Ga naar inhoud. | Ga naar navigatie

Persoonlijke hulpmiddelen

Navigatie

Dosering en medicijntype bepaling risico afwijking

Onderzoek naar anti-epileptica tijdens zwangerschap

PW Magazine 24, jaar 2011 - 14-06-2011
Gebruik van anti-epileptica tijdens de zwangerschap geeft gemiddeld een verdubbeling van het risico op aangeboren afwijkingen bij baby’s. De grootte van het risico verschilt per middel en per dosering. Dat is de conclusie van een internationaal onderzoek waaraan ook het UMC Utrecht meewerkte.
Dosering en medicijntype bepaling risico afwijking

Dat het risico op aangeboren afwijkingen door gebruik van anti-epileptica tijdens de zwangerschap toeneemt, is een bekend gegeven. Het was echter nog niet bekend of dit risico bij alle anti-epileptica even groot is. Ook was nog er niet eerder een verband aangetoond tussen de dosering van deze middelen en het risico op afwijkingen.

Daarom besloot een internationale onderzoeksgroep, waaraan ook het UMC Utrecht heeft deelgenomen, dit te onderzoeken bij de vier meest gebruikte anti-epileptica: carbamazepine, lamotrigine, valproaat en fenobarbital. De resultaten van het onderzoek zijn gepubliceerd in de Lancet Neurology van 6 juni jongstleden.

Gemiddeld genomen blijken anti-epileptica het risico op aangeboren afwijkingen te verdubbelen. “De risico’s per middel en per dosering kunnen behoorlijk verschillen”, zegt hoogleraar genetica prof. dr. Dick Lindhout, die namens het UMC Utrecht was betrokken in het onderzoek.

Uit het onderzoek blijkt dat er een verband is tussen de dosering en de kans op een aangeboren afwijking. Hoe hoger de dosis, des te groter het risico is op een aangeboren afwijking, zoals een hartafwijking of een open ruggetje.

Het risico op een afwijking verschilt per type anti-epilepticum. Het laagste risico op afwijkingen gaven lamotrigine in een dosering van minder dan 300 mg per dag (2,0%) en carbamazepine in een dosering lager dan 400 mg per dag (3,4%). Vergeleken met lamotrigine als monotherapie in dosering van minder dan 300 mg per dag, gaven valproïnezuur en fenobarbital een significant hoger risico op afwijkingen. Dat geldt voor alle onderzochte doseringen van deze middelen.

Ook carbamazepine in doses hoger dan 400 mg per dag gaf een aanzienlijk hoger risico op afwijkingen dan lamotrigine monotherapie in een dosering tot 300 mg. Een hoge dosis valproaat geeft 23% kans op een kind met een aangeboren afwijking.

Dat maakt het voor neurologen lastig om te kiezen welk anti-epilepticum het beste is. Lindhout: “Een arts die grote epileptische aanvallen bij een zwangere vrouw wil voorkomen, heeft niet de keuze om een geneesmiddel niet voor te schrijven. Het gaat er alleen om welk middel, gezien de werking en de risico’s, het beste is.”

Aan dit internationale EURAP-onderzoek (European Registry of Antiepileptic Drugs and Pregnancy) hebben 42 landen samengewerkt om de gevolgen van anti-epileptica voor baby’s in kaart te brengen. Het is het eerste grootschalige prospectieve onderzoek naar de vier belangrijkste anti-epileptica. De onderzoekers volgden 4.400 kindjes een jaar lang na hun geboorte. Bijna 90% hiervan is geboren uit moeders die tijdens hun zwangerschap één van de vier meest gebruikte anti-epileptica hebben geslikt. Er werden 230 baby’s geboren met een ernstige aangeboren afwijking, zoals een hartafwijking of een open ruggetje.

Document acties

Back to top