgevoerd voor het ministerie van VWS. De onderzoekers pleiten voor meer medisch-farmaceutische beslisregels en een betere uitwisseling van labwaarden.
Twee uitbreidingen indicaties, januari 2017
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over twee uitbreidingen van indicaties.
Anti-epileptica: geen zelfmoord
Het vaak genoemde verband tussen anti-epileptica en zelfmoord zou kunnen liggen aan de onderliggende psychiatrische kwaal.
Alzheimermiddel sterkt gebit
Tideglusib, dat in klinisch onderzoek is bij de ziekte van Alzheimer, biedt ook kansen bij de tandarts.
App koppelt met dossier bijnierschorspatiënt
Voor patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie hebben het Radboudumc en BijnierNET de Bijnier app ontwikkeld die een koppeling maakt met het elektronisch patiëntendossier.
Forse afschrijving Fagron in VS
Apotheekleverancier Fagron boekt € 48,4 miljoen af op het bedrijfsonderdeel Freedom Pharmaceuticals in de Verenigde Staten. Dat heeft vorig jaar een verlies opgeleverd van € 18,1 miljoen, heeft de onderneming vandaag bekendgemaakt.
Aanpassingen productinformatie, januari 2017
De productinformatie van enkele geneesmiddelen moeten worden aangepast. De Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human (CMDh) besloot hiertoe op grond van periodieke veiligheidsrapportages (PSUR’s) en aanbevelingen van de Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC).
Slaappil helpt demente beetje
Slapeloze dementen hebben misschien een beetje baat bij trazodon.
Meervoudig effect van ocrelizumab bij MS
Bij relapsing multipele sclerose (MS) scoort ocrelizumab aanmerkelijk beter dan interferon bèta-1a. Ook werkt het beter dan placebo tegen progressieve MS.
Patiëntervaringen in kaart gebracht
Om snel informatie te krijgen over de werking en bijwerkingen van geneesmiddelen gaan onderzoeksbureau NIVEL en Bijwerkingencentrum Lareb groepen patiënten volgen met een bepaalde aandoening. Ze starten met de aandoening overactieve blaas.
Bijnier app maakt koppeling met patiëntdossier
Voor patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie hebben het Radboudumc en BijnierNET de Bijnier app ontwikkeld die een koppeling maakt met het elektronisch patiëntendossier.
Mesalazine: zonlicht
Patiënten hebben last van overgevoeligheid voor zonlicht – fotosensitiviteit – bij het gebruik van mesalazine.
Diabetische nierschade
Voor het voorkomen en behandelen van nierschade bij diabetes zijn onderzoekers in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) gestart aan de ontwikkeling van een meer op de individuele patiënt gerichte behandelwijze.
Eén kwaliteitsregister voor alle assistenten
Plannen om te komen tot één kwaliteitsregister voor alle apothekersassistenten zijn nog niet van tafel, melden Kwaliteitsregister apothekersassistenten openbare farmacie (Kaof) en Kwaliteitsregistratie en Accreditatie Beroepsbeoefenaren in de zorg (Kabiz).
Cao: eenmalige uitkering en 1,75% meer loon
Medewerkers in de openbare apotheek krijgen een eenmalige uitkering van 1,25% over het bruto jaarloon 2015 en een structurele loonsverhoging van 1,75% voor 2016. Dat hebben de cao-partijen vastgelegd in een onderhandelingsakkoord over de cao Apotheken en de cao Bedrijfsfonds Apotheken (BA).
Schippers: 30% minder mensen met depressie
Minister Edith Schippers van Volksgezondheid wil dat het aantal mensen met depressie in 2030 met 30% is gedaald. Ze heeft met negentien partijen een akkoord getekend om deze aandoening landelijk aan te pakken.
Weer een alzheimer-studie gestopt
MSD stopt de studie met verubecestat bij patiënten met een milde tot ernstige vorm van de ziekte van Alzheimer vanwege een gebrek aan effect. Dat maakte de fabrikant deze week bekend.
Bijbetalen voor Camcolit
De 15.000 Nederlandse gebruikers van Camcolit moeten € 12,01 (excl. btw) bijbetalen voor 100 tabletten van 400 mg lithiumcarbonaat.
Extra bescherming bij werken met dexamethason
Sinds 1 januari 2017 is dexamethason opgenomen op lijst van kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting giftige stoffen.
Meer amputaties bij canagliflozine
De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) constateert bij canagliflozine een verhoogd risico op amputaties van de onderste ledematen (met name teenamputaties).
‘Beste apotheek’ staat in multiculturele wijk
Apotheek van der Laan, gevestigd in de Rotterdamse Afrikaanderwijk, behaalde de hoogste score in het mystery guest-onderzoek 2016 onder 950 apotheken. Volgens onderzoeksbureau AMP is het bijzonder dat een apotheek in een multiculturele wijk de beste zorg leverde bij zes farmaceutische casussen.
Universitair medische centra kopen samen in
De acht universitair medische centra (umc’s) gaan binnenkort gezamenlijk dure geneesmiddelen inkopen. Hiermee hopen de ziekenhuizen de prijzen van deze geneesmiddelen te verlagen.
Pensioen: geen maatregelen door stijgende rente
Door de stijging van de rente in de laatste maanden van 2016 is de premie voldoende om de pensioenopbouw van 1,3% in 2017 te kunnen financieren, meldt de Beroepsvereniging Pensioenfonds Openbare Apothekers (BPOA). Ook blijft de jaarlijkse verhoging van 1,5% behouden.
Contra-indicatie bij ethinylestradiol
Bij anticonceptivacombinaties die ethinylestradiol bevatten, moet een contra-indicatie worden opgenomen voor gelijktijdig gebruik van ombitasvir + paritaprevir + ritonavir dan wel van dasabuvir, al dan niet met ribavirine.
Herbeoordeling (fluor)chinolonen
De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) start een herbeoordeling van (fluor)chinolonen voor systemisch gebruik of inhalatie.
S-1: minder hand-voetsyndroom
Bij behandeling van uitgezaaide darmkanker veroorzaakt het orale fluorpyrimidine S-1 minder hand-voetsyndroom dan capecitabine, bij een gelijkwaardige werkzaamheid.
Celecoxib geen hartzeer
In een non-inferioriteitsonderzoek bleek de cardiovasculaire veiligheid van celecoxib niet minder dan die van ibuprofen of naproxen.
Migraine: van regen in drup
Thorlund et al. melden dat triptanen en ergotalkaloïden bij acute episodische migraine een kleinere kans op medicatie-overgebruik-hoofdpijn (MOH) met zich brengen dan opioïden en andere analgetica.
Combinatie beter bij alvleesklierkanker
Na operatieve verwijdering van pancreastumoren zou adjuvante combinatietherapie van gemcitabine met capecitabine de nieuwe standaardbehandeling moeten worden in plaats van monotherapie met gemcitabine. Neoptolemos et al. concluderen uit het ESPAC-4-onderzoek een extra levensduur van tweeënhalve maand [Lancet 2017 Jan 24; online].
Huisartsen schrijven zonder indicatie antibioticum voor
Huisartsen schrijven regelmatig antibiotica voor bij luchtweg- en oorinfecties, terwijl de NHG-Standaard dat niet aanbeveelt. Dat blijkt uit onderzoek van NIVEL en het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Onderzoeken naar gender en gezondheid
Om de gezondheidsverschillen in kaart te brengen tussen mannen en vrouwen starten volgende maand zeven onderzoeken. Voor dit Kennisprogramma Gender en Gezondheid van ZonMw investeert minister Schippers van Volksgezondheid € 12 miljoen.
Beperkte levering levothyroxine Teva
Wegens productieproblemen zijn Levothyroxinenatrium Teva tabletten 25mcg (RVG 108536) beperkt leverbaar.
Eerste monoklonale antilichaam dieren
Binnenkort kan de registratie worden verwacht van het eerste monoklonale antilichaam voor veterinaire toepassing.
Amikacine in drug-device-combinatie
Amikacine in een speciale inhalatievorm is actief tegen stafylokokken bij patiënten die worden beademd.
NZa: twee ton boete voor tandartspraktijk
Voor het opzettelijk verkeerd declareren krijgt een tandartspraktijk in Groningen een boete van € 200.000 opgelegd door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Naar aanleiding van signalen van patiënten was de NZa een onderzoek gestart.
Antipsychotica: (on)veiligheid probleem
Uit een analyse van 31 sleutelstudies met aripiprazol, haloperidol, olanzapine, quetiapine, risperidon en ziprasidon concluderen Moore en Furberg dat veiligheid een probleem blijft.
Nieuw platform voor ontwikkeling antibiotica
Om het onderzoek naar en de ontwikkeling van nieuwe antibiotica te versnellen, gaan kennisinstellingen en het bedrijfsleven samenwerken binnen het Netherlands Antibiotic Development Platform (NADP).
Onnodig antibiotica bij luchtweginfecties
Huisartsen schrijven regelmatig antibiotica voor bij luchtweg- en oorinfecties, terwijl de NHG-Standaard dat niet aanbeveelt. Dat blijkt uit onderzoek van NIVEL en het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Brocacef legt zich neer bij groothandelsverbod
Brocacef ziet af van de bodemprocedure tegen het groothandelsverbod voor ruim honderd franchise-, partner- en eigendomsapotheken, dat de Autoriteit Consument & Markt (ACM) had opgelegd aan Brocacef als één van voorwaarden voor overname van Mediq Apotheken Nederland.
Zes positieve adviezen, februari 2017
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over zes nieuwe handelsvergunningen.
Vier uitbreidingen indicaties, februari 2017
De Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) adviseert positief over vier uitbreidingen van indicaties.
Onderzoek naar veiligheid selexipag
De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) buigt zich opnieuw over de veiligheid van selexipag.
Cao voor apothekers definitief van kracht
Het eind vorig jaar gesloten principeakkoord voor apothekers in dienstverband is definitief omgezet in de tweede Cao Apothekers in Dienstverband. Dat hebben de werkgeversorganisatie Vereniging Zelfstandige Apothekers (VZA) en de werknemersorganisatie Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD) bekendgemaakt.
Toets BIG-herregistratie in mei gaat niet door
De toets voor de BIG-herregistratie in mei gaat niet door. De eerstvolgende toets is nu op 18 september. Inschrijven kan tot 11 augustus. “Een BIG-toets ontwikkelen kost erg veel geld”, zegt Hans van Son van PAOFarmacie. In combinatie met de lage opkomst wordt dat volgens Van Son te duur.
Eerste lijn strenger dan EMA bij nieuw middel
Zorgverleners in de eerste lijn stellen andere en hogere eisen aan de klinische relevantie van nieuwe geneesmiddelen dan de Europese registratieautoriteit. Dat concludeert het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM).
Tolk ‘op zak’ met app voor zorgverlener
Binnen zestig seconden een tolk aan de lijn om in de gewenste taal te communiceren met een patiënt. Die mogelijkheid biedt de TolkentelefoonApp voor de zorg die het Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVcN) lanceert.
Nieuwe inclusiemethode voor DOAC-patiënt
Om meer patiënten die DOAC’s gebruiken te kunnen monitoren voor Lareb Intensive Monitoring (LIM) ontwikkelen Bijwerkingencentrum Lareb en Service Apotheek een nieuwe digitale inclusiemethode.
Umenz wint Nationale Zorginnovatieprijs
Het Umenz Zorgplatform, dat de patiënt via een app continu verbindt met zijn zorgverlener, heeft de Nationale Zorginnovatieprijs 2017 gewonnen. Dat heeft de Stichting Zorginnovatie Nederland gisteravond bekendgemaakt.
Aanpassingen productinformatie, februari 2017
De productinformatie van enkele geneesmiddelen moeten worden aangepast. De Co-ordination Group for Mutual Recognition and Decentralised Procedures – Human (CMDh) besloot hiertoe op grond van periodieke veiligheidsrapportages (PSUR’s) en aanbevelingen van de Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC).
Recall Cosmofer wegens neerslag
Cosmofer (ijzerdextrancomplex) ampullen van 2 ml 50 mg/ml worden teruggeroepen wegens neerslagvorming.
Veel off-labelgebruik medicatie in EU
Off-labelgebruik komt in de Europese Unie vaak voor bij kinderen en bij patiënten met een zeldzame ziekte, maar ook bij kanker, reuma en in de psychiatrie. Dat blijkt uit onderzoek dat NIVEL, RIVM en EPHA hebben verricht in opdracht van de Europese Commissie.

Advertorial

Omeprazol suspensie onder merknaam Pedippi®
IGJ heeft op 15 juni 2022 Curaphar laten weten dat de omeprazol suspensie grondstof syrspend kits niet meer vermarkt mogen worden. De kits zijn in strijd met artikel 40 tweede lid van de Geneesmiddelenwet.
Nieuw advies: profylactische dosering nadroparine o.b.v. lichaamsgewicht
Op 28 oktober 2022 is de samenvatting van de productkenmerken (SmPC) van nadroparine (Fraxiparine) gewijzigd en is een belangrijk nieuw doseringsadvies toegevoegd. Nadroparine is een laagmoleculairgewicht heparine (LMWH). Bij orthopedische ingrepen én medische patiënten met een hoog trombose risico dient nadroparine voor de profylaxe van trombo-embolische aandoeningen gedoseerd te worden op basis van het lichaamsgewicht. Zo is het mogelijk de profylactische dosering beter af te stemmen op de individuele patiënt.
Jouw gids voor het perfecte gehoorapparaat
Dé gids om jou te helpen kiezen als het gaat om gehoorapparaten en hoortoestellen. We nemen je mee in een breed aanbod aan opties om jouw gehoorervaring te verbeteren. Of je nu kiest voor een klassiek hoortoestel of juist voor een onzichtbaar gehoorapparaat. We hebben alle informatie voor je verzameld om een goede keuze te maken.Dé gids om jou te helpen kiezen als het gaat om gehoorapparaten en hoortoestellen. We nemen je mee in een breed aanbod aan opties om jouw gehoorervaring te verbeteren. Of je nu kiest voor een klassiek hoortoestel of juist voor een onzichtbaar gehoorapparaat. We hebben alle informatie voor je verzameld om een goede keuze te maken.

Inspectie treedt op tegen illegale zelftesten coronavirus

18-03-2020
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) waarschuwt dat zal worden opgetreden tegen aanbieders van niet-goedgekeurde zelftesten voor het coronavirus. Deze verboden zelftesten kunnen een foutief resultaat opleveren, positief of negatief. Samen met inspecties van andere EU-lidstaten en het ministerie van VWS brengt de IGJ in kaart wat er in Europa allemaal op de markt is aan zelftesten.
Inspectie treedt op tegen illegale zelftesten coronavirus

De IGJ zegt nog geen informatie te hebben ontvangen dat er al zelftesten voor het coronavirus zijn goedgekeurd. “Er is dus nog geen toestemming gegeven om dit soort testen op de markt te brengen”, aldus de inspectie.   

Voor zelftesten gelden wettelijke eisen. Een zogeheten notified body moet een test beoordelen voordat deze op de markt mag komen. In Nederland zijn DEKRA Certification, DARE!! Medical Certifications en BSI aangewezen door de minister van VWS om medische hulpmiddelen te beoordelen. 

Belangrijk is dat een zelftest eenvoudig te gebruiken is door leken in een thuissituatie en dat er voor Nederland een Nederlandstalige gebruiksaanwijzing bij zit. Hier moet duidelijk in staan dat de gebruiker geen medische beslissingen mag nemen zonder eerst zijn of haar arts te raadplegen. “Een test die bedoeld is voor professioneel gebruik in een laboratorium, is níet goedgekeurd voor thuisgebruik”, benadrukt de IGJ.

Een goedgekeurde test heeft een CE-markering. Achter de CE-markering moet een viercijferige code staan. Dit is de unieke identificatie van de aangemelde instantie die de test beoordeeld heeft.  

Over het verschil tussen laboratoriumtesten, zoals het RIVM gebruikt, en zelftesten zegt de inspectie dat de eerste kunnen vaststellen of het coronavirus aanwezig is bij een patiënt, maar zelftesten alleen aantonen of iemand in aanraking is geweest met het virus. “Deze zelftesten kunnen echter niet bepalen of iemand op het moment van testen het virus bij zich draagt.”

Document acties

IGJ en EMA waarschuwen voor fraudeurs

PW14 - 25-03-2020
Fabrikanten en leveranciers die reclame maken voor niet-geregistreerde medicijnen met de claim dat ze helpen tegen het coronavirus kunnen hoge boetes verwachten, waarschuwt de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) roept consumenten op alert te zijn op fraudeurs die nepgeneesmiddelen aanbieden via internet.
IGJ en EMA waarschuwen voor fraudeurs

Tijdens een controle begin maart onderschepte de douane, in samenwerking met de IGJ, meer dan 8000 eenheden (nep)medicijnen. Het ging daarbij vooral om antivirale middelen die gebruikt worden voor malariapatiënten. Ook zijn tijdens controles beduidend meer dan voorgaande jaren middelen aangetroffen tegen verkoudheid, zoals paracetamol, en antibiotica.

De IGJ benadrukt dat het verboden is reclame te maken voor niet-geregistreerde medicijnen met een claim  over de werking tegen een ziekte, virus of aandoening. “Maar fabrikanten en leveranciers zoeken vaak de mazen van de wet op”, aldus de inspectie. Eerder waarschuwde de IGJ al tegen niet-toegelaten zelftesten voor het coronavirus.

De inspectie steunt de EMA-oproep aan consumenten om via internet geen geneesmiddelen te kopen van handelaren die claimen dat hun product COVID-19 kan behandelen of voorkomen. Deze nepgeneesmiddelen kunnen helemaal geen of de verkeerde en gevaarlijke stoffen bevatten die helemaal niet thuishoren in medicijnen en tot ernstige gezondheidsklachten leiden, stelt het EMA.    

Document acties

Aanbevelingen EMA voor gebruik remdesivir bij COVID-19

08-04-2020
De Committee for Human Medicinal Products van het Europees Geneesmiddelen Agentschap heeft aanbevelingen gedaan voor compassionate use van remdesivir bij de behandeling van COVID-19. De CHMP geeft daarbij ook adviezen over onder meer de dosering en behandelduur van remdesivir.
Aanbevelingen EMA voor gebruik remdesivir bij COVID-19

Voor volwassenen en kinderen vanaf 12 jaar en een lichaamsgewicht van meer dan 40 kg geldt: 200 mg intraveneus op de eerste dag gevolgd door 1 dd 100 mg gedurende 9 dagen. Controles van onder andere nier- en leverfunctie zijn daarbij noodzakelijk.

Van remdesivir is in laboratoriumonderzoek activiteit aangetoond tegen SARS-Cov-2 en andere coronavirussen, zoals SARS-Cov en MERS-Cov.

