Columns
Leve de lever
Een ingewikkeld verhaal, maar mijn moeder begreep het gelukkig.
“Dien, nou moet je me toch eens uitleggen over die paracetamol. Kan ik die gewoon nemen? Deze vraag kwam aan het begin van de zomer niet helemaal onverwacht. “Nou, mam, ik snap dat je bezorgd bent. Het lijkt erop dat in sommige tabletten een verontreiniging zit, die op de lange termijn kankerverwekkend kan zijn. Maar dat wordt nog onderzocht.”
Vertrouwen
Hopelijk krijgen patiënten hierdoor vertrouwen in apothekers.
Ojee, daar was het nieuwsbericht een aantal weken geleden: “Paracetamol vervuild met kankerverwekkende stof”. De moed zonk mij even in de schoenen. Niet weer. Ik bereidde me voor op de massa mensen die de volgende dag met vragen aan de balie zouden staan. “Kan ik de medicatie veilig gebruiken? Wat houdt het precies in? Wat nu?” Vragen die ik met enige onzekerheid moest beantwoorden, want ook ik weet niet precies wat er in de tabletten zit die ik aflever. Analysecertificaten zullen er zeker zijn, maar die heb ik niet paraat van alle medicatie die te verkrijgen is.
Vooroordeel
Ergert u niet, verwondert u slechts.
In het PW-artikel over racisme zei een collega dat ze vaak werd aangezien voor apothekersassistent, in plaats van apotheker. Ze dacht dat witte collega’s deze reacties nooit krijgen. Helaas, dat is zeker niet zo. Ook al draag ik een lange witte jas in het ziekenhuis, ik word regelmatig door patiënten aangesproken met “zuster”.
Dagdroom
Jij mag mijn Medische Noodzaak voor Nexium wel hebben.
“Ha Geert, ik bel je met een probleem.” “Hans! Lang niet van je gehoord. Vertel?” “Het zit zo, ik moet dus een maagbeschermer gebruiken. Maar die generieke troep, daar kan ik niet tegen. Ik kon drie dagen niet uit mijn bed komen.” “Vraag om Nexium bij je specialist. Hij zet dan Medische Noodzaak, of MN, op het recept. Je krijgt dan gewoon het merk.”
Stop nou!
Overleg met de ziekenhuisapotheker kan veel winst opleveren.
Het stoppen van medicatie blijft een probleem. Onlangs stuurde het Portaal voor Patiëntveiligheid een prikkel uit over een casus waarbij een geneesmiddel onterecht een halfjaar in de medicatierol zat, omdat het stopbericht van de specialist nooit bij de apotheek was aangekomen. De prikkel deed zijn naam eer aan: er kwamen vele reacties binnen, een teken dat dit een groot probleem is.
Zelfzorg
De laatste tijd wordt er weer wat vaker gemopperd.
Dagelijks word ik overspoeld met allerlei corona-updates. Niet alleen in het nieuws, maar ook per e-mail ontvang ik regelmatig berichten van restaurants, theaters of afzenders waarvan ik niet eens wist dat ik me ooit heb aangemeld voor een nieuwsbrief. Vanuit de apotheek sturen we weliswaar geen nieuwsbrieven, maar we evalueren regelmatig hoe we omgaan met alle maatregelen. Wat is noodzakelijk en waar schieten we wellicht ons doel voorbij?
Snelkookpan
Laten we hopen dat in december het eerste vaccin er is.
De regels zijn versoepeld. Maar voor alles weer ‘normaal’ is moet er een vaccin zijn, hoor je steeds. De inspanningen en haast om vaccins te ontwikkelen zijn groot. Alles gaat in een snelkookpan. Eventuele vaccins zullen versneld worden geregistreerd, geproduceerd en gebruikt.
Innovatie
Welke nieuwe werkvormen zijn een verrijking en welke niet?
In deze tijd van telecons en thuiswerken past een stukje reflectie. Welke nieuwe werkvormen zijn een verrijking, en welke niet? Wat is mijn toegevoegde waarde voor de patiënt en wat geeft mij energie?
Zelfverzorgend
Mooi dat er extra waardering is voor ons beroep.
In deze tijd leven we allemaal in een bubbel. Ik zelf nog een beetje meer dan menig ander. Vanwege mijn zwangerschapsverlof heb ik de effecten van de corona-uitbraak in het zorglandschap net niet meegemaakt. Ik verbleef in mijn zelfverzorgende bubbel. Om mij heen gingen de mensen ongevraagd in quarantaine voordat ze bij ons kwamen, boodschappen werden op de stoep gezet, op afstand werd mijn nieuwe kleine aanschouwd. Nu kwam alles echt op onszelf aan, we waren een zelfverzorgende bubbel, mijn gezinnetje en ik.
Zendingsdrang
Hou je mond tegenover de leek.
