Redactioneel
Uitgelezen
Soms vallen internationale onderzoeksresultaten en ervaringen uit de Nederlandse praktijk perfect samen. Zoals deze week. Met als rode draad: de openbaar apotheker die een cruciale rol vervult binnen de patiëntenzorg.
Faxloos
Telefacsimile is een communicatiemiddel, lees ik op Wikipedia. Goh! “De naam kan via het Griekse woord τήλε (tèle), wat ver betekent, en het begrip facsimile worden herleid tot ‘replica op afstand’. De digitale fax is in Japan ontwikkeld, parallel met de ontwikkeling van de telex in de westerse wereld. Fax is de naam van het communicatiemiddel, maar ook van het daarvoor benodigde apparaat en een ontvangen bericht.”
Testosteron
In de afgelopen vijftig jaar is er naarstig naar gezocht, maar gevonden werd er niks. Tenminste, niks bruikbaars. Met de hormonale en niet-hormonale mannenanticonceptie wil het maar niet lukken, beaamt seksuoloog Rik van Lunsen. Volgens hem duurt het ook nog zeker twintig jaar voordat er op dat gebied iets op de markt is.
Mediwiet
Tweede Kamerlid Vera Bergkamp van D66 las over de studie ‘Relatie tussen cannabisproducten en symptoomverlichting’, uitgevoerd aan de Universiteit van New Mexico, en concludeerde dat de onderzoeks-resultaten mogelijk aanleiding kunnen zijn om de Nederlandse situatie op de schop te nemen.
Geweld
Geweld tegen zorgverleners stond recentelijk weer volop in de belangstelling. In een apotheek in Weesp dacht een man zijn frustratie over medische noodzaak kracht bij te moeten zetten met een klap in het gezicht van de apotheker. Die laatste deed aangifte, wat de 50-jarige cliënt terecht een fikse boete opleverde.
Oproep
Deprescribing kan grote gezondheidswinst opleveren, concludeert promovenda Heleen van der Meer, die onderzoek deed naar het gebruik van anticholinerge/sederende geneesmiddelen door ouderen in Nederland.
Indrukwekkend
De cijfers zijn nog altijd huiveringwekkend: een kleine 117.000 mensen krijgen jaarlijks kanker in Nederland, dat zijn er dertien per uur. Een op de drie Nederlanders krijgt de ziekte, 90% is 50 jaar of ouder en ruim 44.000 mensen overlijden er ieder jaar aan. De meest voorkomende vormen bij vrouwen zijn borst- , huid-, darm- en longkanker. Bij mannen staat prostaatkanker bovenaan, gevolgd door long- en darmkanker.
Prikken
Er gaat geen dag voorbij zonder dat kranten, radio en tv in vooral negatieve zin berichten over een farmaceutisch onderwerp: van geneesmiddelentekorten en peperdure medicijnen tot met kankerverwekkende stofjes vervuilde middelen en gevaarlijke bijwerkingen, zoals (zelf)moordneigingen.
Loterij
Het is belangrijk dat op de opleiding zo snel mogelijk weer een goede balans wordt gevonden tussen patiëntenzorg en productzorg, schreef emeritus hoogleraar farmaceutische analyse (Universiteit Utrecht) Ad de Jong mij onlangs, naar aanleiding van het opiniestuk van Paul Le Brun en Ralph van Wezel over het toenemende belang van eigen bereidingen. Het zwaartepunt van de opleiding ligt volgens De Jong nu op patiëntenzorg.
Tbc
Jaarlijks wordt bij ongeveer achthonderd mensen in Nederland tuberculose vastgesteld. Bij 10% van hen wordt een vorm van resistentie gevonden, die langdurige behandeling gecompliceerd maakt. Door dit relatief geringe aantal denken veel mensen dat tbc een infectieziekte van vroeger tijden is, schrijft promovenda Arianna Pranger.
DNA
To genotype or not to genotype, that is the question. En, wanneer? Die essentiële vragen stonden deze week onder meer centraal in de workshop over farmacogenetica op het internationale PCNE-congres in Egmond aan Zee. De meningen zullen verdeeld zijn geweest, zoals ze al verdeeld zijn sinds het onderwerp prominent op de farmaceutische zorgagenda is komen staan.
