Tiotropium winnaar in stabiele groeimarkt
Volgens gegevens van het Astma Fonds hebben 1,6 miljoen Nederlanders luchtwegklachten; het gaat om 1 op de 10 Nederlanders. Luchtwegklachten zijn globaal onder te verdelen in twee categorieën: astma en COPD. Dit zijn twee verschillende aandoeningen met ongeveer dezelfde klachten, waaronder extra prikkelbare luchtwegen, benauwdheid, hoesten, piepen en kortademigheid. Uit informatie van het RIVM blijkt dat ongeveer 520.000 mensen in Nederland van de huisarts de diagnose astma hebben gekregen. Dit aantal gediagnosticeerden ligt een stuk lager dan het aantal personen met astmatische klachten. Meer dan 300.000 Nederlanders hebben de diagnose COPD. Naar verwachting stijgt het aantal personen met COPD de komende twintig jaar nog fors door de vergrijzing.
Uitgaven
De uitgaven aan luchtweggeneesmiddelen vertonen sinds jaren een licht opwaartse trend. De oorzaak is voornamelijk een toenemend aantal gebruikers van deze geneesmiddelen. De afgelopen vijf jaar is dit aantal met gemiddeld 2,7% per jaar toegenomen. De luchtwegmiddelen zijn in 2010 goed voor bijna 10% van de totale uitgaven aan pakketgeneesmiddelen. De 7,1 miljoen verstrekkingen in deze groep vormen echter minder dan 4% van het totaal. Doordat het preferentiebeleid de luchtwegmiddelen weinig raakt, zijn de uitgaven hieraan meer dan gemiddeld gestegen. Sinds 2007 bedraagt de stijging van de uitgaven in deze groep gemiddeld 2,9% per jaar. De ontwikkeling van de uitgaven voor alle geneesmiddelen gezamenlijk blijft hierbij achter.
Flinke stijging tiotropium
Luchtwegverwijders, ontstekingsremmers en combinatiepreparaten van beide zijn de meest toegepaste luchtweggeneesmiddelen. Openbare apotheken verstrekten afgelopen jaar 3,9 miljoen keer een luchtwegverwijdend middel. Dat is 1% meer dan in 2009. Het totale bedrag dat aan deze groep is besteed, steeg met 5% tot € 164 miljoen. In deze groep is het COPD-middel tiotropium met een uitgavenstijging van € 7,6 miljoen grotendeels verantwoordelijk voor de naar verhouding sterke stijging van de uitgaven. Het gebruik van ontstekingsremmers (corticosteroïden) onderging in 2010 praktisch geen wijzigingen ten opzichte van 2009. De uitgaven aan de 1,2 miljoen verstrekkingen van deze middelen bedroegen vorig jaar € 49 miljoen. Combinatiepreparaten van ontstekingsremmers met luchtwegverwijders zijn in 2010 met 2,1 miljoen voorschriften 4,5% vaker verstrekt dan in 2009. De bijbehorende omzet nam navenant toe tot € 196 miljoen. Ook deze stijging komt voornamelijk op het conto van één geneesmiddel, namelijk het combinatiepreparaat van formoterol met budesonide. Hiervan lag de omzettoename met € 7,2 miljoen net iets lager dan die van tiotropium.
Nieuw
Sinds juni 2010 neemt de SFK verstrekkingen van het nieuwe geneesmiddel indacaterol (Onbrez) waar. Het middel is geregistreerd voor de onderhoudsbehandeling van luchtwegobstructies bij volwassenen met COPD en behoort tot de groep van de langwerkende β2-sympathicomimetica. Hiertoe behoren ook formoterol en salmeterol. Het middel is ter beoordeling van de vergoedingslimiet ook ingedeeld in hetzelfde cluster als formoterol en salmeterol. Sinds de introductie kent dit middel een gestage groei tot 2600 verstrekkingen in maart 2011.
Montelukast, een luchtwegmiddel in opmars, is nu ruim tien jaar op de markt en de afzet groeide in die periode met gemiddeld 22.000 verstrekkingen per jaar tot 235.000 in 2010. De bijbehorende omzet bedraagt € 15,8 miljoen. Het middel is een leukotrieenantagonist, dat de luchtwegvernauwing voorkomt na specifieke prikkeling.
