Redactioneel
Niet normaal
Hij was wel wat gewend, kon naar eigen zeggen ook goed de-escaleren, door rustig te blijven, te luisteren en daarna zo goed mogelijk antwoord te geven op gestelde vragen. Maar dit keer was het anders. De dame aan de balie bleef maar schreeuwen en schelden. Zijn pogingen tot de-escalatie haalden niets uit. En toen ze ten langen leste de apotheek verliet, bleef hij verbijsterd en ontdaan achter, vertelt Mimoun Berrich van Apotheek Wateringse Veld in Den Haag.
Buiten
Veel vaker buitenspelen, in het zand wroeten, vies worden en niet continu de handen wassen met zeep. Dat is wat de Finse methode propageert. Het idee erachter is dat het afweersysteem van kinderen op deze manier al vroeg kan wennen aan schimmels en microben, als pantser tegen allergische reacties.
Voldoening
Je zit bij een oudere patiënt thuis om de medicatie te bespreken, maar ziet tegelijkertijd dat er wanorde heerst: het is er vies en er is geen eten in huis. Voor farmaceutisch consulent Bertine van Voorst is het op zo’n moment klip en klaar dat ze die huiselijke omstandigheden niet negeert maar aankaart bij een welzijnsbureau in de wijk.
Imago
Je bent van plan een imagocampagne te lanceren voor apothekersassistenten waarin je vooral de aantrekkelijke kanten van het vak wilt tonen en net op dat moment richten de media zowat dagelijks hun pijlen op alle negatieve aspecten vanwege aanhoudende stakingen voor een beter loon en betere arbeidsvoorwaarden. Wat doe je? Inderdaad, toch maar even wachten met die campagne, want jubelen over een beroep dat zo negatief in beeld is, is vrij zinloos.
Gezamenlijkheid
“Wat er niet in zit, hoeven wij er ook niet uit te halen.” Logica van de bovenste plank, deze uitspraak van de directeur van drinkwaterbedrijf Evides. Als er geen geneesmiddelenresten in het water terecht zouden komen, hoeven inderdaad niet allerlei ingewikkelde kapriolen uitgehaald te worden om ze er weer uit te krijgen. Alleen, het is makkelijker gezegd dan gedaan, ook al zijn er gelukkig steeds meer initiatieven om water zo geneesmiddelvrij mogelijk te krijgen en houden.
Nee zeggen
Het is giftig, verstoort de ontwikkeling van de hersenen en erg verslavend. Bovendien kan het tot een zeldzame longaandoening leiden, bleek onlangs uit Amerikaans onderzoek. Toch doen veel jongeren het dagelijks. Vapen. Een serieus probleem dus, vindt ook staatssecretaris Vincent Karremans. Zo serieus dat de overheid een speciale campagne is gestart – Nee tegen vapen – onderdeel van het grotere Actieplan tegen vapen.
Fraaie basis
Het programma Langer thuis van het ministerie van VWS stimuleert ouderen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, omdat ze dat het liefst zouden willen; maar bij gebrek aan bejaardenhuizen zit er vaak ook niks anders op. Al die mensen hebben verschillende soorten hulp nodig, want de ene thuiswonende oudere is de andere niet.
Hergebruik
En daar verscheen weer een bericht over een Rotary die ongebruikte medicijnen inzamelde om ze naar Oekraïne te brengen waar de noodlijdende inwoners er volgens de initiatiefnemers heel blij mee waren. In Nederland mogen ze dan wel niet meer gebruikt worden, in Oekraïne konden ze er levens mee redden. De Rotary-leden reden er vaak zelf heen om alles af te leveren.
Verbeelding
Een van mijn voorgangers, professor P. van der Wielen, had op 9 juni 1945 de eer om het eerste PW van na de oorlog, Vredesnummer getiteld, vol te schrijven. De eerste zin van zijn eerste artikel luidde: “Na de Pruisische overheersching zal ook veel in ons beroep moeten worden hersteld en voor de komende tijden worden voorbereid.”
Gezondheidsomgeving
Maar liefst twaalf vragen had Tweede Kamerlid Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA) voor VWS-minister Fleur Agema over de Persoonlijk gezondheidsomgeving (PGO). Legitieme vragen, over de reden dat de PGO negen jaar na de lancering nog altijd niet goed functioneert, er nog steeds geen sprake is van optimale gegevensuitwisseling tussen zorgverleners en patiënten en de planning om in 2020 voor iedereen een dossier te hebben, bij lange na niet is gehaald.
