2022

‘Verbreek contact met online service’: Een apotheek in Noord Holland krijgt via online service Mobidoctor.eu een recept, wil meer informatie over de voorschrijver en patiënt, maar wordt in plaats daarvan agressief behandeld en bedreigd. “Ons advies aan collega’s is: verbreek direct het contact.”
Machine learning in opmars in ziekenhuis: Artificial intelligence (AI)-technologie biedt vele kansen om de farmaceutische praktijk en wetenschappen drastisch te transformeren. Ziekenhuisapothekers zetten zich via diverse projecten in om tot een verantwoorde en zinvolle toepassing van AI-technologie te komen binnen het domein van specialistische farmaceutische zorg. Diverse toepassingen tonen al veelbelovende resultaten.
‘Hoe cool, om als apotheker medicijndata om te zetten in nuttige informatie’: Gefascineerd door de mogelijkheden die data bieden binnen de farmacie hebben ziekenhuisapothekers Juliette Zwaveling en Ewoudt van de Garde zich vastgebeten in het onderwerp. Staat data-gedreven farmacotherapie nu nog in de kinderschoenen, over vijf jaar is het mogelijk gemeengoed. ”Als apotheker controleer je niet alleen, maar adviseer je ook op basis van eigen data.”
Opinie: visie op zelfzorg ontbreekt in wetswijziging zelfzorggeneesmiddelen: Adequate voorlichting over het gebruik van zelfzorggeneesmiddelen is cruciaal, maar wordt met een wetswijziging van het ministerie van VWS niet gewaarborgd, oordelen elf hoogleraren farmacie. Zij zetten daarom vraagtekens bij het voorstel. “Het is de vraag welk probleem deze wetswijziging oplost en op welke wijze deze bijdraagt aan de schaarste in de zorg.”
‘Apotheker beslist zelf of hij abortuspil ter hand wil stellen’: Bij de toepassing van de ‘abortuspil’ is sprake van spanning tussen de rechten van de vrouw en de beschermwaardigheid van menselijk leven, waartoe de apotheker zich zal moeten verhouden. “Dit betekent dat een apotheker niet zomaar hoeft mee te werken”, betogen drie leden namens de SIG Ethiek en Filosofie van de Farmacie.
Vervolgopleiding: openbaar apotheker als leider van de lokale farmaceutische zorg: Om zijn positie te versterken in de eerste lijn moet de openbaar apotheker assertief zijn en samenwerken met andere partijen. Volgens het nieuwe beroepscompetentieprofiel van de vervolgopleiding openbare farmacie functioneert de apotheker als leider van de lokale farmaceutische zorg. Opleider Mieke Sandino: “Apothekers ontwikkelen een eigen visie en nemen patiënten, zorgverleners en regionale partijen daarin mee.”
Atriumfibrilleren: minder vaak bloeding bij dabigatran: Patiënten met atriumfibrilleren die met dabigatran worden behandeld hebben een 41% lager risico op een grote bloeding ten opzichte van rivaroxaban en eenzelfde risico op een beroerte, myocardinfarct of overlijden.
SiRNA leidt tot daling Lp(a)-concentratie: SiRNA SLN360 wordt goed verdragen en leidt tot een dosisafhankelijke daling van de Lp(a)-concentratie, blijkt uit een fase I-studie.
Zorgverlenerschap centraal bij modernisering vervolgopleiding: De openbare farmacie kent sinds 1995 een vervolgopleiding die toegang geeft tot het KNMP-register van openbaar apothekers. Ook moeten sindsdien geregistreerde openbaar apothekers hun registratie elke vijf jaar vernieuwen. Daarmee is de koers naar het wettelijk erkende specialisme openbare farmacie ingezet. Een terugblik op de belangrijkste ontwikkelingen van de afgelopen 27 jaar.
‘Focus openbaar apotheker verschuift richting generieke vaardigheden’: De apotheker van de toekomst is expert op het gebied van farmaceutische zorg, is opgewassen tegen de dynamiek in de gezondheidszorg en toont leiderschap, zowel binnen als buiten de apotheek. Met het oog daarop is de vervolgopleiding vernieuwd. “Laat zien dat je ertoe doet, dat je vanzelfsprekend onderdeel bent van het palet zorgverleners in de eerstelijnszorg.”
