Ga naar inhoud. | Ga naar navigatie

Persoonlijke hulpmiddelen

Navigatie

2021

Artikel Troff document Hof: ontslag op staande voet van apothekersassistent was terecht
Een apothekersassistent gaf meerdere keren het diabetesmedicijn Komboglyze mee zonder recept van een arts. Zij deed dit zonder overleg met en zonder controle van de apotheker, die haar daarom op staande voet ontsloeg. De assistent liet het daar niet bij zitten en stapte naar de rechter. Daar ving zij bot, zowel bij de kantonrechter als in hoger beroep bij het gerechtshof.
Artikel Afbouw medicatie helpt behandeling en kwaliteit van leven patiënt te verbeteren
Om de medicamenteuze behandeling te verbeteren en daarmee de kwaliteit van leven en het gezondheidswelzijn van de individuele patiënt, is de module Minderen en stoppen van medicatie ontwikkeld, onderdeel van de multidisciplinaire richtlijn Polyfarmacie bij ouderen. Ter ondersteuning zijn tien kennisdocumenten vervaardigd voor veel voorkomende geneesmiddelgroepen bij ouderen, terwijl de STOPP-START-criteria zijn herzien.
Artikel Keuzehulp helpt roker aan geschikte stopmethode
Roken veroorzaakt veel vermijdbare ziekten en sterfte. Een manier om succesvol te stoppen met roken, is het gebruik van een bewezen effectieve stopmethode. Een online keuzehulp kan helpen een geschikte stopmethode te kiezen. Onderzoekers uit Maastricht en Amsterdam analyseren gebruik en effectiviteit van de online keuzehulp.
Artikel Miriam Sturkenboom helpt mee aan grootschalige covid-19-vaccinatie
Om snel te kunnen reageren op meldingen van bijwerkingen van corona­vaccins, is het afgelopen jaar een speciale Europese infrastructuur opgetuigd. Met noodzakelijke protocollen voor nader onderzoek. De Utrechtse hoogleraar Miriam Sturkenboom was hier nauw bij betrokken. “We willen goed voorbereid zijn op alle mogelijke eventualiteiten.”
Artikel Dosisaanpassing anti-schimmelmiddel noodzakelijk bij obese patiënten
De dosering van anti-schimmelmedicatie moet ten opzichte van het advies in de bijsluiter worden aangepast bij (morbide) obese patiënten. Dit kan bijwerkingen verminderen en de effectiviteit verhogen, wat essentieel is bij medicatie tegen invasieve schimmelziekten. Dit blijkt uit onderzoek van het Radboudumc en het St. Antonius ziekenhuis. “Geen van de vier onderzochte middelen wordt optimaal gedoseerd bij obese patiënten.”
Artikel Veiligheid febuxostat tegen jicht minstens gelijk aan die van allopurinol
Behandeling met febuxostat bij het voorkómen van jichtaanvallen is niet inferieur aan allopurinol wat betreft de cardiovasculaire veiligheid. Langdurig gebruik is ook niet geassocieerd met een toegenomen risico op overlijden of een ernstige bijwerking in vergelijking met allopurinol.
Artikel Soms systemische bijwerking bij gebruik CGRP-remmers
CGRP-remmers zijn sinds twee jaar beschikbaar voor preventie van migraineaanvallen. Momenteel is nog weinig bekend over mogelijke niet-lokale bijwerkingen. Meldingen bij Bijwerkingencentrum Lareb tonen een verscheidenheid aan gemelde klachten: naast musculoskeletale symptomen vielen Raynaudklachten en gewichtstoename op.
Artikel D source code Tweede uitgifte goed moment voor gesprek over rijvaardigheid
Mensen die rijgevaarlijke geneesmiddelen gebruiken rijden de eerste twee weken van hun therapie geen auto, maar kruipen daarna weer achter het stuur. Hun eigen ervaring speelt een belangrijkere rol bij het besluit wel of niet te gaan rijden dan informatie over het effect van het geneesmiddel op reactievermogen en rijvaardigheid. Het tweede uitgiftegesprek kan uitkomst bieden.
Artikel Je gezondheid in je broekzak 24/7
Stel je voor, het verlenen van zorg aan je patiënten verloopt net zo vlot als het gebruik van je eigen smartphone. Hoe handig is dat. De persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) zou hiervoor wel het ideale vehikel kunnen zijn, betogen negentien masterstudenten Farmacie in Utrecht. Tijdens de keuzecursus Digitale Farmaceutische Zorg onderzochten zij de rol van de PGO in de apotheek.
Artikel Troff document Apotheker werkt in een juridisch doolhof: een overzicht
Apothekers opereren in een juridisch complexe omgeving met veel wetten en regels die van invloed zijn op de beroeps- en bedrijfsuitoefening. In dit artikel een overzicht van de relevante wet- en regelgeving in de gezondheidszorg met actuele aandachtspunten voor apothekers.
Artikel Oraal prednison helpt bij preventie van clusterhoofdpijn
Prednison kan kortdurend worden ingezet tijdens het opstarten van verapamil voor langdurige profylactische behandeling. Prednison vermindert het aantal aanvallen van clusterhoofdpijn in de eerste week met 25% ten opzichte van placebo. Bij gebruik van prednison kwamen niet meer bijwerkingen voor.
Artikel Troff document Fevipiprant vermindert astma-exacerbaties niet
Fevipiprant vermindert het aantal astma-­exacerbaties niet significant. Bij de hoogste dosering werd wel bescheiden reductie gezien.
