Te lang doorgaan met chemo vermindert kwaliteit leven
Dat stellen longarts Jan Willem van den Berg en collega’s in Medisch Contact. Uitbreiding van het chemotherapeutisch arsenaal, toenemend optimisme onder oncologen en hooggespannen verwachtingen van patiënten leiden tot de trend dat bij kanker steeds langer wordt doorbehandeld. De tijd tussen de laatste kuur en overlijden zou daardoor korter zijn.
Om dit te onderzoeken voerden Van den Berg en collega’s, allen werkzaam in de Isala Klinieken in Zwolle, een retrospectieve studie uit. Ze keken daarbij naar de overlevingsduur na de laatste palliatieve chemokuur bij patiënten met niet-kleincellig bronchuscarcinoom.
Deze patiënten verdeelden ze in twee cohorten: patiënten bij wie de diagnose tussen 2004 en 2005 is vastgesteld en patiënten bij wie deze kankersoort tussen 2008 en 2010 werd ontdekt.
In de laatste periode was de tijd tussen de laatste chemokuur en overlijden korter. Het percentage dat binnen een maand na de kuur overleed nam toe van 10 tot 15, een niet significante toename. Wel significant was de toename in het aantal patiënten dat binnen drie maanden overleed, een stijging van 29 naar 48%.
De auteurs concluderen dat er duidelijk aanwijzingen zijn dat er in 2008-2010 in de Isala Klinieken langer is doorbehandeld dan in 2004-2005. In de onderzochte populatie leidde langer doorbehandelen niet tot een statistisch significant langere overleving. Gegevens van andere ziekenhuizen waren niet beschikbaar, dus de onderzoekers konden geen vergelijking maken.
Een van de oorzaken voor langer doorbehandelen is dat artsen de patiënten hun laatste hoop niet willen ontnemen en liever niet beginnen over staken van de chemotherapie. Langer doorbehandelen vermindert echter de kwaliteit van leven en geeft patiënten minder goed de gelegenheid zich voor te bereiden op hun sterven.
Volgens de auteurs dient bij deze dodelijke vorm van kanker de palliatieve zorg al te beginnen bij de diagnose en niet na de laatste kuur als de dood al heel snel in beeld komt. Ze pleiten ervoor om de voor- en nadelen van chemotherapie goed af te wegen. In de Isala Klinieken is op de afdeling Longenoncologie een verpleegkundig specialist aangesteld die zich nadrukkelijk zal bezighouden met palliatieve zorg.