Redactioneel
Gedragsverandering
De focus moet niet langer alleen op zorg maar vooral op gezondheidsbevordering en preventie komen liggen, is het devies van staatssecretaris van VWS Maarten van Ooijen. Om dat voornemen om te zetten in daden bereidt hij (VWS) samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten en Zorgverzekeraars Nederland het GALA voor, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. Het Gezond en Actief Leven Akkoord, dat naar verwachting in januari wordt getekend.
Armamentarium
Ik kende het woord niet. Collega’s ook niet. Maar een mooi woord is het wel: armamentarium - uitrusting, arsenaal.
Percentages
1% lijkt op het eerste gezicht niet veel. Maar als je behoort tot de 1% meest geciteerde wetenschappers ter wereld van de afgelopen tien jaar, dan heb je wel degelijk een prestatie van formaat geleverd. Op de internationale lijst Highly cited researchers 2022 staan twee Nederlandse ziekenhuisapothekers: Jos Beijnen en Jesse Swen.
Betaalbaarheid
Voor de behandeling van kanker komen in de nabije toekomst verschillende nieuwe cel- en gentherapieën op de markt, naast al beschikbare gelijksoortige kankerbehandelingen, en therapieën voor zeldzame genetische aandoeningen zoals spinale musculaire atrofie (SMA) en metachromatische leukodystrofie (MLD).
Deal
Dagelijks worden nog steeds heel veel goed bruikbare geneesmiddelen en medische hulpmiddelen weggegooid. Verspild. Op jaarbasis gaat het om vele miljoenen euro’s. Gelukkig zie je overal initiatieven ontstaan om die verspilling tegen te gaan. Maar veel meer is nodig om van verkwistende zorg, duurzame zorg te maken, doel van de onlangs door vele partijen ondertekende Green Deal zorg 3.0.
Stekker
Kent u die grap over het verdwijnen van de fax uit de zorg? Hij verdween niet. Het begint inmiddels veel te lijken op een never ending story.
Gewicht
Te zoet, te vet, te zout. Ondanks mooie beloftes leveren de meeste voedingsfabrikanten nog steeds producten af waar het woordje te voor moet. En ondanks mooie afspraken gooien supermarkten nog steeds de meest ongezonde producten in de aanbieding, en zetten snoepgoed daar waar vooral jengelende kinderen het snel in het vizier krijgen.
Dromen
Slenterend over een hagelwit met palmbomen omzoomd strand; luierend in een hangmat met een goed boek en koele cocktail in de hand; de dagen loom aaneenrijgend; wie heeft zich niet ooit een dergelijke voorstelling van zijn pensioen gemaakt.
Jaap
Met Jaap komt het dik voor elkaar. Dat klinkt als een flauw naamgrapje – wat het natuurlijk ook is – maar is tegelijkertijd ook een realiteit. Want in zijn veertigjarige carrière als openbaar apotheker heeft Jaap Dik niet alleen zijn apotheken bestierd, maar zijn expertise ook in talloze gremia, expert- en klankbordgroepen en crisisteams ingezet. Kortom, de Johan Remkes van de farmacie.
Kijken, denken, adviseren
Openbaar apothekers spelen een belangrijke rol bij de begeleiding van patiënten met hart- en vaatziekten. Bij het gebruik van hun cardiale medicatie, maar zeker ook bij het afbouwen en stoppen ervan.
Nobelprijs
De Nobelprijs voor Peter de Smet! Dat was nog eens nieuws. Het bericht dat deze emeritus hoogleraar kwaliteit van de farmaceutische patiëntenzorg en voormalig KNMP-collega deze prestigieuze prijs had gewonnen, gaf velen die hem kennen een euforisch gevoel.
Geen taboes
Een van de eerste dingen die mij werd verteld toen ik in dienst trad bij het Pharmaceutisch Weekblad was dat het woord medicijn taboe was. Laat dat maar aan de lekenpers.
Inslikken
Op de redactie van het PW hing jarenlang een foto van een strip met daarin een pil en een insect. De strip kwam uit een Indiase geneesmiddelfabriek. Die foto hing daar natuurlijk niet voor niets. Het was niet alleen een opmerkelijke foto, het moest vooral gezien worden als het ultieme bewijs dat je bij geneesmiddelen afkomstig uit landen als India de nodige vraagtekens moest plaatsen.
Beeldbellen
Het is niet best gesteld met de wijze waarop astma- en COPD-patiënten hun inhalator gebruiken. Alle instructies en campagnes ten spijt.
Remmen of stoppen
“Een vrouw die aan een tafeltje met een begonia erop koffie zit te malen (...) ze heeft geen molen tot haar beschikking maar haar bewegingen zijn zo levensecht dat je de geur van koffie kunt ruiken (…) er wordt hier alleen nog maar geïmiteerd (…) men klampt zich vast aan zijn laatste herinnerde resten.”
Vrijwilligerswerk
Vroeger spaarden we zilverpapier (melkdoppen, snoeppapiertjes) voor de missie in Afrika. Hoe het een nou precies te rijmen was met het ander wisten we niet, maar we spaarden ons te pletter.
Wenselijk
Ook in de apotheek komt grensoverschrijdend gedrag voor. We horen verhalen over apothekers en apothekersassistenten die hiermee te maken hebben en hebben gehad. Seksuele toespelingen, aanrakingen, intimidatie, agressie, pesten. En meldingen waarmee niks wordt gedaan. Dat de voorzitters van de KNMP en NVZA hier nu aandacht voor vragen is daarom terecht en van essentieel belang.
Zongedrag
Huidkanker. Zodra de temperaturen omhoog gaan klinken weer de waarschuwingen van dermatologen en andere specialisten: ga niet onbeschermd en te lang in de zon zitten want het risico op huidkanker is groot. Wees kortom kritisch op je zongedrag.
Aandacht
De patiënt, daar zou meer tijd aan worden besteed. In een brief aan de Tweede Kamer schrijft VWS-minister Ernst Kuipers dat hij zich hier samen met veldpartijen voor blijft inzetten, maar dat “meer tijd voor de patiënt organiseren geen gemakkelijke opgave is in een sector die nu al een krappe arbeidsmarkt kent”.
Keukentafel
Wat ik me uit mijn jeugd vooral nog herinner is de vieze smaak van levertraan. Geen echt medicijn, maar mijn moeder geloofde heilig in de heilzame werking en gaf ons gedurende de wintermaanden aan de keukentafel dagelijks een lepel van het goedje.