Patiënten betalen extra door leveringsproblemen

In het Nederlandse Geneesmiddelenvergoedingssysteem (GVS) worden de prijzen van onderling vervangbare geneesmiddelen vergeleken om een vergoedingslimiet te bepalen. Bij geneesmiddelen die duurder zijn dan die limiet moet de patiënt het verschil bijbetalen. Binnen het GVS mogen verzekeraars van geneesmiddelen met dezelfde werkzame stof een product van een fabrikant als preferent aanwijzen. Verzekeraars vergoeden dan in beginsel alleen het product van die fabrikant. Ook bij groepen geneesmiddelen waar vergoedingslimieten gelden en bijbetalingen voorkomen, wijzen verzekeraars producten als preferent aan.

Doorgaans wijzen verzekeraars geneesmiddelen preferent aan waarbij geen bijbetaling voor de patiënt van toepassing is. Wanneer patiënten die middelen krijgen, hoeven zij dus niet bij te betalen. Vanwege leveringsproblemen bij die preferente middelen moesten apothekers in 2023 soms uitwijken naar middelen waarvoor wel een bijbetaling gold. Apothekers administreren in dat geval expliciet dat sprake is van een logistieke noodzaak. 

Methylfenidaat

In totaal betaalden 50.000 patiënten vanwege leveringsproblemen in 2023 gezamenlijk bijna € 2,3 miljoen extra aan bijbetalingen. Wanneer de preferent aangewezen middelen beschikbaar waren geweest, hadden patiënten deze bijbetaling kunnen ontlopen.

Veruit de meesten van hen – 44.000 – betaalden bij voor het gebruik van het bij ADHD toegepaste methylfenidaat. De bijbetalingen op methylfenidaat maken ruim 95% uit van alle bijbetalingen die te ontlopen waren geweest als het preferente middel goed beschikbaar was geweest. De gemiddelde bijbetaling ligt rond de € 50 per patiënt over heel 2023.

Het hoogste gemiddelde bijbetalingsbedrag per patiënt is te vinden bij het anti-epilepticum lacosamide. Bij ruim honderd patiënten legden apothekers vast dat ze om logistieke redenen afweken van het preferentiebeleid, waardoor patiënten gemiddeld € 98 bijbetaalden.

Stichting Farmaceutische Kengetallen: info@sfk.nl