Lokale gentherapie werkt bij reumatische muis

Wat is de hypothese?

“Door een geschikt gen lokaal in de aangedane gewrichten in te bouwen en dit alleen geneesmiddel te laten produceren als het gewricht gaat ontsteken, kunnen schadelijke bijwerkingen teruggebracht worden.”

Hoe heeft u dit onderzocht?

“Om het gen op de juiste plaats te krijgen heb je een geschikte vector nodig. Dit zijn uitgeklede virussen waar we het gen in stoppen. Ons onderzoek wijst uit dat adenovirale en lentivirale vectoren hiervoor goed geschikt zijn. Na inspuiten in een gewricht zoeken ze vrijwel allemaal cellen op aan de binnenkant van het gewrichtskapsel. Om zo min mogelijk bijwerkingen te hebben wil je verder dat het gen alleen werkt als het nodig is, dus als de ontsteking weer opvlamt. Met bio-informatica heb ik een stukje DNA gevonden, een promotor, dat aan die voorwaarde voldoet. Normaal is die promotor nauwelijks actief, maar bij een ontsteking gaat hij zo’n twintig keer harder werken. Vervolgens heb ik gekeken of interleukine-4 (IL-4) een geschikt middel is voor deze vorm van gentherapie. Dit heb ik in muizen met artritis gedaan. Een deel van de muizen kreeg het gen voor IL-4 ingebouwd in combinatie met de promotor. Een ander deel kreeg een gen ingebouwd dat voortdurend IL-4 produceerde.”

En, werkt het?

“Ja. Zowel continue als ontstekingsafhankelijke productie van IL-4 tijdens artritis beschermt goed tegen afbraak van kraakbeen. Maar de ontstekingsafhankelijke methode geeft veel minder schadelijke bijwerkingen omdat nauwelijks IL-4 wordt aangemaakt als het gewricht niet is ontstoken.”