Columns
DroomSap
Dan verschijnt er ineens een middel met een aantrekkelijke naam.
Slapeloosheid is vervelend. Wie ’s nachts ligt te woelen, is snel geneigd iets nieuws te proberen. Dan verschijnt er ineens een middel met een aantrekkelijke naam: DroomSap - natuurlijk, met honing en kruiden, en de chemische stof doxylamine, een geregistreerd geneesmiddel tegen slapeloosheid. Poeders met 12,5 of 25 mg doxylamine zijn toegestaan op recept; producten met meer dan 7,5 mg worden altijd als geneesmiddel aangemerkt en mogen alleen door een arts worden voorgeschreven. In Nederland is alleen de doxylamine/pyridoxine in de handel voor de indicatie misselijkheid en braken voor zwangerschap. DroomSap zit net onder die grens (6,52 mg per 2 ml dosering), maar kan net als het geneesmiddel ook bijwerkingen veroorzaken.
Gelijkheid
'Goed om na te denken over leeftijd en leeftijdsverschil.'
Een veilige leeromgeving is een essentiële voorwaarde om goed te kunnen leren, zowel op de universiteit als tijdens de coschappen. Het is dan ook een onderwerp binnen de master dat continu aandacht vereist. Ook voor de apothekers in spe op de terugkomdagen tijdens de coschapperiode. Een thema dat dan regelmatig naar voren komt, is gelijkheid – of eigenlijk het ontbreken daarvan – in diverse vormen.
Perfecte pitch
Het project is uitgewerkt vanuit verschillende invalshoeken.
Aan het begin van ons tweede opleidingsjaar voor de opleiding tot kaderapotheker zijn we op tweedaagse in Driebergen-Rijsbergen geweest. Een van de opdrachten daar was om een project te pitchen voor een groep van experts. Dit project is gedurende het eerste jaar door de kaderapothekers bedacht en uitgewerkt vanuit verschillende invalshoeken.
Speak up dear?
Mogelijk vindt u mij nu wel veel te dominant.
Ik vind het fijn iets nieuws te leren. Meestal word ik dus enthousiast van nieuw cursusaanbod. Tot mijn oog viel op een advertentie van de FMS Academie voor de cursus genaamd ‘speak up, dear!’ Doelgroep: vrouwelijke medisch specialisten, slechts € 2000! Ik quote: “Een vrouwelijke specialist die zichzelf profileert moet balanceren op een smalle evenwichtsbalk. Als ze zich te dominant opstelt wordt ze afgewezen omdat ze niet aardig genoeg is. Gedraagt ze zich weer te aardig dan wordt ze niet serieus genomen.”
Een mooie dag
'Meid, dan betaal ik het zelf!'
Ik las dat ZN de gezamenlijke doelstelling heeft om eerlijk met apotheken af te rekenen. Dat medicatie in de baxters tegen AIP wordt afgerekend; immers, wij apothekers zijn overgeleverd aan het baxterassortiment. Het klonk mij als de eerste tonen van een goed muziekstuk in de oren.
Ethische dans
Moedig zijn is het juiste midden zoeken tussen niks doen en handelen.
Tijdens een van de lessen die ik heb mogen verzorgen in de vervolgopleiding werd ik getriggerd door een opmerking van een aios: “Als ik twijfel zeg ik vaak niks. De arts zal het wel weten, anders zou hij niet zoiets geks voorschrijven.” Voor hem klonk het vanzelfsprekend, voor mij als een echo van een groter vraagstuk: wat maakt een apotheker eigenlijk ‘goed’?
AI
Belangrijk om kritisch te blijven nadenken.
De digitalisering raast door de gezondheidszorg en AI-systemen worden geroemd om hun snelheid en efficiëntie. Maar wat staat daartegenover? Terwijl technologie ons werk makkelijker maakt, krijgen we ook met nieuwe uitdagingen te maken. Want gemak kan ook gemakszucht worden.
Oleander
Vergiftiging kan in sommige gevallen zelfs dodelijk zijn.
Onlangs las ik een nieuwsbericht over herten die waren overleden na het eten van takken van de oleander. Ik wist dat oleanders giftig zijn, maar dat ze zó gevaarlijk zijn dat ze een hert kunnen doden? Pas door dit bericht drong de ernst en het gevaar echt tot me door.
Scherp oog
De beste verbinding blijft altijd die tussen mensen.
Ons prachtige beroep kent een opmerkelijke oorsprong: in 1240 ontstond het door een mislukte vergiftigingspoging op keizer Frederik II door zijn lijfarts. Sindsdien is er veel veranderd. Maar hadden onze voorgangers al die ontwikkelingen kunnen voorzien? Ik betwijfel het.
Verlies en winst
Bijzonder was dat juist zijn fysieke staat verbeterd was.
Afgelopen week voerde ik een medicatiebeoordeling uit met een patiënt die ik al vaker had gesproken. Hij had in die tussentijd veel meegemaakt. Zijn vrouw, voor wie hij jarenlang mantelzorg had verleend, was recent overleden. Erg verdrietig was meneer nog over dit verlies en vaak blikte hij terug op dit gemis in het gesprek.
Alternatieve eed
Of zouden ze zich toch een heel klein beetje schuldig voelen.