Verschillende lidstaten van de Europese Unie, waaronder Nederland, vroegen de CHMP naar hun opinie onder welke voorwaarden dit niet-geregistreerde middel bij de pandemie kunnen worden ingezet. Een compassionate use-programma is normaal gesproken bedoeld voor kleíne patiëntengroepen met een ernstige ziekte waarvoor geen alternatief geneesmiddel bestaat

De aanbevelingen van de CHMP zijn te vinden via https://www.ema.europa.eu/en/documents/other/conditions-use-conditions-distribution-patients-targeted-conditions-safety-monitoring-adressed_en-2.pdf

 

Document acties

Van Rijn neemt extra maatregelen tegen geneesmiddelentekorten

26-03-2020
Voor coronagerelateerde geneesmiddelen wordt de wettelijke maximumprijs per direct losgelaten als een tekort dreigt en de prijs een belemmering vormt. Zo blijft Nederland als afzetmarkt aantrekkelijk en wordt het bij schaarste niet als laatste bediend. Dat schrijft minister voor Medische Zorg Martin van Rijn in een brief aan de Tweede Kamer.
Van Rijn neemt extra maatregelen tegen geneesmiddelentekorten

Van Rijn neemt een aantal maatregelen om zoveel mogelijk te voorkomen dat tijdens de coronacrisis extra geneesmiddelentekorten ontstaan. Ontstaan die tekorten toch, dan volgen onmiddellijk nadere acties.

Naast het loslaten van de wettelijke maximumprijs stelt Van Rijn ook de aanscherping van de WGP-maximumprijzen, die per 1 april zou ingaan, met zes maanden uit. Dat betekent dat de huidige maximumprijzen in ieder geval tot 1 oktober van kracht blijven. “Met deze maatregel bied ik verschillende partijen in de geneesmiddelenketen financiële armslag om bijvoorbeeld voorraden te versterken”, aldus de minister. Hij roept betrokken partijen wel op hier “verantwoordelijk mee om te gaan”. Deze regeling komt in de plaats van de vorige week aangekondigde maatregel om voor geneesmiddelen met een lage omzet de maximumprijzen los te laten.

Van Rijn heeft het Coronaberaad Beschikbaarheid Geneesmiddelen (CbBG) ingesteld om te inventariseren welke zorgen betrokken partijen hebben, informatie uit te wisselen over de beschikbaarheid van geneesmiddelen en samen te kijken naar maatregelen die eerder zijn afgesproken in de Werkgroep Geneesmiddelentekorten.

Op nadrukkelijk verzoek van de CbBG-deelnemers stelt de minister geen verbod in op de export van geneesmiddelen binnen de EU. Betrokken partijen hebben Van Rijn verzekerd zich te zullen houden aan eerdere afspraken: de groothandel bedient altijd eerst de eigen klanten (apotheken, ziekenhuizen, apotheekhoudende huisartsen etcetera) in eigen land. Er is wel verscherpte aandacht voor de export van coronagerelateerde medicijnen, verzekert de bewindsman. Verder laat hij de mogelijkheid onderzoeken of de regels versoepeld kunnen worden voor het gezamenlijk door groothandels inkopen van kwetsbare middelen.    

Herhaalrecepten

Apothekers en voorschrijvers heeft Van Rijn gevraagd om de gebruikelijke handelswijze te blijven hanteren: patiënten krijgen voor maximaal drie maanden medicatie mee en herhaalrecepten worden binnen de normale termijn (zo’n een tot twee weken) voordat de medicatie op is, gehonoreerd. Apotheken en groothandels hadden VWS vorige week laten weten dat er een toename in de uitgifte van herhaalrecepten was.  

De beschikbaarheid van geneesmiddelen die algemeen worden gebruikt op de IC en middelen die specifiek worden gebruikt bij de behandeling van coronapatiënten wordt vanaf vandaag gemonitord door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in nauw overleg met de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) en de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC).

         

Document acties

Gepensioneerden, assistenten en studenten bieden hulp in crisis

PW14 - 27-03-2020
Gepensioneerde apothekers, studenten farmacie en oud-apothekersassistenten bieden zich in deze coronacrisis aan om bij te springen in apotheken. Zij kunnen zich aanmelden op matchingsites, waar apothekers die hulp zoeken een vacature kunnen plaatsen. “Recepten kan ik nakijken, maar als ik moet poetsen, doe ik dat ook.”
Gepensioneerden, assistenten en studenten bieden hulp in crisis

Op de websites extrahandenvoordezorg.nl en gezondheidszorgbanen.nl kunnen apotheken die personeel zoeken en apothekers en assistenten die hun diensten willen aanbieden zich aanmelden; dit adviseren KNMG, KNMP, NVZA, Optima Farma en NVFZ.

Voor gepensioneerd apotheker Jacqueline Dealmans uit Renkum is het “niet meer dan logisch” dat ze indien nodig zal bijspringen in de apotheek. “Recepten kan ik nakijken, maar als ik moet poetsen, doe ik dat ook. Ik ben er klaar voor.”

Dealmans biedt in eerste instantie hulp aan bij de nieuwe eigenaar van haar apotheek, die ze eind vorig jaar heeft verkocht. Mocht een van de twee apothekers ziek worden, dan kan ze taken overnemen; ze is tenslotte vertrouwd met de werkprocessen. “Apothekers in een regio weten wie er recent zijn uitgetreden. In noodgevallen zouden die apothekers benaderd kunnen worden.”

Ook studenten farmacie willen bijspringen in de apotheek, blijkt uit enkele tientallen aanmeldingen, vertelt openbaar apotheker Iris Zuydgeest, oud-bestuurslid van de Vereniging van Jonge Apothekers (VJA). “Studenten kunnen worden ingezet als ondersteunend medewerker of als bezorger.”

Op initiatief van Zuydgeest heeft de VJA, in samenwerking met de farmaceutische studieverenigingen, haar website Farmavacaturebank.nl uitgebreid met een optie voor apotheken om kosteloos vacatures te plaatsen voor (farmacie)studenten. “Vervolgens kunnen studenten hier zelf op reageren, want de reisafstand moet niet te groot zijn.”

Zzp’ers

Volgens voorzitter Trudy van Geffen van de beroepsvereniging voor apothekersassistenten Optima Farma staan ook diverse oud-assistenten klaar om te helpen in apotheken. “We horen ook dat assistenten die door de crisis niet meer kunnen werken, bijvoorbeeld zzp’ers die nu scholing geven of elders werkzaam zijn, graag willen bijspringen. Uitvullen en plakken kan tenslotte iedereen.” Apothekersassistenten kunnen zich aanmelden op extrahandenvoordezorg.nl.

 

 

Document acties

Verduidelijking behandeladvies voor COVID-patiënt met slechte nierfunctie

08-04-2020
Voor chloroquine en hydroxychloroquine geldt dat patiënten met een eGFR van 10-30 ml/min de normale (tweemaal daagse) dosering kunnen krijgen. Bij tekenen van toxiciteit, zoals ECG-afwijkingen, dienen artsen dosisreductie te overwegen. Die concrete doseeradviezen staan in de nieuwste versie van het COVID-19-behandeladvies van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB).
Verduidelijking behandeladvies voor COVID-patiënt met slechte nierfunctie

Een lagere dosering wordt verder geadviseerd bij patiënten met een eGFR kleiner dan 10 ml/min, nierfunctievervangende therapie, hemodialyse of peritoneaaldialyse. Voor hen geldt een eenmaal daags doseerregime in plaats van tweemaal daags. Oftewel: 1 x daags 300 mg chloroquine of 1 x daags 200 mg hydroxychloroquine. 

Artsen kunnen een van deze off-labelmedicatie overwegen bij matig ernstig tot zeer ernstig zieke patiënten met COVID-19, die zijn opgenomen in het ziekenhuis. Het experimentele middel remdesivir is een andere optie, maar dit middel wordt op dit moment door de fabrikant alleen beschikbaar gesteld voor zwangeren en kinderen jonger dan 18 jaar die mechanisch worden beademd.

Ga voor de actuele adviezen naar de website van SWAB.

Document acties

Forse stijging accountantskosten ziekenhuizen

08-04-2020
De accountantskosten van Nederlandse ziekenhuizen zijn in tien jaar opgelopen van € 9,3 miljoen in 2008 tot € 16,4 miljoen in 2017, een stijging van 76,9%. Dit blijkt uit een analyse van 822 jaarrekeningen uit die periode van alle Nederlandse ziekenhuizen. Door de coronacrisis worden dit jaar complexere jaarrekeningen en extra hoge accountantskosten verwacht.
Forse stijging accountantskosten ziekenhuizen

Deze cijfers zijn gebaseerd op een onderzoek van Dauphine Noordanus, teamhoofd Financial Accounting van het St. Antonius Ziekenhuis.  

“Elke tijdelijke verhoging van kosten bleek een definitieve te zijn, nooit meer daalden de kosten tot het oude niveau”, waarschuwt Noordanus. “De kans is daarom groot dat alle extra inspanningen die ziekenhuizen nu doen om de coronacrisis het hoofd te bieden een blijvende kostenverhoging zullen veroorzaken. Hoe complexer de omzet, hoe duurder de controle van de jaarrekening.”

Vanwege de coronacrisis moeten ineens enorme voorraden mondkapjes en andere beschermingsmiddelen worden aangeschaft, maar alle aandacht gaat ook alleen nog maar uit naar coronapatiënten. “Ziekenhuizen staan daarom halfleeg. We behandelen alleen nog patiënten in een levensbedreigende situatie. Dat scheelt ons een enorme omzet, want we kunnen geen lege bedden declareren bij de verzekeraars”, aldus Noordanus, die vreest voor het voortbestaan van ziekenhuizen die al in zwaar weer zaten.

De kern van het probleem is volgens Noordanus niet dat accountantskantoren hun rekeningen steeds hoger opschroeven, maar het wantrouwen van de overheid en toezichthoudende instanties en de steeds gedetailleerdere wet- en regelgeving. “De controledrift is te ver doorgeslagen.”

 

Document acties

Bart van den Bemt benoemd tot hoogleraar

PW18 - 22-04-2020
Bart van den Bemt is met ingang van 1 maart benoemd tot bijzonder hoogleraar personalized pharmaceutical care aan de Radboud Universiteit/Radboudumc. Hij wil op een wetenschappelijke, persoonsgerichte en innovatieve manier het geneesmiddelengebruik door patiënten effectiever en veiliger maken.
Bart van den Bemt benoemd tot hoogleraar

“Heel veel geld wordt gestopt in het maken van kwalitatief hoogwaardige, in trials goed onderzochte geneesmiddelen, maar zodra ze de apotheek verlaten gebeuren er allemaal dingen waardoor ze minder goed werken dan wel onveilig zijn", zegt Van den Bemt. ”De kern van mijn leerstoel is het gebruik van geneesmiddelen drastisch te verbeteren."  

Van den Bemt, apotheker, klinisch farmacoloog en senior onderzoeker aan het Radboudumc en de Sint Maartenskliniek, wijst erop dat de helft van de mensen therapieontrouw is, 15.000 ziekenhuisopnames per jaar worden veroorzaakt door geneesmiddelen, waarvan de helft vermijdbaar is, 90% van de mensen gekoelde geneesmiddelen verkeerd bewaart, dat meer dan 80% van de mensen zorgen heeft over geneesmiddelen en dat patiënten minsten één geneesmiddelgerelateerd probleem per middel hebben. “Kortom, nog genoeg te doen. Nog los van het feit dat geneesmiddelen kosten-effectiever gebruikt en minder vaak verspild kunnen worden.” 

Zijn leerstoel geeft een impuls aan het onderzoek naar goed geneesmiddelengebruik, zegt Van den Bemt. “Ik wil therapietrouw(interventies) verder onderzoeken, verspilling van geneesmiddelen verminderen, zorgen dat patiënten geneesmiddelen veiliger gaan gebruiken en ook dat we als maatschappij geneesmiddelen doelmatiger gaan toepassen. Hierbij zal zorg op afstand (e-health) een belangrijke rol spelen.” De bijzondere leeropdracht is ingesteld in samenwerking met de Sint Maartenskliniek en omvat twee dagdelen per week.

Optimaliseren farmacotherapie 

Van den Bemt (Breda, 1972), studeerde Farmacie aan de Universiteit Utrecht en behaalde in 1996 zijn apothekersexamen. In 1998 werd hij geregistreerd als openbaar apotheker en elf jaar later promoveerde hij aan de Radboud Universiteit op onderzoek naar de optimalisatie van farmacotherapie bij patiënten met Reumatoïde artritis. Van 2010-2014 werd hij opgeleid tot klinisch farmacoloog in het Radboudumc.

De kersverse hoogleraar is onder meer lid van de wetenschappelijke adviesraad van de KNMP, President van de  European Society Clinical Pharmacy (ESCP), voorzitter van de Commissie Wetenschappelijke Zaken en Onderzoek van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuisapothekers (NVZA) en voorzitter van de Stichting Centrum voor Patiënt en Geneesmiddel.

Document acties

CBG: ernstige bijwerkingen chloroquine en hydroxychloroquine

PW18 - 23-04-2020
Chloroquine en hydroxychloroquine kunnen ernstige hartritmestoornissen veroorzaken bij patiënten met COVID-19, in sommige gevallen met dodelijke afloop. Met name in een hoge dosering of in combinatie met andere medicijnen. Dat meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Lareb roept op ernstige bijwerkingen zo snel mogelijk te melden.
CBG: ernstige bijwerkingen chloroquine en hydroxychloroquine

Het Europees medicijnagentschap EMA en het CBG adviseren artsen om coronapatiënten die deze malariamiddelen krijgen extra goed te monitoren, in het bijzonder patiënten met bestaande hartproblemen die gevoelig zijn voor hartritmestoornissen.

Chloroquine en hydroxychloroquine zijn goedgekeurde geneesmiddelen voor de behandeling van malaria en een aantal auto-immuunziektes. Het is bekend dat de middelen hartritmestoornissen kunnen veroorzaken door invloed van de elektrische activiteit van het hart. De klachten kunnen verergeren door het combineren met andere medicijnen, zoals het antibioticum azitromycine. Deze combinatie wordt in de nationale behandelrichtlijn voor COVID-19 van de Stichting Werkgroep Antibiotica Beleid (SWAB) dan ook afgeraden, vanwege het effect op het hart. Daarnaast zijn lever- en nierproblemen, zenuwcelbeschadiging met epileptische aanvallen als gevolg en een laag bloedsuikergehalte bekende bijwerkingen.

Bijwerkingen melden

Omdat nog erg weinig bekend is over het veiligheidsprofiel van chloroquine en hydroxychloroquine bij de huidige off-label toepassing en dosering, roept Bijwerkingencentrum Lareb onder meer apothekers op om potentieel ernstige bijwerkingen zo snel mogelijk te melden via een speciaal formulier. “Door het delen van kennis en informatie over het optreden van deze bijwerkingen, vergroten we met elkaar het inzicht in de veiligheid en de risico’s van deze middelen”, aldus Lareb, dat de eerste weken van de coronacrisis tientallen meldingen kreeg over middelen die worden ingezet bij COVID-19. 

Uit de praktijk hoort het bijwerkingencentrum dat vooral misselijkheid, QT-verlenging en psychische klachten opvallen bij het huidige gebruik van deze middelen. Deze bijwerkingen worden ook genoemd in de officiële productinformaties. Uit een analyse van Lareb van eerdere meldingen van bijwerkingen bij hydroxychloroquine en chloroquine bij de oorspronkelijke behandelindicaties, valt op dat bij chloroquine met name huidreacties (19%), reacties op het zenuwstelsel (10%) en psychische klachten (10%) werden gemeld, en bij hydroxychloroquine vooral huidreacties (20%) en maagdarmklachten (16%).  Veranderingen van het ECG zijn in veel mindere mate gemeld: 3 keer bij chloroquine (2%) en 18 keer bij hydroxychloroquine (1%).

De dosering van chloroquine bij COVID-19 (600 mg, gevolgd door 2x daags 300 mg voor 5 dagen) is hoger dan die bij de oorspronkelijke indicaties. Het risico op dosis gerelateerde bijwerkingen, waaronder QT-verlenging en psychische klachten, is daarmee wellicht hoger dan op basis van oude informatie verwacht kan worden. Voor hydroxychloroquine geldt bij COVID-19 (2x daags 400 mg, gevolgd door 2x daags 200 mg voor 5 dagen) een vergelijkbare dosering als bij SLE, die hoger ligt dan bij reumatoïde artritis.

Het speciale, vereenvoudigd meldformulier is te vinden op: https://www.lareb.nl/nl/image-widget/informatie-over-covid-19/.

 

 

Document acties

SWAB raadt gebruik (hydroxy)chloroquine af bij COVID-19

06-05-2020
Het off-label voorschrijven van chloroquine en hydroxychloroquine bij COVID-19-patiënten wordt afgeraden, omdat onderzoeken consistent geen of potentieel weinig klinisch effect laten zien, terwijl relevante QT-afwijkingen wel frequent kunnen optreden. Dit staat in de nieuwste versie van het COVID-19-behandeladvies van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB).
SWAB raadt gebruik (hydroxy)chloroquine af bij COVID-19

Volgens de SWAB kan toediening van chloroquine (CQ) en hydroxychloroquine (HCQ) alleen in een onderzoeksetting overwogen worden. “Daarbij kan een optimaal dosisadvies worden gehanteerd en alleen dan kan een patiëntenpopulatie zonder cardiale risicofactoren geselecteerd worden in een vroeg stadium van ziekte", aldus het behandeladvies. Alleen een geprotocolleerde behandeling maakt systematische registratie mogelijk van microbiologische en klinische uitkomsten en bijwerkingen. “Dat ontbreekt nu in de ongecontroleerde observationele onderzoeken.”

Vanwege het verhoogde risico op geleidingsstoornissen wordt gebruik van genoemde middelen bij ic-patiënten in een ernstig stadium van ziekte in het geheel ontraden, omdat bij hen frequent myocardschade en aritmie door de COVID-19-infectie wordt aangetoond. Het risico is in dit geval veel groter dan een eventueel voordeel, aldus de SWAB.  

“Zolang niet duidelijk is of HCQ en CQ farmacologische activiteit hebben als antiviraal middel bij COVID-19, wordt het empirisch gebruik bij risicogroepen, het profylactisch gebruik of het gebruik als post-expositie profylaxe in de gezondheidszorg ontraden."

Ga voor de actuele adviezen naar de website van SWAB.

Document acties

Ziekenhuizen willen compensatie voor verliezen door corona

PW21 - 14-05-2020
Door de coronacrisis is de omzet van algemene ziekenhuizen de afgelopen maanden met gemiddeld 47% afgenomen, blijkt uit ledenonderzoek van de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). Volgens de NVZ moeten ziekenhuizen hiervoor volledige compensatie krijgen.
 Ziekenhuizen willen compensatie voor verliezen door corona

Ziekenhuizen genereren door het afschalen van reguliere zorg maandelijks ongeveer € 700 miljoen minder inkomsten. Voor de maanden maart, april en mei gaat het, volgens de NVZ, om een totaalbedrag van ongeveer € 2,1 miljard.

Bovenop deze derving aan reguliere inkomsten komen de extra kosten als gevolg van de coronacrisis: voor de afgelopen maanden een bedrag van € 0,5 tot 2 miljoen per maand, per ziekenhuis.

Ook moeten ziekenhuizen investeren in de langdurige fysieke scheiding van corona- en niet-coronazorg en in het verder corona-proof maken van de zorg. Daarbij gaat het om uitbreiding van ic-bedden en bijbehorend personeel en het aanleggen van ijzeren voorraden van persoonlijke beschermingsmiddelen en geneesmiddelen. De totale verwachte kosten in verband met de pandemie kunnen de komende jaren oplopen tot rond € 3 miljard.