Alertheid vereist bij digoxine + alprazolam: Hoewel een interactie tussen alprazolam en digoxine vermoedelijk niet vaak voorkomt, is het wel zaak alert te zijn, want deze kan wel degelijk leiden tot ernstige complicaties, zoals blijkt uit onderstaande casus.
Meer aandacht voor medicatie als risicofactor voor vallen: Praktijkondersteuners, fysiotherapeuten en wijkverpleegkundigen noemen medicatie als belangrijke risicofactor voor vallen. Zij denken dat winst wordt behaald als apothekers meer betrokken raken bij de multidisciplinaire samenwerking om vallen te voorkomen. Goede samenwerking in de keten is essentieel voor het behalen van optimale behandeluitkomsten.
Visie op zelfzorg ontbreekt in wetswijziging zelfzorggeneesmiddelen: Adequate voorlichting over het gebruik van zelfzorggeneesmiddelen is cruciaal, maar wordt met een wetswijziging van het ministerie van VWS niet gewaarborgd, oordelen elf hoogleraren farmacie. Zij zetten daarom vraagtekens bij het voorstel. “Het is de vraag welk probleem deze wetswijziging oplost en op welke wijze deze bijdraagt aan de schaarste in de zorg.”
Bescheiden absolute risicoreductie door statines: De absolute risicoreductie van een behandeling met een statine op de individuele uitkomsten sterfte, myocardinfarct en beroerte is bescheiden in vergelijking met de relatieve risicoreductie. De aanwezigheid van significante heterogeniteit tussen de onderzoeken vermindert bovendien de zekerheid van de bewijslast.
Bijna complete remming factor XIa bij asundexian: Bij patiënten met atriumfibrilleren (AF) geeft de XIa-remmer asundexian een lagere frequentie van bloedingen dan de standaarddosering apixaban.
Registers van waarde bij beoordeling van weesgeneesmiddelen: Bij de start van de ontwikkeling van een weesgeneesmiddel kan een register gegevens opleveren over het natuurlijk beloop van een ziekte, de parameters die worden gebruikt om het beloop te meten en het aantal patiënten. In de fase na markttoelating is een register belangrijk voor het verzamelen van langetermijngegevens over de effectiviteit en veiligheid van het middel.
Voorkeur voor empagliflozine bij behandeling van diabetes type 2: Wanneer geen sprake is van bijwerkingen of interacties heeft empagliflozine de voorkeur boven dapagliflozine en canagliflozine bij de behandeling van diabetes mellitus type 2 met SGLT-2-remmers. Dit concluderen farmaciestudenten van de Universiteit Utrecht op basis van literatuuronderzoek.
‘Elke apotheek is anders, dus leer je dubbel zoveel’: Het TOP-programma van Service Apotheek koppelt aiossen aan vaste opleiders in de openbare apotheek. Na een jaar wisselen zij van apotheek. Twee aiossen van de eerste lichting delen hun ervaringen. “Verschillen tussen apotheken blijken groter dan verwacht, er bestaat geen gouden standaard.”
Opinie: Specialisatie openbare farmacie: vergeet kennis en inhoud niet: Bij de specialisatie openbare farmacie gaat het steeds minder over kennis, wetenschap en inzicht en steeds meer over multidisciplinaire samenwerking, digitalisering en leiderschap, concludeert Bert Leufkens op basis van het artikel over de vervolgopleiding in PW 21/22. Hij verwerpt dit kortetermijndenken. “Het langetermijnperspectief ligt naast het aanleren van relevante competenties in het blijvend versterken van kennis en inhoud.”
Maagpijn en obstipatie verdwijnen na stoppen tramadol: Mevrouw B is door de apotheek uitgenodigd voor een CombiConsult: een kort gesprek over geneesmiddelgebruik voorafgaand aan de controle bij de praktijkverpleegkundige. Een farmaceutisch consulent in opleiding bespreekt met mevrouw haar belangrijkste klachten, maagpijn en obstipatie. Samen met de openbaar apotheker stelt ze een behandelplan op.
Sertraline mogelijk goede optie bij bestaande of uitgelokte RLS: Geneesmiddel-geïnduceerd restless-legs-syndroom (RLS) kan bijzonder hinderlijk zijn. De NHG-Standaard Slaapproblemen en slaapmiddelen noemt antidepressiva als potentiële boosdoener. Een ordening op basis van het risico op het induceren of verergeren van RLS kan huisartsen helpen een goede keuze te maken voor een antidepressivum bij RLS-patiënten. Apothekers kunnen de huisartsen hierin ondersteunen.
