Farmaciecijfers SFK
UV-blocker meest typische ‘zomermiddel’
In de zomermaanden verstrekken apothekers sommige geneesmiddelen vaker dan in de winter, tot wel zes keer zo vaak. Middelen bij allergische reacties voeren de boventoon, maar de hoogste zomerindex is voor de receptplichtige UV-blocker Contralum Ultra.
Meer ouderen, meer geneesmiddelen
Door de naoorlogse geboortegolf telt Nederland dit jaar 70% meer 67-jarigen dan in 2003. Hun geneesmiddelengebruik ligt nu per persoon 30% hoger dan dat van hun leeftijdsgenoten van tien jaar geleden, terwijl de kosten per persoon 30% lager uitvallen.
Urologen schrijven vooral prostaatmedicatie voor
Van de recepten van specialisten nemen de urologen 2,4% voor hun rekening. Ruim een kwart van de urologierecepten betreft een geneesmiddel bij goedaardige prostaatvergroting. Toch schrijven urologen maar ongeveer 10% van deze middelen voor.
Nederland behoudt bescheiden positie in Europa
Een Nederlander besteedde in 2011 gemiddeld € 356 aan geneesmiddelen, terwijl het West-Europees gemiddelde € 400 bedroeg. Met deze 11% lagere uitgaven behoudt Nederland ten opzichte van omringende landen zijn bescheiden positie.
Gebruik Diane-35 gehalveerd
Begin 2013 ontstond ophef over het tromboserisico bij het gebruik van Diane-35. Het aantal verstrekkingen van dit middel halveerde in de maanden daarna. Opvallend is dat een dergelijk effect bij anticonceptiepillen van de derde en vierde generatie niet optreedt, ondanks een vergelijkbaar verhoogd risico.
Geleidelijke toename uitgaven NOAC’s
Na de uitbreiding van de vergoedingsmogelijkheden voor de NOAC’s, per 1 december 2012, is een explosieve toename van de uitgaven uitgebleven. Bij voortgezet beleid komen de uitgaven in 2013 op basis van de apotheekinkoopprijzen uit op € 12 miljoen.
Meer UR-omzet niet vergoed
Door overheidsmaatregelen neemt al enige jaren achtereen de omzet toe van receptplichtige geneesmiddelen die niet tot het basispakket behoren. In 2012 bedroegen de particuliere uitgaven aan deze groep middelen meer dan € 175 miljoen. Vorig jaar beperkte de overheid de aanspraak op maagzuurremmers.
Meer generiek voor minder
Het aantal verstrekkingen van generieke receptgeneesmiddelen in het basispakket nam in 2012 met 11% toe tot 140 miljoen. Daarmee waren twee van de drie afgeleverde geneesmiddelen generiek. Tegenover het hogere aantal verstrekkingen van generieke geneesmiddelen stonden 2,4% lagere geneesmiddelenkosten.
Uitgaven farmacie bijna 600 miljoen lager
De uitgaven aan pakketgeneesmiddelen daalden in 2012 met € 579 miljoen euro. Deze daling werd veroorzaakt door de overheveling van een aantal reumamiddelen naar het ziekenhuisbudget en door lagere geneesmiddelenprijzen en apotheektarieven. Deze ontwikkelingen zetten de financiële situatie van apotheken verder onder druk.
Krappe arbeidsmarkt nieuwe apothekers
De arbeidsmarkt voor nieuwe openbaar apothekers ziet er ongunstig uit, nu het aantal werkzame openbaar apothekers in 2012 met 58 personen is afgenomen. Ook zijn in 2012 minder apothekers afgestudeerd. De belangstelling voor de studie farmacie blijft echter groot.
Calcium en vitamine D in de lift
Het gebruik van geneesmiddelen met calcium en vitamine D3 die in het basispakket zijn opgenomen, is de afgelopen jaren fors gestegen. Voor beide geneesmiddelgroepen geldt dat het aantal gebruikers in vijf jaar tijd met meer dan 200.000 is toegenomen.
Verbetering
Meer overstappers, nauwelijks beweging
Nog nooit eerder wisselden zo veel mensen van verzekeraar als rond de afgelopen jaarwisseling. Toch geeft dit nauwelijks verschuivingen in de markt. In de meeste regio’s hebben de voormalige ziekenfondsen nog steeds een dominante marktpositie.
Kwart bevolking gebruikt CVRM-medicatie
Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2012 aan één op de vier Nederlanders een of meerdere CVRM-geneesmiddelen. Rond de leeftijd van 80 jaar is dit aan meer dan vier op de vijf. Het gebruik van geneesmiddelen voor CVRM maakt 40% uit van het totale geneesmiddelengebruik binnen het wettelijk verzekerd pakket.
Uitgaven top 10 sterk gewijzigd
De top 10 van pakketgeneesmiddelen met de hoogste uitgaven vertoont in 2012 opvallende wijzigingen ten opzichte van het jaar daarvoor. Mede door de overheveling van de TNF-alfaremmers naar het budget van de ziekenhuizen, nemen geneesmiddelen bij astma/COPD de eerste drie plaatsen in.
Salbutamol telt veruit meeste gebruikers
Nederlandse apotheken verstrekten in 2012 aan 1,7 miljoen mensen minstens één keer een geneesmiddel bij astma/COPD. De helft van deze patiënten gebruikt salbutamol, dat daarmee het meest gebruikte geneesmiddel bij astma/COPD is.
Prijsverhogingen vooral Amsterdams risico
De Wet Geneesmiddelprijzen heeft fabrikanten per 1 april 2013 ruimte geboden om de prijzen van hiv-middelen te verhogen. Omdat sommige verzekeraars deze prijsverhogingen niet doorvoeren in hun vergoedingsprijs, leggen apotheken fors toe op de verstrekking van deze middelen. Voor Amsterdamse apotheken kan dit per apotheek oplopen tot € 20.000 op jaarbasis.
Psychofarmaca bij jongeren vooral voor ADHD
Apotheken verstrekten vorig jaar aan één op de twintig jongeren in de leeftijdsgroep tot 21 jaar minimaal één keer een middel uit de groep psychofarmaca. Twee derde van dat aantal gebruikte het ADHD-middel methylfenidaat, dat daarmee veruit het meest door jongeren gebruikte psychofarmacon is.
Tariefinkomsten apotheken in 2012 gedaald
De tariefinkomsten voor de terhandstelling van geneesmiddelen uit het basispakket namen in 2012 voor de gemiddelde apotheek met 1,4% af. Zes op de tien apotheken zagen deze belangrijkste inkomstenbron dalen, terwijl slechts één op de tien gelijke tariefinkomsten als in 2011 had.
Zelfzorg vaak pijnbestrijding
Paracetamol voert de lijst aan van de vrij verkrijgbare geneesmiddelen die in 2012 in de openbare apotheek werden verstrekt. Van de geneesmiddelen die zonder recept uitsluitend in de apotheek mogen worden verkocht, is domperidon het vaakst over de balie gegaan.