In een brief aan de Tweede Kamer vraagt de NVZ volledige compensatie voor de omzet die ziekenhuizen mislopen en de extra corona-investeringen. Volgens de vereniging kunnen ziekenhuizen zonder een financiële injectie het hoofd niet boven water houden of worden zij gedwongen “desastreuze bezuinigingen” door te voeren.

Document acties

Oud-KNMP-voorzitter Bart Cox overleden

PW24 - 26-05-2020
Oud-KNMP-voorzitter Bart Cox is op 19 mei op 86-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Zwolle. Hij was tussen 1980 en 1988 voorzitter en daarvoor een jaar gewoon lid van het hoofdbestuur. Voor zijn jarenlange belangenbehartiging van apothekers kreeg hij de erepenning van de KNMP.
Oud-KNMP-voorzitter Bart Cox overleden

Dat Cox in totaal drie termijnen kon dienen in het KNMP-bestuur was uitzonderlijk – normaal is het maximum twee termijnen van drie jaar - en had ermee te maken dat hij de begeleiding van de destijds op handen zijnde wijziging van de tariefstructuur voor apothekers zelf wilde afronden. Als blijk van vertrouwen stemden de leden  van de KNMP in met een speciale procedure die verlenging van het voorzitterschap mogelijk maakte.

Sinds 1 januari 1988 is de Wet Tarieven Gezondheidszorg (WTG) voor geneesmiddelen van kracht,  met receptregeltarief. Daarvoor was sprake van verkoopprijzen, marges, aanbreektoeslagen etc. De WTG zelf bestond eerder al voor andere groepen in de gezondheidszorg.

Cox vormde samen met algemeen secretaris Harderwijk en secretaris maatschappelijke zaken Eekhof van het bureau een driemanschap binnen de belangenbehartiging van apothekers en was groot voorstander van een brede KNMP, die opkomt voor alle soorten apothekers en waar alle apothekers zich thuis voelen. Op Europees niveau vertegenwoordigde hij de Nederlandse apothekers bij de PGEU (Pharmaceutical Group of the European Union).

In die tijd kwam een KNMP-lid pas in het hoofdbestuur na jaren in verschillende commissies gefunctioneerd te hebben. Zo was Cox onder meer lid van de commissie voor het ziekenfondswezen en de commissie voor de tarieven. Hij was sociaal, had een enorme dossierkennis en een fenomenaal geheugen.

Document acties

Productiefout PW 22/23

28-05-2020
Door een productiefout bij de drukker van het Pharmaceutisch Weekblad is een aantal pagina's in PW 22/23 van deze week helaas omgedraaid, waardoor artikelen niet op de juiste plaats staan en moeilijk leesbaar zijn. Onze welgemeende excuses hiervoor.
Productiefout PW 22/23

Document acties

Tamara van Ark nieuwe minister Medische Zorg

PW24 - 29-05-2020
Tamara van Ark (VVD) volgt op 9 juli Martin van Rijn (PvdA) op als minister voor Medische Zorg en Sport. Van Ark was de afgelopen jaren staatssecretaris op het ministerie van Sociale Zaken. Eerder was zij vijf jaar lid van de Tweede Kamer, met onder meer zorg in haar portefeuille.
Tamara van Ark nieuwe minister Medische Zorg

Nadat minister voor Medische Zorg Bruno Bruins vanwege oververmoeidheid in maart aftrad, werd hij tijdelijk vervangen door Van Rijn. Donderdag maakte de Rijksvoorlichtingsdienst bekend dat de PvdA' er op 9 juli terugtreedt en dat de VVD een goede vervanger had gevonden. Dat bleek later die dag Van Ark te zijn. 

Als staatssecretaris van Sociale Zaken heeft zij zich beziggehouden met onderwerpen als kinderopvang, armoedebestrijding, schuldhulpverlening en de Wajong. Eerder deze week loodste zij een aanpassing van de Wajong door de Eerste Kamer.

Als Tweede Kamerlid was Van Ark ook enige tijd vice-fractievoorzitter onder Halbe Zijlstra. In 2017 maakte zij deel uit van het VVD-formatieteam. Door vriend en vijand wordt Van Ark geprezen om haar soepele omgang met het parlement.

 

Document acties

Ruim 100.000 verwijzingen naar ziekenhuizen

05-06-2020
Voor het eerst sinds de corona-uitbraak zijn vorige week door huisartsen weer meer dan 100.000 patiënten doorverwezen naar een ziekenhuis of kliniek. Daarmee ligt het aantal verwijzingen voor reguliere ziekenhuiszorg op 80% van voor de pandemie. Dat blijkt uit de wekelijkse rapportage van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa).
Ruim 100.000 verwijzingen naar ziekenhuizen

Spoedverwijzingen naar specialismen in ziekenhuizen en klinieken die lang achterliepen, zoals orthopedie en dermatologie, zijn weer bijgetrokken. Bij dermatologie is mogelijk zelfs sprake van compensatie, omdat huisartsen meer patiënten doorverwijzen dan verwacht op basis van de data van 2018, 2019 en de eerste weken van 2020.

Verder schat de NZa dat huisartsen als gevolg van de coronacrisis inmiddels ruim 743.000 minder verwijzingen naar het ziekenhuis hebben gedaan dan verwacht, en 54.000 minder verwijzingen naar de GGZ. Deze getallen zijn exclusief de verwijzingen die al eerder zijn uitgegeven, maar waarvoor de zorg door de pandemie mogelijk is uitgesteld.

Document acties

Diabetesmedicijn doorloopt als eerste versnelde procedure

PW25 - 12-06-2020
Diabetesmedicijn Rybelsus - semaglutide in de vorm van tabletten - is het eerste geneesmiddel dat de procedures bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) en Zorginstituut Nederland (ZIN) tegelijkertijd heeft doorlopen en daardoor veel sneller beschikbaar is voor patiënten. De komende tijd worden nog twee middelen op deze wijze beoordeeld.
Diabetesmedicijn doorloopt als eerste versnelde procedure

Dit is onderdeel van de pilot ‘Parallelle Procedures CBG-ZIN’, een initiatief van het ministerie van VWS dat ervoor moet zorgen dat innovatieve geneesmiddelen sneller beschikbaar zijn voor patiënten. Normaal beoordeelt het CBG eerst of een middel geregistreerd wordt en adviseert ZIN pas daarna of het ook vergoed wordt binnen het basispakket. In de pilot lopen beide procedures parallel.  

Als de minister het vergoedingsadvies van ZIN overneemt dan is Nederland een van de eerste landen binnen de EU waar Rybelsus, een GLP-1-analogon bestemd voor de behandeling van patiënten met diabetes type 2, wordt vergoed. Semaglutide is al op de markt als subcutane injectie.  

Document acties

Extra stimulans EMA voor ontwikkeling weesgeneesmiddelen

PW27/28 - 24-06-2020
Om de ontwikkeling van weesgeneesmiddelen extra te stimuleren hoeft de academische wereld niet langer te betalen voor wetenschappelijk advies van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA). De kosten voor dergelijke adviezen liepen tot voor kort in de tienduizenden euro’s.
Extra stimulans EMA voor ontwikkeling weesgeneesmiddelen

Omdat academische centra hebben aangegeven dat dergelijke bedragen een belangrijk obstakel zijn om bij EMA aan te kloppen voor advies, heeft het Europees agentschap besloten deze kosten te schrappen. Dit geldt voor zowel publieke als privéuniversiteiten, niet-commerciële onderzoeksinstanties en internationaal gerichte Europese belangengroepen. Belangrijke voorwaarde is dat er geen financiële of andere banden bestaan met de farmaceutische industrie.

Het EMA onderschrijft het grote belang van de academische wereld bij het ontwikkelen van innovatieve geneesmiddelen. “Hun wetenschappelijke onderzoek staat vaak aan de basis van medicijnen voor patiënten met een zeldzame ziekte”, aldus het EMA. Het is daarbij essentieel dat deze centra al in een vroeg stadium in contact komen met Europese instanties om te zien hoe het regulatoire systeem werkt en om voldoende bewijs te kunnen verzamelen over de werking van een nieuw medicijn, zodat baten en risico’s tegen elkaar afgewogen kunnen worden.      

De kosten voor een wetenschappelijk advies van het EMA over geneesmiddelen voor mensen bedroegen tot voor kort tussen de € 44.400 en € 89.000. Voor diergeneesmiddelen ging het om €14.600 tot 44.400.

   

Document acties

500 postzendingen met medicijnen in beslag genomen

25-06-2020
De douane heeft de afgelopen twee maanden vijfhonderd postzendingen met geneesmiddelen in beslag genomen. Het ging daarbij om via internet bestelde middelen waarvan mensen denken dat ze helpen tegen het coronavirus, zoals hydroxychloroquine, chloroquine en antivirale middelen, maar ook antibiotica als amoxicilline en azitromycine.
500 postzendingen met medicijnen in beslag genomen

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die de douaneactie heeft geïnitieerd, benadrukt dat particulieren die via internet buiten Europa medicijnen bestellen en deze naar Nederland importeren de wet overtreden. “Het importeren van geneesmiddelen mag alleen met de juiste vergunningen of met expliciete toestemming van de inspectie”, aldus de IGJ. Een dergelijke vergunning wordt alleen verstrekt aan apothekers, groothandelaren en fabrikanten. Medicijnen bestellen via internet in Europa kan volgens de inspectie wel veilig en legaal als de aanbieder is geregistreerd op de website aanbiedersmedicijn.nl. Door op een speciaal logo te klikken kan gecontroleerd worden of het om een betrouwbare handelaar gaat.

Gevaarlijke verontreinigingen

De inspectie waarschuwt verder dat bij malafide verkopers op internet gekochte receptgeneesmiddelen gevaarlijke verontreinigingen kunnen bevatten of de verkeerde dosering van de werkzame stof. “Ook is het risicovol omdat er geen arts is die zicht heeft op de risico’s van het gebruik, bijvoorbeeld in combinatie met andere geneesmiddelen of bijwerkingen. Betrouwbare aanbieders zullen nooit receptplichtige medicijnen verstrekken zonder een recept.”

Op dit moment zijn er geen medicijnen die preventief werken tegen corona, verzekert de IGJ "Medicatie die wordt gebruikt bij de behandeling van coronapatiënten mag alleen onder strikt toezicht van artsen worden toegediend."

Document acties

Emer Cooke nieuwe algemeen directeur EMA

25-06-2020
De Ierse Emer Cooke is voorgedragen om de nieuwe algemeen directeur te worden van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA). Zij volgt de Italiaan Guido Rasi op die in november zijn tweede vijfjarige termijn beëindigt. Cooke is op dit moment directeur bij de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Emer Cooke nieuwe algemeen directeur EMA

Na de voordracht door de management board van het EMA zal Cooke een verklaring afleggen voor de commissie Volksgezondheid, Milieu en Voedselveiligheid (ENVI) van het Europees parlement, waarna haar benoeming tot algemeen directeur pas officieel zal zijn.

Cooke heeft dertig jaar ervaring met internationale regelgeving. Zo werkte ze van 1998 tot 2002 voor de farmaceutische afdeling van de Europese Commissie en van 2002 tot 2016 voor het EMA als hoofd inspecties en hoofd internationale betrekkingen. In 2016 werd zij directeur van de Regulation and Prequalification Department van de WHO. Cooke studeerde farmacie, science en business aan Trinity College in Dublin.

 

Document acties

Foppe van Mil op 70-jarige leeftijd overleden

22-07-2020
Openbaar apotheker Foppe van Mil is op 18 juli overleden, twee dagen nadat hij 70 was geworden. Hij speelde een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de farmaceutische patiëntenzorg in Nederland, zowel op het gebied van onderzoek als de praktische toepassing ervan. Voor zijn werk ontving hij diverse prijzen, zoals de KNMP Innovatieprijs en de Opwijrdaprijs.
Foppe van Mil op 70-jarige leeftijd overleden

Foppe van Mil, van 1978 tot 2000 werkzaam als openbaar apotheker in Zuid-Laren, hield zich naast de ontwikkeling en implementatie van farmaceutische patiëntenzorg ook actief bezig met het motiveren van collega's om hun voor patiënten relevante onderzoeksresultaten te publiceren. Hij was langdurig verbonden aan de redactie van het Pharmaceutisch Weekblad (PW) en de daaruit voortgekomen wetenschappelijke editie Pharmacy World & Science. Toen deze uitgave later werd omgevormd tot het International Journal of Clinical Pharmacy werd hij daar hoofdredacteur van. Deze functie heeft hij praktisch tot zijn overlijden vervuld. Voor zijn publicaties in het PW ontving hij in 1995 de Opwijrdaprijs.

Zijn contacten met gelijkgestemde collega’s in Europa en elders leidde in 1994 tot de oprichting van het Pharmaceutical Care Network Europe (PCNE). Als bestuurslid en later professioneel secretaris en adviseur van verschillende door de PCNE opgezette samenwerkingsverbanden en onderzoeksprojecten was hij de ziel van dit inmiddels wereldomspannende onderzoeksnetwerk.

 

 

Document acties

ActiZ: geef zorgverleners voorrang bij coronatesten

29-07-2020
Mensen die werkzaam zijn in vitale beroepen, onder wie zorgmedewerkers, moeten voorrang krijgen bij testen op het coronavirus en het ontvangen van de uitslag. Daarvoor pleiten branchevereniging ActiZ, vakbond NU ’91 en beroepsvereniging Verzorgenden en Verpleegkundigen (V&VN). ActiZ pleit daarnaast voor een breder testbeleid en meer transparantie over regionale cijfers
ActiZ: geef zorgverleners voorrang bij coronatesten

ActiZ, de branchevereniging van zo’n  400 zorgorganisaties heeft daarnaast alle GGD’s nadrukkelijk opgeroepen informatie over regionale verspreiding zo snel en eenduidig als mogelijk te delen met de zorgorganisaties in hun regio. Instanties kunnen op die informatie hun beleid afstemmen. “Nu er een toename is van het aantal besmettingen, is het voor zorgorganisaties des te belangrijker de regionale situatie en cijfers te kennen”, stelt ActiZ.

Als wachttijden voor de GGD-teststraten te lang oplopen, betekent dit volgens de vereniging dat zorgmedewerkers langer in onzekerheid verkeren of zij het virus onder de leden hebben. ActiZ: “Tot er een uitslag is mogen ze niet werken, wat een hogere werkdruk voor collega’s betekent.” De branchevereniging vindt verder dat zorgmedewerkers die geen klachten hebben, maar wel in contact zijn geweest met iemand die COVID-19 heeft, zich ook moeten kunnen laten testen. Nu kan dat nog niet. “Ruimer testen kan helpen de verspreiding van het virus te beperken”, aldus ActiZ.

Document acties

Bedrijven geven € 82 miljoen aan instellingen en zorgverleners

PW 33/34 - 29-07-2020
Leveranciers van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen gaven in 2019 € 82 miljoen aan zorgverleners, zorginstellingen en patiëntenorganisaties. Dit is een stijging van 2% ten opzichte van 2018. Het gemiddelde bedrag voor een zorginstelling steeg vorig jaar met 3% naar € 59.000. Individuele zorgprofessionals ontvingen minder: gemiddeld €2.247 in plaats van € 2.440 in 2018.
Bedrijven geven € 82 miljoen aan instellingen en zorgverleners

Dit blijkt uit het openbare Transparantieregister Zorg dat laat zien welke betalingen zorgverleners, zorginstellingen en patiëntenorganisaties ontvangen van leveranciers van (dier)geneesmiddelen en medische hulpmiddelen. Betaalt een bedrijf meer dan € 500 per jaar aan een zorgverlener of instelling dan moet dit gemeld worden bij het Transparantieregister Zorg. Die meldplicht moet bijdragen aan een verantwoorde, integere relatie tussen bedrijven en zorgverleners.
 
Van de € 82 miljoen aan financiële relaties in 2019 namen de leveranciers van geneesmiddelen bijna 80% voor hun rekening, die van medische hulpmiddelen 20% en die van diergeneesmiddelen 0.5%. Het aantal relaties met zorgverleners, zorginstellingen en patiëntenorganisaties dat in het register is opgenomen, bleef vorig jaar met circa 16.000 stabiel. Bij individuele zorgverleners gaat het vooral om dienstverlening, zoals het optreden als spreker, deelname aan een adviesraad of algemene consultancy (honorarium en onkosten). Ook betreft het vergoedingen aan artsen voor kennisinbreng bij specifieke zorgvragen, zorgprojecten of wetenschappelijke congressen. Bij zorginstellingen gaat het bijvoorbeeld om betalingen voor het ontwikkelen van nascholingsprogramma’s en zorgprojecten of de aanschaf van een medisch hulpmiddel.

Nieuwe website


Uit de rapportages van de CGR (stichting Code Geneesmiddelenreclame) en GMH (stichting Gedragscode Medische Hulpmiddelen) van vijftien relaties uit het Transparantieregister Zorg blijkt dat de regels goed worden nageleefd. In een evaluatie onder leiding van toenmalig minister Bruno Bruins door het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM)  is het register beoordeeld als goed functionerend en volledig. Als verbeterpunt werd het gebruiksvriendelijk maken van het register genoemd. Inmiddels is er een nieuwe website met een goed zoeksysteem, zodat relaties tussen bedrijven en zorgverleners, instellingen en patiëntenorganisaties gemakkelijk opgezocht kunnen worden.

 

Document acties

Één op de vijf zorgvacatures niet opgevuld

PW 33/34 - 31-07-2020
In de gezondheidszorg is ruim één op de vijf vacatures onvervulbaar. Vooral verpleegkundigen zijn moeilijk te vinden, met name cardiologisch verpleegkundigen (82% van de vacatures onvervulbaar), verpleegkundig specialisten (70%) en ic-verpleegkundigen (60%). Dat blijkt uit de nieuwe arbeidsmarktindicator van ABN AMRO.
Één op de vijf zorgvacatures niet opgevuld

Belangrijke oorzaak voor de tekorten is de vergrijzing die tot een hogere zorgvraag leidt. Daarnaast concludeerde een overheidscommissie onlangs dat 43% van de nieuwe werknemers in de zorg na twee jaar alweer vertrokken is.

“De veelbesproken (her)waardering van vitale beroepen tijdens de coronacrisis, zoals de zorg, lost het tekort voorlopig dus niet op”, aldus ABN AMRO, die erop wijst dat weliswaar 18 % van de werkende Nederlanders zich nu meer aangetrokken voelt tot een baan in de zorg dan voor de coronacrisis, maar een even hoog percentage zegt zich juist minder aangetrokken te voelen.

De bank verwacht dat het tekort aan zorgpersoneel voorlopig hoog blijft, vooral in de grote steden. In Rotterdam is 56 % van de zorgvacatures onvervulbaar, in Amsterdam 41 %, in Utrecht 40 % en in Den Haag 29 %. Volgens econoom Sonny Duijn van ABN AMRO heeft die krapte in de grote steden onder meer te maken met de hoge woonkosten en relatief lage lonen in de zorg.

