Nog veel verbetering mogelijk bij medicatie laatste levensfase

Ook medicatie met twijfelachtige klinische waarde, zoals hartglycosiden, werd nog vaak voorgeschreven, blijkt uit een analyse van huisartsvoorschriften van 7781 patiënten die in 2023 overleden aan aandoeningen met een chronisch of progressief ziektebeloop.

Vier kwaliteitsindicatoren werden door het Nivel en PZNL geactualiseerd: het voorschrijven van opioïden, laxeermiddelen bij opioïden, niet-passende medicatie en medicatie met twijfelachtige klinische waarde. Deze indicatoren zijn ook in 2017 en 2021 gemeten.

In 2023 kreeg 57% van de patiënten opioïden voorgeschreven, dat is volgens de onderzoekers meer dan in 2021 en vergelijkbaar met 2017. Bij 37% werd geen laxeermiddel voorgeschreven, terwijl dat volgens richtlijnen standaard zou moeten vanwege het risico op obstipatie. Dat is vergelijkbaar met 2017 en 2021.

Lichte daling

Het aandeel herhaalrecepten voor niet-passende medicatie daalde van 70% in 2017 naar 63% in 2023. Voor geneesmiddelen met twijfelachtige waarde, waarvan de geschiktheid per persoon moet worden afgewogen, daalde dit van 79% naar 75%.

Deze medicijnen waren eerder in het ziekteproces mogelijk zinvol, maar richting het levenseinde hebben ze vaak geen meerwaarde meer. Mogelijk wijst de daling op meer bewustwording, maar verdere verbetering blijft gewenst, stellen Nivel en PZNL.