Praktijkonderzoek
Een handjevol apothekers liet vorig jaar weten wel geïnteresseerd te zijn in praktijkonderzoek – zelf iets opzetten of zich aansluiten bij bestaand onderzoek – nadat we in het PW een gloedvol betoog hadden gepubliceerd van Martina Teichert over het belang van praktijkonderzoek: goed voor jezelf, je vak en de patiënt. Dat houdt dus niet over.
Druïden
Heel de wereld op de knieën voor de machtige farmaceutische industrie? Nee. Een onopvallende apotheek in een zeer drukbevolkte multiculturele wijk van een grote stad blijft moedig weerstand bieden aan de overweldigers die het leven van patiënten zuur maken door buitengewoon hoge prijzen te vragen voor hun producten. De apotheek bereidt diezelfde producten voor een fractie van de originele prijs en weet daarmee het vergrootglas van de hele wereld op zich gericht.
Voorkomen
Raar eigenlijk. We eten en drinken te veel en te ongezond, roken, en bewegen veel te weinig. Het lichaam gaat tegensputteren, allerlei kwaaltjes en kwalen dienen zich aan en we worden te zwaar en moeten vervolgens alles uit de kast trekken en dure, onaangename therapieën volgen om te redden wat er te redden valt. Waarom onszelf dan toch steeds weer, en nog grotendeels uit vrije wil ook, in die benarde positie gebracht, al moet je beïnvloeding door reclames en verslavingstechnieken van fabrikanten zeker niet uitvlakken.
Water
Geen elegante fles wijn of champagne dit keer in het kerstpakket, maar een simpele, plastic fles lucht. Je werd geacht hem zelf te vullen. Met water. Tenminste, daar is de Dopper in eerste instantie voor bedoeld. Dat was even slikken. Maar de boodschap was even duidelijk als gezond: drink water! Ook tijdens de feestdagen. De hele dag door. Liefst anderhalf tot twee liter per dag, raadt het Voedingscentrum aan. Want alleen zo hou je jezelf en vooral je nieren gezond, in combinatie met het drastisch verminderen van de dagelijkse zoutconsumptie.
Kaarslicht
Duurzame farmacie kan staan voor geneesmiddelen die op een duurzame manier worden geproduceerd, voor inspanningen die medicijnresten uit het milieu houden, voor hergebruik van medicatie. Allemaal onderwerpen die in dit eindejaarsnummer, dat helemaal om duurzaamheid draait, ruimschoots aan bod komen.
Iets willen
Je bent jong en je wilt wat. Een slogan die alweer tientallen jaren oud is – en Veronica ooit tot grootste omroep maakte – maar nog altijd overal opduikt. Zoals hier. Want ook jonge apothekers willen van alles, en wij luisteren daar graag naar. Zij bepalen tenslotte het toekomstbeeld van de farmacie.
Hoofdpijn
Het hoofdpijndossier, noemden wij dit themanummer tijdens de voorbereidingen. Niet omdat we onze hersenen moesten pijnigen om er een zinvolle inhoud aan te geven, integendeel. Maar omdat je bij neurologie nou eenmaal ook aan hoofdpijn denkt.
Brexit
Voorbereiden is het magische woord als het om de Brexit gaat. De douane stuurde mij onlangs een mail waarin werd aangekondigd dat hoewel de datum van de Brexit steeds dichterbij komt, veel ondernemers geen of beperkte voorbereidingen hebben getroffen om er zeker van te zijn dat hun handel met het Verenigd Koninkrijk vanaf 29 maart, als de Brexit een feit moet zijn, soepel blijft verlopen.
Griep
De voor- en tegenstanders van de griepprik buitelen ook dit jaar weer over elkaar heen nu het griepseizoen is aangebroken. Heeft vaccineren zin? Het is op zo’n moment goed even stil te staan bij een verwoestende pandemie die precies honderd jaar geleden woedde: de Spaanse griep. Vijftig miljoen doden wereldwijd, zo’n dertigduizend in Nederland.