Duijn: “Digitalisering en ‘zorg op afstand’ kunnen een deel van de oplossing zijn.” Uit eerder onderzoek van de bank blijkt dat 70 % van de chronische patiënten openstaat voor zorg op afstand.

Document acties

Grotere rol apothekers bij vaccineren wereldwijd

PW 33/34 - 05-08-2020
In zeker zesendertig landen dienen openbaar apothekers vaccinaties toe, en in nog eens zestien landen bestaan plannen hiervoor. Het gaat dan vooral om inentingen tegen griep, hepatitis B en tetanus. Dat blijkt uit een enquête van de internationale apothekersorganisatie FIP.
Grotere rol apothekers bij vaccineren wereldwijd

“De uitkomst laat zien dat de rol van apothekers in vaccinatieprogramma’s steeds groter wordt”, zegt FIP-directeur Catharine Duggan. “Door hun betrokkenheid hebben meer mensen toegang tot vaccins en laten meer mensen zich daadwerkelijk vaccineren.” Naast het vaccineren zelf organiseren apotheken onder meer ook bewustwordingscampagnes, constateert FIP.

Wereldwijd bieden openbare apotheken aan 1,8 miljard mensen de gelegenheid zich te laten vaccineren. Het gaat in totaal om zesendertig typen vaccins variërend van griep, hepatitis B en tetanus tot mazelen, pneumokokken en gordelroos. 

“Apothekers zijn geneesmiddelexperts, eerstelijnszorgverleners en een integraal onderdeel van de zorgketen”, stelt Duggan. “Door hen nog actiever bij te betrekken bij vaccineren kunnen ze nog meer bijdragen aan de volksgezondheid.” Duggan roept landen die apothekers nog niet toestaan te vaccineren op samen te werken met FIP om de nodige veranderingen teweeg te brengen.

Document acties

Onderzoek Radboudumc zorgt voor eenvoudigere hiv-behandeling kinderen

05-08-2020
Kinderen met hiv kunnen goed behandeld worden met dagelijks één tablet dolutegravir van 50 mg. Dit levert dezelfde behandelresultaten op als een combinatie van verschillende, minder goed beschikbare tabletten van dit middel. Dit blijkt uit onderzoek van het Radboudumc.
Onderzoek Radboudumc zorgt voor eenvoudigere hiv-behandeling kinderen

Hiv-positieve kinderen zijn hun hele leven aangewezen op een combinatietherapie van twee tot drie geneesmiddelen, waarvan  dolutegravir er een is. Kinderen van boven de 12 jaar met een gewicht van 40 kilo of meer krijgen dezelfde dosering als volwassenen: dagelijks één tablet van 50 mg. Jongere kinderen met een lager gewicht dienden dagelijks twee of meer tabletten te slikken van 10 mg of 25 mg, een dosering die niet door alle medicijnagentschappen in de wereld is goedgekeurd.

Bovendien zijn deze lagere doseringen niet altijd makkelijk verkrijgbaar in lage- en middeninkomenslanden. “Ook was deze medicatie niet passend voor kleine kinderen van minder dan twintig kilo”, zegt een van de onderzoekers, hoogleraar van het Radboudumc David Burger. “De noodzaak was er kortom om voor deze kinderen met een eenvoudigere en praktischere dosering van dolutegravir te komen.”

Voor het onderzoek kregen 62 kinderen met hiv tussen de 6 en 18 jaar uit Oeganda en Zimbabwe verschillende doses dolutegravir, waarbij rekening werd gehouden met hun gewicht. Na hen een half jaar te hebben gevolgd bleek dat dagelijks één tablet van 50 mg – de volwassenendosering -  goed werkt bij kinderen en dat hun lichaam op dezelfde wijze op het medicijn reageert als bij lagere, lastiger te verstrekken doseringen.

Document acties

Sanquin start met productie coronageneesmiddel

13-08-2020
De Bloedbank heeft de eerste drieduizend kilo plasma dat rijk is aan antistoffen tegen het coronavirus overgedragen aan Sanquin Plasma Products. Dit bedrijf verwerkt het plasma tot een geneesmiddel. Als een klinische studie in oktober de werkzaamheid bevestigt, kan dit middel worden ingezet om kwetsbare groepen te beschermen tegen het coronavirus.
Sanquin start met productie coronageneesmiddel

Daphne Thijssen, directeur Bloedbank en lid van Sanquins Raad van Bestuur vindt dat in korte tijd grote stappen zijn gemaakt in de strijd tegen het coronavirus. “Eind juli hadden we de tienduizendste donor verwelkomd, waren tienduizend donaties gerealiseerd, hadden we duizend donoraanmeldingen op één dag, en hadden we de eerste donor met tien donaties.”

Het uiteindelijke doel is zestienduizend donoren die binnen twintig weken tot wel vijftigduizend donaties kunnen doen om de gewenste dertigduizend kilo bloedplasma te produceren. Daarvan is nu dus 10% gerealiseerd. Eerder al is honderd kilo plasma geleverd voor de klinische studie van de internationale CoVIg Plasma Alliantie. Deze alliantie onderzoekt of het plasmageneesmiddel daadwerkelijk effectief is. Blijkt dat het geval dan kan Sanquin Plasma Products de ampullen met geconcentreerde antistoffen inzetten voor risicogroepen in Nederland.     

“Zo lang er geen vaccin beschikbaar is om mensen immuun te maken tegen COVID-19, moeten we hiermee doorgaan om risicogroepen te beschermen tegen ernstige infecties”, aldus Thijssen.

Iedereen die denkt besmet te zijn geweest met corona en bloedplasma wil doneren kan contact opnemen met: www.sanquin.nl/corona

 

 

Document acties

FIP: samenwerking nodig voor veilig geneesmiddelgebruik

13-08-2020
Zorgpartijen moeten beter gaan samenwerken om veilig en kwalitatief hoogstaand geneesmiddelgebruik te garanderen. Medicatiebewaking door openbaar apothekers speelt hierbij een cruciale rol, zo blijkt uit wereldwijd uitgevoerde praktijkstudies. Dit stelt de internationale apothekersorganisatie FIP.
FIP: samenwerking nodig voor veilig geneesmiddelgebruik

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) ondervindt wereldwijd een op de vier patiënten nadelige effecten van de zorg die men krijgt, inclusief schade door geneesmiddelgebruik. Geschat wordt dat medicatiefouten jaarlijks zo’n 42 miljard dollar kosten.  

Veilig geneesmiddelgebruik staat in veel landen op dit moment daarom hoog op de zorgagenda, stelt Parisa Aslani, professor aan de Universiteit van Sydney en een van de opstellers van het FIP-document over dit onderwerp. “Ongeacht of apothekers directe of indirecte patiëntenzorg verlenen, ze hebben allemaal een rol in het promoten van veilige en goede zorg”, aldus Aslani.  

De FIP verwerpt een cultuur van elkaar de schuld geven als zich medicatiefouten voordoen, omdat deze de schade voor patiënten voorkomt noch verzacht. Aslani: “We moeten van elkaar leren. We hebben patiëntveiligheid allemaal hoog in het vaandel staan, maar als het om medicatieveiligheid gaat nemen apothekers het voortouw.”  

Aslani wijst daarbij op de vele gemeenschappelijke uitdagingen waarvoor apothekers zich geplaatst zien, zoals de steeds ingewikkelder wordende medicijnen, polyfarmacie en “het verzekeren van optimale patiëntenzorg binnen een niet zelden gefragmenteerd zorgstelsel.”        

De good practice -studies naar de rol van apothekers bij medicatiebewaking zijn uitgevoerd in onder meer Nederland, Australië, Canada, Finland, India, Oman, Saoedi Arabië, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten.

 

Document acties

EU verzekert zich van 400 miljoen coronavaccins

14-08-2020
Zodra het coronavaccin van Janssen Pharmaceutical NV in Leiden is goedgekeurd voor markttoelating, kunnen de lidstaten van de Europese Unie 400 miljoen doses kopen. Dit is met het bedrijf afgesproken door het zogeheten Joint Negotiation Team van de Europese Commissie, waarbij Nederland een leidende rol heeft gespeeld.
EU verzekert zich van 400 miljoen coronavaccins

De deal met Janssen betreft het kopen van 200 miljoen vaccins initieel en een optie voor nog eens 200 miljoen. Onderdeel van de gesprekken met de farmaceut is de mogelijkheid om ook vaccins aan kwetsbare landen te doneren.

Het Joint Negotiation Team is namens de EU-lidstaten in gesprek met meerdere farmaceutische bedrijven, om de kansen te spreiden en snel over een werkend vaccin te kunnen beschikken zodra dit is ontwikkeld. In deze gesprekken maken de onderhandelaars prijsafspraken waarin betaalbaarheid en toegankelijkheid van het vaccin belangrijke uitgangspunten zijn. Nederland wordt bij de gesprekken met vaccinproducenten bijgestaan door onder anderen wetenschappelijke experts van het RIVM.

Eerder zijn gesprekken over het kopen van grote partijen coronavaccins succesvol afgerond met Astra Zeneca en het samenwerkingsverband van Sanofi Pasteur en GSK.

Document acties

Productiefout PW 36

03-09-2020
Door een productiefout bij de drukker van het Pharmaceutisch Weekblad is een aantal pagina's in een deel van de oplage van PW 36 niet op de juiste plaats in het blad terechtgekomen, waardoor enkele artikelen moeilijk leesbaar zijn. Onze welgemeende excuses hiervoor. Volgende week kunt u een nieuw exemplaar van dit PW tegemoet zien.
Productiefout PW 36

Document acties

‘Huisartsen schrijven nog te vaak antibiotica voor’

PW42 - 07-10-2020
Met een eerstelijns antibiotica-scan gaat Nivel in kaart brengen op welke punten het voorschrijven van antibiotica in de huisartsenpraktijk afwijkt van de richtlijnen. Volgens het onderzoeksinstituut schrijven huisartsen nog vaak een antibioticum voor terwijl dit niet is geïndiceerd.
‘Huisartsen schrijven nog te vaak antibiotica voor’

Nederlandse huisartsen schrijven weliswaar relatief weinig antibiotica voor, maar toch is er ook in Nederland ruimte voor verbetering, zegt het Nivel, dat uit eerder onderzoek concludeerde dat er tussen huisartsenpraktijken grote verschillen bestaan in het voorschrijven van antibiotica bij luchtweginfecties. Ook schrijven huisartsen vaak onterecht een antibioticum voor bij keelontsteking of een voorhoofdsholteontsteking.

Met de antibiotica-scan onderzoekt het Nivel, in samenwerking met de Universiteit Maastricht en het Instituut Verantwoord Medicijngebruik, op welke punten het voorschrijven van antibiotica in de huisartsenpraktijk en op de huisartsenpost afwijkt van de richtlijnen. Daarbij kijken de onderzoekers naar het voorschrijven bij verschillende diagnoses, naar doseringen en naar het voorschrijven aan verschillende risicogroepen.

De scan dient als basis voor verdere monitoring van knelpunten in het voorschrijven van antibiotica. Het Nivel maakt gebruik van gegevens van huisartsenpraktijken en huisartsenposten die deelnemen aan Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.

 

Document acties

Ziekenhuisapotheken mogen remdesivir uitwisselen

PW42 - 07-10-2020
Door een tekort aan remdesivir voor de behandeling van patiënten met COVID-19 is het ziekenhuisapotheken toegestaan deze virusremmer onderling uit te wisselen. Dat heeft de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bekendgemaakt.
Ziekenhuisapotheken mogen remdesivir uitwisselen

Het onderling uitwisselen van geneesmiddelen tussen ziekenhuisapotheken is normaal niet toegestaan, maar de inspectie vindt het nu wel goed dat ziekenhuisapotheken hun anonieme voorraad remdesivir (Veklury) daarvoor gebruiken, als dat nodig is door de toename van patiënten met COVID-19.

Volgens IGJ zijn in sommige ziekenhuizen tekorten ontstaan, terwijl andere ziekenhuizen nog wel voldoende voorraad van de virusremmer hebben.

Enkele voorwaarden die de inspectie stelt aan het uitwisselen zijn: de vragende ziekenhuisapotheker moet een schriftelijk verzoek indienen, de ontvangst en verstrekking moet achteraf kunnen worden aangetoond, en ook de leverende ziekenhuisapotheker moet een sluitende administratie voeren.

Ook moeten de apothekers het vervoer van remdesivir zo organiseren dat de kwaliteit van het geneesmiddel geborgd is.

Document acties

Tweede coronavaccin in versnelde beoordeling

PW42 - 08-10-2020
Na het zogenoemde ‘Oxfordvaccin’ is de Europese beoordelingsautoriteit CHMP nu ook gestart met een versnelde procedure voor het COVID-19-vaccin van Pfizer en het Duitse biotechbedrijf BioNTech.
Tweede coronavaccin in versnelde beoordeling

De beoordeling van het mRNA-coronavaccin BNT162b2 van Pfizer en BioNTech verloopt volgens een zogenaamde rolling review – een versnelde beoordeling –, waarbij een bedrijf informatie deelt met de CHMP van het Europese Medicijnagentschap (EMA) terwijl het klinische onderzoek nog in volle gang is.  

De CHMP heeft besloten tot deze versnelling op basis van voorlopige resultaten uit het laboratoriumonderzoek en de eerste klinische onderzoeken bij volwassenen. Het vaccin blijkt de productie van antilichamen en T-cellen (van het immuunsysteem) tegen het virus te stimuleren.

Naar verwachting volgen in de komende weken en maanden de resultaten van grootschalige klinische trials met duizenden deelnemers. In een versnelde beoordeling kunnen overigens nog geen conclusies worden getrokken over de veiligheid en werkzaamheid van het vaccin, benadrukt de CHMP.

Document acties

App helpt ernstig vermoeide kankerpatiënt

PW44 - 22-10-2020
Met behulp van een app kunnen kankerpatiënten of patiënten die de ziekte hebben gehad ernstige vermoeidheid verminderen en hun levenskwaliteit verbeteren. Dat blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) onder achthonderd (ex-)kankerpatiënten in Engeland, Verenigde Staten, Australië en Canada.
App helpt ernstig vermoeide kankerpatiënt

Vermoeidheid is een van de meest voorkomende en invaliderende bijwerkingen van kanker en kankerbehandelingen: 80% van alle patiënten met kanker is tijdens de behandelingen in het eerste jaar na de diagnose ernstig vermoeid. Ruim 30% heeft daar veel langer last van, soms tot meer dan tien jaar na dato, schrijven de onderzoekers.

De Untire-app activeert gebruikers mentaal en fysiek, en helpt daarmee de vicieuze cirkel van vermoeidheid te doorbreken. Uit het onderzoek van het UMCG blijkt dat gebruikers van de app na twaalf weken significant minder vermoeidheidsklachten hebben en betere kwaliteit van leven ervaren. Patiënten die de app regelmatig gebruiken, boeken de meeste vooruitgang.

Van de achthonderd deelnemers aan het gerandomiseerd onderzoek met controlegroep heeft 60% alle kankerbehandelingen achter de rug. Bijna 10% van de deelnemers kreeg eerder professionele hulp voor het bestrijden van vermoeidheid.

Oefeningen

De Untire-app is ontwikkeld voor kankerpatiënten die vermoeid zijn, ongeacht geslacht, leeftijd, type kanker en behandelfase. De app biedt psycho-educatie, onder meer in de vorm van animaties, oefeningen voor het verhogen van de lichamelijke activiteit, ontspanningsoefeningen, het leren managen van energie en dagelijkse positieve tips. Ook is er een online community voor het uitwisselen van ervaringen. De app is beschikbaar in het Nederlands, Engels en Duits.

 

Document acties

Aletta Jacobs-leerstoel voor Marjolijn Lub-de Hooge

22-12-2020
Marjolijn Lub-de Hooge is benoemd tot hoogleraar op één van de 15 Aletta Jacobs-leerstoelen die zijn ingesteld binnen de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Haar leeropdracht wordt 'ziekenhuisfarmacie, in het bijzonder personalized medicine in de oncologie'.
Aletta Jacobs-leerstoel voor Marjolijn Lub-de Hooge

De Aletta Jacobs-leerstoelen worden eenmalig ingesteld om de benoeming van vrouwelijke hoogleraren te stimuleren. Lub-de Hooge is ziekenhuisapotheker en als assistent-professor verbonden aan de afdeling Klinische Farmacie en Farmacologie en de afdeling Nucleaire Geneeskunde en Moleculaire Beeldvorming van het Universitair Medisch Centrum Groningen. In de afgelopen jaren heeft zij een herkenbare eigen onderzoekslijn opgezet op het gebied van moleculaire beeldvorming in personalized medicine en geneesmiddelontwikkeling.

In 2010 won zij de Marie Curie Award en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers (NVZA) kende haar in 2019 de Huizinga Penning toe als blijk van erkenning voor haar wetenschappelijk werk.

Document acties

Vaccinatiebereidheid groot onder apothekers

22-12-2020
Ruim 85% van de apothekers in Nederland wil zich laten vaccineren met een COVID-19-vaccin zodra dit mogelijk is. Van de apotheekmedewerkers zegt twee derde dit van plan te zijn. Dit blijkt uit een enquête van de Universiteit Utrecht en de Hogeschool Utrecht.
Vaccinatiebereidheid groot onder apothekers

De peiling is uitgevoerd onder meer dan 800 apotheekmedewerkers in zowel de openbare als ziekenhuisapotheek. Het betreft 268 apothekers, 410 assistenten en 150 overige medewerkers. Van alle ondervraagden is twee derde (67%) zeker van plan zich te laten inenten met een COVID-19-vaccin. Zo’n 21% weet het nog niet zeker en 12% wil zich op dit moment niet laten vaccineren. Apotheekmedewerkers in ziekenhuizen zijn iets vaker van plan zich te laten vaccineren (75%) dan die van openbare apotheken (67%). Onder apothekers blijkt de bereidheid tot vaccinatie met 85% het grootst, gevolgd door apothekersassistenten (58%).

Apothekers geven vaker aan vertrouwen te hebben in de veiligheid en effectiviteit van een vaccin, terwijl assistenten zich vaker zorgen maken over langetermijneffecten en zeggen nog te weinig informatie te hebben. De bereidheid van apothekers lijkt daarmee vergelijkbaar met die van artsen, terwijl apothekersassistenten meer bereid lijken dan verpleegkundigen.

Voorbeeldfunctie

Degenen die wel gevaccineerd willen worden zeggen dit vooral te doen om bij te dragen aan groepsimmuniteit (86%). Een aantal respondenten benoemt daarbij expliciet hun voorbeeldfunctie en de morele verplichting van zorgmedewerkers om te voorkomen dat (kwetsbare) patiënten besmet worden. Een andere belangrijke reden om ingeënt te willen worden is de overtuiging dat het vaccin veilig en effectief is (66%). Degenen die zeggen dat ze niet van plan zijn zich te laten vaccineren of nog twijfels hebben geven als belangrijkste reden onduidelijkheid over de langetermijnveiligheid (77%).

Het overgrote deel (70%) van de apotheekmedewerkers die zelf positief staan tegenover vaccinatie geven aan dat ze iedereen die opgeroepen wordt zich te vaccineren adviseren dat ook te doen. Degenen die zelf nog twijfelen over vaccinatie, of zelf nog niet gevaccineerd willen worden, geven liever geen advies over vaccinatie aan anderen (70%).

