Medicatieverificatie verkleint kans op discrepanties in dossier
Het aantal inconsistenties tussen de medicijnen die de patiënt daadwerkelijk gebruikt en de medicatielijst van de zorgverlener is bij ontslag uit het ziekenhuis na medicatieverificatie met de patiënt iets hoger dan bij opname: 14%.
Vooral als er geen inzet is van apothekersassistenten die de medicatieverificatie uitvoeren is het percentage medicatiediscrepanties hoger, zoals bij een bezoek aan de polikliniek: 44%. Bij huisartsen was het percentage onjuistheden ten opzichte van opname en ontslag 78% en 90%, en bij apothekers waren die percentages respectievelijk 76% en 78%.
Dit blijkt uit metingen die zijn gedaan in twee regio’s door onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG), Maastrichts Universitair Medisch Centrum (MUMC), Universiteit Utrecht, Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik en het Nivel.
Het ministerie van VWS heeft deze partijen gevraagd om in het kader van het Landelijk Programma Medicatieoverdracht een nulmeting uit te voeren, en een meetinstrument met kwaliteitsindicatoren te ontwikkelen.
Medicijngesprekken
Volgens de onderzoekers tonen de cijfers aan dat wanneer medicijngesprekken plaatsvinden – bij opname en ontslag uit het ziekenhuis – de kans op medicatiediscrepanties kleiner is. Medicatieverificaties variëren van twaalf minuten bij opname in het ziekenhuis, tien minuten bij ontslag tot ruim één minuut bij een bezoek aan een polikliniek, schrijven de onderzoekers in het rapport ‘Medicatieoverdracht. Onderbouwing van de noodzaak voor een veiliger en efficiënter proces in de zorgketen’.
Naast ‘onbedoelde medicatiediscrepantie’ hanteren de onderzoekers in het rapport onder meer ook de termen ‘medicatiefout’ en ‘medicatie-incident’; dat zijn onbedoelde gebeurtenissen tijdens het medicatieproces die tot schade aan de patiënt hebben geleid.
De resultaten van dit onderzoek bieden geen inzicht in de relatie tussen de medicatiediscrepanties en mogelijke gezondheidsschade of impact op de kwaliteit van leven.
Medicatieveiligheid
In het Landelijk Programma Medicatieoverdracht werken partijen aan de beschikbaarheid van complete en actuele medicatiegegevens, met als doel medicatie-incidenten te voorkomen.
Dit onderzoek omvat alle zorgsectoren en is in Nederland breed uitgevoerd, waarbij onder meer de volgende methoden zijn gebruikt: literatuuronderzoek, observatieonderzoek, vragenlijstonderzoek onder zorgverleners en patiënten en analyse van medicatie-incidenten.
Na het implementeren van het Landelijk Programma Medicatieoverdracht verwachten de onderzoekers dat er een completer en actueler overzicht komt van de geneesmiddelen die patiënten daadwerkelijk gebruiken, met als resultaat minder discrepanties en een betere medicatieveiligheid, aldus de onderzoekers.