Herexamen 2025 PW21
Welke van de volgende beweringen over de behandeling van slapeloosheid met benzodiazepineagonisten is onjuist?
-
Benzodiazepineagonisten zijn op de lange termijn minder effectief dan een gestructureerde slaaproutine bij slaapproblemen.
-
Bij het afbouwen van benzodiazepineagonisten wordt de minimale-interventiestrategie (stopbrief met instructies) aanbevolen bij patiënten die (minder dan) één standaarddagdosering gebruiken.
-
De gereguleerde dosisreductiemethode begint altijd met het omzetten van het slaapmiddel naar diazepam.
-
Het effect van benzodiazepineagonisten is alleen bij kortdurend gebruik aangetoond. Na ongeveer twee weken neemt de effectiviteit af, terwijl de kans op bijwerkingen toeneemt.
Toelichting
Het juiste antwoord is: de gereguleerde dosisreductiemethode begint altijd met het omzetten van het slaapmiddel naar diazepam.
Bij de gereguleerde dosisreductiemethode wordt de benzodiazepineagonist niet standaard omgezet naar diazepam; afbouwen kan ook met het middel dat de patiënt al gebruikt. Afbouwen met diazepam kan het risico op onttrekkingsverschijnselen verkleinen vanwege de lange halfwaardetijd. Maar het kan wel zorgen voor meer slaperigheid overdag, wat vooral bij ouderen een verhoogd valrisico met zich meebrengt. In dat geval gaat de voorkeur uit naar afbouwen met de benzodiazepineagonist die de patiënt al gebruikt. Voor patiënten die maximaal één standaarddagdosering gebruiken, volstaat vaak een stopbrief met uitleg en instructies.
Volgens de NHG-Standaard worden benzodiazepineagonisten niet langer aanbevolen bij slaapproblemen. Hoewel ze op korte termijn de inslaapduur kunnen verkorten, verbeteren ze de slaapkwaliteit op de lange termijn niet. Na ongeveer twee weken neemt de effectiviteit af, terwijl de kans op bijwerkingen en afhankelijkheid toeneemt. De focus ligt daarom op gedragsverandering, zoals een vast slaap-waakritme en voldoende beweging. Benzodiazepineagonisten hebben alleen een plaats bij kortdurende slapeloosheid met een duidelijke oorzaak en hoge lijdensdruk.
Bronnen: NHG-standaard Slaapproblemen, Kennisdocument Benzodiazepinen, IM Inleidende tekst Benzodiazepineagonisten rubriek Dosering