Vertrouwen

Enkele quotes van deelnemers aan de peiling: "Als apotheker laat ik graag zien dat ik vertrouwen heb in onze registratieprocedures en draag ik dat graag uit"; “Graag zo snel mogelijk om goede zorg te kunnen blijven verlenen" ;"Ik ben zwanger en vaccineer mij liever na de bevalling" ;"Dat hopelijk niet alleen bij de apotheek maar in heel Nederland de ernst van het virus ingezien wordt en mensen niet alleen aan zichzelf denken maar juist aan anderen en zich daarom allemaal WEL laten vaccineren”; " Medewerkers in de zorg hebben een morele verplichting zorg te dragen voor het voorkomen van overdragen van ziektes aan patiënten"; "Ik moedig iedereen absoluut aan dit te doen, maar uiteindelijk ligt de beslissing bij het individu."

 

Document acties

Gebruik bupropion zorgt voor beste bijwerkingmelding

13-01-2021
De eerste melding over het optreden van acute gegeneraliseerde exanthemateuze pustulosis (AGEP) bij het gebruik van bupropion, van de Groningse dermatoloog Marjolein Bruijn, heeft de Prijs voor Beste Bijwerkingmelding 2020 gewonnen van Bijwerkingencentrum Lareb.
Gebruik bupropion zorgt voor beste bijwerkingmelding

AGEP is een vrij zeldzame huidreactie en kan ontstaan als allergische reactie op een geneesmiddel. Klachten zijn een rode huid, ontstekingen van de huid en koorts. Na stoppen met het geneesmiddel herstellen patiënten binnen een tot twee weken. Bupropion wordt gebruikt bij de behandeling van een depressie (Wellbutrin XR) of als hulpmiddel bij het stoppen met roken (Zyban). De melding van dermatoloog Bruijn heeft zowel in binnen- als buitenland tot diverse publicaties geleid.

Lareb benadrukt dat het melden van bijwerkingen door zorgverleners en patiënten essentieel blijft voor een goede geneesmiddelenbewaking.

Document acties

Genitale klachten bij infuus met dexamethason

14-01-2021
Patiënten die een infuus met dexamethason krijgen, kunnen hierna kortstondig genitale klachten ervaren. Dit meldt Bijwerkingcentrum Lareb naar aanleiding van drie meldingen.
Genitale klachten bij infuus met dexamethason

De gerapporteerde genitale jeuk en tintelingen ontstonden direct na toediening van het geneesmiddel, ook bij herhaalde toediening, en verdwenen binnen enkele minuten. Klachten als tinteling, jeuk en irritatie van de vagina, tinteling van de anus en genitaliën werden door patiënten gemeld.

Lareb heeft het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen op de hoogte gesteld van de meldingen. Dit college zal deze gevallen bespreken met het Europese netwerk en besluiten of de bijsluiter moet worden geüpdatet.

Document acties

'Oxfordvaccin’ krijgt goedkeuring EMA

29-01-2021
Het zogeheten ‘Oxfordvaccin’ van AstraZeneca is het derde vaccin tegen COVID-19 dat is goedgekeurd door de humane geneesmiddelencommissie van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA). Het vaccin kan worden gebruikt bij volwassenen vanaf 18 jaar en krijgt een voorwaardelijke handelsvergunning.
'Oxfordvaccin’ krijgt goedkeuring EMA

Het vaccin van AstraZeneca biedt 60% bescherming tegen COVID-19 bij volwassenen tot 55 jaar. Over de effectiviteit bij personen boven de 55 jaar zijn onvoldoende gegevens bekend, maar ook voor deze groep is enige werkzaamheid te verwachten, zegt het EMA. Dit vandaag goedgekeurde COVID-19-vaccin werkt op een andere manier dan de twee eerdere mRNA-vaccins. Het is een vectorvaccin dat bestaat uit een verkoudheidsvirus waarin een stukje coronavirus is ingebouwd.

“Het is mooi dat dit derde goedgekeurde vaccin op een andere manier werkt dan de twee eerder geregistreerde, dat biedt perspectief bij de bestrijding van de verschillende varianten van het virus”, aldus professor Ton de Boer, voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).

Tweede prik

Toediening vindt plaats op twee momenten: na de eerste prik volgt vier tot twaalf weken later een tweede prik. Het lijkt erop dat wanneer er meer tijd tussen de eerste en tweede prik zit, het vaccin dan beter werkt.
De studies die ten grondslag liggen aan de beoordeling van het 'Oxfordvaccin' zijn uitgevoerd in het Verenigd Koninkrijk en Brazilië. De studiepopulatie betrof bijna 11.000 personen. De bijwerkingen die optraden zijn vergelijkbaar met andere vaccinaties en over het algemeen mild en tijdelijk van aard.

Document acties

Inspectie onder de indruk na controle vaccinaties

PW6 - 01-02-2021
Het vaccineren tegen COVID-19 is op professionele wijze vormgegeven en in heel korte tijd is een groot aantal zorgmedewerkers en cliënten gevaccineerd. Maar er zijn ook aandachtspunten, zoals de distributie van het vaccin en het borgen van de koude keten. Dat concludeert de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd na de eerste inspecties bij diverse vaccinatielocaties.
Inspectie onder de indruk na controle vaccinaties

Medewerkers die vaccineren waren deskundig, het registreren en de opvang na het vaccineren gebeurde zorgvuldig en er was oog voor het distributie- en koelingsproces. Tot die conclusie komen de inspecteurs die tussen 6 en 22 januari in totaal 11 GGD-vaccinatielocaties, 6 ziekenhuizen en 3 andere instellingen hebben bezocht.  De IGJ is vol lof over de zorgvuldigheid waarmee het hele vaccinatieproces in korte tijd uit de grond is gestampt, maar er zijn ook verbeterpunten. Zo werden tijdens de eerste ronde enkele vaccinflacons tussen ziekenhuizen getransporteerd vanwege tekort bij de één of overschot bij de ander. Ook bij dit transport dient de koude keten steeds geborgd en gelogd te zijn, benadrukt de inspectie.

Koelkast

Verder is het belangrijk tijdens de distributie naar verpleeghuizen en instellingen, en vervolgens naar de locaties en afdelingen, steeds te volgen waar de vaccins zijn en onder welke omstandigheden ze opgeslagen en vervoerd worden, aldus de IGJ. GGD-straten moeten de temperatuur bij de vaccins in de koelkast meten en ervoor zorgen dat de deur van de koelkast niet te vaak open hoeft. Verder adviseert de inspectie de GGD’s het alarm scherper in te stellen dan <2 en >8 C, zodat er bij alarmering wat meer speling is. Ook is het belangrijk dat de medisch verantwoordelijke in een GGD-straat het voor toediening gereed maken goed in de gaten houdt, door steekproefsgewijs mee te kijken. Ten slotte moeten de GGD-straten afspraken maken met het RIVM over eventueel gebruik van andere dan de meegeleverde naalden.

Observatie

Een aandachtspunt voor zorgaanbieders in verpleeghuizen en instellingen is het observeren van cliënten in de eerste vijftien minuten na vaccinatie. Sommige cliënten verblijven namelijk in hun eigen appartement, anderen in de huiskamers. Binnenkort starten de eerste locaties met de tweede vaccinatieronde. De inspectie zegt er vertrouwen in te hebben dat locaties die met de eerste of tweede ronde van vaccineren bezig zijn, dit zorgvuldig en veilig blijven uitvoeren, rekening houdend met de ervaringen die in het land zijn opgedaan.

 

Document acties

Leidse promovendi winnen Europese farmaprijzen

08-02-2021
De Leidse promotiestudenten Rineke Gordijn en Claire Visser hebben met hun farmaceutische praktijkonderzoeken twee Europese prijzen gewonnen. Visser kreeg de prijs voor haar onderzoek naar de Respiratory Adherence Care Enhancement (RACE) questionnaire en Gordijn voor haar onderzoek naar sildenafil als OTC-middel.
Leidse promovendi winnen Europese farmaprijzen

Het symposium van het Pharmaeutical Care Network Europe (PCNE), waar de prijzen werden toegekend, vond dit jaar online plaats (van 3 tot 6 februari). Van de zeventig ingediende abstracts (uit Europa, de VS en Australië) werden de beste acht gepresenteerd.

Gordijn deed onderzoek naar de ervaringen van openbaar apothekers in Belfast met het verstrekken van sildenafil als OTC-middel. Met interviews bracht zij de barrières en succesfactoren voor deze zorg door apothekers in kaart. Met de opgedane inzichten kunnen ook openbaar apothekers in andere landen hun voordeel doen.
Met RACE, waar Visser onderzoek naar deed, worden de barrières die astmapatiënten ondervinden bij het gebruik van hun onderhoudsmedicatie inzichtelijk gemaakt. Het instrument is bedoeld als gesprekshulp voor apothekers.

Document acties

Oud-CBG-voorzitter Teijgeler overleden

09-02-2021
Dr. Claudius Antonius Teijgeler is donderdag 4 februari op 93-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Lunteren. Hij was vanaf de oprichting in 1963 jarenlang lid van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen, van ’67 tot ’91 als voorzitter.
Oud-CBG-voorzitter Teijgeler overleden

Apotheker Teijgeler, in 1927 geboren in Vlaardingen, combineerde het voorzitterschap van het CBG jarenlang met de functie van Hoofdinspecteur van de Volksgezondheid. Hij leverde een belangrijke bijdrage aan de onafhankelijke wetenschappelijke beoordeling van geneesmiddelen en gold ook als een van de grondleggers van het Europese beleid op dit gebied. Van 1982 tot 1988 was hij voorzitter van het eerste Europese Geneesmiddelencomité, de CPMP.

Oud-collega’s roemen hem om zijn gevoel voor diplomatie, grote inhoudelijke kennis en vriendelijke karakter, waardoor hij veel waardering oogstte onder mensen die met hem werkten. Ook na zijn afscheid bleef hij zeer geïnteresseerd in het werk van het CBG; op de jaarlijkse Collegedag was hij eregast.

Document acties

Reumapatiënt kan veilig medicatie afbouwen

PW10 - 04-03-2021
Reumapatiënten die minstens zes maanden nauwelijks tot geen klachten ervaren van hun ziekte, kunnen veilig hun medicatie afbouwen. Na stapsgewijze afbouw kan 15% van de patiënten helemaal zonder geneesmiddelen en 80% kan minderen. Daarbij maakt het niet uit welk geneesmiddel het eerst wordt afgebouwd.
Reumapatiënt kan veilig medicatie afbouwen

Voorwaarde is wel dat de stapsgewijze medicatieafbouw gebeurt onder toezicht van een reumatoloog, om bij opvlamming van de ziekte direct te kunnen ingrijpen. Volgens dr. Elise van Mulligen, die deze week op het onderzoek promoveerde aan het Erasmus MC, is dat bij 60% van de patiënten het geval.

Voor haar onderzoek vergeleek Van Mulligen twee stapsgewijze afbouwstrategieën. Bij de eerste methode werd als eerste het klassieke reumamiddel – meestal methotrexaat – afgebouwd en daarna de biological, veelal de TNF-alfaremmer etanercept of adalimumab. Bij de tweede strategie was dit andersom.

“Uit het onderzoek kwam naar voren dat het niet uitmaakt waarmee je begint”, zegt Van Mulligen. “Omdat we naast medicijnkosten ook kijken naar kosten door werkverlies, vonden we geen verschil in kosteneffectiviteit vanuit maatschappelijk oogpunt. De voorkeur van de patiënt kan daarom leidend zijn. Heeft de patiënt een hekel aan prikken, dan kan de biological er het eerst af, en mocht hij bijvoorbeeld misselijk worden van methotrexaat, dan kan dat het eerst worden weggelaten.”

In de studie zagen de onderzoekers de patiënten om de drie maanden. Bij het eerste consult halveerde de dosering en bij het tweede kregen de patiënten een kwart. Na zes maanden waren zij volledig gestopt.

Monitoring vond onder meer plaats met de disease activity score (DAS), die al een verslechtering weergaf voordat de patiënt daadwerkelijk een opvlamming kreeg. “Een lichte verandering in de DAS-score zou bij de reumatoloog daarom moeten leiden tot verhoogde alertheid.”

Met het afbouwen van de medicatie van de ruim 160.000 patiënten met reumatoïde artritis in Nederland kunnen miljoenen euro’s worden bespaard, denkt Van Mulligen.

 

Document acties

Ziekenhuisapotheek Erasmus MC biedt noodhulp op Curaçao

PW16 - 12-04-2021
Het Erasmus MC stuurt met spoed een ziekenhuisapotheker en twee apothekersassistenten naar het Curaçao Medical Center (CMC) om te helpen bij de zorgcrisis die is ontstaan door het snel oplopend aantal coronapatiënten. De stap volgt op een emotionele oproep van de ziekenhuisapothekers op Curaçao.
Ziekenhuisapotheek Erasmus MC biedt noodhulp op Curaçao

“Hoewel de werkdruk in het Erasmus MC ook extreem hoog is, voelen wij toch een morele plicht om ook daar te gaan helpen”, stelt Hugo van der Kuy, hoofd ziekenhuisapotheek van het Erasmus MC. De apotheek van het Rotterdamse ziekenhuis onderhoudt al jaren nauwe banden met de collega’s op Curaçao. “We hebben dagelijks contact”, zegt Van der Kuy. “Onlangs kreeg ik een zeer emotionele oproep van een van de ziekenhuisapothekers,  Zohreh Safipour. Ze zei dat de situatie totaal uit de hand liep en dat dringend hulp nodig was.”

Bleef het aantal coronabesmettingen aanvankelijk laag op het eiland, de afgelopen weken is de situatie dramatisch verslechterd. Dit komt door de zogeheten Britse variant, die besmettelijker is dan het oorspronkelijke virus. Ook heeft een deel van de bevolking zich tijdens de recente verkiezingscampagne niet of nauwelijks aan de coronaregels gehouden.

Om de toestroom van coronapatiënten te kunnen opvangen is naast het CMC ook het oude ziekenhuis weer in gebruik genomen. Van der Kuy: “Normaal gesproken zijn hier zo’n tien ic-bedden bezet, inmiddels beschikken ze over 44 ic-bedden en ze liggen allemaal vol.”

Laurent Favié, de ziekenhuisapotheker die naar Curaçao gaat, zal vooral op de ic worden ingezet. “Zijn belangrijkste taak wordt het ontzien van de verpleegkundigen op de intensive care”, aldus Van der Kuy. Favié, die ook in het Erasmus MC ic-apotheker is, blijft voor zes weken op het Caribische eiland.

Werkdruk

De twee apothekersassistenten gaan zich volgens Van der Kuy met echte ziekenhuiszorg bezighouden, zoals voor toediening gereed maken. “Ze moeten ervoor zorgen dat het dagelijks medicatieproces soepel verloopt. De assistenten op Curaçao zijn de huidige werkdruk en taken die ze nu op afdelingen moeten verrichten niet gewend.” 

Hoe lang de apothekersassistenten uit Nederland in de Caraïben blijven is nog onzeker. Van der Kuy: “Ze gaan in principe voor een maand, maar als blijkt dat de behoefte dan nog steeds groot is, zullen ze wat langer blijven.”

Saamhorigheidsgevoel

Ziekenhuisapotheker van het Erasmus MC Sarah Wilkes, net terug van een maand op Curaçao, omschrijft de situatie in het Curaçao Medical Center als heftig en intens. Tegelijkertijd zag ze een groot saamhorigheidsgevoel onder het personeel van de ziekenhuisapotheek. “Heel bewonderenswaardig. Zonder te klagen en met veel enthousiasme en positiviteit zet iedereen zijn schouders eronder.”

In korte tijd werden extra afdelingen ingericht, voorraden van essentiële geneesmiddelen aangelegd en bereidingen uitgevoerd. Omdat het eiland lange tijd met weinig besmettingen te maken had was er voldoende tijd om een en ander voor te bereiden. “De bereidingsprotocollen en lijsten van geneesmiddelen die besteld moesten worden lagen allemaal klaar”, zegt Wilkes.

Zelf nam zij dagdiensten en weekenddiensten over van collega’s in de apotheek, die zich vooral met coronazorg bezighielden, zodat ook de reguliere werkzaamheden konden doorgaan. “De hulp uit Nederland wordt zeer gewaardeerd. Het haalt de druk enigszins van de ketel.” Naast de ziekenhuisapothekers en apothekersassistenten van het Erasmus MC krijgt het CMC hulp van artsen uit onder meer Colombia en de Verenigde Staten en verpleegkundigen uit Nederland en de VS.

 

 

 

 

 

Document acties

Risico op verhoogde intra-oculaire druk door Eylea voorgevulde spuit

15-04-2021
Over het gebruik van de Eylea voorgevulde spuit komen meldingen binnen van verhoogde intra-oculaire druk. De meest waarschijnlijke oorzaak zijn verkeerde handelingen bij het voorbereiden en injecteren, meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG).
Risico op verhoogde intra-oculaire druk door Eylea voorgevulde spuit

De verhoogde druk van de vloeistof in het oog door het gebruik van de Eylea 40 mg/ml (aflibercept-oplossing voor intravitreale injectie) komt ongeveer zeven keer vaker voor dan bij toediening met een Luer-lock-spuit gevuld met Eylea-oplossing voor injectie uit een injectieflacon. Het CBG adviseert daarom de injecties uitsluitend te laten uitvoeren  door zorgverleners die getraind zijn in het gebruik van Eylea voorgevulde spuit. 

Eylea voorgevulde spuit wordt gebruikt voor de behandeling van de volgende oogaandoeningen: neovasculaire (natte) leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) en verschillende vormen van visusverslechtering. Een intravitreale injectie is een injectie met een geneesmiddel in het glasachtig lichaam van het oog. Bayer heeft over dit onderwerp een Direct Healthcare Professional Communicatie (DHPC) verstuurd aan ziekenhuisapothekers, oogartsen en physician assistants.

 

Document acties

VKA’s: sterk verhoogd risico op artrose

PW16 - 19-04-2021
Vitamine-K-antagonisten (VKA’s), ingezet voor bloedverdunning, veroorzaken een sterk verhoogd risico op artrose. Bij mensen met een variatie in het MPG-gen, verantwoordelijk voor de aanmaak van eiwitten die gewrichten soepel houden, kan dit oplopen tot een viermaal zo grote kans op artrose. Zo’n 30% van de bevolking heeft deze genvariant.
VKA’s: sterk verhoogd  risico op artrose

 

Dat komt naar voren uit een studie van dr. Cindy Boer en dr. Joyce van Meurs, verbonden aan het Erasmus MC, die is gepubliceerd in Annals of the Rheumatic Disseases. Zij pleiten ervoor om VKA’s niet langer voor te schrijven aan patiënten die toch al een hoger risico hebben op artrose, bijvoorbeeld vanwege hun leeftijd of overgewicht.

