Redactioneel
Parasiet
Onlangs werd het 48ste land malariavrij verklaard. Oost-Timor was daarmee overigens pas het derde land in Zuidoost-Azië dat volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) geen gevallen van malaria meer kent.
Groen hart
Van recept tot riool. Een pakkende slogan om aan te geven dat je in de hele ziekenhuisketen zo duurzaam mogelijk te werk wilt gaan. Dat is precies wat het Amsterdam UMC wil uitdragen met hun zeventig green teams.
Koffiedik en glazen bol
Hij had sneller een kameel in Jordanië geboekt dan een online afspraak met zijn huisarts, zei Joris Arts in 2016 tijdens het eerste eHealth Café van de KNMP. Scherper kon hij niet uitdrukken hoe het er op dat moment voorstond met de elektronische gezondheidszorg. Door de coronacrisis kwam vier jaar later een en ander in een stroomversnelling, maar een tsunami is het nog altijd niet geworden. Toch blijft het leuk in de geschiedenis te kijken als het om de toekomst gaat.
Goede voorlichting
Verslaafden is een woord dat zorgverleners het liefst mijden. Of het nou om medicijnen, alcohol of drugs gaat. Maar ook de ‘verslaafden’ zelf willen liever niet zo genoemd worden, menen zorgverleners te weten. ‘Mensen met een verslaving’, mag dan weer wel. Of ‘mensen met problematisch middelengebruik’.
Bekendheid
Farmacie Mondiaal gooit na dertig jaar het roer om. Het bestuur wil nadrukkelijker naar buiten treden om meer apothekers enthousiast te maken voor activiteiten in ontwikkelingslanden, onder meer via een nieuwe website. “We zijn te onbekend, daardoor blijven donaties en inzet van apothekers achter.”
Farmacieband
Voor het derde jaar op rij sprak ik deze zomer met apothekers die een zestig- of zelfs zeventigjarig jubileum vieren, en was wederom onder de indruk van hun fascinerende verhalen, zowel binnen als buiten de farmacie.
Niet normaal
Hij was wel wat gewend, kon naar eigen zeggen ook goed de-escaleren, door rustig te blijven, te luisteren en daarna zo goed mogelijk antwoord te geven op gestelde vragen. Maar dit keer was het anders. De dame aan de balie bleef maar schreeuwen en schelden. Zijn pogingen tot de-escalatie haalden niets uit. En toen ze ten langen leste de apotheek verliet, bleef hij verbijsterd en ontdaan achter, vertelt Mimoun Berrich van Apotheek Wateringse Veld in Den Haag.
Buiten
Veel vaker buitenspelen, in het zand wroeten, vies worden en niet continu de handen wassen met zeep. Dat is wat de Finse methode propageert. Het idee erachter is dat het afweersysteem van kinderen op deze manier al vroeg kan wennen aan schimmels en microben, als pantser tegen allergische reacties.
Voldoening
Je zit bij een oudere patiënt thuis om de medicatie te bespreken, maar ziet tegelijkertijd dat er wanorde heerst: het is er vies en er is geen eten in huis. Voor farmaceutisch consulent Bertine van Voorst is het op zo’n moment klip en klaar dat ze die huiselijke omstandigheden niet negeert maar aankaart bij een welzijnsbureau in de wijk.
Imago
Je bent van plan een imagocampagne te lanceren voor apothekersassistenten waarin je vooral de aantrekkelijke kanten van het vak wilt tonen en net op dat moment richten de media zowat dagelijks hun pijlen op alle negatieve aspecten vanwege aanhoudende stakingen voor een beter loon en betere arbeidsvoorwaarden. Wat doe je? Inderdaad, toch maar even wachten met die campagne, want jubelen over een beroep dat zo negatief in beeld is, is vrij zinloos.
Gezamenlijkheid
“Wat er niet in zit, hoeven wij er ook niet uit te halen.” Logica van de bovenste plank, deze uitspraak van de directeur van drinkwaterbedrijf Evides. Als er geen geneesmiddelenresten in het water terecht zouden komen, hoeven inderdaad niet allerlei ingewikkelde kapriolen uitgehaald te worden om ze er weer uit te krijgen. Alleen, het is makkelijker gezegd dan gedaan, ook al zijn er gelukkig steeds meer initiatieven om water zo geneesmiddelvrij mogelijk te krijgen en houden.
