Farmaciecijfers SFK
Gebruik geneesmiddelen in tien jaar met bijna 40% gestegen
Uitgaven pakketgeneesmiddelen per persoon per jaar met 3% gedaald
Openbare apotheken verstrekten in 2016 38% meer pakketgeneesmiddelen dan in 2006. Desondanks waren de uitgaven in 2016 vrijwel gelijk aan die van tien jaar geleden. Per hoofd van de bevolking bedroeg de stijging van het geneesmiddelengebruik in die tien jaar 33%. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Lichte groei eerstejaars aan farmaceutische opleidingen
Aantal afgestudeerde apothekers in 2016 nagenoeg gelijk gebleven
Het aantal eerstejaars bachelorstudenten aan de farmaceutische opleidingen steeg in 2016 tot 647. Dat is het hoogste aantal ooit. In datzelfde jaar studeerden in Utrecht en Groningen 221 apothekers af, vier minder dan in 2015. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Typisch poliklinisch
Meest verstrekte geneesmiddelen in poliklinische apotheek in beeld gebracht
Capecitabine is het door poliklinische apotheken vaakst verstrekte middel dat valt onder het budget van de ziekenhuizen. Van de pakketgeneesmiddelen zijn osmotische laxantia op basis van macrogol en elektrolyten de meest verstrekte typische poliklinische geneesmiddelen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Antihistaminicaverstrekkingen typeren hooikoortsseizoen
Ieder voorjaar weer ander patroon in antihistaminicagebruik
Nederlandse apothekers verstrekten vorig jaar 4,5 miljoen keer een antihistaminicum op doktersrecept. Hoewel het merendeel van de verstrekkingen niet seizoensgebonden is, blijkt het verstrekkingenpatroon van de antihistaminica vooral door hooikoorts bepaald. Uit het beeld over de afgelopen jaren blijkt dat patroon van jaar tot jaar te verschillen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Aantal apothekersassistenten gedaald tot niveau van 2006
Meer automatisering leidt tot minder behoefte aan apothekersassistenten
Het aantal apothekersassistenten in dienst van Nederlandse openbare apotheken lag begin dit jaar op 15.697, het laagste niveau in ruim tien jaar. Het aantal ondersteunende medewerkers in dienst van apotheken piekte juist met 8203 personen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Patiënten met astma/COPD gebruiken meest salbutamol
5% minder kosten aan astma/COPD-medicatie door salmeterol/fluticason
Openbare apotheken verstrekten in 2016 aan ongeveer 1,7 miljoen mensen een geneesmiddel voor astma/COPD. Dat zijn er vrijwel evenveel als in 2015. De kosten van de astma/COPD-medicatie namen in 2016 met 5% af tot € 325 miljoen. Deze daling kan in zijn geheel worden toegeschreven aan de combinatie salmeterol met fluticason. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Driekwart van medicijnen generiek verstrekt
Ogenschijnlijke daling substitutiegraad in 2016 door omeprazol spécialité
Openbare apotheken verstrekten vorig jaar 231 miljoen keer een receptplichtig geneesmiddel dat tot het basispakket behoort. In 74,1% van de gevallen ging het daarbij om een generieke variant. In 2015 was dat nog 72,4%. De substitutiegraad daalde in 2016 door tijdelijke positionering van een generieke variant van omeprazol als spécialité. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Forse groei DOAC-gebruik zet ook dit jaar door
Toename nieuwe antistollingsmiddelen bedroeg in 2016 75%
Nederlandse openbare apotheken verstrekten in 2016 75% meer DOAC’s dan in het jaar daarvoor. Gebruikscijfers over de eerste drie maanden van 2017 laten zien dat deze trend ook dit jaar doorzet. Door de verruiming van de vergoedingsvoorwaarden initiëren nu ook huisartsen in beperkte mate het gebruik van deze middelen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Weer hoogste uitgaven voor luchtwegmiddel tiotropium
Grootste uitgavenstijging voor nieuwe combinatie bij hepatitis C
Voor het tweede jaar op rij is het astma/COPD-middel tiotropium koploper bij de pakketgeneesmiddelen met de hoogste uitgaven. Nieuw in de top 10 van 2016 – op plaats 5 – is de combinatie van sofosbuvir met ledipasvir, die wordt ingezet bij de behandeling van chronische hepatitis C. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Minder overstappers bij hoge medicijnkosten
Aantal overstappers onder apotheekbezoekers dit jaar licht toegenomen
Mensen met hogere uitgaven aan geneesmiddelen wisselen minder vaak van verzekeraar. Bij apotheekbezoekers die in 2016 meer dan € 1000 uitgaven lag het overstappercentage ruim 40% lager dan bij mensen van wie de geneesmiddelenuitgaven onder de € 100 bleven. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Aandeel nieuw generatie diabetesmiddelen is stabiel
Toename van het gebruik van SGLT2-remmers zet door
