Log in om verder te lezen.
Ik ben mijn wachtwoord vergeten
Alleen abonnees van het Pharmaceutisch Weekblad hebben volledige toegang tot pw.nl. Ga voor meer informatie: abonnement PW aanvragen.
Een potje kleien, een liedje zingen met gitaarbegeleiding, werkzaamheden zoveel mogelijk afwisselen, een stapje terug doen, in therapie gaan, een workshop tijdmanagement volgen; allemaal manieren waarop apothekers met die vermaledijde werkdruk omgaan, om te voorkomen dat ze een burn-out krijgen of erger.
Een van mijn ergernissen in de apotheek zijn de stapels post die ik binnenkrijg. Een groot deel betreft reclame of is afkomstig van de farmaceutische industrie. Bij laatstgenoemde leeft men in de veronderstelling dat alles in drievoud verstuurd moet worden omdat hier drie apothekers werken.
Apothekers moeten niet alleen het gebruik van geneesmiddelen uitleggen aan patiënten en goed checken of ze het hebben begrepen, maar ook nagaan of ze problemen ondervinden. Of ze het nut van de medicatie inzien, deze in hun dagelijkse routine kunnen inpassen en bijwerkingen ervaren. Aldus Liset van Dijk tijdens haar oratie op 25 juni in Groningen.
Welke uitspraak over het papieren recept is juist?
Het Landelijk Meldpunt Zorg (LMZ) kreeg in 2018 220 klachten binnen over apotheken. Deze gingen vooral over kwesties rond medische noodzaak. De farmaceutische zorg staat hiermee op de laatste plaats van de klachten top 10. De lijst wordt aangevoerd door de geestelijke gezondheidszorg.
De kosten van geneesmiddelen voor multiple sclerose (MS) die uit het basispakket worden vergoed zijn in vijf jaar gestegen van € 99 miljoen naar € 135 miljoen. Ook is het aantal gebruikers van deze medicatie relatief sterker toegenomen dan het aantal patiënten met MS. Dat blijkt uit de eerste monitor over MS-geneesmiddelen van Zorginstituut Nederland.
Nederlandse farmabedrijven krijgen geen inspectiebezoeken meer van de Food and Drug Administration (FDA) omdat de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft goedgekeurd als inspectiepartner bij het toezicht op geneesmiddelen.
Het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) zal vanaf 20 januari 2020 volledig operationeel zijn in het nieuwe pand aan de Amsterdamse Zuidas. Op 15 november van dit jaar krijgt het EMA de sleutel van de nieuwbouw en zal begonnen worden met de verhuizing van het huidige, tijdelijke onderkomen in Sloterdijk naar de Zuidas, aldus vice-directeur Noël Wathion.
De aanvraag voor een handelsvergunning voor edaravon (Radicava) is ingetrokken door de fabrikant. Het middel was bedoeld als therapie voor amyotrofe laterale sclerose (ALS) waarbij de zenuwcellen, die de spieren aansturen in de hersenen en het ruggenmerg, geleidelijk afsterven. Hierdoor ontstaat een verlies aan spierfunctie en uiteindelijk paralyse.
De Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) is een beoordeling gestart van geneesmiddelen die de werkzame stof leuproreline bevatten. De beoordeling volgt naar aanleiding van rapportages die aangeven dat sommige patiënten een onvoldoende hoeveelheid van het geneesmiddel ontvingen door fouten in het klaarmaken of toedienen. Hierdoor kan het rendement van de behandeling dalen.
Opnieuw steeg in 2018 het aandeel van verstrekkingen met generieke middelen. Bijna 78% van alle verstrekkingen door openbare apotheken van receptplichtige geneesmiddelen uit het basispakket, betrof een generiek middel. In 2017 was dat iets minder dan 76%. De kosten van een maand behandelen met een generiek middel namen in 2018 toe tot € 2,88. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Apothekers en apothekersassistenten gaan gebukt onder hoge werkdruk. Dat zorgt voor klachten als stress, concentratieproblemen en soms een burn-out. Het werk beter indelen of minder gaan werken helpt, zeggen betrokkenen. Een workshop Tijdmanagement biedt houvast. “Ik heb het heel druk, is een relatief begrip.”
Openbaar apothekers besteden relatief veel tijd aan activiteiten die niet per se door een apotheker uitgevoerd hoeven te worden en die zij ook als minder belangrijk ervaren. Hierdoor komen zij minder toe aan zaken die zij wel als belangrijk beschouwen, zoals farmaceutische patiëntenzorg. Onderzoeker Jeroen van de Pol concludeert: “De beroepsgroep zelf moet kritisch naar de organisatie van de apotheek kijken.”