Artikel Farmacogenetica: de apotheker kan het niet alleen
Wat mag, moet en kan een apotheker volgens de Neder­landse wet- en regelgeving doen als het gaat om toepassing van farmacogenetica? Hij zal sowieso altijd de voorschrijver nodig hebben om de dosering of geneesmiddel­keuze aan te passen. Bovendien vormt de bekostiging nog altijd een beperking voor een actieve rol van apothekers.
Artikel Wetgeving rond privacy reikt verder dan de AVG
Bescherming van patiëntgegevens is altijd al een belangrijk recht geweest. In 2018 is hieraan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) toegevoegd. Apothekers hebben hierover veel vragen, waarop jurist Frans Moss en beleidsondersteuner Thirza Sittrop, beiden werkzaam bij de KNMP, antwoorden geven. “Bijna alles is online te vinden, maar het vertalen naar de praktijk is een uitdaging.”
Artikel ’Geneesmiddelenwet toe aan herziening door opkomst van E-health’
Door de opkomst van E-health en digitale communicatie wordt duidelijk dat de Geneesmiddelenwet van 2007 op sommige punten is verouderd en toe is aan herziening. Dat erkent ook de minister van Medische Zorg Tamara van Ark: “Het is goed nog eens te kijken of de tekst van de wet nog wel bij deze tijd past.”
Artikel ‘Onderhandelingspositie van apothekers verslechterd door basiscontract’
Zorgverzekeraars hebben met de invoering van het basiscontract veel inkoopmacht naar zich toegetrokken. Volgens advocaat en zorgmakelaar Karik van Berloo voelt deze verplichte basisovereenkomst voor apothekers als ‘tekenen bij het kruisje’. “Apothekerscollectieven mogen alleen onderhandelen over aanvullende zorg­afspraken. Dat verstoort de machtsverhoudingen in de openbare farmacie.”
Artikel COVID-vaccinatie: met beleid bij patiënt met bloedingsneiging
De COVID-vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna kunnen alleen intramusculair worden toegediend, waardoor extra voorzichtigheid is geboden bij de groep patiënten met een verhoogde bloedingsneiging. Voor patiënten met een stollingsafwijking is het raadzaam de behandelend hematoloog te raadplegen.
Artikel chemical/x-genbank Iets minder amputaties, meer kans op bloedingen
‘Minder amputaties voor de symptomatische PAV-patiënt t.o.v. aspirine’ kopte een advertentie over rivaroxa­ban. Het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) checkte deze bewering over de toepassing van rivaroxaban bij patiënten met symptomatisch perifeer arterieel vaatlijden (PAV) en concludeert: deels waar. De klinische relevantie van het gevonden effect blijkt vooralsnog beperkt.
Artikel D source code Extra aandacht bij gebruik van DOAC’s lijkt lonend
Dat de therapietrouw onder gebruikers van DOAC’s verre van optimaal is, is bekend. Ook stopt een deel van de gebruikers door hinderlijke bijwerkingen. In de populaties van twee apotheken in Wijchen blijkt de therapietrouw, na eigen praktijkonderzoek onder honderd patiënten, hoger te liggen dan verwacht. Mogelijk komt dat doordat beide apotheken intensief investeren in de begeleiding van DOAC-gebruikers.
Artikel chemical/x-genbank Alerte apotheker kan meer fouten bij antistolling ondervangen
Antistolling is risicovolle medicatie. Artsen maken regelmatig voorschrijffouten en apothekers ondervangen deze niet altijd. Hierdoor loopt de patiënt onterecht een risico op trombose dan wel bloedingen. Door onszelf beter als deskundige te profileren, kunnen we veilige en effectieve zorg bieden aan patiënten, betoogt Patty Nooijen.
Artikel Troff document Praten over de dood, wie durft?
Apothekers begeleiden hun klanten op hun levenspad met farmaceutische zorg. Zij hebben in hun praktijk te maken met zwangerschappen, geboortes en levenseinden. En dus ook met de wensen van hun klanten. Het is goed dat zij zich bewust zijn van die wensen, betoogt Guusta Huizer-Boehmer.
Artikel Instelproblemen bij switchen van product hydrocortison
Voor patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie is suppletie met hydrocortison van levensbelang. Uit tientallen meldingen bij Bijwerkingencentrum Lareb blijkt dat na overstap op een ander hydrocortisonproduct instelproblemen kunnen ontstaan, in enkele gevallen zelfs resulterend in een levensbedreigende Addisoncrisis. Goede voorlichting is nodig om ernstige situaties te voorkomen.
Artikel Apotheek korten op vergoeding voor leveren hulpmiddelen zonder contract mag
Lokale apotheken krijgen van Zilveren Kruis geen contract meer voor medische hulpmiddelen en dieetpreparaten. Leveren apotheken deze zorg zonder contract, dan vergoedt Zilveren Kruis minder dan voor de hulpmiddelenzorg die deze zorgverzekeraar wel heeft gecontracteerd. In kort geding vorderden KNMP, 27 apotheken en zes patiënten een verbod op deze korting, maar de rechter gaat daarin niet mee.
Artikel D source code Werken met cytostatica kan veilig in Nederland
Onafhankelijk onderzoek toont aan dat werken met cytostatica onder de huidige set van maatregelen veilig is in Nederland. Toepassen van handbescherming bij voorbereidende handelingen is een punt van aandacht om de veiligheid nog verder te optimaliseren. Op Europees niveau loopt Nederland voorop in het veilig werken met cytostatica.
