2025
Toenemende concentratie op geneesmiddelenmarkt
Steeds meer geneesmiddelen met groot marktaandeel voor één generieke fabrikant
Een divers aanbod vanuit meerdere leveranciers draagt bij aan de leveringszekerheid van geneesmiddelen. De SFK onderzocht de ontwikkeling van het aantal leveranciers van generieke geneesmiddelen en hun marktaandelen. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
120.000 onverzekerden gebruikten geneesmiddelen
740.000-maal een geneesmiddel verstrekt aan een onverzekerde
Openbare apotheken verstrekten in 2024 aan 120.000 mensen zonder zorgverzekering geneesmiddelen. De meest gebruikte geneesmiddelgroepen zijn antibiotica, maagmiddelen en pijnstillers. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Kwart meer eerstejaars aan farmaceutische opleidingen
Sterke groei eerstejaarsstudenten in Groningen na schrappen numerus fixus
In totaal 770 eerstejaarsstudenten startten in september 2024 aan de (bio-)farmaceutische opleidingen in Groningen, Utrecht en Leiden, 146 meer (+23%) dan het jaar ervoor. Het aantal afgestudeerde apothekers bedroeg 247. Naar verwachting zal dit aantal de komende jaren aantrekken. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
3% meer verstrekkingen astma/COPD medicatie
Meer combinatiepreparaten, maar minder monopreparaten dan een jaar eerder
Openbare apotheken verstrekten in 2024 6,3 miljoen keer inhalatiemedicatie voor astma of COPD, 3,0% meer dan in 2023. Deze stijging komt voor rekening van combinatiepreparaten, waarbij de grootste relatieve toename zit in het gebruik van triple-therapie. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
32% minder zelfstandige openbare apotheken
Meer apotheken bij keten of formule ten koste van zelfstandige apotheken
Nederland telde op 1 januari 2025 1928 openbare apotheekvestigingen. Dit is een afname van 25 apotheken ten opzichte van de 1953 apotheken op 1 januari 2024. Het aantal keten- en formuleapotheken is gestegen, terwijl het aantal zelfstandige apotheken afnam. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Kosten psychofarmaca met 10% gestegen
Kosten antidepressiva met € 7,7 miljoen toegenomen
Openbare apotheken verstrekten in 2024 aan ruim 2,5 miljoen mensen voor ruim € 280 miljoen aan psychofarmaca. Ten opzichte van 2023 nam het aantal gebruikers toe met 1,0%, terwijl de materiaalkosten tegen (apotheek)inkoopprijs stegen met 10%. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Macrogol telt wederom meeste gebruikers
Amlodipine nieuw in top 10 geneesmiddelen met de meeste gebruikers
Openbare apotheken verstrekten in 2024 aan 1,4 miljoen mensen minstens één keer een laxeermiddel met macrogol. Hiermee staat dit middel voor het vierde jaar op rij bovenaan de top 10 geneesmiddelen met de meeste gebruikers. Amlodipine is de enige nieuwkomer in de top 10.
Kosten diabetesmiddelen met 15% gestegen
SGLT-2-remmers en GLP-1-agonisten verantwoordelijk voor kostenstijging
Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2024 aan 980.000 mensen diabetesmedicatie, 5,9% meer dan in 2023. De kosten kwamen uit op € 392 miljoen, een toename van 15%. De sterke kostenstijging komt door meer gebruikers van SGLT-2-remmers en GLP-1-agonisten. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
3,6% meer palliatieve sedatie in 2024
Stijging aandeel palliatieve sedatie in sterftecijfers
Het aantal patiënten dat voorafgaand aan hun overlijden medicatie voor palliatieve sedatie van de openbare apotheek kreeg, is in 2024 gestegen met 3,6% tot 47.000. Hiermee wordt palliatieve sedatie toegepast bij 27,5% van de sterfgevallen in Nederland. Dit aandeel neemt al jaren toe. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Medicijngebruik per hoofd met 2,0% gestegen
Totaal aantal verstrekte dagdoseringen steeg met 2,7% naar 8,9 miljard
Openbare apotheken verstrekten in 2024 bijna 8,9 miljard standaarddagdoseringen (DDD) aan pakketgeneesmiddelen. Dit is 2,7% meer dan in 2023. Omdat de bevolkingstoename ongeveer 0,7% bedroeg, nam het geneesmiddelgebruik per persoon in 2024 met 2,0% toe. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
