Redactioneel
Kwetsbaar
Het is schering en inslag, zeggen apothekers overal in het land. Overvallen en overvaldreiging, naast de helaas al jaren toenemende agressie. In een Amsterdamse poliklinische apotheek is bij de balies extra veiligheidsglas geplaatst om de medewerkers te beschermen tegen rondvliegende stoelen, of beter gezegd: naar hen gegooide stoelen. Eén keer waren vier beveiligers nodig om twee door het lint gaande mensen af te voeren. Via een speciale app-groep informeren hoofdstedelijke apothekers elkaar en de politie nu snel over overlastgevers.
Stoppen
Na tien jaar was ik er helemaal klaar mee. Zoals zovelen begonnen op de middelbare school en daarna nog wat jaartjes doorgepaft. Daarna kapte ik er rigoureus mee. Maar niet alle rokers lukt dat zo makkelijk. De landelijke campagne Stoptober helpt hen graag een handje.
Begroting
In begrotingsstukken duiken om er wat interessante en relevante krenten uit te pikken is geen sinecure. Een zin als “De begroting van VWS over het jaar 2026 staat in het teken van plannen om de zorg toegankelijk en betaalbaar te houden”, is nog heel helder. Ook de opmerking dat het kabinet geld vrijmaakt voor plannen uit de twee zorgakkoorden die afgelopen jaar zijn gesloten, is duidelijk. Maar met “doorbraakprojecten” slaat het jargon weer onverbiddelijk toe. En ook de afkortingenrage steekt al snel de kop op met zinnetjes als “overbruggingsmiddelen tussen het IZA, GALA en AZWA” en “per januari 2025 zijn de tarieven aangepast voor zorgprofielen VG7, ZG en SGLVG”.
Laatste levensfase
Als genezing niet meer mogelijk is, wordt kwaliteit van leven nog belangrijker. Palliatieve zorg richt zich daar dan ook terecht op. Toediening van cholesterolverlagers, vitamine D, hartglycosiden en maagzuurremmers lijkt daar niet echt bij te passen. Toch worden deze en andere middelen nog te vaak voorgeschreven aan mensen die zich in de laatste drie maanden van hun leven bevinden.
Parasiet
Onlangs werd het 48ste land malariavrij verklaard. Oost-Timor was daarmee overigens pas het derde land in Zuidoost-Azië dat volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geen gevallen van malaria meer kent.
Groen hart
Van recept tot riool. Een pakkende slogan om aan te geven dat je in de hele ziekenhuisketen zo duurzaam mogelijk te werk wilt gaan. Dat is precies wat het Amsterdam UMC wil uitdragen met hun zeventig green teams.
Koffiedik en glazen bol
Hij had sneller een kameel in Jordanië geboekt dan een online afspraak met zijn huisarts, zei Joris Arts in 2016 tijdens het eerste eHealth Café van de KNMP. Scherper kon hij niet uitdrukken hoe het er op dat moment voorstond met de elektronische gezondheidszorg. Door de coronacrisis kwam vier jaar later een en ander in een stroomversnelling, maar een tsunami is het nog altijd niet geworden. Toch blijft het leuk in de geschiedenis te kijken als het om de toekomst gaat.
Goede voorlichting
Verslaafden is een woord dat zorgverleners het liefst mijden. Of het nou om medicijnen, alcohol of drugs gaat. Maar ook de ‘verslaafden’ zelf willen liever niet zo genoemd worden, menen zorgverleners te weten. ‘Mensen met een verslaving’, mag dan weer wel. Of ‘mensen met problematisch middelengebruik’.
Bekendheid
Farmacie Mondiaal gooit na dertig jaar het roer om. Het bestuur wil nadrukkelijker naar buiten treden om meer apothekers enthousiast te maken voor activiteiten in ontwikkelingslanden, onder meer via een nieuwe website. “We zijn te onbekend, daardoor blijven donaties en inzet van apothekers achter.”
Farmacieband
Voor het derde jaar op rij sprak ik deze zomer met apothekers die een zestig- of zelfs zeventigjarig jubileum vieren, en was wederom onder de indruk van hun fascinerende verhalen, zowel binnen als buiten de farmacie.