Artikel Ranitidine kan veilig uit premedicatieschema van paclitaxel
Ranitidine heeft geen meerwaarde als anti-allergiegeneesmiddel bij paclitaxel-therapie. Uit het RANISTOP-onderzoek is gebleken dat de maagzuurremmer veilig kan worden weggelaten. Door ranitidine uit de paclitaxel-premedicatie­schema’s te halen, kan in Nederland jaarlijks zo’n € 950.000 worden bespaard.
Artikel Maak gebruik van bestaande zorginfrastructuur voor vaccineren
In een recordtempo komen verschillende COVID-19-vaccins beschikbaar. Een historische prestatie. De volgende uitdaging is de bevolking zo snel mogelijk te vaccineren. Het is belangrijk de vaccinatiecampagne in te bedden in de bestaande eerstelijnszorginfrastructuur, met dus ook een belangrijke rol voor apothekers, vinden Marcel Bouvy en Toine Egberts.
Artikel DPP-4-remmer vermindert 'graft-versus-host-disease' na stamceltransplantatie
Sitagliptine in combinatie met tacrolimus en sirolimus resulteert in een lage incidentie van graad II tot IV acute 'graft-versus-host-disease' (GVHD) na honderd dagen na myeloblatieve allogene hematopoetische stamceltransplantatie.
Artikel Glycopyrroniumcrème werkt bij hyperhidrose
Een crème met 1% glycopyrronium kan een nieuwe effectieve behandeling zijn bij patiënten met primaire axillaire hyperhidrose.
Artikel Als Jupiter en Saturnus op een lijn staan
Aan de balie van de Poli Apotheek van het LUMC verscheen een vrouw met een recept voor valganciclovir-poeder voor drank. Het was voor een pasgeborene in Suriname en afkomstig uit het ziekenhuis waar ik zelf geboren ben.
Artikel application/x-internet-signup Apothekers geloven in effectiviteit en veiligheid van COVID-19-vaccins
Ruim 70% van de Nederlandse apotheekmedewerkers zegt zich te willen laten vaccineren met een COVID-19-vaccin. Onder apothekers is de vaccinatiebereidheid groter (86%) dan onder apothekersassistenten (58%), zo blijkt uit een peiling van december 2020. Voor het niet willen laten vaccineren (9%) worden soms valide redenen gegeven, zoals zwangerschap of een kinderwens.
Artikel Steeds effectiever gebruik van oncolytica door ‘onderbouwen, bijschalen, overtuigen’
Ze vergroten de doelmatigheid van kankertherapieën en strijden tegen verspilling en voor duurzaamheid, waardoor ze het Erasmus MC miljoenen euro’s besparen. De intensieve samenwerking tussen ziekenhuisapotheker Roelof van Leeuwen en oncoloog Stefan Sleijfer werpt z’n vruchten af. “Zowel de individuele patiënt als de maatschappij profiteren hiervan.”
Artikel D source code Achterhalen van nierfunctiewaarden kost nog veel tijd
Apothekers hebben nog niet altijd inzage in nierfunctiewaarden en het achterhalen hiervan is een tijdsintensieve klus. Hierdoor komen zij niet altijd toe aan het uitgebreid voorlichten van patiënten over veilig medicatiegebruik bij een verminderde nierfunctie. Dit blijkt uit het project Nier Check & Gesprek. Aanpassingen zijn nodig om het project in de praktijk beter te kunnen uitvoeren.
Artikel Beheerste toegang tot veelbelovende oncolytica dankzij DRUG Access
Om veelbelovende oncologische geneesmiddelen, die nog niet zijn opgenomen in het basispakket, gecontroleerd toe te laten op de markt is het DRUG Access-platform opgezet. Het eerste middel dat voor dit initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie, het Zorginstituut en zorgverzekeraars in aanmerking komt is cemiplimab.
Artikel Geen groter risico op COVID-19 door ACE-remmers of AT-II-blokkers
Het gebruik van een ACE-remmer of angiotensine-II-receptorblokker (ARB) geeft geen verhoogd risico op COVID-19 in vergelijking met andere antihypertensiva. Bij patiënten met milde tot matige COVID-19 verschilt het aantal dagen in het ziekenhuis niet significant tussen patiënten die stoppen of doorgaan met de ACE-remmer of ARB.
Artikel A-teams effectief bij reductie gebruik antibiotica met breed spectrum
Patiënten met een matig-ernstige pneumonie krijgen vaak breedspectrumantibiotica toegediend, terwijl de richtlijn smalspectrumantibiotica adviseert. In een stepped wedge cluster-gerandomiseerde studie in twaalf Nederlandse ziekenhuizen, is met een stewardship-interventie veilig een reductie in het gebruik van breedspectrumantibiotica bewerkstelligd.
Artikel Tijd nemen voor reflectie, daar draait het om bij intervisie
Tientallen goed opgeleide coaches, maar niemand om te coachen. Ziedaar het probleem waarvoor de Coaches voor farmacie zich geplaatst zien. Een aantal van hen sloeg de handen ineen en richtte een vereniging op om vraag en aanbod bij elkaar te brengen. “Wij willen ook zorgen voor kwaliteit en unifor­miteit.”
Artikel ‘Kennis apotheker nodig in natraject gastric bypass’
Moet ook de apotheker zich bemoeien met diabetespatiënten die bariatrische chirurgie ondergaan? Internist Jeroen Nijhuis vindt van wel, want de verandering van anatomie en lichaamssamenstelling heeft consequenties voor de farmacotherapie. “Dit vraagt om aanpassing op maat, waarin de apotheker kan meedenken.”
