Kinderformularium: van nul tot nu
De meeste geneesmiddelen zijn niet geregistreerd voor kinderen van alle leeftijdscategorieën. Dit betekent dat er geen afweging is gemaakt tussen werkzaamheid en veiligheid(srisico’s). De geneesmiddelen worden daarom off-label of unlicensed toegepast bij kinderen. Van alle geneesmiddelen in het Kinderformularium is 4,4% niet geregistreerd in Nederland, 30% helemaal niet geregistreerd voor kinderen en is 34% slechts ten dele geregistreerd voor kinderen.
Van consensus naar evidence-based
De eerste versie van het Kinderformularium was consensus-based. Dit was gebaseerd op het voormalige geneesmiddelenformularium voor kinderen van het Wilhelmina Kinderziekenhuis. Daarna hebben de medewerkers van het Nederlands Kenniscentrum Farmacotherapie bij Kinderen (NKFK) een verbeterslag ingezet om de monografieën evidence-based te maken. Met behulp van een netwerk is de wetenschappelijk basis van de monografieën onderzocht. Dit netwerk bestaat uit verschillende kinderartsen en (ziekenhuis)apothekers. Eind 2011 was de overgang van een consensus-based naar een volledig evidence-based Kinderformularium een feit.
Bestaansrecht
Maar toen brak een periode van onzekerheid aan. Kan het Kinderformularium behouden blijven en wie gaat dat betalen? Minister Schippers heeft een toezegging gedaan voor een laatste overbruggingssubsidie voor het Kinderformularium tot 1 maart 2013. Gelukkig lijken gesprekken met onder andere zorgverzekeraars en beroepsgroepen te leiden tot een gezamenlijke en duurzame financiering van het Kinderformularium.
Want dat de voortzetting van het formularium noodzakelijk is, blijkt wel uit de massale ondertekening van de petitie. Ook de cijfers van de website zelf laten zien dat deze veelvuldig wordt gebruikt. Momenteel raadplegen elke dag zo’n vierduizend mensen de site, voornamelijk kinderartsen en apothekers.
En nu?
Nu alle monografieën evidence-based zijn, houdt het werk aan het Kinderformularium niet op. De KNMP zal er vanaf nu mede zorg voor dragen dat het Kinderformularium up to date blijft. Er wordt immers continu onderzoek uitgevoerd, wat tot vernieuwde inzichten leidt. Maar ook regelgeving vanuit de EU heeft ervoor gezorgd dat onderzoeksresultaten bij kinderen openbaar zijn gemaakt, die nooit zijn gepubliceerd.
Daarom is bijvoorbeeld recent de dosering van amoxicilline aangepast. Uit niet eerder gepubliceerd onderzoek is gebleken dat de dosering bij eerstelijns infectiebehandeling bij kinderen lichter dan 40 kg flink moet worden verhoogd. Vernieuwde inzichten worden eerst in het netwerk besproken, voordat ze in het Kinderformularium komen te staan. Het netwerk komt drie- tot viermaal per jaar bijeen. Kleinere aanpassingen worden altijd verwerkt, wat het Kinderformularium tot een dynamisch document maakt.