‘75% van openbare apotheken heeft een tekort aan personeel’
Bij twee derde van de ondervraagde apothekers is een laag salaris de vaakst genoemde reden voor uitstroom van apothekersassistenten. Hierop volgen redenen als een hoge werkdruk en een negatieve houding van patiënten aan de balie.
Gemiddeld een kwart van de apothekersassistenten is uitgestroomd. Apothekers verwachten dat deze tekorten verder oplopen. Zij schatten dat het gemiddeld tekort aan apothekersassistenten van 1,5 fte in de afgelopen twaalf maanden oploopt tot 1,9 fte in het komend jaar.
Dat concludeert Nivel op basis van een online vragenlijst die is ingevuld door 420 openbaar apothekers. Voor het onderzoek heeft UPPER, onderdeel van de Universiteit Utrecht, de vragenlijst verstuurd naar in totaal 1561 openbare apotheken. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).
Onvoldoende waardering
De top drie van uitstroomredenen van apothekers is achtereenvolgens: hoge werkdruk, privéomstandigheden en het beleid rondom geneesmiddelen. Volgens de onderzoekers vinden de meeste van de ondervraagde apothekers dat apothekersassistenten onvoldoende waardering krijgen, doordat ze een salaris krijgen dat lager is dan de salarissen in vergelijkbare functies.
Verder vinden de apothekers dat het salaris niet overeenkomt met de werkdruk en verantwoordelijkheden van apothekersassistenten. Ook hebben apothekersassistenten te maken met onbegrip en onbekendheid van hun vak en negatieve reacties van patiënten aan de balie.
Redenen die apothekers noemen voor apothekersassistenten en henzelf om wél te blijven werken in de openbare apotheek zijn het team van collega’s, het patiëntencontact en de liefde voor het vak.
Minder zorgtaken
Nivel heeft apothekers ook gevraagd welke taken blijven liggen vanwege het personeelstekort en welke taken langer blijven liggen. Ongeveer driekwart van de apothekers geeft aan dat een huisbezoek, zorgprojecten en extra zorg voor specifieke doelgroepen niet meer worden uitgevoerd; twee derde geeft aan buddyzorg en preventiezorg.
Zorgtaken die langer blijven liggen, volgens zes op de tien apothekers, zijn afhandeling van medisch farmaceutische beslisregels, zorgprojecten en (ondersteuning bij) polyfarmaciegesprekken.
Daarnaast geeft de helft van de apothekers aan dat (jaar)gesprekken minder vaak worden gedaan. Eerste- en tweede-uitgiftegesprekken en advies bij zelfzorgmiddelen zijn taken die zo goed als altijd worden gedaan, aldus Nivel.
Oplossen medicijntekorten
De logistieke taken die volgens de apothekers niet meer worden gedaan, zijn vooral assortiments- en voorraadbeheer. Administratieve taken die blijven liggen vanwege het personeelstekort zijn onderhoud van de website en narrowcasting – digitale communicatie via het beeldscherm in de apotheek – en onderhoud aan de kwaliteitssystemen.
Naast de uitgevraagde administratieve taken gaven apothekers ook aan minder tijd te hebben voor functioneringsgesprekken, nascholing en begeleiding van bijvoorbeeld stagiaires, concluderen de onderzoekers.
Verder blijkt dat vooral apothekersassistenten behoorlijk veel tijd kwijt zijn aan het oplossen van medicijntekorten: gemiddeld zestien uur per week per apotheek. De apothekers zelf zijn gemiddeld zo’n zeven uur per week bezig met medicijntekorten.
Zorginstituut: forse groei behandelinge