Gebruik fluorchinolonen lager dan pre-corona
Eén op vijf verstrekte antibiotica betreft tweede-keus- of reservemiddel
In 2022 verstrekten openbare apotheken ruim 6 miljoen keer een antibioticum voor systemisch gebruik aan zo’n 3,4 miljoen patiënten. Ondanks dat het aantal verstrekkingen hiermee bijna 13% hoger uitkwam dan in de coronajaren 2020 en 2021, lag het toch nog onder het pre-coronaniveau van 2019.
Dit jaar zal het aantal verstrekkingen naar verwachting oplopen tot zo’n 6,2 miljoen, bestemd voor 3,5 miljoen gebruikers. Daarmee zou het antibioticagebruik – zowel gemeten in aantal verstrekkingen als in aantal gebruikers – nagenoeg terug zijn op het niveau van pre-corona.
Onderdeel van het verstandig gebruik van antibiotica is speciale aandacht voor het voorschrijven van tweede-keus- en reserveantibiotica, om zo de resistentie van bacteriën te beperken. Volgens de NHG-Standaarden zijn (fluor)chinolonen, cefalosporinen en amoxicilline met clavulaanzuur meestal geen eerste-keusmiddelen.
Het aandeel van deze tweede-keus- en reserveantibiotica is al jaren stabiel met ongeveer 20% van de antibioticaverstrekkingen. Binnen de tweede-keus- en reservemiddelen is het combinatiepreparaat amoxicilline met clavulaanzuur goed voor 60% van de verstrekkingen, de rest komt vooral voor rekening van de fluorchinolonen.
Fluorchinolonen
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) meldde in maart 2019 dat het gebruik van fluorchinolonen zorgt voor een verhoogd risico op langdurige en mogelijk blijvende schade aan spieren en zenuwstelsel. Afgelopen juni waarschuwde het CBG nogmaals dat zorgverleners fluorchinolonen alleen voor goedgekeurde indicaties mogen voorschrijven vanwege het risico op deze ernstige bijwerkingen.
Uit gegevens van de SFK blijkt dat het gebruik van fluorchinolonen vanaf 2019 op een structureel lager niveau ligt dan in 2018, waarschijnlijk mede door de melding van het CBG. In 2023 zal het aantal verstrekkingen van fluorchinolonen naar schatting uitkomen op zo’n 400.000. Hiermee ligt het aantal verstrekte fluorchinolonen 4% onder het 2019-niveau.
Stichting Farmaceutische Kengetallen: info@sfk.nl