Raad van State: drogist op afstand is in strijd met de wet

Supermarkten mogen UAD-zelfzorggeneesmiddelen (Uitsluitend Apotheek en Drogisterij) alleen verkopen als er ook een (assistent)drogist fysiek in de winkel aanwezig is, stelt de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.

De koepelorganisatie voor de drogisterijbranche vindt dat het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) maatregelen moet nemen tegen de ‘drogist op afstand’ van Albert Heijn. Volgens dit concept verkopen Albert Heijn-filialen UAD-geneesmiddelen niet meer vanachter een balie. Bij het schap met zelfzorgmiddelen in de supermarkt staat een informatiebord met daarop vermeld dat vragen gesteld kunnen worden aan een (assistent)drogist, die minimaal 32 uur per week fysiek aanwezig is in de winkel.

Is die drogist niet aanwezig, dan kan de klant met een tablet videobellen met een (assistent)drogist op het hoofdkantoor van Albert Heijn.

Het vervangen van een drogist door een tablet is in strijd met de Geneesmiddelenwet, stelt het CBD, dat door de Raad van State met deze uitspraak in het gelijk wordt gesteld. Als de wetgever die soort digitale communicatie met een drogist op afstand mogelijk wil maken bij de verkoop van UAD-geneesmiddelen, dan zal de wet daarvoor moeten worden aangepast, aldus de bestuursrechter.

Het gevolg van deze uitspraak is dat er onder de huidige wet bij de verkoop van UAD-geneesmiddelen altijd een (assistent)drogist fysiek in de winkel aanwezig moet zijn. Dat heeft, volgens de raad, mogelijk ook gevolgen voor andere winkels waar deze zelfzorggeneesmiddelen worden verkocht.

Personeel op afstand

In een bestuursrechtelijke procedure had het CBD eerder geëist dat de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) handhavend zou optreden tegen de drogist op afstand van Albert Heijn. Maar de rechtbank Midden-Nederland oordeelde eind vorig jaar dat de supermarkt mocht doorgaan met de verkoop van UAD-geneesmiddelen zonder actief toezicht van deskundig personeel.

In deze tijd van digitale communicatie is een spraak- en beeldverbinding met personeel op afstand een goed alternatief voor de in de Geneesmiddelenwet beschreven ‘beschikbaarheid in de winkel’. Een tablet met telefoon is verantwoorde zorg, aldus de rechter. Tegen deze uitspraak ging het CBD in hoger beroep.

Ziekenhuisopnames

Ook de Consumentenbond en het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM), die Albert Heijn eerder hadden opgeroepen te stoppen met de ‘drogist op afstand’, vinden dat er altijd deskundig personeel aanwezig moet zijn bij de verkoop van zelfzorgmiddelen. In een brandbrief aan de minister van Medische Zorg begin dit jaar stelden de organisaties dat de verkoopmethode van Albert Heijn onaanvaardbare gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, die kunnen leiden tot vermijdbare ziekenhuisopnames en mogelijk zelfs sterfgevallen. Uit onderzoek zou blijken dat de consument zijn kennis van UAD-geneesmiddelen overschat en de risico’s ervan onderschat.