Lithium te overwegen bij depressie en suïcidaliteit

Het is volgens de richtlijn Suïcidaliteit niet duidelijk of antidepressiva een effect hebben op suïcidale gedachten en gedrag. Lithium is vanwege het anti-suïcidale effect ook te overwegen bij patiënten met een bipolaire stoornis. Bij mensen met psychotische stoornissen lijkt vooral clozapine effectief te zijn bij de behandeling van suïcidaliteit. Ook andere antipsychotica hebben mogelijk een anti-suïcidaal effect.

Dat lithium en clozapine effectief zijn voor deze groep mensen is geen nieuwe bevinding. Beide middelen werden al genoemd in de NVvP-Richtlijn Behandeling van suïcidaal gedrag uit 2012, maar sindsdien is er meer bewijs voor de effectiviteit van de middelen.

Ketamine en esketamine

Bij mensen met depressie en suïcidaliteit wordt het gebruik van ketamine en esketamine geadviseerd als overweging. Deze middelen verminderen waarschijnlijk suïcidale gedachten op korte termijn, dus binnen 24 uur. De richtlijn wijst er wel op dat de langetermijneffecten van (es)ketamine nog niet voldoende zijn onderzocht.

Daarnaast wordt geadviseerd terughoudend te zijn met het inzetten van benzodiazepines bij suïcidaliteit. Er zijn voorzichtige aanwijzingen dat dit het risico op suïcidepogingen en fatale suïcide verhoogt.

Bij patiënten met een borderline persoonlijkheidsstoornis wordt geadviseerd terughoudend te zijn met het voorschrijven van antipsychotica, aangezien ze geen effect lijken te hebben op suïcidaliteit. Stemmingsstabilisatoren kunnen het risico enigszins verlagen, maar het effect ervan blijft onzeker. Daarom wordt ook bij deze middelen terughoudendheid aanbevolen.