Antihypertensiva geven lipkanker
Dit blijkt uit een retrospectieve analyse van apotheekdata en medische registratiegegevens in de Verenigde Staten [Arch Intern Med 2012;172:1246-1251]. Uit de literatuur is bekend dat fotosensibiliserende stoffen effecten van UV-straling kunnen vergroten.
De onderzoekers vonden in de periode 1994 tot en met 2008 712 gevallen met lipkanker. Het geneesmiddelgebruik van deze patiënten vergeleken ze met dat van een controlegroep bestaande uit ruim 22.900 patiënten met dezelfde demografische kenmerken.
De auteurs noemen als meest verdacht voor het veroorzaken van lipkanker de diuretica hydrochloorthiazide en de combinatie triamtereen met hydrochloorthiazide. Ook nifedipine werkt fotosensibiliserend, in mindere mate geldt dit ook voor de ACE-remmer lisinopril. Als niet-sensibiliserend middel werd atenolol meegenomen in de analyse.
De onderzoekers uit Californië gingen nauwkeurig te werk, ze elimineerden of corrigeerden voor alle mogelijke factoren die een verhoogde kans op huid- of lipkanker geven: roken, hiv-positiviteit, patiënten met een orgaantransplantatie. De onderzoekers namen in hun studie alleen blanke Amerikanen mee, uitgezonderd personen met een Spaanse achtergrond.
Opvallend is dat lipkanker bij vrouwen veel minder vaak voorkomt dan bij mannen. De auteurs schrijven dit toe aan het feit dat vrouwen minder vaak dan mannen in de buitenlucht werken. Verder hebben vrouwen enige bescherming van lippenstift.
Op basis van de odds ratio’s geeft nifedipine het grootste risico op lipkanker, gevolgd door hydrochloorthiazide en lisinopril. Het laatste middel geeft het laagste risico. Zoals verwacht geeft atenolol geen verhoogd risico.
In een editorial in hetzelfde tijdschrift geeft Mitchell Katz aan dat de studie te weinig gegevens heeft om een uitspraak te kunnen doen over de kans op huidkanker. Onderzoek hiernaar is echter nodig want huidkanker komt veel vaker voor dan lipkanker. Verder stelt Katz dat bij chronisch gebruik van fotosensibiliserende geneesmiddelen een zonnebrandsmeersel met hoge beschermingsfactor ook op de lippen moet worden aangebracht [Arch Intern Med 2012;172: 1251].