Bij het tv-programma Op1 betoogde huisarts Rob Elens dat hij “het medicijn tegen corona” (hydroxychloroquine in combinatie met zink en azitromycine) zou hebben gevonden. Samen met zijn apotheker heeft hij deze combinatie verstrekt aan patiënten, zoals in sommige ziekenhuizen ook is gedaan.
O&I-gelden
O&I gelden multidisciplinair inzetten.
Het thema van dit nummer is O&I-gelden en eerlijk gezegd moest ik even googelen wat dit precies inhoudt. Kort samengevat: Organisatie & Infrastructuur is een betaaltitel waarmee getracht wordt samenwerking in de eerste lijn te stimuleren. Dat heette toch eerst GEZ en ketenzorg? Ja, het beestje heeft een andere naam gekregen.
Mens en crisis
Wonderlijk hoe verschillend men omgaat met de coronacrisis.
Wonderlijk om te zien hoe verschillend men omgaat met de coronacrisis. De apotheek is omgebouwd met behulp van tafels en kratten, waardoor men zeker een meter van de balie afstaat. Op iedere balie staat met grote letters “niet op de balie leunen”. Iedere dag moeten we vragen om de handen van de balie te halen; men staat in een soort yogahouding over de barricade, met de handen op de tekst over het “niet leunen”. Daartegenover staat de patiënt die met de auto strak voor de deur parkeert, overschoenen (die blauwe uit het zwembad) aantrekt, handschoenen aantrekt, mondkapje opzet en vervolgens de medicijnen komt halen. Om daarna de hele ceremonie omgekeerd uit te voeren.
Luchtaanval
Ineens begrepen we het gebrek aan effect.
Dat mensen een eigen draai geven aan geneesmiddelnamen zijn we inmiddels wel gewend en meestal komen we er wel uit wat ze bedoelen. Uitspraken geven soms een onverwachte betekenis aan de medicatie of de aandoening; regelmatig komen mensen een ‘luchtwegverwijderaar’ ophalen en recent hoorden we nog van een patiënt dat er een paar weken geleden ‘een grote luchtaanval’ had plaatsgevonden.
COVID-19
Meld bijwerkingen van COVID-19-medicatie.
Met grote bewondering zie ook ik de enorme inspanningen in de zorg voor grote aantallen patiënten met COVID-19. Het voelt raar om zelf verplicht thuis te werken en niet direct een bijdrage te kunnen leveren aan de strijd tegen het virus. Ik werd dan ook bevangen door het gevoel: bijwerkingen zijn nu toch maar bijzaak? Er zijn veel belangrijkere problemen?
Solidari-tijd
We moeten de voordelen van eigen bereiding meer op de kaart zetten.
Toen ik mijn vorige column schreef, stonden we aan het begin van de coronacrisis. Onze grootste zorg was op dat moment nog een tekort aan handenalcohol. Inmiddels er een ‘intelligente lockdown’ en bepaalt het ene na het andere dreigende tekort aan ic-medicatie in veel ziekenhuisapotheken de waan van de dag.
Pleistervraag
Ik ben blij dat ik het medicatieproces heb kunnen verbeteren.
Een tijd geleden werd ik gebeld door een specialist ouderengeneeskunde met een vraag over een mogelijke rivastigmine-intoxicatie. Ik vroeg haar naar de achtergrond en zij antwoordde: “Ik heb hier een meneer met vijf rivastigminepleisters op zijn rug.”
Stoppen
Met een geneesmiddel starten is makkelijk, stoppen is een ander verhaal.
Het is relatief gemakkelijk om te starten met een geneesmiddel. Voor het starten van een geneesmiddel zijn honderden richtlijnen. Wanneer start je nou exact, hoe bouwen we op, welk middel is eerste keus?
Ode
Goed om extra waardering uit te spreken voor assistenten.
Ze komt binnen met een “môgguh”. Ze eet elke avond een “prakkie”. Ze ruilt haar dienst als dat haar collega beter schikt. Ze heeft het hart op de tong: “Maar als het áltijd bij u misgaat, zowel bij de huisarts als bij ons in de apotheek … misschien ligt het dan aan u zelf?”
Langer leven
Leven lijkt langer met een glas wijn.
Mevrouw belde. Of er een medicijngesprek over de medicatie van haar man kon worden gevoerd. Dit was in het pre-coronatijdperk en ja, haar man kwam mee.
Sip
We weten hoe we moeten omgaan met farmacogenetische testen.
Een cliënt komt binnen met een stapel papieren. “De huisarts zei dat ik dit ook aan de apotheek moest geven, zodat het in jullie systeem gezet kan worden.” Er is een aantal farmacogenetische testen uitgevoerd en ze overhandigt ons de uitslag. Fijn, we weten hoe we hiermee moeten omgaan en we merken dat dit steeds vaker voorkomt.