Het duo maakte in eerste instantie gebruik van gegevens van de ERGO-studie, het bevolkingsonderzoek in Rotterdam-Ommoord, waaruit bleek dat mensen die VKA’s innemen een bijna 2,5 keer hoger risico hebben op artrose. In samenwerking met Amerikaanse collega’s vergeleken zij vervolgens VKA’s met andersoortige bloedverdunners. Daaruit kwam naar voren dat VKA-gebruikers met artrose veel vaker een knie- of heupprothese hebben. De artrose was bij hen dus vaker en sneller tot het ernstigste stadium gekomen.

 

 

Document acties

Helft patiënten ervaart bijwerking van biological

PW17 - 19-04-2021
Ruim de helft (53%) van de patiënten die een biologisch geneesmiddel gebruiken voor een chronische ontsteking van de darm, gewrichten of huid ervaren tenminste één bijwerkingen. Dat blijkt uit onderzoek van Bijwerkingencentrum Lareb.
Helft patiënten ervaart bijwerking van biological

Patiënten hebben het vaakst reacties op de injectieplaats gemeld, gevolgd door infectie en huidreactie, concludeert Lareb op basis van de definitieve resultaten van de Monitor biologische medicijnen 2017-2020. Infecties werden als meest belastend ervaren door patiënten.

Voor de monitor hebben tussen 2017 en 2020 in totaal 1382 patiënten uit negen ziekenhuizen vragenlijsten ingevuld. Patiënten met immuungemedieerde inflammatoire aandoeningen - zoals reumatoïde artritis, de ziekte van Crohn en psoriasis - kregen iedere twee maanden een online vragenlijst, waarin werd gevraagd naar het biologisch geneesmiddel dat zij gebruikten en of er bijwerkingen optraden.

Het gaat om onder meer de volgende geneesmiddelen: adalimumab (36%), etanercept (31%), infliximab (12%), ustekinumab (5%) en tocilizumab (4%).

Document acties

SWAB: monoklonale antistoffen bij COVID-19 alleen via onderzoek

PW17 - 21-04-2021
Monoklonale antistoffen kunnen voorlopig alleen in onderzoeksverband worden toegepast als behandeling of profylaxe voor COVID-19-patiënten. Dat is het advies van de Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB), meldt de Federatie Medisch Specialisten (FMS).
SWAB: monoklonale antistoffen bij COVID-19 alleen via onderzoek

De effectiviteit van monoklonale antistoffen is nog niet voldoende wetenschappelijk aangetoond, concludeert de SWAB, die zich sinds het begin van de pandemie over medicamenteuze behandelopties voor COVID-19-patiënten buigt.

Een ander bezwaar is dat therapie (tot nu toe) alleen intraveneus moet worden gegeven in het ziekenhuis, terwijl het juist zou worden ingezet bij patiënten die nog niet naar het ziekenhuis hoeven. Gezien de grote belasting op de ziekenhuiszorg is dat niet wenselijk, schrijft de SWAB in de aanpassing van de leidraad Medicamenteuze behandelopties bij patiënten met COVID-19.

Monoklonale antistoffen zijn op dit moment nog niet beschikbaar en in Europa nog niet officieel geregistreerd als geneesmiddel. 

De SWAB heeft de leidraad ontwikkeld in samenwerking met het Centrum Infectieziektenbestrijding (CIB), het expertiseteam Behandeling van de FMS, en de wetenschappelijke verenigingen van de ziekenhuisapothekers (NVZA), medisch microbiologen (NVMM), internisten (NIV/NVVI), intensivisten (NVIC), kinderartsen (NVK) en longartsen (NVALT).

 

Document acties

EMA: waarschijnlijk verband bloedstolling en Janssen-vaccin

PW17 - 22-04-2021
Tussen het coronavaccin van Janssen en de zeer zeldzame combinatie van stolselvorming met een verlaagd aantal bloedplaatjes bestaat waarschijnlijk een verband. Dat concludeert het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA).
EMA: waarschijnlijk verband bloedstolling en Janssen-vaccin

Volgens de geneesmiddelenbewakingscommissie PRAC van het EMA wegen de voordelen van het vaccin nog steeds op tegen de risico’s. De commissie adviseert wel de bijsluiter en productinformatie aan te passen met een waarschuwing én bijwerking.

De PRAC stelde vast dat de stolselvorming voornamelijk optrad op ongebruikelijke plekken, zoals bloedproppen in de hersenen en buik in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes en bloedingen. Een mogelijke verklaring voor dit specifieke ziektebeeld is een reactie van het afweersysteem, wat ook wel gezien wordt bij patiënten die behandeld worden met heparine. Specifieke risicofactoren zijn nog niet vastgesteld, deze worden verder onderzocht.

Acht gevallen

In de Verenigde Staten zijn tot nu tot acht gevallen gemeld van ernstige, zeldzame verschijnselen van stolselvorming én een verlaagd aantal bloedplaatjes (trombocytopenie) na toediening van het Janssen-vaccin. Bij het merendeel van de meldingen betrof het vrouwen jonger dan 60 jaar die tot 21 dagen na vaccinatie symptomen ontwikkelden van cerebrale veneuze sinustrombose – een ernstige, zeldzame vorm van trombose waarbij er een bloedprop zit in de afvoerende bloedvaten van de hersenen – in combinatie met een verlaagd aantal bloedplaatjes. Eén persoon is overleden. In totaal zijn er in de Verenigde Staten tot 13 april ruim 7 miljoen mensen gevaccineerd met het Janssen-vaccin.

 

Document acties

Bijna 400 meldingen trombose en embolieën na vaccinatie

PW19en20 - 03-05-2021
Na bijna 4 miljoen coronavaccins zijn tot half april 399 gevallen gemeld van trombose of embolieën. Bij de meeste vaccins is het aantal meldingen van trombose niet hoger dan het verwachte aantal dat optreedt zonder vaccinatie. Dat meldt Bijwerkingencentrum Lareb, dat nog geen conclusies kan trekken over een relatie met de vaccins.
Bijna 400 meldingen trombose en embolieën na vaccinatie

In de groep die is gevaccineerd met AstraZeneca (Vaxzevria) is het aantal meldingen van diep veneuze trombose en longembolie wel iets hoger dan verwacht. Maar het is niet bekend of  alles is gemeld, stelt Lareb. Het gaat om 224 meldingen van trombose of embolieën na vaccinatie met Pfizer/BioNTech (Comirnaty), 150 na AstraZeneca en 21 na het Moderna-vaccin. Bij vier meldingen is niet duidelijk om welk vaccin het ging. In de meldingen werd onder andere 82 keer longembolie genoemd, 62 keer diep veneuze trombose en in 127 gevallen ging het om een herseninfarct. Tot 14 april waren er ongeveer 2,5 miljoen vaccins Pfizer/BioNTech toegediend, 1 miljoen AstraZeneca en 300.000 Moderna.

Meer aandacht

Bij negen meldingen in dit overzicht gaat het om de combinatie van een laag aantal bloedplaatjes en trombose na het vaccin van AstraZeneca. Dit is de zeldzame bijwerking: Vaccine-induced Immune Thrombotic Thrombocytopenia (VITT). In de andere meldingen van trombose en embolieën werd geen laag aantal bloedplaatjes genoemd, dit zijn ‘gewone’ veel voorkomende vormen van trombose. Bij deze meldingen blijken geen duidelijke patronen te zien die wijzen op bijwerkingen. Trombose en longembolie komen jaarlijks voor bij ongeveer 1 op de 1000 mensen. Door aandacht voor de ernstige bijwerking bij het AstraZeneca-vaccin, is er hoge alertheid op trombose en embolieën. Volgens Lareb heeft dit mogelijk de motivatie om het vermoeden van bijwerkingen te melden verhoogd.

Meer onderzoek

Het aantal meldingen van diep veneuze trombose, longembolie en herseninfarct, dat optrad binnen twee weken na vaccinatie, is in de meeste gevallen niet hoger dan anders bij een vergelijkbaar aantal mensen verwacht kan worden. In de groep die AstraZeneca heeft gekregen, is het aantal meldingen van diep veneuze trombose en longembolie wel hoger dan de schatting van het aantal mensen dat hier normaal gesproken mee te maken krijgt. Bij de gemaakte vergelijkingen heeft Lareb gebruikt gemaakt van schattingen voor het normaal te verwachten aantal. Of alle gevallen van longembolie en trombose na een vaccinatie zijn gemeld, is niet bekend. Het aantal kan dus hoger liggen. Op basis van de meldingen is het nog niet mogelijk conclusies te trekken over een relatie met vaccinaties, concludeert Lareb, dat adviseert meer onderzoek te doen.

Document acties

Opwijrda-prijs 2020 voor artikel over longcarcinoom

PW21 - 18-05-2021
De Opwijrda-prijs 2020 is toegekend aan Kelly Niggebrugge-Mentink. Haar artikel over niet-kleincellig longcarcinoom geldt als het beste artikel dat vorig jaar is verschenen in het Nederlands Platform voor Farmaceutisch Onderzoek (NPFO). De Peter de Smet-prijs 2019/2020 voor de beste casus gaat naar Laure Vorstenbosch.
Opwijrda-prijs 2020 voor artikel over longcarcinoom

Niggebrugge-Mentink (zie foto), die de Opwijrda-prijs krijgt voor het artikel ‘Een kort hydratieschema leidt tot minder nefrotoxiciteit door cisplatine bij niet-kleincellig longcarcinoom (HYCIS-XL)’ is ziekenhuisapotheker apotheekbereidingen bij de Stichting Apotheek der Haarlemse Ziekenhuizen (SAHZ) in Haarlem. Zij studeerde af aan de Universiteit van Utrecht als apotheker en specialiseerde zich begin 2020 tot ziekenhuisapotheker in het Albert Schweitzer ziekenhuis en Amphia met de differentiatie oncologie.

De casuïstische mededeling ‘Verhoogd risico op een methotrexaatintoxicatie op oudere leeftijd’ van Vorstenbosch werd door een vakjury beoordeeld als de beste casus die het afgelopen jaar is gepubliceerd in het NPFO. Vorstenbosch is basisarts (ANIOS kinder-intensive care/intensive care) in het Elizabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). De prijswinnaars zijn vandaag officieel bekendgemaakt op het digitale PRISMA-symposium.

PRISMA-prijzen

Ook de winnaars van de  PRISMA-publicatieprijs 2020 en PRISMA-proefschriftprijs 2020, respectievelijk Bram Mertens en Rianne Weersink, zijn in het zonnetje gezet. Mertens werd bekroond voor zijn artikel 'Effect of multidose drug dispensing on the time in therapeutic range in patients using vitamin K antagonists: A randomized controlled trial' en Weersink voor haar onderzoek 'Medication Safety in patients with cirrhosis'.

De jury noemt Weersinks onderzoek “heel vernieuwend, waarvan de resultaten al veelvuldig in de praktijk worden toegepast”. Het artikel van Mertens, de beste wetenschappelijke internationaal peer-reviewed publicatie over farmaceutische praktijkonderzoek 2020, wordt geprezen “omdat het breed implementeren van de inzichten uit dit onderzoek voor veel patiënten de uitkomsten van behandeling substantieel kan verbeteren.”

Het PRISMA-bestuur ontving negen proefschriften (waarvan een uit België) en 29 internationale publicaties. Onder voorzitterschap van Katja Taxis hebben Jacqueline Hugtenburg, Matthijs Becker, Fatma Karapinar, Mette Heringa en Martina Teichert alle inzendingen beoordeeld. Hierbij keken zij naar de kwaliteit in methodologie van onderzoeksopzet en uitvoering, de validiteit van de getrokken conclusies, in hoeverre het onderzoek nieuwe kennis toevoegt en bijdraagt aan de maatschappelijke discussie en in hoeverre de resultaten van het onderzoek nuttig en toepasbaar zijn voor de farmaceutische praktijk.

Oprichter PW

De Opwijrda-prijs is vernoemd naar apotheker R.J. Opwijrda uit Nijmegen, die in 1864 het Pharmaceutisch Weekblad oprichtte en ruim 25 jaar hoofdredacteur was. Peter de Smet was vanaf 1979 wetenschappelijk medewerker en hoofd van het KNMP Geneesmiddelen Informatie Centrum, en daarna hoofd onderzoek Farmaceutische Patiëntenzorg. Van 2001 tot 2018 was hij ook bijzonder hoogleraar Kwaliteit Farmaceutische Patiëntenzorg aan de Radboud Universiteit.

(Een%2Bkort%2Bhydratieschema%2Bleidt%2Btot%2Bminder%2Bnefrotoxiciteit%2Bdoor%2Bcisplatine%2Bbij%2Bniet-kleincellig%2Blongcarcinoom%2B%2528HYCIS-XL%2529%29%2C)

 (Verhoogd%2Brisico%2Bop%2Been%2Bmethotrexaatintoxicatie%2Bop%2Boudere%2Bleeftijd%25E2%2580%2599%2B%29+)

Document acties

Psychologische interventies goed alternatief voor antidepressiva

PW22 - 21-05-2021
Bepaalde psychologische interventies zoals Preventieve Cognitieve Therapie (PCT) en Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) zijn een goed alternatief voor antidepressiva. Dit blijkt uit onderzoek van Claudi Bockting en Josefien Breedvelt van het Amsterdam UMC.
Psychologische interventies goed alternatief voor antidepressiva

Behandelaars hebben nu twee mogelijkheden om te voorkomen dat patiënten een terugval krijgen na herstel van een depressie: antidepressiva blijven slikken of een psychologische interventie. De meest onderzochte interventies PCT en MBCT bestaan uit acht sessies in acht weken. PCT richt zich op het onderzoeken van denkpatronen, het activeren van een positief gevoel en het maken van een preventieplan. Bij MBCT wordt een bepaalde vorm van meditatie geoefend. Beide interventies reduceren het risico op terugval aanzienlijk, blijkt onder meer uit de resultaten van de meta-analyse van Bockting en Breedvelt, gepubliceerd in JAMA Psychiatry.

Dat er alternatieven zijn voor antidepressiva voor mensen met terugkerende depressies en restklachten is volgens Bockting van groot belang “voor de (inter)nationale richtlijnen voor de behandeling van mensen die langdurig antidepressiva slikken, maar een sterke wens hebben om af te bouwen”.

De huidige behandelrichtlijnen geven aan dat patiënten met een hoog risico op terugval langdurig antidepressiva moeten blijven slikken. Deze mensen hebben meestal al vaker een terugval gehad of hebben al vanaf jonge leeftijd last van een depressie. Niet eerder is onderzocht of patiënten ongeacht deze risicofactoren toch medicatie kunnen afbouwen.

Meer dan een miljoen mensen in Nederland slikken antidepressiva, velen om na herstel van een depressie een terugval te voorkomen.

Document acties

Reizigers Azië en Afrika importeren vaak multiresistente darmbacteriën

PW24 - 07-06-2021
Reizigers die terugkeren uit bestemmingen in Afrika en Azië nemen vaak multiresistente darmbacteriën mee terug naar huis. Sommige bacteriën zijn zelfs resistent tegen laatste-redmiddel-antibiotica. Dit blijkt uit onderzoek door microbiologen van onder meer de Universiteit Maastricht.
Reizigers Azië en Afrika importeren vaak multiresistente darmbacteriën

Vooral reizigers die Zuidoost-Azië hebben bezocht importeren multiresistente bacteriën, waaronder soorten die resistentie hebben opgebouwd tegen vrijwel elk type antibiotica. De resultaten zijn vandaag gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Genome Medicine.

Een team van wetenschappers van de Universiteit Maastricht en Washington University onderzocht het spijsverteringsstelsel van 190 Nederlandse reizigers op de aanwezigheid van antibioticaresistente (AMR) genen. Ze namen poepmonsters van reizigers voor en na hun reis.

De onderzoekers zagen niet alleen een toename aan hoeveelheid en diversiteit van AMR-genen in deze monsters, maar ook risicovolle genen die zelfs resistent zijn tegen laatste-redmiddel-antibiotica. Zes van de tien geïdentificeerde risicovolle AMR-genen werden alleen na de reis in de darmen aangetroffen. Zoals het MCR-1-gen dat resistentie verleent tegen colistine, een laatste redmiddel voor infecties als longontsteking en meningitis. De onderzoekers vonden het MCR-1-gen voornamelijk in het darmmicrobioom van mensen die uit Zuidoost-Azië terugkeerden.

Blaasontsteking

“In Nederland is het risico op een infectie met multiresistente bacteriën relatief klein”, zegt onderzoeksleider John Penders, verbonden aan de afdeling Medische Microbiologie van de Universiteit Maastricht. “Het is echter belangrijk om rekening te houden met resistentie wanneer iemand toevallig een infectie, zoals een blaasontsteking, ontwikkelt kort na terugkomst van een verre reis. Zeker wanneer het een risicogebied betrof.”

Het onderzoek naar AMR-genen in het darmmicrobioom van Nederlandse reizigers is onderdeel van de grootschalige COMBAT-studie, een samenwerking tussen de Universiteit Maastricht en Ease Travel Clinic & Health Support, het Erasmus MC en Travel Clinic Erasmus MC en het Amsterdam UMC en Tropencentrum Amsterdam UMC.

 

Document acties

Financiën ziekenhuizen gezond ondanks coronacrisis

07-06-2021
Ziekenhuizen in Nederland hebben in 2020 weinig of geen financiële problemen ondervonden door de coronacrisis. 37 ziekenhuizen - 61% van de totale omzet van de sector - boekten een positief resultaat van € 261 miljoen bij een omzet van € 18,6 miljard. Dit rendement is vergelijkbaar met 2019. Dit blijkt uit een eerste analyse van de jaarverslagen van ziekenhuizen over het afgelopen boekjaar.
Financiën ziekenhuizen gezond ondanks coronacrisis

Dat de ziekenhuizen niet in de rode cijfers terechtkwamen, zoals vorig jaar nog werd gevreesd, is onder meer te danken aan de compensatie voor de coronazorg die zij ontvingen en een subsidie voor de zorgbonus, die zijn opgeteld bij de omzet.
Intrakoop, de inkoopcoöperatie van de zorg, en Verstegen accountants en adviseurs onderzochten de cijfers van vijf academische, dertig algemene en twee categorale ziekenhuizen. Hieruit blijkt dat in 2020 sprake was van een daling in klinische opnamen van 14,5%  en een daling van 22,1% in eerste poliklinische bezoeken.
Ook het aantal bedden daalde, met 4,1% naar een totaal van 20.991 bedden. Ondanks minder productie nam de omzet van de ziekenhuizen juist toe, met 5,5% tot € 18,6 miljard. De winst bleef gelijk. De universitaire medische centra deden het volgens de onderzoekers iets minder goed dan de algemene ziekenhuizen; één ziekenhuis rapporteerde rode cijfers.


Hoger ziekteverzuim
Zoals verwacht nam het ziekteverzuim toe: van 5,3% (2019) naar 5,6% in 2020. Dit is de sterkste toename van het verzuim in negen jaar. De totale personeelskosten stegen vorig jaar met 7,4%. De patiënt- en bewonersgebonden kosten namen toe met 3,9% (behandelingen, medicijnen en verzorging) De hoge uitgaven voor de relatief dure en intensieve zorg voor COVID-patiënten werden deels gecompenseerd doordat kosten daalden omdat minder patiënten werden behandeld.

