IGJ: ziekenhuizen zetten stappen naar passende zorg
Passende zorg is een andere kijk op de inzet van zorg; minder focus op ziekte en behandeling en meer op gezondheid en wat iemand wél kan. Met als doel dat de gezondheidsresultaten en de beleving van de patiënt verbeteren tegen acceptabele kosten.
Door de vergrijzende bevolking is er meer vraag naar zorg, terwijl er krapte is aan personeel. Daarom moet de zorg veranderen en moeten zorgaanbieders een andere manier van werken ontwikkelen. De IGJ sprak het afgelopen jaar in alle ziekenhuizen met patiënten, zorgprofessionals en bestuurders over wat er goed gaat, maar ook over knelpunten en belemmeringen waar zorgaanbieders tegenaan lopen.
Volgens de inspectie tonen zorgverleners en bestuurders in de ziekenhuizen grote inzet om oplossingen in gang te zetten, te leren van ervaringen en dilemma’s bespreekbaar te maken. Ook werd duidelijk dat er een beweging is ingezet van zorgaanbieders binnen en tussen de verschillende sectoren om met elkaar samen te werken en continu van elkaar te leren.
Oude werkelijkheid
Maar er zijn ook nog grote verschillen, concludeert de IGJ, tussen ziekenhuizen en binnen ziekenhuizen. Sommige afdelingen lopen al voorop, terwijl elders de eerste stappen nog gezet moeten worden. Ook blijken organisatievormen, bekostiging en richtlijnen nog te veel ingericht op een ‘oude werkelijkheid’, waarin vraag en aanbod beter in balans waren. Dat belemmert de beweging naar passende zorg.
Verder ziet de inspectie dat er grote verschillen zijn in hoe ziekenhuizen omgaan met de complexiteit van het zorgstelsel. Sommige ziekenhuizen gaan dilemma’s niet uit de weg, maar gaan er juist actief het gesprek over aan.
Concluderend stelt de toezichthouder dat de beweging naar passende zorg in de ziekenhuizen in gang is gezet en kan worden versneld. Het is aan bestuurders om hierop te sturen en medewerkers te ondersteunen.
Richtlijnen
Inmiddels voert de IGJ nieuwe gesprekken met ziekenhuizen over passende zorg, waarbij drie thema’s aan bod komen: hoe dragen richtlijnen bij aan persoonsgerichte zorg, hoe verloopt de samenwerking tussen ziekenhuizen en de regionale zorginstellingen, en hoe voorkom je dat gezondheidsverschillen groter worden. Passende zorg vereist vaak digitale vaardigheden of zelfregie, en niet alle patiënten kunnen hierin mee, benadrukt de IGJ.
De tweede ronde bezoeken aan ziekenhuizen zal de inspectie in 2026 afronden.
Passende zorg komt voor uit het Integraal Zorgakkoord (IZA) en het Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord (AZWA). Veel partijen ondersteunen deze aanpak en werken samen aan de uitvoering, financiering en monitoring, aldus IGJ.