Methotrexaat tijdelijk stoppen na coronavaccinatie
Deze interventie is gemakkelijk te implementeren en kan zich vertalen in een verhoogde effectiviteit van de vaccinatie en duur van de bescherming bij kwetsbare groepen. Dit blijkt uit een prospectief open label-onderzoek in 26 ziekenhuizen in het Verenigd Koninkrijk. De deelnemers hadden een immuungemedieerde inflammatoire aandoening, zoals reumatoïde artritis, psoriasis of atopische dermatitis. Zij gebruikten een wekelijkse dosering MTX van ≤25 mg – oraal of subcutaan – gedurende ten minste drie maanden en hadden twee primaire coronavaccinaties gehad.
De deelnemers werden 1:1 gerandomiseerd naar doorgaan met MTX of het overslaan van twee wekelijkse doseringen vanaf de dag van boostervaccinatie met het vaccin van Pfizer-BioNTech, Moderna of AstraZeneca-Oxford.
Reumatoïde artritis
De primaire uitkomstmaat was de titer van antilichamen tegen de S1-subunit van het receptorbinding-domain van het SARS-CoV-2 spike-eiwit (S1-RBD) vier weken na toediening van de boostervaccinatie.
Tussen september 2021 en maart 2022 werden 254 deelnemers geïncludeerd in de interim-analyse (127 in beide groepen). De gemiddelde leeftijd bedroeg 59,1 jaar, de gemiddelde BMI 29,6 en 61% was vrouw. De helft van de deelnemers had reumatoïde artritis en 34% had psoriasis. De mediane dosering MTX bedroeg 20 mg per week.
De geometrisch gemiddelde titer (GMT) van S1-RBD bedroeg na vier weken 22,750 U/ml (95%-BI 19.314-26.796) in de groep die de behandeling met MTX onderbrak en 10.798 U/ml (95%-BI 8970-12.997) in de groep MTX continueerde. Ook na twaalf weken was de titer significant hoger in de groep die tijdelijk stopte.
Opleving aandoening
De door de deelnemers zelf gerapporteerde algemene gezondheid was gelijk tussen beide groepen. De zelf gerapporteerde ziekteactiviteit was na vier weken wel significant hoger in de groep die tijdelijk stopte met MTX, maar na twaalf weken weer gelijk. Significant meer deelnemers die behandeling onderbraken rapporteerden een opleving van hun aandoening in de twaalf weken na vaccinatie: 71% versus 45% (OR 2,83; 95%-BI 1,64-4,99). De meeste daarvan konden zij zelf managen.
De toegenomen antilichaamrespons in de groep die MTX tijdelijk stopte was consistent ongeacht de dosering, toedieningsweg, type aandoening, leeftijd en voorgeschiedenis van SARS-CoV-2-infectie.
Een studie in Zuid-Korea toonde eerder al aan dat het onderbreken van de behandeling met methotrexaat bij patiënten met reumatoïde artritis na jaarlijkse griepvaccinatie leidt tot een betere immuniteit.
[Lancet Respir Med 2022;10:840-50]