2,6% minder gebruikers van benzodiazepinen
29% van de benzodiazepine-gebruikers gebruikte ook een antidepressivum
Openbare apotheken verstrekten in 2024 aan bijna 1,3 miljoen mensen een benzodiazepine, een daling van 2,6% ten opzichte van 2023. Ongeveer 371.000 van hen kregen in een periode van drie maanden zowel een antidepressivum als een benzodiazepine. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Nieuw preferentiebeleid raakt 2,9 miljoen mensen
1 op de 5 nieuw preferent aangewezen middelen niet direct beschikbaar
Diverse verzekeraars wezen in januari 2025 andere leveranciers van geneesmiddelen als preferent aan dan in 2024. De artikelen die daardoor niet meer preferent waren, werden gebruikt door 2,9 miljoen mensen. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
8,6% meer uitgegeven aan niet-vergoede middelen
Grootste daling in aantal gebruikers van niet-vergoede vitamine D
Receptplichtige geneesmiddelen die niet uit het basispakket worden vergoed, moeten door de gebruiker zelf worden betaald. In 2024 daalde het aantal gebruikers van zelfbetaalde geneesmiddelen met 5,1%, terwijl de uitgaven met 8,6% stegen naar bijna € 223 miljoen. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Nierfunctie van belang voor 6,4 miljoen medicijngebruikers
1,8 miljoen 70-plussers gebruikten middel waarbij nierfunctie een rol speelt
Openbare apotheken verstrekten in 2024 aan 6,4 miljoen mensen een geneesmiddel waarbij het functioneren van de nieren van belang is. Van deze gebruikers waren 1,8 miljoen mensen ouder dan 70 jaar. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Rosuvastatine grootste stijger in top 10 CVRM
Metoprolol blijft het CVRM-middel met de meeste gebruikers
Het aantal gebruikers van medicatie bij cardiovasculair risicomanagement via openbare apotheken is voor het vierde jaar op rij gestegen. In 2024 werd aan 4,4 miljoen mensen een CVRM-middel verstrekt (+1,9%). Rosuvastatine was met 12% de grootste stijger. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
4,4% medicijngebruikers naar andere verzekeraar
Overstappercentage lag in 2025 0,4 procentpunt lager dan een jaar eerder
Rond de jaarwisseling 2024-2025 wisselde 4,4% van de geneesmiddelgebruikers van zorgverzekeraarsconcern. Dat is 0,4 procentpunt minder dan een jaar eerder, toen het overstappercentage onder medicijngebruikers nog uitkwam op 4,8%. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Beperkt effect aanpassing van prijzenwet in april
Per saldo daalden de lijstprijzen van geneesmiddelen met 0,1%
De apotheekinkoopprijzen van receptplichtige pakketgeneesmiddelen daalden in april 2025 met 0,1% ten opzichte van maart. In vergelijking met de oktober-herijking van de limieten uit de Wgp is het effect beperkt. In oktober 2024 daalden de prijzen nog met gemiddeld 2,1%. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Totaalbedrag aan eigen bijdragen 17% hoger
Ruim 90.000 verzekerden profiteren in 2024 van maximeringsregeling
Voor GVS-geneesmiddelen met een prijs boven de vergoedingslimiet is in 2024 € 126 miljoen aan eigen bijdragen betaald, 17% meer dan in 2023. Dankzij de maximeringsregeling betaalden de bijbetalende patiënten hiervan € 61 miljoen en de zorgverzekeraar € 65 miljoen. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Rivastigmine typisch middel voor 70-plussers
Hoogste aandeel gebruikers van 70 jaar of ouder onder dementiemiddelen
Pantoprazol is in 2024 het middel met het hoogste aantal gebruikers van 70 jaar of ouder. Relatief gezien kent rivastigmine de meeste oudere gebruikers: 88% van de gebruikers van dit middel is 70-plusser. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Aandeel van generieke verstrekkingen gekrompen
Drie middelen hoofdverantwoordelijk voor sterke toename spécialités
Verstrekkingen van generieke geneesmiddelen maakten in 2024 net geen 79% uit van alle verstrekkingen van receptplichtige pakketgeneesmiddelen. Hiermee ligt het percentage generiek 0,7%-punt lager dan een jaar eerder. Het is voor het eerst dat het aandeel krimpt. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Stijging incassorisico voor gemiddelde apotheek
