Farmacie in cijfers (SFK)
Geleidelijke toename uitgaven NOAC’s
Na de uitbreiding van de vergoedingsmogelijkheden voor de NOAC’s, per 1 december 2012, is een explosieve toename van de uitgaven uitgebleven. Bij voortgezet beleid komen de uitgaven in 2013 op basis van de apotheekinkoopprijzen uit op € 12 miljoen.
Meer UR-omzet niet vergoed
Door overheidsmaatregelen neemt al enige jaren achtereen de omzet toe van receptplichtige geneesmiddelen die niet tot het basispakket behoren. In 2012 bedroegen de particuliere uitgaven aan deze groep middelen meer dan € 175 miljoen. Vorig jaar beperkte de overheid de aanspraak op maagzuurremmers.
Meer generiek voor minder
Het aantal verstrekkingen van generieke receptgeneesmiddelen in het basispakket nam in 2012 met 11% toe tot 140 miljoen. Daarmee waren twee van de drie afgeleverde geneesmiddelen generiek. Tegenover het hogere aantal verstrekkingen van generieke geneesmiddelen stonden 2,4% lagere geneesmiddelenkosten.
Uitgaven farmacie bijna 600 miljoen lager
De uitgaven aan pakketgeneesmiddelen daalden in 2012 met € 579 miljoen euro. Deze daling werd veroorzaakt door de overheveling van een aantal reumamiddelen naar het ziekenhuisbudget en door lagere geneesmiddelenprijzen en apotheektarieven. Deze ontwikkelingen zetten de financiële situatie van apotheken verder onder druk.
Krappe arbeidsmarkt nieuwe apothekers
De arbeidsmarkt voor nieuwe openbaar apothekers ziet er ongunstig uit, nu het aantal werkzame openbaar apothekers in 2012 met 58 personen is afgenomen. Ook zijn in 2012 minder apothekers afgestudeerd. De belangstelling voor de studie farmacie blijft echter groot.
Calcium en vitamine D in de lift
Het gebruik van geneesmiddelen met calcium en vitamine D3 die in het basispakket zijn opgenomen, is de afgelopen jaren fors gestegen. Voor beide geneesmiddelgroepen geldt dat het aantal gebruikers in vijf jaar tijd met meer dan 200.000 is toegenomen.
Verbetering
Meer overstappers, nauwelijks beweging
Nog nooit eerder wisselden zo veel mensen van verzekeraar als rond de afgelopen jaarwisseling. Toch geeft dit nauwelijks verschuivingen in de markt. In de meeste regio’s hebben de voormalige ziekenfondsen nog steeds een dominante marktpositie.
Kwart bevolking gebruikt CVRM-medicatie
Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2012 aan één op de vier Nederlanders een of meerdere CVRM-geneesmiddelen. Rond de leeftijd van 80 jaar is dit aan meer dan vier op de vijf. Het gebruik van geneesmiddelen voor CVRM maakt 40% uit van het totale geneesmiddelengebruik binnen het wettelijk verzekerd pakket.
Uitgaven top 10 sterk gewijzigd
De top 10 van pakketgeneesmiddelen met de hoogste uitgaven vertoont in 2012 opvallende wijzigingen ten opzichte van het jaar daarvoor. Mede door de overheveling van de TNF-alfaremmers naar het budget van de ziekenhuizen, nemen geneesmiddelen bij astma/COPD de eerste drie plaatsen in.
Salbutamol telt veruit meeste gebruikers
Nederlandse apotheken verstrekten in 2012 aan 1,7 miljoen mensen minstens één keer een geneesmiddel bij astma/COPD. De helft van deze patiënten gebruikt salbutamol, dat daarmee het meest gebruikte geneesmiddel bij astma/COPD is.
Prijsverhogingen vooral Amsterdams risico
De Wet Geneesmiddelprijzen heeft fabrikanten per 1 april 2013 ruimte geboden om de prijzen van hiv-middelen te verhogen. Omdat sommige verzekeraars deze prijsverhogingen niet doorvoeren in hun vergoedingsprijs, leggen apotheken fors toe op de verstrekking van deze middelen. Voor Amsterdamse apotheken kan dit per apotheek oplopen tot € 20.000 op jaarbasis.
Psychofarmaca bij jongeren vooral voor ADHD
Apotheken verstrekten vorig jaar aan één op de twintig jongeren in de leeftijdsgroep tot 21 jaar minimaal één keer een middel uit de groep psychofarmaca. Twee derde van dat aantal gebruikte het ADHD-middel methylfenidaat, dat daarmee veruit het meest door jongeren gebruikte psychofarmacon is.
Tariefinkomsten apotheken in 2012 gedaald
De tariefinkomsten voor de terhandstelling van geneesmiddelen uit het basispakket namen in 2012 voor de gemiddelde apotheek met 1,4% af. Zes op de tien apotheken zagen deze belangrijkste inkomstenbron dalen, terwijl slechts één op de tien gelijke tariefinkomsten als in 2011 had.
Zelfzorg vaak pijnbestrijding
Paracetamol voert de lijst aan van de vrij verkrijgbare geneesmiddelen die in 2012 in de openbare apotheek werden verstrekt. Van de geneesmiddelen die zonder recept uitsluitend in de apotheek mogen worden verkocht, is domperidon het vaakst over de balie gegaan.
Groei antibiotica alleen door urineweginfecties
Het aantal verstrekkingen van antibiotica kent na 2005 een gemiddelde groei van nog geen 1,3% per jaar. Daarvoor zijn uitsluitend de urinewegantibiotica verantwoordelijk. Zonder deze middelen ligt het aantal verstrekkingen van antibiotica sindsdien op gelijk niveau.
Desloratadine aan kop bij antihistaminica
Nederlandse openbare apotheken verstrekten vorig jaar 3,6 miljoen keer een antihistaminicum. Desloratadine is met 1,2 miljoen afleveringen het meest verstrekt. In de periode 2003-2012 is het aantal verstrekkingen van desloratadine jaarlijks met gemiddeld 11,8% gestegen, tegen gemiddeld 4,2% voor alle antihistaminica.
Minder openbaar apothekers
Het aantal werkzame gevestigd en tweede openbaar apothekers is in 2012 met 58 personen afgenomen. Ook het aantal apothekersassistenten vertoont nagenoeg geen groei. Bij een almaar stijgende zorgvraag voert deze ontwikkeling de druk binnen de apotheekbranche op.
Gemiddelde groei antidepressivagebruik
Nederlandse apotheken verstrekten vorig jaar 266 miljoen standaarddagdoseringen aan antidepressiva. Dat is 1,9% meer dan in 2011. Deze stijging komt overeen met het gemiddelde van alle geneesmiddelgroepen. Het toegenomen gebruik van antidepressiva door jongeren van twintig jaar en jonger en door 65-plussers valt op.
Stoppen met roken naar niveau 2011?
Vanaf januari dit jaar vergoeden zorgverzekeraars opnieuw geneesmiddelen binnen stoppen-met-rokenprogramma’s. Dit was eerder het geval in 2011. Toen telde de SFK tweemaal zoveel mensen die daarvoor receptgeneesmiddelen gebruikten als in 2010.