Het aandeel nieuwe generatie diabetesmiddelen binnen de orale antidiabetica is in 2016 nagenoeg gelijk aan dat in de jaren daarvoor. Dat geldt zowel voor gebruikers (9%) als voor kosten (68%). Het aantal gebruikers van de SGLT2-remmers is in 2016 verdubbeld ten opzichte van het jaar ervoor. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Brexit leidt tot € 100 miljoen minder omzet in apotheken
Koersdaling Britse pond werkt door in lagere medicijnprijzen
De koersval van het Britse pond zal via de prijzenwet in 2017 leiden tot een bedrag van € 100 miljoen aan lagere apotheekomzet. Daarmee blijft de prijzenwet het belangrijkste instrument voor de overheid om de geneesmiddelenuitgaven te beperken. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Oudere polyfarmaciepatiënt betaalt tol pakketadvies
Bij bijna 100.000 personen bedragen de kosten € 150 of meer
Van de een miljoen Nederlanders die vitamines, mineralen of paracetamol slikken, maakt bijna 80% het eigen risico vol. Als deze middelen uit het pakket zouden gaan, verschuift € 47 miljoen aan kosten van de zorgverzekeraar naar de patiënt. Dit treft vooral de oudere polyfarmaciepatiënt. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Nieuwe cholesterolverlagers drijven medicijnkosten op
Sterkste kostenstijging in de afgelopen tien jaar
Openbare apotheken verstrekten in 2016 aan 2,1 miljoen mensen een cholesterolverlager. Ten opzichte van 2015 is dat een toename van 1,5%. Mede door de komst van nieuwe cholesterolverlagers en verschuivingen binnen de statines namen de geneesmiddelenkosten binnen deze groep met bijna 10% toe tot € 155 miljoen. Dat is de sterkste stijging in de afgelopen tien jaar. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Groter beroep op patiënt bij betalen medicijnrekening
Boven-limiet-betalingen blijven ook na 2016 toenemen
Openbare apotheken verstrekten in 2016 voor € 190 miljoen aan receptplichtige geneesmiddelen die niet voor vergoeding uit het basispakket in aanmerking komen. In 2015 was dat € 10 miljoen minder. Voor geneesmiddelen met een inkoopprijs boven de GVS-limiet betaalden de gebruikers vorig jaar € 39 miljoen in principe zelf, € 3 miljoen meer dan het jaar daarvoor. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Aantal apotheken in 25 jaar met een derde toegenomen
Deregulering en de komst van speciale apotheken dragen bij aan toename
In het oprichtingsjaar van de SFK – 1991 – waren er in Nederland bijna 1500 openbare apotheken. Inmiddels is dat aantal met ongeveer een derde toegenomen en zijn dat er nu bijna 2000. Dit lijkt een sterke toename, maar het geneesmiddelengebruik verdrievoudigde in deze periode. De apotheekvergoeding bleef achter bij de zorgvraag. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Overname leidt vooral tot minder formuleapotheken
Netto toename van dertien apotheken door minder sluitingen
Per januari van dit jaar zijn in Nederland 1994 openbare apotheken gevestigd. In 2016 kwamen er per saldo 13 apotheekvestigingen bij. Bij de overname van Mediq door Brocacef moest de nieuwe combinatie op last van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) afstand doen van 89 apotheken. Hierdoor zijn er nu beduidend minder formuleapotheken. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Apotheker adviseert over selectie van euthanatica
D66-Kamerlid Pia Dijkstra initieert wet ‘Waardig levenseinde’
In de initiatiefwet ‘Waardig levenseinde’ spelen apothekers officieel geen andere rol dan die van geneesmiddelverstrekkers. Wel worden ze nauw betrokken bij het opleiden van de zogeheten levenseindebegeleiders, zodat die voldoende kennis hebben over euthanatica. “Apothekers die meewerken zijn niet strafbaar, dat moet heel duidelijk zijn.” Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Helft apotheekbezoekers maakt eigen risico vol
€ 1,7 miljard aan apotheekomzet onder eigen risico
De helft van de volwassen apotheekbezoekers maakte in 2016 het verplichte eigen risico vol. Afschaffing van het eigen risico zou betekenen dat 40% van de apotheekomzet binnen het basispakket weer onder de collectieve lasten zouden vallen. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.
Palliatieve sedatie vaker ingezet bij levenseinde
Palliatieve sedatie in thuissituatie bij meer dan één op de vijf sterfgevallen
Het aantal mensen in de thuissituatie dat voor hun overlijden palliatieve sedatie krijgt is in 2016 gestegen tot 32.500. De SFK concludeert dit op basis van verstrekkingen door openbare apotheken van midazolam, het middel van eerste keus in de KNMG-richtlijn Palliatieve sedatie. Dit is een stijging van 14.000 mensen ten opzichte van vijf jaar geleden. Dit meldt de SFK in het Pharmaceutisch Weekblad.