Ton de Boer neemt na drie decennia afscheid van Universiteit Utrecht: Ton de Boer heeft de afgelopen drie decennia een stempel gedrukt op het farmaceutisch onderwijs aan de Universiteit Utrecht. Hij was betrokken bij belangrijke vernieuwingen, zoals de overgang van docent gecentreerd onderwijs naar onderwijs waarbij veel van studenten zelf gevraagd wordt. Nu gaat hij met emeritaat. “Ik kijk terug op een prachtige carrière.”
Patiënten vinden dat ander merk even goed werkt: De meeste mensen die chronisch geneesmiddelen gebruiken, hebben wel eens een ander merk gekregen. Meer dan de helft van hen zegt dat dit andere merk even goed werkt. Dit blijkt uit een enquête over het preferentiebeleid van Service Apotheek de Poort en de Grebbe in Bergen op Zoom.
Minister mag aanvraag weigeren voor vergoeding Namuscla: Op advies van het Zorginstituut Nederland wees de minister de aanvraag van distributeur Cresco af om Namuscla toe te laten tot het Geneesmiddelenvergoedingssysteem vanwege een te hoge prijs. Cresco was bereid op vertrouwelijke basis afspraken te maken over een lagere prijs, maar daar ging de minister niet in mee. Dat mocht de minister doen, oordeelde de rechter in kort geding.
Lage dosering tenecteplase gunstig bij herseninfarct: Behandeling met tenecteplase in een lagere dosering leidt tot een superieure vroege reperfusie in vergelijking met alteplase. In eerder onderzoek met een hogere dosering leidde tenecteplase nog tot een hogere incidentie van een intracraniële bloeding en een slechtere functionele uitkomst.
Astma bij kinderen; onvoldoende bewijzen om beleid te wijzigen: Voerden het internationale Global Initiative for Asthma (GINA) en het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) één van de grootste wijzigingen ooit door in astmarichtlijnen voor volwassenen, namelijk het starten met inhalatiecorticosteroïden (ICS), het beleid bij kinderen met astma blijft vrijwel ongewijzigd. Sterker nog, de nieuwe NHG-Standaard adviseert ICS na drie maanden af te bouwen indien er geen klachten meer zijn.
Specialisatie openbare farmacie: vergeet kennis en inhoud niet: Bij de specialisatie openbare farmacie gaat het steeds minder over kennis, wetenschap en inzicht en steeds meer over multidisciplinaire samenwerking, digitalisering en leiderschap, concludeert Bert Leufkens op basis van het artikel over de vervolgopleiding in PW 21/22. Hij verwerpt dit kortetermijndenken. “Het langetermijnperspectief ligt naast het aanleren van relevante competenties in het blijvend versterken van kennis en inhoud.”
‘Hoe vaker medicatieverificatie, des te accurater de gegevens’: Voor de verschillende onderdelen van medicatieverificatie kunnen patiënten sinds kort terecht bij de Medicijn Poli van het Elkerliek ziekenhuis in Helmond. De Poli-medewerkers zijn erg tevreden. “Doordat je als collega’s bij elkaar zit, kun je makkelijker schakelen en veel efficiënter werken.”
Apothekers meten hartritme en nemen zorgtaken over van huisarts: Overal in het land zijn apothekers bezig hun positie in de regio te versterken. In dit artikel een overzicht van enkele projecten en initiatieven die apothekers hebben opgezet om de farmaceutische zorg te verbeteren, zoals Groningse apothekers die 65-plussers met boezemfibrilleren opsporen en apotheker Matthijs van der Kraats uit Almelo die een eigen spreekuur heeft in de huisartsenpraktijk.
Paclitaxel toedienen kan efficiënter en patiëntvriendelijker: Paclitaxel is een van de meest gebruikte cytostatica wereldwijd. Nieuwe inzichten laten zien dat dit middel efficiënter, met minder comedicatie en patiëntvriendelijker gegeven kan worden. Dat staat in het eerste advies van de Commissie Doelmatigheid van de Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie (NVMO) en de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuis Apothekers (NVZA).
