Redactioneel
Erkenning
Wat doet een farmaceutisch consulent precies? Veel apothekers weten het niet. Hoewel deze hbo-opgeleide functionaris inmiddels toch alweer zo’n twaalf jaar in openbare apotheken, ziekenhuisapotheken en de farmaceutische industrie werkt.
Prikkie
Het trivalente influenzavaccin is dit jaar ingeruild voor het quadrivalente, waarin zowel twee type A-virussen als beide B-viruslijnen zitten, en minister Bruno Bruins liet zich hiermee onlangs vaccineren in het Zuyderland Ziekenhuis in Heerlen. De plek was bewust gekozen, want Bruins wil graag benadrukken hoe belangrijk het is dat zorgverleners zich ieder jaar laten inenten. Er is zelfs een speciale campagne en slogan: “Haal je #prikkie en #voorkomgriep.”
Vertrouwde omgeving
Zeker 94% van de ouderen woont nog thuis. Dat percentage is de afgelopen jaren fors gestegen, vooral onder 85-plussers; van hen woont 70% nog in het eigen huis. Dit blijkt uit de Monitor zorg voor ouderen van de NZa.
Godendrank
Het is altijd een plezier te lezen dat een van de geneugten des levens, het drinken van een glas rode wijn, ook goed voor je fysieke gesteldheid kan zijn. Dat is al vaker geconstateerd door wetenschappers, maar de lijst van positieve uitwerkingen blijkt langer dan gedacht, nu een team van onderzoekers van King’s College London heeft vastgesteld dat rode wijn ook goed is voor de bacteriële diversiteit in je buik.
Inspirerend
Het dagelijkse werk aan de balie wordt er niet makkelijker op – en dat is een understatement – maar veel apothekersassistenten zien nog steeds kans een specialisme te ontwikkelen om nog betere patiëntenzorg te kunnen leveren. Op hen richten we, aan de vooravond van de nationale dag van de apothekers-assistent, dinsdag 24 september, in dit PW de schijnwerpers.
Unicum
In Utrecht kunnen dertig tot veertig farmaciestudenten vanaf dit studiejaar de keuzecursus digitale farmaceutische zorg (DFZ) volgen. Een unicum. Temeer daar een aantal studenten ook zelf betrokken is geweest bij de totstandkoming van de cursus. Een prijzenswaardig initiatief, want zij moeten straks tenslotte aan de slag met de digitale innovaties en wat kun je dan beter doen dan ze er vanaf het begin bij te betrekken.
Perverse prikkels
De aantallen zijn duizelingwekkend: in Europa lijden tenminste dertig miljoen mensen aan een van de ruim zesduizend zeldzame ziekten. Een aandoening geldt in Europa als zeldzaam als deze niet meer dan vijf op de tienduizend mensen treft.
Leiden
De vreugde was groot toen de farmacieopleiding na dertig jaar weer terugkeerde in Leiden. In het eindejaarsnummer van 2015 vertelde de toen kersverse directeur van de nieuwe masteropleiding farmacie, Mieke Mulder, dat ze zich vooral gingen richten op patiëntenzorg. De apotheker moet middenin het web van de zorgverlening komen zitten, zei Mulder.
Drones
In het oerwoud van Rwanda vliegt een drone. Hij bezorgt medicatie bij de bewoner van een hut in een afgelegen dorpje. Via een app heeft hij aangegeven waaraan hij lijdt, en een zorgverlener in een kliniek elders heeft de geneesmiddelen ingepakt en verzonden. Maar wacht even, Afrika, drone, app?
De wereld uit
Een internationaal consortium voert de strijd op om tuberculose wereldwijd uit te roeien, luidt de ronkende tekst van een recent persbericht. Fantastisch nieuws, want een ziekte uitroeien die jaarlijks meer dan anderhalf miljoen dodelijke slachtoffers maakt zou een ongekende prestatie zijn.
Rupsengekte
De gekte was compleet. Bij apothekers was het een gekkenhuis omdat ze hun verzachtende zalf niet aangesleept konden krijgen en werden bedolven onder vragen van journalisten van kranten, radio en tv. En cliënten werden gek van de jeuk, veroorzaakt door de oprukkende harige eikenprocessierups.