Natuur
Neem de schedel van een dode man, die niet een natuurlijke dood is gestorven maar van wie het hoofd is afgeslagen, zaden van een pioenroos, vogellijm, het hart van een wolf en de hoorn van een neushoorn... Volgens de schrijver is dit een goed recept bij epilepsie. Afkomstig uit de zeventiende eeuw, dat wel, en door Christina Poppinck opgenomen in haar medisch receptenboek van 1613.
Zoutpot
Mensen zorgen doorgaans slecht voor hun lichaam. En veronachtzamen dus ook hun nieren. Door te scheutig met de zoutpot te schudden. Ongeveer 1,8 miljoen Nederlanders (één op de tien) heeft chronische nierschade en daar komen er ieder jaar zo’n 130.000 bij. Je kunt dus met recht spreken van een urgent gezondheidsprobleem, temeer daar nierschade vaak gepaard gaat met hoge bloeddruk, diabetes en hartfalen.
Domino-effect
Als de verwoestende gevolgen van verslaving aan pijnstillers onder de aandacht moet worden gebracht, wordt vaak gewezen op de opioïdcrisis in de VS, waar jaarlijks vele tienduizenden mensen overlijden aan een overdosis. Met agressieve campagnes zijn verslavende middelen door farmaceutische bedrijven gepromoot als veilig en effectief; artsen schreven ze veelvuldig voor en toen die kritischer werden ontstond een welig tierende zwarte markt.
Printzorg
Acht jaar geleden alweer dat Huub Schellekens zowat alle media haalde met zijn ‘bionexpresso-apparaat’. Niet bedoeld voor een lekkere espresso van honderd procent biologisch geteelde bonen, maar voor de productie van medicijnen, schreef ik destijds in mijn redactioneel.
Consensus
Toen we zo’n zes jaar geleden de stelling poneerden dat vaccineren ook een taak is voor de apotheker waren de meeste reacties uiterst behoedzaam of negatief. “Apothekers zijn actief betrokken bij de levering van vaccins, maar ik zie geen aanleiding ze ook in te zetten bij vaccinatieprogramma’s” en “We vinden het een goede ontwikkeling dat de apotheker nu meer zorgverlener is, maar hij kan niet op de stoel van de huisarts gaan zitten”, hoorden we. Uitgesproken voorstanders bleken moeilijk te vinden; ook apothekers wilden niet expliciet toelichten dat ze het eens waren met de stelling.
Veelbelovend
Het is voor het eerst dat in Nederland een faagtherapie op maat is gemaakt en vervolgens is toegepast, luidde de ronkende tekst van het persbericht van het UMC Utrecht. Of ze echt de eersten waren in Nederland kan apotheker Jan Dekker niet bevestigen, wel dat zijn ziekenhuis deze behandeling voor het eerst heeft toegepast. Bij één patiënt voor wie geen enkele andere behandeloptie meer beschikbaar was.
Waardig
Iedereen heeft wel een persoonlijk verhaal over een ervaring met palliatieve zorg voor een naaste. Zoals een moeder in een verpleeghuis bij wie een zorgmedewerker zonder overleg midazolam stopt. Een vader die de laatste dagen van zijn leven in een ziekenhuiskamer doorbrengt, continu vergaat van de jeuk, zonder veel aandacht. Een moeder die thuis in haar eigen bed, omringd door familie, midden in de nacht vredig inslaapt.
Cultuuromslag
Overal wordt deze dagen teruggeblikt en met enige verbazing vastgesteld dat het alweer vijf jaar geleden is dat de COVID-pandemie zich aandiende en onze wereld op z’n kop zette. Veel beperkende maatregelen zijn allang overboord gegooid, andere worden nog altijd gekoesterd, zoals thuiswerken. Afstand houden, altijd keurig in de elleboog niesen, niet open en bloot hoesten en proesten worden in de publieke ruimte weer net zo makkelijk vergeten als voor de pandemie.
Vorm en frequentie
Toen apotheker Coen van Woerkom in 1984 Apotheek Asten kocht van enkele huisartsen stelde hij als voorwaarde dat de artsen samen met hem een farmacotherapiebeleid zouden opzetten. Sindsdien voerden apotheek en drie huisartspraktijken dertig jaar lang structureel overleg over de farmacotherapie, zo’n tien tot elf keer per jaar. Met deze passage begint een artikel over het FTO in PW 26 van 2014.
Charmeoffensief
De een vindt ze veel te traag in het toelaten van nieuwe geneesmiddelen, de ander klaagt er juist over dat ze veel te veel onnodige nieuwe middelen toelaten. Het Europees Medicijn Agentschap (EMA) doet het in de ogen van critici nooit goed, maar zorgt er tegelijkertijd wel voor dat 450 miljoen Europeanen en heel veel meer dieren geneesmiddelen kunnen gebruiken die door deskundigen zijn goedgekeurd.