Nieuwe optie bij C. difficile-infectie

Het antibioticum fidaxomicine doet niet onder voor vancomycine bij de behandeling van infecties met Clostridium difficile. Dit zeggen onderzoekers uit Amerika en Canada.

Infectie met C. difficile komt voornamelijk voor na gebruik van breedspectrumantibiotica. C. difficile is de belangrijkste bacteriële verwekker van diarree bij in het ziekenhuis opgenomen patiënten. De incidentie en ernst van deze darminfecties nemen toe, wat toe te schrijven is aan de opkomst van een hypervirulente stam van C. difficile (onder meer bekend onder de naam ribotype 027). Ook in Nederland zijn er vanaf 2005 meerdere grote uitbraken in ziekenhuizen geweest van dit hypervirulente stamtype.

Verder stijgt ook het aantal mensen dat overlijdt door deze infectie en raken steeds vaker jonge, gezonde mensen besmet. Dit alles stemt tot zorg.

De reguliere behandeling van infecties met C. difficile is metronidazol of vancomycine. Een nadeel van metronidazol is dat het goed wordt geabsorbeerd. Hierdoor komen slechts kleine hoeveelheden in de darm terecht. Daarbij heeft het middel systemische bijwerkingen zoals misselijkheid, hoofdpijn, smaakaantasting en perifere neuropathie. Ook blijkt uit studies dat metronidazol vergeleken met vancomycine meer therapiefalen geeft en hogere rates of recurrence, vooral bij ernstig zieke patiënten.

De rate of recurrence is een van de meest problematische aspecten van infectie met C. difficile. Na een succesvolle eerste behandeling met vancomycine of metronidazol keert de infectie bij 20 tot 30% van de patiënten toch terug, meestal binnen twee weken.

Fidaxomicine is een macrocyclisch antibioticum dat bactericide werkt. Het is in vitro ongeveer acht keer effectiever dan vancomycine tegen isolaten van C. difficile, inclusief de hypervirulente stammen. Het wordt minimaal systemisch geabsorbeerd waardoor hoge fecale spiegels ontstaan. Het middel heeft ook nauwelijks invloed op de normale darmflora.

In de Noord-Amerikaanse studie [N Engl J Med 2011; 364:422-31] werden 629 patiënten behandeld met tweemaal daags 200 mg fidaxomicine of viermaal daags 125 mg vancomycine gedurende tien dagen. De twee behandelopties bleken even effectief: 88,2% van de mensen in de fidaxomicinegroep versus 85,8% in de vancomycinegroep waren twee dagen na beëindigen van de therapie genezen. Verder keerde de infectie minder vaak terug in de fidaxomicinegroep (15,4% versus 25,3% in de vancomycinegroep). Bijwerkingen waren in beide groepen gelijk.