Hartstilstand

Na paracetamol is xylometazoline het best verkochte middel dat vrij verkrijgbaar is bij apotheek en drogist. Patiënten met het erfelijke lange-QT-tijdsyndroom (LQTS) kunnen hartritmestoornissen krijgen na gebruik van dit zelfzorgmiddel. Dat blijkt bijvoorbeeld uit twee meldingen die Bijwerkingencentrum Lareb ontving.

Een meisje van 15 verloor het bewustzijn een uur na gebruik van xylometazoline door ventrikelfibrilleren. Ze heeft een interne cardioverter defibrillator (ICD) die in werking trad met succesvolle defribillatie. Ook een man van 73 kreeg na drie dagen gebruik ventrikelfibrilleren met een circulatiestilstand tot gevolg. Ook zijn ICD zorgde voor een succesvolle defribillatie. Gelukkig liep het met beiden goed af. In de literatuur kun je over andere gevallen van ritmestoornissen bij xylometazoline en gelijksoortige middelen lezen, en in Europa zijn ook zes meldingen bekend met een hartstilstand.

In het najaar van 2019 is de volgende waarschuwing toegevoegd aan de productinformatie: “Patiënten met een lang QT-syndroom die worden behandeld met xylometazoline lopen mogelijk een hoger risico op ernstige ventriculaire aritmieën.” Ook in de medicatiebewakingssystemen van de apotheek is LQTS opgenomen als contra-indicatie bij het gebruik van xylometazoline. Gezien de ernst van de bijwerking, hoe incidenteel ook, is het belangrijk ook bij vrije verkoop patiënten hiervoor te waarschuwen.