Artikel Citrix ICA settings file Minder snel opnames met langwerkende antipsychotica
Langwerkende depotpreparaten met antipsychotica kunnen bij patiënten met schizofrenie in de vroege fase de tijd tot een ziekenhuisopname verlengen ten opzichte van de reguliere behandeling. Behandelaars zouden depotpreparaten eerder moeten overwegen voor deze patiëntengroep.
Artikel ECMAScript program Reductie complicaties mogelijk bij diabetes
Bij patiënten met diabetes mellitus type 2 reduceren SGLT-2-remmers en GLP-1-agonisten de kans op cardiovasculaire of renale complicaties.
Artikel D source code Omzetten naar biosimilar insuline vraagt extra aandacht en tijd
Het preferentiebeleid op insulines maakt omzetten in veel apotheken noodzakelijk. Onvoldoende kennis over biosimilar insulines, het beperkt toepassen van de aandachtspunten van de Nederlandse Diabetes Federatie en onvoldoende afstemming tussen zorgverleners zorgt echter voor knelpunten. Om doelmatig gebruik van insulines te bevorderen heeft het Instituut Verantwoord Medicijngebruik een toolbox ontwikkeld.
Artikel De gustibus non est disputandum
Over smaak valt niet te twisten, zoals de kop luidt. De moderne geschiedenis van diabetes begint in de zeventiende eeuw met de (her)ontdekking van de zoete smaak van urine van diabetespatiënten door de Engelse arts Thomas Willis.
Artikel SGLT-2-remmers verbeteren renale hemodynamiek
Door de uitkomsten van recent onderzoek is de kijk op diabetesmanagement aan het verschuiven van glucoseverlaging naar het voorkomen van complicaties, zoals nierschade en cardiovasculaire aandoeningen, concludeert Erik van Bommel. In zijn proefschrift geeft hij meer inzicht in de effecten van het gebruik van SGLT-2-remmers bij patiënten met diabetes type 2.
Artikel Aangepaste recepten in de strijd tegen diabetes type 2 onder Hindoestanen
In de Surinaams/Hindoestaanse gemeenschap worden veel koolhydraatrijke en zoete gerechten gegeten, wat leidt tot overgewicht en een hoge prevalentie van diabetes type 2. Nandita Adhien probeert het tij te keren met een aangepast kookboek. “Niet gemakkelijk, maar we blijven positief.”
Artikel ECMAScript program KNMP Voorjaarscongres
Artikel Einde verwarring na stop gliclazide
Meneer Z vertelt bij het medicatiegesprek aan de openbaar apotheker dat hij de laatste tijd last heeft van vermoeidheid, geeuwen en slaperigheid. Zijn dochter vult aan dat haar vader ook duizelig en verward is en zich slecht kan concentreren. Ze vraagt of dit door de medicijnen kan komen.
Artikel Metabole fitheid als antwoord op toename chronische ziekten
De toename van het aantal chronische ziekten is te verklaren door de grote veranderingen in voeding en leefomgeving in de laatste vijftig jaar. Dit heeft geleid tot hyperinsulinemie en insulineresistentie bij een groot deel van de bevolking. Een op maat gesneden interventie gericht op metabole fitheid is het antwoord.
Artikel Van ‘dood vogeltje’ naar ‘man met een missie’
Van een wegkwijnende diabetespatiënt, die dagelijks 200 eenheden insuline spoot, transformeerde Wim Tilburgs tot een blij mens zonder medicijnen. Een radicale leefstijlinterventie zorgde voor een “wedergeboorte”, waarover hij iedereen wil vertellen. “Ik ben nu fitter dan toen ik als 20-jarige de zware opleiding voor VN-militairen deed.”
Artikel SGLT-2-remmers veroveren plek bij behandeling van diabetes mellitus
Met name de behandeling van diabetes type 2 heeft de laatste jaren een vlucht doorgemaakt, constateert hoogleraar diabetologie en internist prof. dr. Bastiaan de Galan. De SGLT-2-remmers die in opkomst zijn bieden daarnaast ook perspectief voor diabetes type 1-patiënten. “Voor het eerst zijn er middelen op de markt die onafhankelijk van de bètacellen in de alvleesklier verbetering geven.”
Artikel Meer aandacht voor afbouwen PPI’s in herziene NHG-Standaard Maagklachten
Afbouwen van protonpompremmers (PPI’s) krijgt in de recent geactualiseerde NHG-Standaard Maagklachten meer aandacht. Daarnaast hebben H2-antagonisten een prominentere rol gekregen. Onduidelijk blijft welke H2-antagonist in de praktijk moet worden gekozen, gezien de leveringsproblemen. Verder is het van belang de patiënt eenduidig voor te lichten over het innametijdstip van PPI’s.
Artikel Niet-kleincellige longkanker: cemiplimab verbetert overleving
Monotherapie met cemiplimab verbetert bij patiënten met niet-kleincellige longkanker met programmed cell death-ligand 1 (PD-L1-) de overall-overleving en progressievrije overleving meer dan chemotherapie. Daarmee is cemiplimab een potentiële nieuwe behandel­optie.
Artikel ‘Waar de pillen voor zijn? Dat weet ik eigenlijk niet’
2,5 miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen, schrijven en rekenen en ondervinden stress omdat ze informatie niet begrijpen. Apothekers en apothekersassistenten weten niet altijd om welke patiënten het gaat. Dit artikel laat hen zien hoe ze goede uitleg kunnen geven over medicijnen in makkelijke taal. Zij kunnen onder meer gebruikmaken van de terugvraag-methode.
