Herexamen 2016 PW 11
U bespreekt met mevrouw Huissen, 54 jaar, het gebruik van nitrofurantoïne. Zij heeft recidiverende urineweginfecties en krijgt dit middel nu voor de derde keer in enkele maanden. Ze vertelt dat zij de laatste maanden wisselend last heeft gehad van ‘dove tenen’ en tintelingen in de vingers. De andere medicatie die zij gebruikt is metformine en af en toe paracetamol. U vertelt haar dat bij langdurig gebruik van sommige geneesmiddelen de zenuwuitlopers aangetast kunnen worden. Welke stelling is niet juist?
-
a. Zowel metformine als nitrofurantoïne zijn hier verdacht als mogelijke oorzaak van perifere neuropathie.
-
b. Perifere neuropathie kan irreversibel zijn en daarom is het verdachte geneesmiddel in de toekomst gecontraïndiceerd.
-
c. Aandoeningen zoals diabetes, alcoholisme en nierinsufficiëntie verhogen de kans op het ontstaan van perifere neuropathie. Dit wilt u eerst uitzoeken.
-
d. Bij nitrofurantoïne is neuropathie als gevolg van axonale degeneratie beschreven, waarbij in eerste instantie paresthesieën optreden, later gevolgd door spierzwakte.
Toelichting
Het juiste antwoord is: a. Zowel metformine als nitrofurantoïne zijn hier verdacht als mogelijke oorzaak van perifere neuropathie.
Nitrofurantoïne is in deze casus het verdachte geneesmiddel. Metformine is niet geassocieerd met neuropathie, maar diabetes mellitus wel (stelling a is niet juist). Het is derhalve ook van belang om andere oorzaken en risicofactoren uit te zoeken, waaronder alcoholisme, nierinsufficiëntie, anemie, elektrolytstoornissen en vitamine-B-deficiënties (stelling c is juist). Perifere neuropathie kan ernstig en soms irreversibel zijn, de herstelduur is sterk variabel (stelling b is juist). Bij nitrofurantoïne is neuropathie als gevolg van axonale degeneratie beschreven, waarbij in eerste instantie paresthesieën optreden, later gevolgd door spierzwakte. Dit treedt vooral op aan distale delen, eerst voeten, onderbenen en later handen en onderarmen (sock and glove spreading) (stelling d is juist). Antwoord a was het juiste antwoord (stelling onjuist).
Bron: SmPC Nitrofurantoïne via www.geneesmiddeleninformatiebank.nl, www.lareb.nl.