Nee zeggen
Het is giftig, verstoort de ontwikkeling van de hersenen en erg verslavend. Bovendien kan het tot een zeldzame longaandoening leiden, bleek onlangs uit Amerikaans onderzoek. Toch doen veel jongeren het dagelijks. Vapen. Een serieus probleem dus, vindt ook staatssecretaris Vincent Karremans. Zo serieus dat de overheid een speciale campagne is gestart – Nee tegen vapen – onderdeel van het grotere Actieplan tegen vapen.
Fraaie basis
Het programma Langer thuis van het ministerie van VWS stimuleert ouderen om zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, omdat ze dat het liefst zouden willen; maar bij gebrek aan bejaardenhuizen zit er vaak ook niks anders op. Al die mensen hebben verschillende soorten hulp nodig, want de ene thuiswonende oudere is de andere niet.
Hergebruik
En daar verscheen weer een bericht over een Rotary die ongebruikte medicijnen inzamelde om ze naar Oekraïne te brengen waar de noodlijdende inwoners er volgens de initiatiefnemers heel blij mee waren. In Nederland mogen ze dan wel niet meer gebruikt worden, in Oekraïne konden ze er levens mee redden. De Rotary-leden reden er vaak zelf heen om alles af te leveren.
Verbeelding
Een van mijn voorgangers, professor P. van der Wielen, had op 9 juni 1945 de eer om het eerste PW van na de oorlog, Vredesnummer getiteld, vol te schrijven. De eerste zin van zijn eerste artikel luidde: “Na de Pruisische overheersching zal ook veel in ons beroep moeten worden hersteld en voor de komende tijden worden voorbereid.”
Gezondheidsomgeving
Maar liefst twaalf vragen had Tweede Kamerlid Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA) voor VWS-minister Fleur Agema over de Persoonlijk gezondheidsomgeving (PGO). Legitieme vragen, over de reden dat de PGO negen jaar na de lancering nog altijd niet goed functioneert, er nog steeds geen sprake is van optimale gegevensuitwisseling tussen zorgverleners en patiënten en de planning om in 2020 voor iedereen een dossier te hebben, bij lange na niet is gehaald.
Natuur
Neem de schedel van een dode man, die niet een natuurlijke dood is gestorven maar van wie het hoofd is afgeslagen, zaden van een pioenroos, vogellijm, het hart van een wolf en de hoorn van een neushoorn... Volgens de schrijver is dit een goed recept bij epilepsie. Afkomstig uit de zeventiende eeuw, dat wel, en door Christina Poppinck opgenomen in haar medisch receptenboek van 1613.
Zoutpot
Mensen zorgen doorgaans slecht voor hun lichaam. En veronachtzamen dus ook hun nieren. Door te scheutig met de zoutpot te schudden. Ongeveer 1,8 miljoen Nederlanders (één op de tien) heeft chronische nierschade en daar komen er ieder jaar zo’n 130.000 bij. Je kunt dus met recht spreken van een urgent gezondheidsprobleem, temeer daar nierschade vaak gepaard gaat met hoge bloeddruk, diabetes en hartfalen.
Domino-effect
Als de verwoestende gevolgen van verslaving aan pijnstillers onder de aandacht moet worden gebracht, wordt vaak gewezen op de opioïdcrisis in de VS, waar jaarlijks vele tienduizenden mensen overlijden aan een overdosis. Met agressieve campagnes zijn verslavende middelen door farmaceutische bedrijven gepromoot als veilig en effectief; artsen schreven ze veelvuldig voor en toen die kritischer werden ontstond een welig tierende zwarte markt.
Printzorg
Acht jaar geleden alweer dat Huub Schellekens zowat alle media haalde met zijn ‘bionexpresso-apparaat’. Niet bedoeld voor een lekkere espresso van honderd procent biologisch geteelde bonen, maar voor de productie van medicijnen, schreef ik destijds in mijn redactioneel.