Apotheekteams die een gewapende overval hebben meegemaakt kunnen daarvan soms jaren later nog veel stress ervaren. Agressieve patiënten aan de apotheekbalie brengen alle spanningen en beelden van de overval weer terug. “Een psychiatrische patiënt schreeuwde dat ze mij zou opwachten na werktijd.”
Ziekenhuisapotheker Tanja Hamilton-ter Brake vindt dat er wat moet gebeuren, anders neemt het aantal zorgverleners dat rondloopt met burn-outklachten nog verder toe. In workshops deelt ze haar eigen verhaal, maar ook dat van collega-apothekers, om zo het gesprek over burn-out aan te gaan. En om stil te staan bij je eigen stress-signalen.
Een huidtest zou kunnen voorspellen of een patiënt met de ziekte van Alzheimer baat zal hebben bij behandeling met een cholinesteraseremmer.
Het gebruik van 5-alfa-reductaseremmer, zoals dutasteride en finasteride, is geassocieerd met een latere diagnose van prostaatkanker en met hogere sterfte.
Meer dan één op de vijf apothekers in opleiding tot specialist (aios) ziekenhuisfarmacie heeft burn-outklachten. De aios ziekenhuisfarmacie werken gemiddeld acht uur per week meer dan het aantal contractuele uren en één op de tien zegt dat het rooster niet voldoet aan de Arbeidstijdenwet. Dit blijkt uit een analyse van de Nationale a(n)ios enquête 2018 Gezond en veilig werken van De Jonge Specialist.
Logistieke taken naar één centraal punt, afwisseling in werkzaamheden en een vangnet van collega’s, allemaal vanuit de visie Positieve Gezondheid. Een greep uit de wijze waarop apothekers Marjolijn Westra-Töben en Frederik Pauw de hoge werkdruk in hun apotheken tackelen. “Overal zie je dezelfde problemen, maar hoe je daarmee als team omgaat maakt het verschil.”
Voor goede farmaceutische patiëntenzorg is het nodig dat geneesmiddelinformatie op de individuele patiënt is afgestemd. Zo krijgen ook laaggeletterden en mensen met een andere moedertaal de juiste zorg. Op een bijeenkomst van Gebruikercentraal vertelde Mark Slager van Apotheek Orion in Amersfoort over zijn aanpak.
Met de nieuwe FTO-module Farmacogenetica van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik kunnen huisartsen en apothekers afspraken maken over wanneer het zinvol is om genetische bepalingen aan te vragen. En wie welke acties uitvoert als de uitslag binnen is.
De KNMP roept apothekers op om VGZ-patiënten die de insuline glargine 300 IE/ml (Toujeo) gebruiken niet zonder meer over te zetten op insuline glargine 100 IE/ml (Lantus of Abasaglar). VGZ overweegt Toujeo op te nemen in het preferente cluster, zo liet de zorgverzekeraar apothekers in mei weten. Het is nog niet bekend of en wanneer dit beleid van kracht wordt. Daarmee is de aanspraak van VGZ-patiënten op Toujeo nog niet vervallen. De KNMP is in overleg met VGZ, patiëntenorganisatie Diabetes Vereniging Nederland en de Nederlandse Diabetes Federatie over het voornemen van VGZ.
“Kleien is het nieuwe yoga, lekker mindful”, schreef een landelijk krant begin dit jaar. Lynn Debets, support-apotheker van Boots in Amsterdam is het daar hartgrondig mee eens. “Je handen zijn vies, dus je grijpt niet meer naar je telefoon.”
Met een speciale campagne heeft de KNMP alle 1,8 miljoen opiumwetmiddelgebruikers in Nederland gewaarschuwd tijdig een officiële verklaring aan te vragen voordat zij op vakantie gaan. Daarbij is ook aandacht voor de rol die apothekers spelen in een goede vakantievoorbereiding, zoals patiënten voorzien van een medicijnpaspoort.
‘Bij tekorten moeten apothekers gewoon beter hun best doen’, was een van de stellingen tijdens het Lagerhuisdebat op de Collegedag van het CBG. Misschien moeten apothekers wel beter hun best doen om de problemen inzichtelijk te maken; daarom verdedigde ik de stelling. Apothekers lossen zoveel tekorten achter de schermen op, omdat we meestal niet het type zijn om met de borst vooruit te lopen en prat te gaan op wat we allemaal doen. Ook apotheekteams doen – vaak onzichtbaar – hun uiterste best om bijvoorbeeld ter plekke aan de balie tekorten op te lossen.
De stille protestactie van 24 apotheken in het Gooi trekt veel media-aandacht in het tweede kwartaal van 2019. Gooise apothekers openden op 1 mei pas om 12.00 uur hun deuren. Ook de toename van het opioïdgebruik in Nederland komt aan bod, net als de door de zorgverzekeraars geïnitieerde omzetting van diabetespatiënten naar de biosimilar insuline Abasaglar.
© 2025, Pharmaceutisch Weekblad