Document acties

Van Ark keurt misbruik wetgeving weesgeneesmiddelen af

PW24 - 09-06-2021
Het is onwenselijk dat farmaceuten bestaande behandelingen tegen veel hogere prijzen zonder onderbouwing opnieuw op de markt introduceren als weesgeneesmiddel, vindt minister van Medische Zorg Tamara van Ark. “Ik keur dit af”, schrijft de minister in antwoord op Kamervragen.
Van Ark keurt misbruik wetgeving weesgeneesmiddelen af

De minister wil dat de Europese weesgeneesmiddelenwetgeving wordt aangescherpt om dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen. Op dit moment wordt deze wetgeving herzien. Van Ark heeft er begrip voor dat fabrikanten bij de status van weesgeneesmiddel gedurende een bepaalde periode marktexclusiviteit krijgen, omdat de kosten voor een medicijn voor een kleine groep patiënten terugverdiend moeten worden. “Maar deze regels zijn niet bedoeld om lange tijd excessief hoge prijzen in rekening te kunnen brengen voor geneesmiddelen die al jaren bekend zijn.”
Zorginstituut Nederland (ZIN) verkent op dit moment of het haalbaar is om in een vroeg stadium dit soort ontwikkelingen te signaleren. Samen met onderzoekers van het Amsterdam UMC ontwikkelde  het ZIN een rekenmodel om reële prijzen te kunnen berekenen voor oude medicijnen die opnieuw op de markt komen als weesgeneesmiddel.
Van Ark noemt het rekenmodel nuttig om in de discussie met fabrikanten te kunnen bepalen of de gevraagde prijs voor een geneesmiddel in verhouding staat tot de gemaakte kosten en genomen risico’s. “Omdat het ontwikkeltraject niet uitgebreid is en de kosten relatief eenvoudig te schatten zijn, is het mogelijk een dergelijk model te hanteren”, schrijft de minister.
Dit prijsmodel is volgens haar overigens niet bedoeld als vervanging van de prijsbepaling op basis van de meerwaarde van een geneesmiddel voor patiënt en maatschappij. Deze ‘value based’-benadering zal het ZIN  blijven toepassen. “De ‘cost based’-benadering wordt door het Zorginstituut gezien als bruikbaar voor een beperkt deel van de geneesmiddelen”, aldus Van Ark.

Document acties

Zorginstituut adviseert positief over vergoeding hiv-combinatie

10-06-2021
De langwerkende combinatiebehandeling met rilpivirine (Rekamby) en cabotegravir (Vocabria) bij een hiv-1-infectie kan worden opgenomen in het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Dit adviseert Zorginstituut Nederland aan de minister voor Medische Zorg.
Zorginstituut adviseert positief over vergoeding hiv-combinatie

Het Zorginstituut adviseert om rilpivirine en cabotegravir op te nemen in het GVS op bijlage 1B van de Regeling Zorgverzekering.

De combinatie cabotegravir met rilpivirine is de eerste langwerkende intramusculaire hiv-1-behandelcombinatie. Deze is geïndiceerd voor de behandeling van een hiv-1-infectie bij volwassenen die virologische suppressie (hiv-1-RNA <50 kopieën/ml) vertonen op een stabiel antiretroviraal behandelschema. De combinatie dient één keer per twee maanden intramusculair toegediend te worden.

Volgens het Zorginstituut heeft de toenmalige minister van VWS op 30 maart 2000 al aangegeven dat alle antiretrovirale middelen voor de behandeling van een hiv-infectie in principe in aanmerking komen voor opname op bijlage 1B van de Regeling Zorgverzekering. Voor deze producten is geen farmaco-economische evaluatie vereist.

 

Document acties

Blokhuis: vitamine K-injectie voor alle pasgeborenen

10-06-2021
Alle pasgeborenen krijgen vanaf medio 2022 vlak na de geboorte een eenmalige intramusculaire vitamine K-injectie van één milligram. Ouders die tegen een injectie zijn kunnen kiezen voor orale toediening. Dat heeft staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS besloten.
Blokhuis: vitamine K-injectie voor alle pasgeborenen

Blokhuis neemt hiermee het advies over van de Gezondheidsraad. De raad verwacht dat door het nieuwe toedieningsbeleid twee tot vijf gevallen van late vitamine K-bloedingen per jaar voorkomen kunnen worden ten opzichte van het huidige toedieningsbeleid.

De Gezondheidsraad constateerde enkele jaren geleden dat het huidige beleid niet het beoogde effect heeft. Alle zuigelingen krijgen na de geboorte oraal vitamine K toegediend. Een tekort aan deze vitamine kan namelijk leiden tot ernstige bloedingen, bijvoorbeeld in de hersenen. Borstgevoede zuigelingen met een verstoorde vetopname nemen vitamine K echter minder goed op. Om bloedingen te voorkomen adviseert de Gezondheidsraad daarom over te gaan op een andere toedieningsvorm: een eenmalige injectie.

“Voor de praktijk is het van belang dat voor de intramusculaire toediening en het oraal alternatief moet worden overgestapt naar een vitamine K-preparaat dat hiervoor geschikt en voldoende beschikbaar is”, schrijft Blokhuis in een brief aan de Tweede Kamer. Volgens de Gezondheidsraad is er in Nederland één middel beschikbaar dat aan de eisen voldoet: Konakion MM voor kinderen.

Het RIVM is gevraagd na de zomervakantie te beginnen met voorbereidingen en een en ander af te stemmen met betrokken (beroeps)organisaties. Naar verwachting zal de eerste injectie medio 2022 plaatsvinden. Voor (toekomstige) ouders wordt landelijk voorlichtingsmateriaal ontwikkeld.

 

Document acties

SWAB: vaste dosering tocilizumab bij COVID-19

10-06-2021
De Stichting Werkgroep Antibioticabeleid (SWAB) beveelt aan tocilizumab in een vaste dosering van 600 mg toe te dienen aan COVID-19-patiënten en niet langer op basis van lichaamsgewicht 8 mg/kg. De SWAB heeft vanwege nieuwe wetenschappelijke inzichten de leidraad Medicamenteuze behandeling COVID-19 geactualiseerd.
SWAB: vaste dosering tocilizumab bij COVID-19

Behandeling met monoklonale antistoffen is op individuele basis te overwegen bij patiënten die aan de volgende kenmerken voldoen: ambulant zijn (zonder actuele opname-indicatie), geen aantoonbare sero-immuniteit hebben (zonder meetbare antistofrespons op vaccinatie of ziekte) en een hoog risico hebben op een ernstig beloop van COVID-19 kort na het ontstaan van symptomen.
Vanwege ontbrekende effectiviteitsdata uit gecontroleerde onderzoeken wordt niet positief geadviseerd over behandeling met monoklonale antistoffen van opgenomen patiënten met een (persisterende) SARS-CoV-2-infectie met blijvende positieve PCR-testen ten gevolge van een onderliggende ernstige immuunstoornis.
De gepubliceerde data over mogelijk voordeel van budesonide-inhalatie bij ambulante patiënten zijn volgens de SWAB te beperkt qua patiëntaantallen (inclusief subgroepen) en effect om dit nu als behandeladvies te kunnen opnemen. Inhalatiecorticosteroïden hoeven niet gestaakt te worden na start van symptomen van COVID-19 bij patiënten die een onderhoudsbehandeling hebben vanwege onderliggend longlijden, omdat geen sprake lijkt van een negatieve invloed op het beloop van de ziekte.

Document acties

Zorgverleners vinden risicoafweging EMA bij ulipristal niet juist

PW24 - 14-06-2021
Ulipristal alleen bij uitzondering inzetten bij vrouwen met een vleesboom is geen goed advies van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA), vindt een aantal Nederlandse zorgprofessionals. Het EMA legt volgens hen te veel nadruk op de bijwerking leverschade en heeft onvoldoende oog voor de risico’s van chirurgisch ingrijpen.
Zorgverleners vinden risicoafweging EMA bij ulipristal niet juist

“Specialisten worden met dit advies de verkeerde kant opgeduwd”, zegt Pierre Bet, ziekenhuisapotheker van het Amsterdam UMC, die samen met twee gynaecologen van hetzelfde ziekenhuis en een leverspecialist van het Radboudumc bezwaar maakt tegen het EMA-advies. “Als je naar de hele klinische praktijk kijkt en een afweging moet maken, moet je niet alleen denken vanuit het geneesmiddel, zoals het EMA doet. Dat is een strategie die de gezondheidszorg niet bevordert. Want aan chirurgie, waarop het EMA de nadruk legt, zijn meer risico’s verbonden, zoals ernstige complicaties en sterfte.”

Helemaal verbieden

De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) van het EMA onderzocht vorig jaar gevallen van ernstige leverschade na gebruik van ulipristal 5 mg (Esmya), dat in die periode van de markt werd gehaald. Conclusie was dat het onmogelijk was specifieke patiënten aan te wijzen die het meeste risico liepen, of maatregelen voor te stellen die de risico’s zouden verkleinen.

De PRAC adviseerde daarom het geneesmiddel maar helemaal te verbieden in de EU. EMA’s Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP) onderkende de gevaren voor de lever, maar vond een totaalverbod te ver gaan. Het eindadvies luidde daarom dat ulipristal op de markt blijft voor de behandeling van vrouwen die geen operatie kunnen ondergaan of bij wie chirurgie niet heeft gewerkt. In mei was het middel weer beschikbaar.  

Psychologische problemen

Bet vindt het onbegrijpelijk dat het EMA zo gefocust is op leverschade bij ulipristal terwijl andere geneesmiddelen met een veel groter risico zonder enige restrictie voorgeschreven mogen worden. “Het gebruik van het middel is ook veel prettiger voor patiënten met ernstige symptomen. Verwijder je de hele baarmoeder, dan is het mortaliteitsrisico veel groter. Bovendien kan dit flinke psychologische problemen opleveren”, aldus Bet.

In een studie onderzocht hij samen met zijn collega’s het gebruik van ulipristal en publiceerde de uitkomsten in het Britisch Journal of Clinical Pharmacology. “Als je dit middel langdurig inzet kun je patiënten behandelen tot de overgang, wanneer de klachten verdwijnen en je de therapie kunt afbouwen.” Uit de studie blijkt verder dat de kans op een ernstige leveraandoening 1,5 op 100.000 patiënten is en de kans op fatale leverschade 0,1 op 100.000 patiënten.  

Hormoonproductie

Volgens Bet zijn er nog wel andere geneesmiddelen om myomen mee te behandelen, zoals gonadoreline-agonisten (GnRHA’s) die de hele geslachtshormoonproductie platleggen, maar zijn de directe en lange termijnbijwerkingen (cardiovasculair) dan nog veel ernstiger.

Referentie: Risk-efficacy balance of ulipristal acetate compared to surgical alternatives. Middelkoop MA, Bet PM, Drenth JPH, Huirne JAF, Hehenkamp WJK. Br J Clin Pharmacol. 2020 Dec 19. doi: 10.1111/bcp.14708. Online ahead of print. PMID: 33341097

 

Document acties

´Leids onderzoek veelbelovend voor farmacogenetica´

PW30en31 - 22-07-2021
Wetenschappers van het LUMC zijn er met behulp van machine learning in geslaagd de enzymactiviteit van CYP2D6 nauwkeuriger te voorspellen. Met deze continue schaal kan een aanzienlijk groter deel van de variabiliteit in enzymactiviteit worden verklaard (79%) dan met de gangbare methode (54%).
´Leids onderzoek veelbelovend voor farmacogenetica´

Voor geneesmiddelen die door CYP2D6 gemetaboliseerd worden kan hierdoor veel nauwkeuriger worden voorspeld welke dosering een patiënt nodig heeft voor een optimale behandeling. Veelbelovend voor de toekomst van farmacogenetica, noemt apotheker en onderzoeker Maaike van der Lee deze uitkomst.  

“De toepassing van een continue schaal in farmacogenetica is vrij nieuw”, zegt Van der Lee, werkzaam bij de afdeling Klinische Farmacie en Toxicologie van het LUMC. “Voor zover wij weten is dit slechts één keer eerder uitgevoerd met behulp van in vitro data. Onze huidige studie is de eerste studie die klinische data gebruikt om een dusdanig model te ontwikkelen en te valideren.”

Een van de belangrijkste genen in farmacogenetica is het CYP2D6-gen welke codeert voor het CYP2D6-enzym. CYP2D6 is betrokken bij het metabolisme van 20-30% van de veel voorgeschreven medicatie.  

Door sequencing van het CYP2D6-gen konden in deze studie naast de meest voorkomende varianten ook zeldzame varianten worden meegenomen bij het voorspellen van de CYP2D-fenotypes.  Hierdoor kan aanzienlijk meer variabiliteit in enzymactiviteit worden verklaard.

Tamoxifen-gebruikers

In deze studie, waar naast het LUMC ook het Catharina ziekenhuis in Eindhoven, het UZ Leuven en het Karolinska institutet in Stockholm bij betrokken waren, is gekeken naar een cohort van 561 individuen die tamoxifen (een CYP2D6-substraat) gebruikt hebben. De omzetting van tamoxifen is gebruikt als maat voor CYP2D6-enzymactiviteit (specifiek de omzetting van desmethyltamoxifen in endoxifen).

In het cohort van 561 individuen kon het conventionele categoriale model 54% van de CYP2D6-activiteit verklaren, het neurale netwerk 79%. “Dit is een aanzienlijke verbetering van de verklaarde variabiliteit”, aldus Van der Lee.

(Maaike van der Lee’s artikel Toward predicting CYP2D6-mediated variable drug response from CYP2D6 gene sequencing data is te vinden op:https://stm.sciencemag.org/content/13/603/eabf3637 )

Document acties

Ondansetron ook in eerste lijn effectief bij jonge kinderen met buikgriep

27-07-2021
Jonge, brakende kinderen met buikgriep in de eerste lijn ondansetron geven blijkt effectief om het overgeven te verminderen en daarmee de kans op uitdroging te verkleinen. Dit blijkt uit onderzoek van huisartsen in Noord-Nederland in samenwerking met het UMCG.
Ondansetron ook in eerste lijn effectief bij jonge kinderen met buikgriep

Ondansetron is in de tweede lijn al veilig effectief gebleken bij kinderen met acute gastro-enteritis. Het overgeven wordt minder, de orale rehydratie therapie (ORT) verbetert en het aantal ziekenhuisopnames vermindert. De praktische waarde in de eerste lijn was echter nooit onderzocht.

Acute gastro-enteritis komt veel voor bij jonge kinderen en kan gepaard gaan met uitdroging. Zo’n 5% van de huisartsenconsulten bij jonge kinderen gaat over deze klachten. Van deze kinderen wordt 8% doorverwezen naar de tweede lijn, en van hen worden er jaarlijks 8000 opgenomen in het ziekenhuis. ORT kan het aantal ziekenhuisopnames in principe verminderen, maar is door het braken vaak niet effectief.

Het Groningse onderzoek laat zien dat na inname van ondansetron het braken minder werd, maar toch kon niet worden aangetoond dat de ORT daadwerkelijk verbeterde of dat er minder doorverwijzingen naar de tweede lijn waren. Wel werd duidelijk dat kinderen die met ondansetron behandeld waren, minder vaak voor dezelfde klachten opnieuw naar de huisarts kwamen.

Werkingsmechanisme

Ondansetron is een Selectieve 5HT3(serotonine)-receptorantagonist. Het exacte werkingsmechanisme is niet bekend. Wel zijn er suggesties dat door blokkade van de 5HT3-receptoren in het maagdarmkanaal en het perifere en centrale zenuwstelsel de braakreflex vermindert. Ondansetron is beschikbaar als injectievloeistof, tablet, zetpil (Zofran), stroop (Zofran) en smelttablet (Zofran Zydis).

 

Document acties

Ton de Boer herbenoemd als voorzitter CBG

29-07-2021
Ton de Boer is herbenoemd als voorzitter van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) voor een tweede termijn van vier jaar. De Boer volgde in 2017 Bert Leufkens op als CBG-voorzitter.
Ton de Boer herbenoemd als voorzitter CBG

“Ik vind het nog steeds een eer om als Collegevoorzitter bij te dragen aan meer vertrouwen in geneesmiddelen. Want dat is waar het CBG, door beoordeling en bewaking van werkzaamheid, risico’s en kwaliteit van geneesmiddelen, elke dag aan werkt", aldus De Boer.
Volgens hem is tijdens zijn eerste termijn veel zichtbaarder geworden dat het CBG er alles aan doet om het vertrouwen in medicijnen te vergroten. “We traden de laatste jaren al meer naar buiten. Maar mede dankzij de coronapandemie kwam dat in een stroomversnelling. Doelbewust hebben we gewerkt aan toegankelijkere informatie.” 
De Boer (1955) is arts, epidemioloog en klinisch farmacoloog. Sinds 2001 is hij hoogleraar Grondslagen van de Farmacotherapie aan de Universiteit Utrecht. Voor zijn aantreden als Collegevoorzitter was hij ook onderwijsdirecteur van de Apothekersopleiding en hoofd van het departement Farmaceutische Wetenschappen van de UU. Hij is nog steeds als parttime hoogleraar verbonden aan de universiteit.

Document acties

Van Ark wordt tijdelijk vervangen

29-07-2021
Minister van VWS Hugo de Jonge en staatssecretaris Paul Blokhuis nemen de komende zes weken de taken over van Tamara van Ark, minister van Medisch Zorg. Van Ark kampt al enige tijd met nekklachten en moet voorlopig rust houden.
Van Ark wordt tijdelijk vervangen

“De afgelopen tijd heb ik veel last van nekproblemen gehad. Op doktersadvies neem ik nu zes weken verplicht rust”, schrijf Van Ark op LinkedIn. “Ik hoop in september genoeg hersteld te zijn om weer aan het werk te kunnen.”
Het grootste deel van haar taken wordt overgenomen door staatssecretaris Blokhuis, alleen de werkzaamheden die betrekking hebben op de ontwikkelingen rondom het coronavirus worden uitgevoerd door minister De Jonge.

Document acties

Erasmus MC biedt CYP2C19-bepalingen binnen 24 uur

29-07-2021
De afdeling Klinische Chemie van het Erasmus MC biedt sinds kort iedere werkdag CYP2C19-bepalingen ter ondersteuning van clopidogrel-therapie voor cardiologie- en neurologiepatiënten. Voorheen waren de bepalingen twee keer per week beschikbaar.
 Erasmus MC biedt CYP2C19-bepalingen binnen 24 uur

Dat vanaf nu de uitslag binnen 24 uur beschikbaar is heeft direct te maken met de snel toenemende vraag naar CYP2C19-bepalingen, zegt Ron van Schaik, professor Farmacogenetica en hoofd van de afdeling Klinische Chemie van het Erasmus MC. “De relevantie van genotypering is opgenomen in twee Europese richtlijnen Cardiologie, waardoor niet alleen het aantal aanvragen toeneemt, maar ook de wens om snel te kunnen beschikken over de genotyperingsresultaten." Van Schaik verwacht dat het gebruik van CYP2C19-genotypering voor clopidogrel ook in een nieuwe richtlijn voor neurologieatiënten wordt opgenomen. 

De richtlijnen Cardiologie waar Van Schaik op doelt zijn afkomstig van de European Society of Cardiology.