Artsen en apothekers zetten zich in voor het belang van hun patiënten. Zij zullen hen geen schade doen, zoals wij allen hebben beloofd of gezworen in onze Eed van Hippocrates. Toch denk ik af en toe dat niet iedereen dezelfde ceremonie heeft gekregen als ik, of wellicht toen hun vingers gekruist achter hun rug hebben gehouden.
Hoffelijkheid
Altijd even contact maken met patiënten.
Jaren geleden heb ik een hospitality-training gevolgd van ene Tanja. Ze kwam uit de horecawereld, maar hoffelijkheid kent geen verzuiling dus haar leer was ook toepasbaar op apotheken. Ik denk vaak terug aan deze training. Hoe zij aangaf krom te trekken van verkleinwoordjes, pardon, ik bedoel natuurlijk woorden. “Ik maak het receptje even klaar”, of “momentje”! Nog erger was zomaar omdraaien en weglopen.
Papierloos? Papierlos!
Digitaal, modern en efficiënt.
De papierloze apotheek, wat een prachtig beeld. Digitaal, modern en efficiënt. En toch hoor ik elke ochtend de printer opwarmen als een ouderwetse stoomlocomotief. Ironisch dat een van de hardst werkende teamleden in een papierloze apotheek de printer is.
Echt pieken
Het bergklimaat met minder allergenen en schone lucht doet wonderen.
Deze PW-editie over longaandoeningen brengt mij terug naar mijn stage bij het Nederlands Astmacentrum Davos (NAD) in Zwitserland. Daar kreeg ik een uniek inkijkje in een multidisciplinaire setting, waar onder anderen longartsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, diëtisten en psychologen intensief samenwerken. Het NAD is een schoolvoorbeeld van geïntegreerde zorg en een bron van Nederlandse trots over de grens.
Datasolidariteit
Goed onderzoek staat of valt vaak met toegang tot gezondheidsdata.
Het komt in vrijwel alle evaluaties van de pandemie terug, en ook Bijwerkingencentrum Lareb liep er tegenaan: de toegang tot zorgdata voor onderzoek. En al helemaal de hindernissen die je tegenkomt als je ook nog eens zorgdata wilt koppelen.
Ongemakkelijk
Ik zag de coassistent verschieten bij mijn vragen.
Gelukkig hoeven wij als gezin weinig gebruik te maken van de zorg. Dankbaarheid natuurlijk! Afgelopen week was dat even anders. Onze jongste kreeg opeens een aangezichtsverlamming aan de helft van zijn gezicht en ik belandde met hem op de SEH. We werden daar door veel mensen geholpen en aan het einde legde een coassistent het beleid uit. Ik had echter nog wat vragen.
In elkaars keuken
Wie weet, brengen we hiermee alle apotheken naar een hoger niveau.
Na 36 jaar bij dezelfde tandarts te zijn geweest, had ik dit jaar besloten om dan toch naar een tandarts in mijn huidige dorp te gaan. Mijn nieuwe tandartspraktijk vroeg mij om foto’s te laten sturen. “Foto’s? Die zijn bij mijn weten nooit gemaakt.” Ook lag ik op de stoel en werden er allerlei andere diagnostische handelingen uitgevoerd, die mij vreemd waren.
Voetenklei
Wie weet resulteert het in verstandigere besluiten.
Op de radio hoorde ik een voormalig Tweede Kamer-politica vertellen over haar huidige functie in de Eerste Kamer. Ze vertelde dat ze nu daarnaast zij-instromer in het onderwijs is, en ze was trots op het feit dat ze nu ook met ‘de gewone mens’ in aanraking kwam. Ze keek terug op haar tijd in de Tweede Kamer en kwalificeerde zichzelf retrospectief als enigszins wereldvreemd en niet met de voeten in de klei. Want de dingen die ze bedachten in de Tweede Kamer, moesten ook echt worden uitgevoerd en daar werd toch niet altijd even goed over nagedacht. Nu deed ze dat wel. Wat een opluchting. Wijsheid komt met de jaren zullen we maar zeggen.
Toegankelijk
Ik zag haar wanhoop en probeerde de arts te bellen.
Een kracht van de lokale apotheek zit in het persoonlijke contact met de patiënten. Wij zien de patiënten met chronische medicatie elke drie maanden, de ouderenpopulatie met baxter zelfs wekelijks of tweewekelijks. We zien mensen verslechteren, zowel geestelijk als fysiek, en vragen de huisarts of ze deze patiënt in het vizier hebben.
Toekomstmuziek
Jouw AI-assistent analyseert het farmacogenetisch profiel.
Het is 1 april in het jaar 2095 en jij begint je werkdag in de apotheek. Je opent het dossier van je eerste patiënt. De huisarts stelde vanmorgen een diagnose: beginnende reumatoïde artritis. Jouw AI-assistent heeft intussen het farmacogenetisch profiel van de patiënt geanalyseerd en toont je de verwachte respons op verschillende nieuwe generaties DMARD’s. Eén optie valt direct af door een genetische variant in het TPMT-enzym. Jij stelt een alternatief voor, toegespitst op het metabolisme. Een druk op de knop en de patiënt ontvangt jouw voorschrift in haar gezondheidsapp, waarmee zij een drone delivery kan aanvragen of het medicijn kan afhalen bij de apothekersassistent in de regionale apotheek.