Niet normaal
Hij was wel wat gewend, kon naar eigen zeggen ook goed de-escaleren, door rustig te blijven, te luisteren en daarna zo goed mogelijk antwoord te geven op gestelde vragen. Maar dit keer was het anders. De dame aan de balie bleef maar schreeuwen en schelden. Zijn pogingen tot de-escalatie haalden niets uit. En toen ze ten langen leste de apotheek verliet, bleef hij verbijsterd en ontdaan achter, vertelt Mimoun Berrich van Apotheek Wateringse Veld in Den Haag.
Buiten
Veel vaker buitenspelen, in het zand wroeten, vies worden en niet continu de handen wassen met zeep. Dat is wat de Finse methode propageert. Het idee erachter is dat het afweersysteem van kinderen op deze manier al vroeg kan wennen aan schimmels en microben, als pantser tegen allergische reacties.
Voldoening
Je zit bij een oudere patiënt thuis om de medicatie te bespreken, maar ziet tegelijkertijd dat er wanorde heerst: het is er vies en er is geen eten in huis. Voor farmaceutisch consulent Bertine van Voorst is het op zo’n moment klip en klaar dat ze die huiselijke omstandigheden niet negeert maar aankaart bij een welzijnsbureau in de wijk.
Imago
Je bent van plan een imagocampagne te lanceren voor apothekersassistenten waarin je vooral de aantrekkelijke kanten van het vak wilt tonen en net op dat moment richten de media zowat dagelijks hun pijlen op alle negatieve aspecten vanwege aanhoudende stakingen voor een beter loon en betere arbeidsvoorwaarden. Wat doe je? Inderdaad, toch maar even wachten met die campagne, want jubelen over een beroep dat zo negatief in beeld is, is vrij zinloos.
Gezamenlijkheid
“Wat er niet in zit, hoeven wij er ook niet uit te halen.” Logica van de bovenste plank, deze uitspraak van de directeur van drinkwaterbedrijf Evides. Als er geen geneesmiddelenresten in het water terecht zouden komen, hoeven inderdaad niet allerlei ingewikkelde kapriolen uitgehaald te worden om ze er weer uit te krijgen. Alleen, het is makkelijker gezegd dan gedaan, ook al zijn er gelukkig steeds meer initiatieven om water zo geneesmiddelvrij mogelijk te krijgen en houden.
Nee zeggen
Het is giftig, verstoort de ontwikkeling van de hersenen en erg verslavend. Bovendien kan het tot een zeldzame longaandoening leiden, bleek onlangs uit Amerikaans onderzoek. Toch doen veel jongeren het dagelijks. Vapen. Een serieus probleem dus, vindt ook staatssecretaris Vincent Karremans. Zo serieus dat de overheid een speciale campagne is gestart – Nee tegen vapen – onderdeel van het grotere Actieplan tegen vapen.
Fraaie basis
Het programma Langer thuis van het ministerie van VWS stimuleert ouderen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, omdat ze dat het liefst zouden willen; maar bij gebrek aan bejaardenhuizen zit er vaak ook niks anders op. Al die mensen hebben verschillende soorten hulp nodig, want de ene thuiswonende oudere is de andere niet.
Hergebruik
En daar verscheen weer een bericht over een Rotary die ongebruikte medicijnen inzamelde om ze naar Oekraïne te brengen waar de noodlijdende inwoners er volgens de initiatiefnemers heel blij mee waren. In Nederland mogen ze dan wel niet meer gebruikt worden, in Oekraïne konden ze er levens mee redden. De Rotary-leden reden er vaak zelf heen om alles af te leveren.
Verbeelding
Een van mijn voorgangers, professor P. van der Wielen, had op 9 juni 1945 de eer om het eerste PW van na de oorlog, Vredesnummer getiteld, vol te schrijven. De eerste zin van zijn eerste artikel luidde: “Na de Pruisische overheersching zal ook veel in ons beroep moeten worden hersteld en voor de komende tijden worden voorbereid.”
Gezondheidsomgeving
Maar liefst twaalf vragen had Tweede Kamerlid Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA) voor VWS-minister Fleur Agema over de Persoonlijk gezondheidsomgeving (PGO). Legitieme vragen, over de reden dat de PGO negen jaar na de lancering nog altijd niet goed functioneert, er nog steeds geen sprake is van optimale gegevensuitwisseling tussen zorgverleners en patiënten en de planning om in 2020 voor iedereen een dossier te hebben, bij lange na niet is gehaald.