‘Vol gas geven op doelmatigheid om stagnatie zorg te voorkomen’: Dure en veel gebruikte geneesmiddelen zo doelmatig mogelijk inzetten is beter voor de patiënt, het milieu, het ziekenhuisbudget en de samenleving. Dat idee ligt ten grondslag aan de dit jaar opgerichte Commissie Doelmatigheid Oncologie, waarin oncologen en ziekenhuisapothekers samenwerken. Het eerste advies van de commissie betreft paclitaxel. “Het is belangrijk de doelmatigheidskanten van een kuur goed in kaart te brengen.”
Transdermaal dexamfetamine effectief bij kind met ADHD: Transdermaal dexamfetamine is effectief bij kinderen en adolescenten met ADHD en wordt goed verdragen. Transdermaal dexamfetamine zorgt voor een constante werkzaamheid, samen met de voordelen van transdermale toediening.
Kuur bij kinderen met pneumonie kan korter: Een antibioticumkuur van vijf dagen is superieur aan een tiendaagse kuur bij kinderen met een community-acquired pneumonie (CAP).
Het virtuele kind is volop in ontwikkeling: Op fysiologie gebaseerde computermodellen zorgen voor optimalisatie van klinische studies en medicijnontwikkeling. Ook hebben ze invloed op doseerrichtlijnen die worden ontwikkeld voor de patiënt. Promovendus Laurens Verscheijden en collega’s bouwden modellen om de blootstelling aan medicijnen in de hersenen bij kinderen te voorspellen.
Behandeling met propranolol verhoogt risico op hypoglykemie: Propranolol is een effectieve behandeling voor infantiel hemangioom (IH). Deze behandeling geeft een verhoogd risico op hypoglykemie. Ondanks dat risicominimalisatie-materiaal beschikbaar is voor de ouders blijkt uit de meldingen bij Bijwerkingencentrum Lareb dat het in de praktijk nog wel eens misgaat. Het geven van voldoende voeding kan deze bijwerking voorkomen.
Kinderformularium zet in op Europese samenwerking: Met zo’n 10.000 individuele bezoekers per dag is het Kinderformularium populair in Nederland. Ook Duitsland, Oostenrijk en Noorwegen hebben inmiddels met succes een website gelanceerd, gebaseerd op het Nederlandse model. “Het zou handig zijn als we samen met de andere landen kunnen werken aan het onderhoud van het Kinderformularium.”
3D-geprinte tabletten als innovatief alternatief voor apotheekbereidingen: Met een 3D-printer hebben apothekers een nieuwe, flexibele en kleinschalige productietechniek in handen. Zo kunnen bijvoorbeeld tabletten op maat worden gemaakt voor kinderen voor wie de medicamenteuze behandeling nu vaak suboptimaal is. De verwachting is dat deze techniek snel in de klinische praktijk wordt toegepast.
Advies van kinderdiëtist nuttig bij bijwerkingen: Maagklachten, verminderde eetlust en vitaminetekort. Dit zijn enkele voorbeelden van aan voeding gerelateerde bijwerkingen die kinderdiëtist Katja Passchier-Blok behandelt. Medicijngebruik kan hierin een rol spelen. “Apothekers kunnen ouders attenderen op dit soort bijwerkingen en ze doorverwijzen naar een kinderdiëtist.”
Vermalen, oplossen, citroensiroop toevoegen; kindermedicatie vraagt om improvisatie: Ouders, huisartsen en de thuiszorg gaan met hun vragen over kindergeneesmiddelen naar Apotheek Hommesplein in Winschoten. Bereidend apotheker Leander Lijzenga beantwoordt vragen over het vermalen of oplossen van tabletten en hij zoekt naar oplossingen als kinderen hun medicijn niet kunnen innemen. “Kinderen vinden drankjes vaak (heel) vies. Daar kunnen we nog veel winst behalen.”
‘Ouders zelf vaak niet in staat om te beoordelen of farmacotherapie kind goed gaat’: Voor de openbaar apotheker is het belangrijk dat hij meedenkt met de ouders over manieren om de farmacotherapie voor hun kind thuis zo succesvol mogelijk te laten verlopen, meent ziekenhuisapotheker Robert Flint van het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis. “In de transitie van ziekenhuis naar huis gaat het nog te vaak verkeerd.”

« Vorige 100 item(s) 1

Navigatie

2022