Artikel Openbaar apotheker en ziekenhuis investeren in poliklinisch apotheker
In samenwerking met het Medisch Spectrum Twente (MST) heeft openbaar apotheker Mathijn Brummelhuis uit Enschede poliklinisch apotheker Luc Huurneman opgeleid in zijn apotheek, zonder ‘gedoe over concurrentie’. “Ons gezamenlijk doel is het verbeteren van de medicatieoverdracht, daarvoor moeten we elkaar goed leren kennen.”
Artikel Resistentie tegengaan in BRAF- of KRAS-gemuteerde kanker
De effectiviteit van doelgerichte anti-kankermedicijnen tegen mutaties in de MAPK-signaaltransductieroute, zoals BRAF- of KRAS-mutaties, is door resistentie beperkt. Door het combineren van medicijnen die op verschillende niveaus in de MAPK-signaaltransductieroute aangrijpen, kan deze resistentie mogelijk worden tegengegaan, concludeert promovenda Sanne Huijberts.
Artikel Bron en toetssteen van de professionaliteit van de apotheker
De Nederlandse farmacopees die tussen 1851 en 1966 verschenen weerspiegelen de vooruitgang in de farmaceutische wetenschappen, die met enige vertraging de ontwikkelingen in de natuurwetenschappen volgen. Piet Vree gaat in zijn proefschrift in op de wetenschappelijke vorderingen die in ruim een eeuw zijn geboekt.
Artikel Apotheken missen opt-in van groep kwetsbare oudere patiënten
Apothekers hebben van veel patiënten de toestemming (opt-in) vastgelegd voor het beschikbaar stellen van medicatiegegevens. Toch blijkt in de huisartsenpost in Almelo dat nog niet alle kwetsbare patiënten hebben getekend, zonder dat apothekers zich daarvan bewust zijn. Veertien Twentse apothekers onderzoeken hoe ze dit percentage kunnen verhogen. De organisatie voor gegevensuitwisseling VZVZ en de KNMP gaan het onderzoek in alle regio’s implementeren.
Artikel chemical/x-mdl-molfile Meer kennis nodig voor 12-uurs-regime bij overdosering van paracetamol
(Inter)nationaal is een discussie gaande of de kortere behandelingsduur (12 in plaats van 21 uur) met N-acetylcysteine, bij patiënten met een overdosering paracetamol, effectief en veilig is. Uitkomsten van een internationale studie zijn veelbelovend. Het is nu zaak deze verkorte behandeling ook toepasbaar te maken voor de Nederlandse situatie.
Artikel Octet Stream Valfrequentie neemt niet toe bij gebruik antihypertensiva
Behandeling met bloeddrukverlagende middelen is niet geassocieerd met vaker vallen. Wel bestaat een relatie met milde bijwerkingen als hyperkaliëmie en hypotensie en ernstige bijwerkingen als acute nierschade en syncope.
Artikel Mens achter het medicijn: student als medicatiemaatje
Farmaciestudenten ervaren het contact met thuiswonende ouderen als leuk en leerzaam. De tijd nemen om een band op te bouwen en inzicht te krijgen in wat iemand leuk vindt, wordt als belangrijk gezien. Dit informele contact met oudere patiënten in de vorm van een maatjes­traject zal worden ingebed in de master farmacie van de Universiteit Utrecht.
Artikel Stap richting behandeling van kanker in hersenstam
Diffuus intrinsiek ponsglioom (DIPG) is een onbehandelbare, agressieve vorm van hersenkanker bij kinderen. Onderzoeker Hans Meel van het Prinses Máxima Centrum in Utrecht ontdekte een combinatie van geneesmiddelen die de tumor­cellen selectief uitschakelt en tevens gevoeliger maakt voor andere therapieën. Deze combinatie kan de basis vormen van een toekomstige behandeling van DIPG.
Artikel ‘Ziekenhuisapotheker hoort ook op de voorgrond te staan bij een behandeling’
Het aantal medicatiefouten reduceren en de zorg aan kritiek-zieke kinderen verbeteren door dagelijks intensief samen te werken met de artsen op de IC Kinderen van het Emma Kinderziekenhuis (Amsterdam UMC), dat is de inzet van een team van zes ziekenhuisapothekers. “De laagdrempeligheid zorgt voor een bijzonder prettige sfeer, wat belangrijk is voor goede patiëntenzorg.”
Artikel Citrix ICA settings file Belangrijke innovaties in arsenaal van antipsychotica
Het zouden belangrijke innovaties in het farmacothera­peutische antipsychotica-arsenaal kunnen zijn wanneer ook brexpiprazol en brilaroxazine als long acting injectables (LAI) voorhanden zijn, betoogt Jan Beugelink. “LAI-antipsychotica behoren tot de effectiefste behandelingen in de psychiatrie.”
Artikel Octet Stream Genotypering bruikbaar voor doseeradviezen voor psychofarmaca
De invloed van CYP2C19- en CYP2D6-genotype en de serumconcentraties van verschillende psychiatrische geneesmiddelen is inmiddels met voldoende precisie gekwantificeerd in de wetenschappelijke literatuur om te kunnen gebruiken bij doseeradviezen voor bepaalde antidepressiva en antipsychotica.
Artikel Meer balans nodig bij aandacht voor opioïden
Opioïden zijn een onmisbare farmacotherapeutische behandeloptie. Helaas staat de toegankelijkheid op gespannen voet met het voorkomen van misbruik en afhankelijkheid. Promovenda Marjolein Vranken onderzocht welke factoren invloed hebben op de toegang, vooral in Oost-Europa. “Behandelrichtlijnen en beleid zijn nodig om verantwoord voorschrijven te bevorderen.”