Gemiddeld per apotheek maandelijks 1400 keer een B2-middel in 2024
De minister van VWS kan aanvullende vergoedingsvoorwaarden stellen aan geneesmiddelen om de doelmatige inzet ervan te bevorderen. Door deze voorwaarden liep een gemiddelde apotheek in 2024 maandelijks een incassorisico van € 69.000, 3,0% meer dan gemiddeld in 2023. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Toename van gebruikers finasteride tegen kaalheid
Richtlijn adviseert terughoudend voor te schrijven vanwege bijwerkingen
Finasteride 1 mg is het meest toegepaste geneesmiddel om haaruitval bij mannen tegen te gaan. In 2024 telden openbare apotheken 12.500 gebruikers van dit middel, een stijging van bijna 17% ten opzichte van 2023. De meeste gebruikers zijn 25 tot 30 jaar. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Verschuiving van aerosol naar poederinhalator
Aan ruim 1,5 miljoen mensen een inhalator verstrekt in 2024
Openbare apotheken verstrekten in 2024 aan ruim 1,5 miljoen mensen een inhalator. Voor het eerst werd aan 10- tot en met 70-jarigen bij een eerste uitgifte vaker een poederinhalator dan een aerosol verstrekt. Aldus het SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Vroege piek in vraag naar hooikoortsmiddelen
Desloratadine is anti-allergiemiddel met de meeste gebruikers
Het aantal gebruikers van anti-allergiemiddelen was in maart 2025 hoger dan in maart 2024. Dit gold onder andere ook voor desloratadine, het meest toegepaste anti-allergiemiddel. Deze toename duidt op een vervroegde hooikoortspiek in 2025. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Huisartsen schreven minder opioïden voor
Daling van sterkwerkende opioïden groter dan van zwakwerkende opioïden
Openbaar apothekers hebben in 2024 minder opioïde pijnstillers afgeleverd dan in 2023, hoewel het aantal gebruikers ongeveer gelijk bleef. Deze afname kwam vooral voor rekening van huisartsen; zij schreven in totaal minder stuks opioïden voor. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Tariefomzet openbare farmacie groeit 6%
Voor de gemiddelde apotheek valt de stijging hoger uit.
Na een jaar met beperkte groei steeg de omzet uit tarief- inkomsten uit vergoede zorg voor de sector openbare farmacie als geheel in 2024 met 6% ten opzichte van 2023. Omdat het aantal apotheken afnam, betekent dat voor de gemiddelde apotheek een stijging van 7,3%. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Steeds minder vaak GDV-rol voor één week
Aandeel medicijnrolgebruikers stabiel op 3,3% van de bevolking
Openbaar apothekers verstrekten in de eerste helft van 2025 ruim 6 miljoen medicijnrollen, samen goed voor 11,6 miljoen GDV-weken. Het aandeel GDV-weken voor een gebruiksperiode van twee weken of langer is toegenomen van 72% in de eerste helft van 2020 naar 92% in de eerste helft van 2025. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Apothekers declareren € 5,8 miljard aan zorg
Stijging van 8,6% aan farmaceutische zorg door openbaar apothekers in 2024
Het door apothekers gedeclareerde bedrag aan farmaceutische zorg binnen het basispakket steeg in 2024 met € 460 miljoen tot € 5,85 miljard. Dat is een stijging van 8,6% ten opzichte van 2023. Verzekeraars en de overheid ervaren lagere bedragen en een lagere stijging. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
220.000 mensen ondanks medicijntekort geholpen
Salbutamol meest verstrekte buitenlandse middel voor tekorten
Openbaar apothekers verstrekten in de eerste helft van dit jaar 335.000 keer een geïmporteerd geneesmiddel vanwege ernstige geneesmiddeltekorten. Hiermee hielpen zij bijna 220.000 patiënten die anders mogelijk geen of een minder passend geneesmiddel zouden ontvangen. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Stijging inkoopkosten cannabinoïden van 17%
Eerste geregistreerde geneesmiddel zorgt voor kostenstijging
Openbare apotheken verstrekten in 2024 ruim 37.000 keer cannabinoïden, 3,5% minder dan in 2023. Hiermee daalde het aantal verstrekkingen voor het zevende jaar op rij. Desondanks stegen de kosten met 17% naar € 5,4 miljoen door de geregistreerde drank. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.