Boegbeelden
Aletta Jacobs, wie kent haar niet. Als het boegbeeld van de eerste feministische golf – strijdend voor het vrouwenkiesrecht – die in 1871 als eerste vrouw in Nederland werd toegelaten tot de universiteit. Haar zus Charlotte zal bij veel mensen minder bekend zijn, maar is in de farmacie wel degelijk ook een boegbeeld, als “de eerste apothekeres van Nederland”.
Werkplezier
Een potje kleien, een liedje zingen met gitaarbegeleiding, werkzaamheden zoveel mogelijk afwisselen, een stapje terug doen, in therapie gaan, een workshop tijdmanagement volgen; allemaal manieren waarop apothekers met die vermaledijde werkdruk omgaan, om te voorkomen dat ze een burn-out krijgen of erger.
Mango's
Toen ik in een zorgtijdschrift las dat het mangomoment inmiddels een bekend fenomeen is, tikte ik de term snel in op Google; ik had namelijk geen flauw idee. Ik eet graag mango’s, daar niet van. Verrukkelijk zijn ze, vooral als je ze in Afrika vers geplukt meteen kunt verorberen. Een gelukzalig moment, maar een fenomeen?
Totaalplan
Wéér werken aan een gezamenlijke aanpak, is de eerste, enigszins sceptische gedachte bij het lezen van het persbericht van VWS, waarin gemeld wordt dat een alliantie medicatieveiligheid alles op alles gaat zetten om het aantal doden en ziekenhuisopnames door verkeerd medicatiegebruik terug te dringen.
Geschiedenis
Stichting Medisch Farmaceutisch Museum De Griffioen in Delft stuurde onlangs haar jaarverslag 2018, waarin onder meer te lezen is hoe in 1849 vijftig op de duizend inwoners van Delft overleden aan cholera – ook wel de blauwe dood of Aziatische braakloop genoemd. Een ander artikel gaat over de door Reinier de Graaf (1641-1673) vervaardigde clysteerspuit die de patiënt zelf kon gebruiken. De Graaf had namelijk gemerkt dat “bij zijn patiënten nogal wat weerstand bestond om zich een clysteer te laten zetten door een chirurg of vroedvrouw”.
Duurzaam
Waterschap Aa en Maas heeft een aanmoedigingsprijs voor projecten en initiatieven van inwoners, bedrijven of samenwerkingsverbanden op het gebied van duurzaamheid. Deze prijs heet de groen-blauwe handdruk. En apotheker Gertjan Hooijman uit Asten won ‘m dit jaar.
Heksenjacht
Amerikaanse toestanden, wordt al snel geroepen als de forse stijging van het opioïdgebruik in Nederland ter sprake komt, gevolgd door de waarschuwing dat een nieuwe, grootschalige verslavingsproblematiek op de loer ligt. Als grote boosdoener wordt meestal oxycodon genoemd, waarvan het aantal gebruikers tussen 2008 en 2017 verviervoudigde. Opvallend genoeg steeg het aantal vorig jaar nauwelijks: volgens de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) verstrekten apotheken toen aan 485.000 mensen oxycodon, ongeveer evenveel als in 2017.
Muggenbeten
De vrouwtjes zijn de boosdoeners. Zij bijten. Zij spuiten duizenden malariaparasieten in je bloedbaan, na de huid van het slachtoffer te zijn binnengedrongen en met hun steeksnuit op zoek te zijn gegaan naar een bloedvat. Ze steken vooral tussen zonsondergang en zonsopgang: muggen.
Bodycam
Bodycams aan de balie? Het ideetje kwam zomaar op bij een collega na het lezen van het nieuwsbericht dat de politie veel profijt heeft van het gebruik van deze cameraatjes. Omdat het de-escalerend schijnt te werken. Agenten die bodycams droegen kregen, zo bleek uit onderzoek binnen alle politie-eenheden in Nederland, minder vaak te maken met bedreigingen en agressie.