Tuchtcollege: 'Alarmbellen hadden moeten afgaan'
Een neuroloog schreef in juni 2009 een recept met dexamethason voor aan deze patiënt. Het recept bevatte een afbouwschema voor dit middel. In vier weken tijd moest dexamethason worden afgebouwd naar één tablet van 0,5 mg. De apotheker las dit echter als 8,5 mg. Omdat ze deze dosering toch wat hoog vond – in aanvang kwam die neer op een dosering van 68 mg per dag – zocht ze deze na in het Informatorium Medicamentorum. Daarin stond dat bij sommige indicaties de dagdosering zelfs 300 mg kan zijn. De apotheker besloot daarom de behandelend neuroloog niet te bellen en het recept af te leveren.
Eind juni 2009 kwam de vrouw van de patiënt naar de apotheek om te zeggen dat het niet goed ging met haar man. Een te hulp geroepen waarnemend huisarts constateerde dat 8,5 mg dexamethason aan de hoge kant was. Een dag daarna overleed de man aan meningitis.
De vrouw hield de apotheker verantwoordelijk voor de dood van haar man omdat die een te hoge dosering afgeleverd zou hebben. Ze diende een klacht in bij het Regionaal Tuchtcollege.
Het Tuchtcollege kon echter niet beoordelen of de hoge dexamethasondosering het overlijden van de patiënt bespoedigd of veroorzaakt heeft.
Wel vond dit college dat de apotheker verwijtbaar is. Omdat dexamethasontabletten van 8,5 mg niet bestaan en één tablet van 8,5 mg als einddosering van een afbouwschema erg ongebruikelijk is, hadden er alarmbellen moeten gaan rinkelen bij de apotheker. De apotheker had bij de neuroloog de juistheid van de dosering moeten natrekken. Ze heeft haar zorgplicht onvoldoende waargenomen, zo stelt het Tuchtcollege.
Het college besloot daarom de apotheker een waarschuwing op te leggen.
Ook de SCHRIJVENDE neuroloog kreeg een waarschuwing.
“De arts stelt dat hij een dosering van 0,5 heeft voorgeschreven, maar erkent dat hij onduidelijk heeft geschreven en dat hij zich kan voorstellen dat deze gelezen is als 8,5 mg. Hij betreurt het dat deze onduidelijkheid hem niet is opgevallen."
http://tuchtrecht.overheid.nl/nieuw/gezondheidszorg/uitspraak/2011/YG1021
De apotheker was gehandicapt zonder de indicatie op het recept.
Dexamethason staat NIET op de lijst van 44-indicatie-geneesmiddelen.
http://tuchtrecht.overheid.nl/nieuw/gezondheidszorg/uitspraak/2011/YG1022
Dit zijn de indicaties volgens het Farmacotherapeutisch Kompas.
“Indicaties
In hoge doses bij acuut, levensgevaarlijk hersenoedeem ten gevolge van hersenmetastasen/neurochirurgische ingrepen, trauma capitis, pseudotumor cerebri, en bij voorbereiding op operaties van patiënten met een verhoogde intracraniële druk door een hersentumor. Bacteriële meningitis. Diagnostisch bij hyperfunctie van de bijnierschors
Suppletie bij acute en primaire of secundaire bijnierschorsinsufficiëntie; voor deze indicatie zijn de natuurlijke corticosteroïden hydrocortison en cortison het meest geschikt. Systemische behandeling bij reumatologische aandoeningen zoals geselecteerde gevallen of bijzondere vormen (Felty, Sjögren) van reumatoïde artritis, incl. juveniele reumatoïde artritis, acuut reuma,lupus erythematodes disseminatus, polyarteriitis nodosa en andere vasculitiden, arteriitis temporalis, poly- en dermatomyositis. Pulmonale aandoeningen zoals onderhoudsbehandeling astma, exacerbatie van astma of COPD, sarcoïdose en allergische longaandoeningen (bv. eosinofiele longinfiltratie). Maag-darmaandoeningen zoals colitis ulcerosa en enteritis regionalis (= Ziekte van Crohn, m.n. bij een acute aanval van de ziekte; bij meer distaal gelokaliseerde vormen neemt ook rectale toediening een belangrijke plaats in) en bepaalde vormen van hepatitis. Hematologische afwijkingen zoals auto-immuun hemolytische anemie, idiopathische trombocytopenische purpura en reticulo-lymfoproliferatieve aandoeningen. Geselecteerde gevallen van nefrotisch syndroom. Endocrinologische afwijkingen zoals congenitale bijnierschorshyperplasie, endocriene exophthalmus. Oncologische aandoeningen zoalslymfatische leukemieën (m.n. acute vormen), maligne lymfomen, de ziekte van Kahler, gemetastaseerd mammacarcinoom, hypercalciëmie ten gevolge van skeletmetastasen of de ziekte van Kahler. Neurologische aandoeningen zoals acute exacerbaties van multiple sclerose, cerebraal oedeem ten gevolge van hersenmetastasen. Oogheelkundige aandoeningen zoals choroïdoretinitis, iridocyclitis, neuritis optica en pseudotumor orbitae. Huidaandoeningen zoals pemphigus vulgaris en parapemphigus, uitgebreide psoriasis, erytrodermie, stevens-johnsonsyndroom, mycosis fungoides, bulleuze dermatitis herpetiformis, waarbij soms intralaesionaal wordt toegediend (bv. bij keloïd). Als adjuvans bij heftige allergische en anafylactische reacties. Als immunosuppressivum bij orgaantransplantatie. Adjuvans bij preventie van misselijkheid en braken bij behandeling van kanker met oncolytica met een ernstig emetogeen effect. Lokale behandeling bij aandoeningen van gewrichten zoals reumatoïde artritis en aandoeningen van weke delen zoals bursitis, epicondylitis, tendovaginitis.”