Ga naar inhoud. | Ga naar navigatie
Persoonlijke hulpmiddelen
Voorlichting in de eerste lijn over antidepressiva is vaak te ongenuanceerd. Zo krijgen patiënten standaard te horen dat de therapeutische werking pas merkbaar is na enkele weken. Dat stelt Chiel Ebbelaar, die apothekers oproept de eerste uitgifte aan te passen. “Een beter uitgebalanceerd uitgiftegesprek waarin ook positieve effecten van antidepressiva worden benoemd, is veel motiverender voor een patiënt.”
De juiste dosis vinden voor een patiënt met morbide obesitas, hangt af van verschillende eigenschappen van het geneesmiddel én van de vele fysiologische veranderingen die optreden door obesitas. Daarbij speelt ook de duur van obesitas mee. Ziekenhuisapothekers Catherijne Knibbe en Desirée Burgers laten zien hoe complex het is, ook na bariatrische chirurgie.
Ziekenhuisapotheker Arne Risselada vindt het belangrijk om openbaar apothekers basiskennis bij te brengen over antipsychotica en hen te wijzen op tools die kunnen helpen bij het switchen naar een ander middel. “Wat heel nuttig is voor de behandeling van patiënten met een psychische aandoening is de shared care agreement.”
Psychofarmaca beïnvloeden emotionele processen, geregeld door het primaire en secundaire brein. Het is daarom zinvol de effecten van bestaande en potentieel nieuwe psychofarmaca te onderzoeken in het brein van de kaakloze vis lamprei (prik) en de kikker, en de opbrengst vervolgens te vertalen naar de mens. Daarmee wint de psychofarmacotherapie aan effectiviteit, betoogt Anton Loonen.
Multidisciplinair werken, met onder meer medicatiebeoordelingen in een GGZ-instelling, kan apotheker Marieke Beex-Oosterhuis iedereen aanraden.
Bijwerkingencentrum Lareb ontving in ruim 25 jaar 112 meldingen van geneesmiddelenafhankelijkheid en -misbruik bij psychofarmaca en 54 meldingen van misbruik en verslaving aan andere middelen (alcohol, nicotine en drugs) door gebruik van psychofarmaca. Ook waren er meldingen over gedragsverslavingen bij gebruik van psychofarmaca, zoals een gokstoornis bij gebruik van aripiprazol.
Psychologische en neurologische symptomen, slaapproblemen en vermoeidheid zijn enkele bijwerkingen van het gebruik van psychofarmaca bij mensen met een verstandelijke beperking. Toch worden deze middelen op grote schaal voorgeschreven. Apothekers kunnen een grotere rol spelen in het herkennen van bijwerkingen en verbeteren van de farmacotherapie, concludeert promovenda Arlette Scheifes.
De invloed van CYP2C19- en CYP2D6-genotype en de serumconcentraties van verschillende psychiatrische geneesmiddelen is inmiddels met voldoende precisie gekwantificeerd in de wetenschappelijke literatuur om te kunnen gebruiken bij doseeradviezen voor bepaalde antidepressiva en antipsychotica.
Openbare apotheken verstrekten in 2023 voor bijna € 260 miljoen aan psychofarmaca aan 2,5 miljoen mensen. Ten opzichte van 2022 nam het aantal patiënten toe met 1,7%, terwijl de kosten stegen met 9,2%. Aldus de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Psychofarmacagebruik bij verpleeghuispatiënten met dementie is bij slechts 10% van de voorschriften volledig passend. Door de medicatie regelmatig te beoordelen, voorafgegaan door een scholing, verbetert het gebruik aanzienlijk. Ook een voor de dagelijkse praktijk geschikte APID-index kan hieraan een bijdrage leveren, betoogt Klaas van der Spek.
AuteursinformatieAdverterenVacature plaatsen
Colofon DisclaimerPrivacyverklaring en cookiebeleidSitemap