Farmaciecijfers SFK
Medicinaal afvallen
De Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2011 25.000 keer een geneesmiddel dat bedoeld is om te helpen bij afvallen. In januari van vorig jaar verstrekten zij het vaakst een vermageringsmiddel. Van de gebruikers van deze middelen is 80% vrouw.
Verpleeghuismedicatie
De SFK onderzocht het geneesmiddelengebruik in AWBZ-instellingen die door openbare apotheken worden beleverd. Paracetamol wordt door het grootste aantal bewoners gebruikt. De top 10 van het geneesmiddelgebruik vertoont overeenkomst met die van 65-plussers buiten instellingen.
Astma/COPD: ‘Hoe ouwer, hoe trouwer’
Het aandeel patiënten dat trouw geneesmiddelen gebruikt, verschilt voor diverse geneesmiddelengroepen die chronisch dienen te worden toegepast. Bij onderhoudsmedicatie voor astma/COPD zijn het vooral patiënten tot 45 jaar die meer ontrouw laten zien.
Lichte toename aantal apotheken
Op 1 januari 2012 telde Nederland 1997 openbare apotheken. Er zijn vorig jaar 41 nieuwe apotheken bijgekomen, terwijl er 24 de deuren sloten. Deze lichte stijging van het aantal apotheken blijft echter achter bij de toename van het geneesmiddelgebruik.
Bijna kwart vrouwen gebruikt NSAID’s
Nederlandse apotheken verstrekten in 2011 aan 1,8 miljoen vrouwen een pijnstiller uit de groep NSAID’s. Deze groep middelen kent met 23% het grootste aandeel gebruikers onder het vrouwelijke deel van de bevolking, maar dat geldt niet voor alle leeftijdsgroepen.
Omeprazol meest verstrekte geneesmiddel
Na zes jaar de ranglijst te hebben aangevoerd, moet metoprolol in 2011 maagzuurremmer omeprazol voorlaten op de lijst van meest verstrekte geneesmiddelen. Vanwege de beperking van de aanspraak op maagzuurremmers is het de vraag of omeprazol deze lijst ook in 2012 zal aanvoeren.
Prognose geneesmiddelkosten over 10 jaar
De geneesmiddelkosten per inwoner van Nederland zullen in 2021 uitkomen op gemiddeld € 280, als de trends van de afgelopen tien jaar zich ongewijzigd voortzetten. Dit komt neer op een stijging van in totaal 25%.
Prijsrisico afgewenteld op apotheek
Het opnemen van historische prijzen als maximale vergoedingsprijs in de contracten met apothekers leidt alleen al op basis van januariprijzen tot een verlies van gemiddeld € 2000 per apotheek per jaar. Dit bedrag zal door andere prijsverhogingen in de loop van 2012 verder oplopen.
Daling tariefinkomsten verwacht voor 2012
Het loslaten van de door NZa vastgestelde maximumtarieven voor de dienstverlening door apotheken zal in 2012 naar verwachting leiden tot een daling van de tariefinkomsten voor de gemiddelde apotheek van € 27.000. Nieuwe prestaties kunnen deze daling voor een deel compenseren.
Keek op de week
Drie jaar na de invoering van de nieuwe tariefstructuur verstrekken Nederlandse apotheken 7% van de geneesmiddelen op basis van weekuitgiftes. Acetylsalicylzuur voert de lijst aan. Twee derde van deze weekleveringen is bestemd voor een vrouw.
Nieuwe antipsychotica in opmars
Nederlandse apothekers verstrekten in de eerste helft van dit jaar aan 265.000 verschillende personen een antipsychoticum. Dit is 6% meer dan in dezelfde periode van vorig jaar. Uitgedrukt in dagdoseringen stijgt het gebruik in 2011 naar verwachting met 5%. Deze toename komt vooral op het conto van de relatief nieuwe antipsychotica quetiapine en aripiprazol.
Meer dan 1 miljoen ADHD-voorschriften
Het gebruik van geneesmiddelen bij ADHD overstijgt in 2011 de 1 miljoen voorschriften. Het zijn hoofdzakelijk jonge tieners van 10 tot 12 jaar die deze middelen gebruiken. Van de € 42,5 miljoen omzet komt 60% in beginsel voor rekening van de patiënt.
Huisartsenstaking werkt door in apotheek
Op de landelijke stakingsdag van huisartsen op donderdag 6 oktober 2011 verstrekten openbare apotheken gemiddeld zo’n 45% minder vaak een door een huisarts voorgeschreven geneesmiddel. Het aantal eerste uitgiften op basis van huisartsrecepten lag zelfs bijna 60% lager.
Verzekeraars nog steeds stevig in regio
De vier grote verzekeraars Achmea, UVIT, CZ en Menzis nemen in 2011 bijna 91% van de uitgaven aan geneesmiddelen voor hun rekening. Dit is sinds de introductie van de basisverzekering in 2006 vrijwel ongewijzigd. In hun oorspronkelijke regio’s hebben de voormalige ziekenfondsen nog steeds een stevige marktpositie.
Nieuwe tool voor betere diabeteszorg
Gemiddeld verstrekt een openbare apotheek aan 400 patiënten een oraal antidiabeticum en/of insuline. Met de nieuwe Zorgondersteuning Diabetes/CVRM krijgt de apotheker een instrument om de zorg voor deze groep aantoonbaar te verbeteren.
Gebruikers antidepressiva vooral vrouwen
Naar verwachting verstrekken Nederlandse openbare apotheken dit jaar voor het eerst meer dan een kwart miljard gestandaardiseerde dagdoseringen aan antidepressiva. Dat is 230% meer dan vijftien jaar geleden. Twee derde van de gebruikers van deze middelen is vrouw.
Prijspeil receptgeneesmiddelen blijft dalen
Het prijspeil van receptgeneesmiddelen daalde het afgelopen jaar met ruim 4%. Twee derde daarvan komt voor rekening van de WGP. Voor het restant is het preferentiebeleid van zorgverzekeraars verantwoordelijk. Beide prijsinstrumenten blijven ook hun invloed uitoefenen na de introductie van de vrije prijzen in 2012.
NSAID’s aan kop in poliklinische apotheek
Pijnstiller ibuprofen voert de lijst aan van de in dit jaar meest verstrekte geneesmiddelen via poliklinische apotheken. Het geneesmiddel met de hoogste kosten dat via de poliklinische apotheek de patiënten bereikt, is het oncolyticum capecitabine.
Betere score op indicatoren
De SFK en de KNMP ondersteunen apotheken bij het berekenen van indicatoren uit de basisset kwaliteitsindicatoren. Indicatoren maken het apothekers mogelijk om te sturen op kwaliteit met kwaliteitsverbetering als reëel resultaat. Daarnaast gebruikten zorgverzekeraars kwaliteitsindicatoren om te beoordelen of apotheken in aanmerking kunnen komen voor een hoger tarief.
Geneesmiddelen bij kinderen in een notendop
Van de geneesmiddelen die zijn opgenomen in het basispakket, verstrekten Nederlandse apotheken vorig jaar aan 0-jarige kinderen het vaakst een geneesmiddel tegen spruw. Voor de leeftijdsgroep tot en met 5 jaar hebben de penicillines het hoogste aantal verstrekkingen. Bij de 6- tot en met 10-jarigen is die positie voor de ADHD-middelen.