Artikel Octet Stream Weeg prijs bereiding mee bij het toetsen vande pakketcriteria
Het is belangrijk om bij de beoordeling van geneesmiddelen standaard rekening te houden met de prijs van bestaande apotheekbereidingen als criterium voor toelating tot het basispakket. Zo kan een geregistreerd middel wegens te hoge kosten worden geweerd, zodat de betaalbaarheid van het verzekerde pakket gewaarborgd is. Een beschouwing, met als voorbeeld esketamine-neusspray.
Artikel Atriumfibrilleren: vroege detectie, juiste antistolling
Bij patiënten met atriumfibrilleren (AF) is het vroegtijdig detecteren en het gebruiken van juiste antistolling cruciaal in het voorkomen van een beroerte. Verdere optimalisatie van antistolling kan onder meer via screening, voorschrijven op basis van patiëntkarakteristieken en comedicatie, maar ook door therapietrouw te monitoren.
Artikel Apotheek Oey, plek voor patiënten, schilders, communisten en hoogleraren
Apotheekhoudend kunstenaar, noemde Oey Tjeng Sit zichzelf. Eind jaren dertig kwam hij vanuit Java naar Nederland om farmacie te studeren, waarna hij twintig jaar eigenaar was van Apotheek Oey in Amsterdam. Maar zijn hart lag elders. Bij de kunsten. Zoon René Oey schreef er een fascinerend boek over. “Er heerste altijd een warme sfeer.”
Artikel Persoonlijk gesprek onvervangbaar door digitale medicijninformatie
Demissionair minister Tamara van Ark van Medische Zorg vindt de huidige Geneesmiddelenwet verouderd. Persoonlijke advisering bij zelfzorg acht zij vervangbaar door online communicatie (PW 4, 2021). De consument weet echter vaak niet welke informatie hij nodig heeft om veilig om te gaan met geneesmiddelen en is daarom juist zeer gebaat bij een persoonlijk advies.
Artikel Digitaal platform om patiënteninformatie toegankelijk te maken
Om goed geneesmiddelgebruik te stimuleren lanceren apothekers David Wagemaker en Claudia Rijcken het concept Farma Info Platform (FIP). Dit is een gevalideerde omgeving waarin farmaceutische bedrijven hun digitale informatiematerialen kunnen presenteren. “Dit biedt Nederland de kans haar naam als innovatief farmaceutisch zorgland waar te maken.”
Artikel ‘Door alles real time te monitoren zitten we bovenop het werkproces’
Het Erasmus MC kiest voor een complete digitalisering van de opioïdenregistratie met behulp van een dashboard. De afdeling cardiologie heeft het voortouw genomen, de rest van het ziekenhuis volgt snel. Hiermee verdwijnen de vermaledijde papieren formulieren. “Het proces wordt veiliger, efficiënter, duurzamer en minder fraudegevoelig.”
Artikel Apothekers omarmden als eersten de computer in de gezondheidszorg
Apothekers zijn pioniers op het gebied van automatisering in de gezondheidszorg. De komst van de computer in de jaren zeventig stelde hen in staat de verstrekkingen per patiënt overzichtelijk bij te houden, net als de afrekening van declaraties. Vanaf de jaren negentig gingen apothekers de computer nog breder inzetten om patiëntenzorg te verbeteren, kwaliteitsbeleid op te stellen of onderzoek te doen.
Artikel Elektronische registratie verbetert therapietrouw inhalatiemedicatie
Inhalatie-instructie door openbaar apothekers op basis van elektronisch vastgelegde gegevens over het daadwerkelijk gebruik van de inhalator verbetert de therapietrouw en de kwaliteit van leven van patiënten met astma of COPD.
Artikel Alleen instructiefilmpje YouTube is te weinig
Op YouTube zijn veel video’s te vinden over het juiste gebruik van een Respimat Soft Mist inhalator. De meeste filmpjes missen echter belangrijke stappen, waardoor instructie in de apotheek essentieel blijft.
Artikel Digitale transformatie in Tilburgse Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis
Zinloze alerts uitbannen en met een chatbot of app patiënten begeleiden. Dat zijn enkele voorbeelden van digitalisering die het Elisabeth-Tweesteden Ziekenhuis doorvoert om de patiëntenzorg te verbeteren. Ziekenhuisapotheker Barbara Maat is hierbij nauw betrokken en heeft een helder doel voor ogen: “Het systeem moet voor ons werken, niet andersom.”
Artikel Apotheker Annet Gossen sprak al tientallen patiënten met beeldbellen
Door te beeldbellen heeft openbaar apotheker Annet Gossen uit Twello regelmatig contact met kwetsbare patiënten thuis, om ze bijvoorbeeld te vragen of alles goed gaat met het medicatiegebruik. Ook voor medicatiebeoordelingen en inhalatie-instructies maakt ze gebruik van deze digitale communicatie. “Het is prettig om de reactie van een patiënt te kunnen zien.”
Artikel chemical/x-genbank Forse stijging voorzien van aantal online behandelingen
Digitalisering van de zorg, en dus ook de farmacie, is niet meer te stoppen, verzekeren deskundigen Lucien Engelen en Douwe Jippes. Een ontwikkeling die is versneld door de coronacrisis. Je ertegen verzetten heeft weinig zin, want dan gaan grote, niet-zorgpartijen ermee aan de haal. “Patiënten ervaren door digital health veel meer regie over hun eigen gezondheidsproces.”