Document acties

Wereldwijd tekort Visudyne riskant voor oogpatiënten

29-07-2021
Wereldwijd bestaat een ernstig tekort aan Visudyne (verteporfine), een geneesmiddel dat in Nederland door zo’n zevenhonderd patiënten met een oogziekte wordt gebruikt. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) spreekt over een kritische situatie omdat er voor deze oogaandoeningen geen alternatieven zijn en zonder behandeling het gezichtsvermogen van de patiënten afneemt.
Wereldwijd tekort Visudyne riskant voor oogpatiënten

De wereldwijde tekorten zijn te wijten aan productieproblemen bij de fabrikant in de Verenigde Staten, de enige in de wereld die dit middel maakt. Het bedrijf verwacht dat het in het eerste kwartaal van 2022 weer beschikbaar is, zo melden de IGJ, het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap.

De resterende voorraad in Nederland is ontoereikend voor de ongeveer zevenhonderd patiënten die dit geneesmiddel nodig hebben. Pogingen om Visudyne via een alternatieve route aan te kopen zijn vooralsnog niet succesvol gebleken. Omdat het een wereldwijd tekort betreft, houdt iedereen zijn nog resterende voorraad vast.

Het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap heeft een procedure opgesteld voor oogartsen om de Visudyne die nog beschikbaar is zo goed en eerlijk mogelijk te benutten, schrijft staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ankie Broekers-Knol namens de staatssecretaris van VWS in een brief aan de Tweede Kamer. “Zo worden patiënten die dit middel nodig hebben in de gegeven omstandigheden zo goed mogelijk geholpen.” 

Broekers-Knol moet tot haar spijt vaststellen dat “de kans uiterst gering is dat patiënten een beter behandelperspectief kan worden geboden eerder dan dat de productie van Visudyne weer wordt hervat”.

 

Document acties

Nitrofurantoïne 50 mg en 100 mg even effectief

30-07-2021
De doseringen 50 mg en 100 mg nitrofurantoïne zijn even effectief als profylaxe voor recidiverende urineweginfecties bij vrouwen. Het dagelijks gebruik van 100 mg zorgt wel voor meer bijwerkingen (misselijkheid, hoesten en dyspneu). Dat concluderen Nederlandse onderzoekers.
Nitrofurantoïne 50 mg en 100 mg even effectief

De richtlijnen voor de behandeling van recidiverende urineweginfecties maken op dit moment geen onderscheid qua dosering nitrofurantoïne. Zowel 50 mg als 100mg kunnen dagelijks profylactisch gebruikt worden. Conform de richtlijnen zou het middel niet langer dan 12 maanden voorgeschreven mogen worden. Dit vanwege de weliswaar zeldzame, maar ernstige bijwerkingen: polyneuropathie (soms irreversibel) en pulmonair syndroom, wat kan leiden tot irreversibele fibrose.
Doordat een dagelijkse dosis van 50 mg leidt tot een lagere cumulatieve dosis dan dagelijkse dosis van 100 mg, wordt er verondersteld dat de dosering van 50mg veiliger is
Het Nederlands onderzoek, waaraan is deelgenomen door onder meer het Universitair Medisch Centrum Utrecht en het Amsterdam UMC, vergeleek de werkzaamheid en veiligheid van beide doseringen. Conclusie was dat ze even effectief zijn.
Urineweginfecties komen vaak voor bij vrouwen. In een gemiddelde huisartsenpraktijk is de incidentie 124 vrouwen per 1000 patiënten per jaar.  Een deel van deze urineweginfecties is recidiverend.

Document acties

Baricitinib en tofacitinib verlagen mogelijk bloedglucose

PW32en33 - 03-08-2021
De Januskinase-remmers (JAK-remmers) baricitinib en tofacitinib verlagen mogelijk de bloedglucosespiegel bij patiënten met diabetes mellitus (DM). Als gevolg hiervan moet soms de diabetesmedicatie worden bijgesteld.
Baricitinib en tofacitinib verlagen mogelijk bloedglucose

Met behulp van data uit de Europese farmacovigilantie-database onderzocht het Bijwerkingencentrum Lareb 32 meldingen van een verlaagde bloedglucose bij het gebruik van baricitinib en tofacitinib. Bij deze meldingen werd baricitinib of tofacitinib in het merendeel van de gevallen gebruikt voor reumatoïde artritis. Bij de patiënten was DM als comorbiditeit vastgesteld.

Bij alle meldingen was sprake van een verlaging van het bloedglucose. Bij 65% van de meldingen voor baricitinib was sprake van hypoglykemie, voor tofacitinib was dat 40%.

Op basis van de verlaging van het bloedglucose moest in sommige gevallen de diabetesmedicatie worden verlaagd. Ook was het soms nodig de diabetesmedicatie weer te verhogen na staken van de behandeling met baricitinib of tofacitinib. Artsen dienen dan ook alert te zijn op deze bijwerking bij het voorschrijven of staken van baricitinib of tofacitinib wanneer sprake is van DM als comorbiditeit.

JAK-remmers als baricitinib of tofacitinib worden toegepast bij de behandeling van reumatoïde artritis en andere inflammatoire aandoeningen als artritis psoriatica, colitis ulcerosa en constitutioneel eczeem.

 

Document acties

Erasmus MC zet casirivimab en imdevimab in tegen COVID-19

PW32en33 - 03-08-2021
Het Erasmus MC zet sinds kort de monoklonale antilichamen casirivimab en imdevimab in bij de behandeling van COVID-19-patiënten. Het betreft patiënten die zelf geen antistoffen hebben aangemaakt tegen het coronavirus.
Erasmus MC zet casirivimab en imdevimab in tegen COVID-19

REGEN-COV, bestaande uit de twee monoklonale antilichamen casirivimab en imdevimab, wordt ingezet bij patiënten die zelf geen antistoffen hebben aangemaakt tegen het coronavirus. Ongeveer een op de drie mensen die vanwege COVID-19 in het ziekenhuis belandt, heeft nog geen antistoffen aangemaakt. Steeds vaker zijn dit mensen die immunosuppressiva gebruiken. Zelfs na volledige vaccinatie blijkt een deel van hen helemaal geen antistoffen te hebben aangemaakt. Zo kunnen zij, ondanks dat ze gevaccineerd zijn, toch nog ernstig ziek worden. 

De behandeling met REGEN-COV lijkt effectief. Zo blijkt uit een Britse studie dat de COVID-19-patiënten, die ten tijde van ziekenhuisopname helemaal geen antistoffen hadden aangemaakt, na behandeling met REGEN-COV gemiddeld vier dagen eerder het ziekenhuis konden verlaten. Ook was de mortaliteit in deze groep 6% lager.  

Ondanks dat de behandeling met REGEN-COV nog niet volledig is geregistreerd, heeft het European Medicines Agency (EMA) het wel goedgekeurd voor gebruik.

 

Document acties

Bob Wilffert op 66-jarige leeftijd overleden

04-08-2021
Bob Wilffert is afgelopen zaterdag 31 juli op 66-jarige leeftijd overleden aan een hersentumor. Hij was sinds 2011 als hoogleraar Farmacotherapie en Klinische Farmacie verbonden aan het Groningen Research Institute of Pharmacy. Ook was hij jarenlang voorzitter van de redactieraad van het Nederlands Platform voor Farmaceutisch Onderzoek (NPFO).
Bob Wilffert op 66-jarige leeftijd overleden

Prof. Dr. Bob Wilffert heeft zich sterk ingezet voor de verbinding tussen het fundamentele onderzoek binnen de farmacie en de toepassing in de klinische farmacotherapie. Hij genoot een wereldwijde reputatie op het gebied van farmacogenetica. Daarnaast was hij directeur van de masteropleiding farmacie en was hij ook aangesteld bij de afdeling Klinische Farmacie en Farmacologie van het UMCG. Van 2012 tot 2021 was hij voorzitter van de redactieraad van het Nederlands Platform voor Farmaceutisch Onderzoek (NPFO). 

 

Document acties

Heparines effectief bij niet-kritieke, opgenomen COVID-19-patiënten

06-08-2021
Behandeling van niet-kritieke, opgenomen COVID-19-patiënten met laag-molecuulgewicht heparines (LMWH's) of ongefractioneerde heparine (UFH) is effectief. Deze therapie kan voorkomen dat patiënten ernstiger ziek worden. Bovendien verbetert de kans op herstel, luidt de conclusie van een groot internationaal onderzoek waarbij ook het UMC Utrecht is betrokken.
Heparines effectief bij niet-kritieke, opgenomen COVID-19-patiënten

Bij patiënten die vanwege COVID-19 in het ziekenhuis belanden, komen trombose en ontstekingen relatief vaak voor. Hierdoor wordt de kans op complicaties vergroot en daarmee neemt ook het risico op overlijden toe.

Vanwege de antitrombotische, ontstekingsremmende en mogelijk antivirale eigenschappen van heparines is onderzocht of behandeling met deze geneesmiddelgroep leidt tot een beter beloop. Het internationale onderzoek, met 2244 patiënten uit negen landen, vergeleek de heparinetherapie (n=1190) met een reguliere tromboprofylaxe (n=1054).

De conclusie is dat behandeling van niet-kritieke, opgenomen patiënten met heparines de overlevingskans vergroot en dat er minder cardiovasculaire of respiratoire ondersteuning nodig is in vergelijking met patiënten die de reguliere tromboprofylaxe krijgen.

Document acties

Lage doses colchicine niet van invloed op algehele mortaliteit

10-08-2021
Lage doses colchicine kunnen de risico’s op ernstige cardiovasculaire complicaties verlagen en niet-cardiovasculaire mortaliteit verhogen. Gebruik van lage doses colchicine heeft geen invloed op de algehele mortaliteit, blijkt uit recent uitgevoerde meta-analyses.
Lage doses colchicine niet van invloed op algehele mortaliteit

Gebruik van lage doses colchicine verlaagt de kans op ernstige cardiovasculaire complicaties met ongeveer een derde en de kans op in-stent-restenose bij specifieke stents neemt met meer dan de helft af. Echter, de kans op niet-cardiovasculaire mortaliteit is anderhalf keer verhoogd.

Er is geen eenduidigheid over de kans op gastro-intestinale complicaties. Bij het afwegen van de kans op cardiovasculaire complicaties, in-stent-restenose en niet-cardiovasculaire mortaliteit komen onderzoekers tot de conclusie dat de algehele mortaliteit gelijk blijft.

Colchicine wordt zowel als aanvalsbehandeling als preventief toegepast bij jicht. Daarnaast wordt het preventief ingezet bij aanvallen van familiaire mediterrane koorts (FMF) en het ontwikkelen van amyloïdose. Off-label wordt het gebruikt bij acute of terugkerende pericarditis en secundaire preventie van coronaire hartziekten. Vanwege de smalle therapeutische breedte en mogelijke interacties is goede monitoring essentieel

Document acties

ZIN: prijs tafamidis te hoog voor vergoeding uit basispakket

12-08-2021
Het Zorginstituut Nederland (ZIN) adviseert de minister voor Medische Zorg tafamidis (Vyndaqel) alleen uit het basispakket te vergoeden als de prijs met minimaal 50% daalt én afspraken worden gemaakt over gepast gebruik. Volgens het ZIN staat de huidige, hoge prijs van het middel niet in verhouding tot de gezondheidswinst voor patiënten met hartfalen.
ZIN: prijs tafamidis te hoog voor vergoeding uit basispakket

Tafamidis heeft effect bij mensen met transthyretine-amyloïdose met cardiomyopathie (ATTR-CM), waarbij het hart niet goed functioneert door een afwijking van de eiwitten in het lichaam. Behandeling met het middel zorgt ervoor dat een patiënt minder snel achteruitgaat en de kans op overlijden minder groot is. Volgens het ZIN is de prijs van tafamidis echter zo hoog “dat vergoeding ten koste zou gaan van andere goede zorg in het basispakket”.

De jaarlijkse kosten per patiënt zijn € 122.552. Vergoeding vanuit het basispakket zou de samenleving jaarlijks € 172 tot € 421 miljoen kosten. Het zorginstituut concludeert dat daarom een korting van meer dan 50% nodig is. Het ZIN benadrukt ook dat tafamidis geen nieuw medicijn is; het wordt in een andere sterkte al vergoed voor een kleine patiëntengroep met andere ATTR-klachten. “Het is onwaarschijnlijk dat farmaceut Pfizer hoge investeringen heeft moeten doen om tafamidis op de markt te brengen voor ATTR-CM-patiënten”, aldus het zorginstituut.

Gepast gebruik

Naast afspraken over de kosten wil het ZIN ook dat afspraken worden gemaakt over gepast gebruik van tafamidis. Het is een voorwaarde om tafamidis alléén te vergoeden voor volwassen ATTR-CM-patiënten met een milde vorm van hartfalen (NYHA-klasse I of II). Daarnaast moet het volgens het zorginstituut bijvoorbeeld duidelijk zijn wanneer patiënten starten met het middel, maar ook wanneer het nodig is ermee te stoppen. Deze afspraken worden vastgelegd in een weesgeneesmiddelenarrangement.

Onbekende ziekte

ATTR-CM is een zeldzame ziekte die niet altijd door artsen wordt herkend. Onbekend is derhalve hoeveel mensen in Nederlands aan deze ziekte lijden. Het Zorginstituut Nederland schat dat in Nederland op dit moment 174 patiënten zijn met erfelijke ATTR-CM en 10.249 patiënten die ATTR-CM ontwikkelen.

 

Document acties

Herman Allart overleden (1940-2021)

19-08-2021
In zijn woonplaats Alphen aan de Rijn is vrijdag 13 augustus op 81-jarige leeftijd Herman Allart overleden. Hij was van 1995 tot 2001 lid van het hoofdbestuur van de KNMP. Tot 1997 was hij eigenaar van Apotheek Allart.
Herman Allart overleden (1940-2021)

Herman Allart werd op 9 januari 1940 geboren in Alphen aan den Rijn en ging, na in 1967 te zijn geslaagd voor het apothekersexamen in Leiden, als beherend apotheker werken in de plaatselijke familieapotheek. Apotheek Allart, die al ruim 215 jaar bestaat, kwam in 1970 in zijn bezit.
Allart was lange tijd lid van de KNMP-commissie Praktische Farmacie, de Laboratoriumcommissie en de Financiële Commissie. Bovendien was hij tien jaar lang voorzitter van het KNMP-departement Leiden. Buiten de branchevereniging was hij lid van het Medisch Tuchtcollege en de Centrale Medisch Pharmaceutische Commissie van de Ziekenfondsraad.
Ook werkte hij samen met de farmacieopleidingen in Leiden en Utrecht; zo was zijn apotheek stage-apotheek voor studenten en was hij lid van zowel de Leidse als Utrechtse examencommissie. "Stagiairs in je apotheek vormen de beste nascholing die je je kunt wensen. Ze houden je fris en alert", zei hij daar in 1995 zelf over in een artikel in het Pharmaceutisch Weekblad.
Binnen de farmacie stond Allart bekend als 'warme bakker', gezien zijn passie voor apotheekbereidingen. "In elke apotheek kan welk recept dan ook worden bereid. Dat is een unieke vaardigheid die niet mag verdwijnen", zei hij daarover in het PW.

Extra taken

Voor de toekomst verwachtte hij dat het takenpakket van de apotheker en zijn medewerkers alleen maar zwaarder zou worden. “Er komen meer taken bij en er gaat weinig af: apothekersassistenten en apothekers moeten meer tijd besteden aan cliënten, terwijl alle overige werkzaamheden gewoon doorgaan. Efficiënter werken zal niet genoeg blijken te zijn om die extra taken te kunnen onderbrengen.”
Allart zei te hopen dat apothekers, ondanks de dreiging van teruglopende inkomsten, de noodzaak van een ruime personele bezetting zouden inzien. “Op die manier kan de adviesrol die de apotheek opeist, worden waargemaakt.”
Tijdens de Algemene Vergadering van 10 oktober 1995 werd Allart voorgedragen om F. Grendel op te volgen als lid van het KNMP-hoofdbestuur.

Document acties

Voorwaarden voor vergoeding cladribine (Mavenclad) uitgebreid

07-09-2021
De voorwaarden voor vergoeding via het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) voor cladribine (Mavenclad), dat wordt ingezet bij actieve relapsing-remitting multiple sclerose (RRMS), zijn verder uitgebreid. Dit is gebeurd op advies van het Zorginstituut Nederland (ZIN).
Voorwaarden voor vergoeding cladribine (Mavenclad) uitgebreid

Cladribine (Mavenclad) is sinds 2018 opgenomen in bijlage 1A en bijlage 2 van het Geneesmiddelvergoedingssysteem (GVS).

Na uitbreiding luiden de aangepaste bijlage 2-voorwaarden: uitsluitend voor een verzekerde van 18 jaar of ouder met zeer actieve RRMS gedefinieerd door twee of meer relapsen in het voorafgaande jaar bij therapie-naïeve patiënten; of die niet heeft gereageerd op een behandeling met ten minste één ziektemodificerend geneesmiddel (DMD) dat is geregistreerd voor de behandeling van MS.

Cladribine, een synthetisch purine-nucleoside die resistent is voor afbraak door het enzym adenosinedeaminase, is effectief tegen zowel rustende als actief delende lymfocyten en monocyten. De hoeveelheid autoreactieve B- en T-lymfocyten, die een rol spelen bij de pathogenese van MS, worden door het middel verminderd. Daarnaast neemt het aantal laesies in de hersenen minder snel toe, waardoor de neurodegeneratie wordt vertraagd.  

Naast orale toediening (Mavenclad) is cladribine parenteraal toepasbaar bij haarcelleukemie en B-cel chronische lymfatische leukemie (CLL).

Document acties

Advies: vergoed roxadustat uit basispakket

PW38 - 14-09-2021
Roxadustat (Evrenzo), een medicijn dat kan worden ingezet bij anemie, kan worden vergoed uit het Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS). Dat adviseert het Zorginstituut Nederland (ZIN) aan de minister voor Medische Zorg.
Advies: vergoed roxadustat uit basispakket

Roxadustat (Evrenzo) kan worden ingezet bij de behandeling van volwassenen met symptomatische anemie bij chronische nierschade en is beschikbaar in tabletvorm in vijf sterktes: 20, 50, 70, 100 en 150 mg.

Het advies van het ZIN betreft opname in bijlage 1B van het GVS. In deze bijlage staan geneesmiddelen die niet onderling vervangbaar zijn en geen vergoedingslimiet hebben. Vanwege de orale toedieningsvorm van Evrenzo is het niet onderling vervangbaar met de vergelijkbare middelen darbepoëtine alfa, methoxypolyethyleenglycolepoëtine bèta en epoëtine, die parenteraal worden ingezet.

Roxadustat is het derde geneesmiddel dat is beoordeeld in het kader van de pilot ‘Parallelle Procedures College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG)-ZIN’. Dit initiatief van het ministerie van VWS moet ervoor zorgen dat innovatieve geneesmiddelen sneller beschikbaar zijn voor patiënten. Normaal beoordeelt het CBG eerst of een middel wordt geregistreerd en adviseert het ZIN pas daarna of het ook wordt vergoed binnen het basispakket. In de pilot lopen deze procedures parallel.

 

Document acties

Back to top