Herexamen 2025 PW37
Een man van 38 jaar met een bipolaire stoornis gebruikt de volgende medicatie:
• lithiumcarbonaat ’s avonds 800 mg;
• olanzapine 1dd 10 mg;
• fluoxetine 1dd 20 mg;
• ibuprofen 3dd 400 mg.
Ibuprofen is drie maanden in gebruik geweest vanwege ernstige lage rugpijn. Omdat deze klachten grotendeels zijn verdwenen, gaat de man hiermee stoppen.
Wat zijn de te verwachten gevolgen van het staken van ibuprofen op de overige medicatie?
-
De spiegel van fluoxetine kan dalen.
-
De spiegel van fluoxetine kan stijgen.
-
De spiegel van lithium kan dalen.
-
De spiegel van lithium kan stijgen.
Toelichting
Het juiste antwoord is: de spiegel van lithium kan dalen.
NSAID’s hebben een interactie met zowel lithium als SSRI’s. NSAID’s verminderen de renale uitscheiding van lithium. Hierdoor stijgt de lithiumspiegel. Bij start van een NSAID wordt daarom aangeraden om na vijf tot zeven dagen de lithiumspiegel te bepalen en de dosering lithium indien nodig te verlagen [1,2]. Na staken van ibuprofen verdwijnt dit interactie-effect en zal de lithiumspiegel weer dalen. Antwoord c is dus niet juist. Het is belangrijk om ook na staken van een NSAID de lithiumspiegel te bepalen en op basis hiervan de dosering indien nodig weer te verhogen.
De combinatie van NSAID’s en SSRI’s geeft een verhoogd risico op bloedingen omdat beide middelen de trombocytenaggregatie remmen. Afhankelijk van de overige risicofactoren wordt maagprotectie aangeraden en dit moet worden heroverwogen als een van beide middelen wordt gestopt [3]. De man in de casus lijkt geen additionele risicofactoren te hebben en gebruikt geen maagprotectie. Ibuprofen heeft echter geen invloed op de spiegel van fluoxetine. De antwoorden a en b zijn daarom niet juist.
Bronnen:
1. KNMP Kennisbank, MFB 444 Lithium + NSAID’s. Geraadpleegd op 20-06-2025.
2. Multidisciplinaire richtlijn Bipolaire stoornis. Geraadpleegd via https://richtlijnendatabase.nl op 20-06-2025.
3. NHG-Behandelrichtlijn Preventie van maagcomplicaties door geneesmiddelgebruik. Geraadpleegd via https://richtlijnen.nhg.org op 20-06-2025.