Artikel Ramadan: denk mee over medicijngebruik
Patiënten met een moslimachtergrond stellen het erg op prijs wanneer de apotheek tijdens de ramadan interesse toont en meedenkt over het medicatiegebruik. Service Apotheken de Poort en de Grebbe in Bergen op Zoom sluiten zich daarom ook dit jaar weer aan bij het zorgthema ‘ramadan’.
Artikel NHG-Standaard COPD vernieuwd: apotheek krijgt duidelijke rol in patiëntbegeleiding
Overweeg triple-therapie bij een indicatie voor inhalatiecorticosteroïden en bij gebruik van twee langwerkende luchtwegverwijders. Dit geeft huisartsen­genootschap NHG aan in de nieuwe NHG-Standaard COPD. Ook is de rol van de apotheker duidelijker beschreven: naast het geven van inhalatie-instructies ligt er een taak in het oplossen van farmacotherapeutische problemen.
Artikel Publicatie aios ziekenhuisfarmacie win-winsituatie auteur en lezer
Alle aiossen ziekenhuisfarmacie moeten tijdens de opleiding het uitgevoerde onderzoek (inter)nationaal publiceren alvorens geregistreerd te kunnen worden. Uit onderzoek blijkt dat 67% dit ook daadwerkelijk doet. “De resterende groep stimuleren we graag met een aantal suggesties om ook te publiceren in onder meer het Nederlands Platform voor Farmaceutisch Onderzoek.”
Artikel ‘Hardcore modelleren met een stukje wiskunde’
Statistici zijn er maar druk mee: het analyseren van onderzoeksdata uit geneesmiddelstudies. Daarnaast ontwerpen ze ook de nodige methodologie en richtlijnen. Biostatisticus prof. dr. Kit Roes doet uit de doeken hoe zij dit aanpakken, voor welke uitdagingen ze staan en geeft tips waar op te letten bij wetenschappelijk onderzoek. “Voor je het weet ben je jaren bezig met zo’n richtlijn en haalt de ontwikkeling je in.”
Artikel object code Online peer review-systeem professionaliseert NPFO
Een nieuw, online submissie- en peer review-systeem voor manuscripten, aanpassingen aan de website en daarbovenop een lustrumjaar: het Nederlands Platform voor Farmaceutisch Onderzoek (NPFO) heeft auteurs en lezers veel nieuws te bieden. “Het platform is open access en daardoor voor elke apotheker – van jong tot oud – toegankelijk.”
Artikel D source code Dementiepatiënt die thuis woont weinig in beeld
Hoewel er steeds meer thuiswonende patiënten met dementie zijn, hoor je nog niet vaak over zorg aan deze doelgroep vanuit de apotheek. De farmacotherapeutische behandelmogelijk­heden bij dementie zijn beperkt, maar veel thuiswonende dementiepatiënten gebruiken wel andere medicatie. Uit een peiling van SIR Stevenshof blijkt dat apotheekteams deze patiënten nog onvoldoende opmerken.
Artikel Patiënt krijgt niet gewenste zorg
Patiënten worden aangemoedigd zich mondig op te stellen. En de Patiënten Federatie Nederland wil mensen helpen “bij het maken van keuzes in de zorg”. Als apothekers merken wij echter dat er voor de patiënt steeds minder te kiezen valt, vindt Raymond Kolman.
Artikel Dosisalgoritme clofarabine geeft betere voorspelling
Clofarabine wordt bij kinderen gedoseerd op basis van het lichaamsoppervlak. Gezien de aanwijzingen dat doseren op basis van lichaams­gewicht en nierfunctie betrouwbaarder is, is een dosisalgoritme ontwikkeld, waarin deze parameters zijn meegenomen. Doseren op basis van dit algoritme blijkt, aldus promovenda Laura Nijstad, een betere voorspelling te geven van de blootstelling.
Artikel Vitamine D-suppletie vermindert kans op luchtweginfectie
Suppletie van vitamine D is veilig en vermindert het risico op een acute luchtweginfectie in vergelijking met placebo. De risicoreductie is echter klein en de heterogeniteit van de studies in deze meta-analyse is significant.
Artikel IEF image DOAC ook bij obese patiënten effectief
DOAC’s zijn bij de behandeling van veneuze trombose bij patiënten met een lichaamsgewicht ≥120 kg even effectief als bij patiënten met een lichaamsgewicht <120 kg.
Artikel Ruime halvering van onjuist oxycodongebruik in regio Arnhem
Door interdisciplinaire samenwerking tussen huisartsen, specialisten, apothekers en verslavingszorg in de regio Arnhem en omstreken is het aantal eerste uitgiften van kortwerkend oxycodon sinds 2019 meer dan gehalveerd. Dit is bereikt met hulp van een kerndocument, uniform postoperatief voorschrijfbeleid, werkafspraken en nascholingen.
Artikel Pascal source code Aan de wieg van verantwoord geneesmiddelgebruik in de zwangerschap
Meer inzicht verschaffen in de invloed van geneesmiddelen op moeder en kind, dat is de insteek van Moeders van Morgen, een initiatief van Bijwerkingencentrum Lareb. Met name de middelen waarvoor geen eenduidig bewijs voor (on)schadelijkheid is, vindt projectcoördinator Saskia Vorstenbosch interessant. “Het is een misvatting dat het niet gebruiken van een geneesmiddel altijd de beste optie is.”
Artikel Troff document Prijs versus bewijs: wankel evenwicht
De beschouwing ‘Weeg prijs bereiding mee bij het toetsen van de pakketcriteria’ (PW 13, 2 april) vraagt om een belangrijke nuancering, meent Michel van Agthoven van fabrikant Janssen. “Focus op kosten mag niet leiden tot verminderde bewijsvoering.”
Artikel Leren van elkaars incidenten helpt ze in de toekomst te voorkomen
Medicatie is belangrijk voor de behandeling van veel aandoeningen maar kan (onbedoeld) ook de oorzaak zijn van schade bij de patiënt. Aandacht voor het voorkomen van medicatiefouten is belangrijk. Voorkomen Medicatie-Incidenten (VMI) draagt bij aan de verbetering van medicatieveiligheid door incidenten te verzamelen, te analyseren, te delen en aanbevelingen te doen om ze in de toekomst te voorkomen.
Artikel Behoud β-celfunctie bij liraglutide met interleukine-21-remmer
Liraglutide gecombineerd met een interleukine-21-remmer zorgt voor behoud van de β-celfunctie bij personen met recent gediagnosticeerde diabetes type 1. De werkzaamheid lijkt gelijk aan die zoals bij andere disease modifying-interventies, maar heeft een beter veiligheidsprofiel.
Artikel Metformine verkleint kans maculadegeneratie
Metformine is geassocieerd met een kleinere kans op leeftijdsgerelateerde maculadegeneratie (LMD). Dit effect is dosisafhankelijk met het grootste voordeel bij lagere doseringen.
Artikel audio/x-realaudio Aangrijpingspunten voor verbetering therapietrouw bij RA
Ongeveer de helft van de patiënten met reumatoïde artritis (RA) neemt de medicatie niet in zoals afgesproken met de arts. Door gebruik te maken van slimme potjes om geneesmiddelgebruik te verbeteren en aandacht te hebben voor patiëntvoorkeuren en onderbuikgevoelens over reumamedicatie, kan therapietrouw in deze populatie mogelijk worden verbeterd, zo beschrijft Milou van Heuckelum in haar proefschrift.
Artikel Aangepaste toedienregistratie beter voor thuiszorg en patiënten
Om medicatie-incidenten in het weekend en de avonduren te vermijden sloegen de openbare apotheek en dienstapotheek in Roosendaal de handen ineen om het elektronische toedienregistratiesysteem breder toegankelijk te maken. Thuiszorgmedewerkers zijn blij. “Het scheelt veel administratietijd en frustratie en de patiënt krijgt betere zorg.”
Artikel D source code IGJ-circulaire leidt tot meer werk en vermindert de medicatieveiligheid
De circulaire ‘Handhavend optreden bij collegiaal doorleveren van eigen bereidingen door apothekers’ van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd leidt bij GDS-apotheken en zorginstellingen tot extra werk en vermindering van de medicatieveiligheid, blijkt uit onderzoek van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik. “Wij hopen hiermee een bijdrage te leveren aan een evaluatie van de circulaire.”
Artikel Veilig herstarten statine is mogelijk bij spierklachten
Bij patiënten die eerder spierklachten hadden bij een statine leidt behandeling met atorvastatine 20 mg niet altijd tot meer of ernstiger spierklachten dan placebo. N-of-1-trials, waarop deze conclusie is gebaseerd, kunnen patiënten helpen een keuze te maken over het herstarten van een cholesterolsyntheseremmer.
Artikel Betere kwaliteit tablet met machinale halveermethode
Het verantwoord halveren van tabletten blijkt vaak een lastige klus. Handmatig breken is vooral voor ouderen moeilijk en levert bovendien vaak twee ongelijke helften op. Apotheek Voorzorg laat zien dat machinaal halveren de beste optie is om aan de strenge kwaliteitsnormen te voldoen. “Zo kan correcte farmacotherapeutische zorg op maat worden geleverd aan oudere en specifieke zorg behoevende patiënten.”
Artikel Heruitgifte van dure medicatie is onontkoombaar
Heruitgifte van dure medicatie is niet toegestaan op grond van de Geneesmiddelenwet en de Falsified Medicines Directive (FMD). Met behulp van temperatuurloggers is in de Universitaire Poliklinische Apotheek Amsterdam UMC (locatie VUmc) inzichtelijk gemaakt hoeveel onnodige verspilling van dure medicatie plaatsvindt. “Door heruitgifte onder voorwaarden toe te staan kan verspilling worden tegengegaan en kostbesparing worden gerealiseerd.”
Artikel ECMAScript program De duivelse dilemma’s, handhaving en boetes
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd wil verslaving onder zorgverleners een halt toeroepen en beboet sinds 2019 apothekers voor het niet goed registreren van opioïden. Inmiddels zijn vier boetes uitgedeeld. Ondanks een Handreiking voor de opiumwetadministratie, blijven apothekers met vragen zitten. “Wij zijn altijd bereid mee te kijken en mee te denken.”
Artikel Pascal source code Thematisch werken vanuit één apotheek levert veel winst op
Eén apotheek, die zorgdraagt voor zowel de klinische als poliklinische farmaceutische specialistische zorg, en thematisch werkt. Dat is het resultaat van de transitie die de afdeling Klinische Farmacie en Toxicologie van het Universitair Medisch Centrum in Maastricht (MUMC+) het afgelopen jaar heeft doorlopen. “De kwaliteit van onze zorg is verbeterd.”
Artikel Blended onderwijs: aantrekkelijke mix online lessen en praktijkopdrachten
Studenten die starten met de master farmacie in Leiden willen vooral zorgverlener worden. Hierbij lijkt het vak statistiek niet populair, terwijl het opzetten, uitvoeren en interpreteren van onderzoek juist een academische kerncompetentie is. Reden voor universitair hoofddocent Martina Teichert haar lessen grondig te herzien, tot tevredenheid van studenten en haarzelf.
Back to top