Redactioneel
Taal en pijn
Taal kan pijn veroorzaken, maar deze juist ook stillen. Miljoenen Nederlanders hebben moeite met lezen en schrijven waardoor ze instructies van hun apotheker niet goed begrijpen.
Altijd
De apotheker is er altijd, daarom ben ik er ook zo ongelooflijk trots op, zei een professor farmacie onlangs tegen mij, en wees ter illustratie op het feit dat apotheekteams tijdens de coronacrisis altijd klaarstonden voor patiënten. En ik kan hem alleen maar gelijk geven.
Zware dobber
In een brief aan de Tweede Kamer doet zorgminister Hugo de Jonge uit de doeken hoe de Europese Commissie met een groot aantal aanbieders intensieve gesprekken voert om kansrijke kandidaat-coronavaccins te reserveren. Er wordt op meerdere paarden gewed om straks niet achter het net te vissen.
Apotheekabonnement
In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart volgend jaar duiken interessante rapporten op die van invloed kunnen zijn op de partijprogramma’s van politieke partijen en dus ook op een toekomstig regeerakkoord.
Gapen
De gaper is een typisch Nederlands verschijnsel, schreef historicus en gaperkenner Peter van den Hooff in het jubileum-PW van 10 maart 2017. Zo ook de discussie die er onlangs in ongekende hevigheid over losbrandde, zou ik eraan willen toevoegen.
Crisiszorg
Propofol - tijdens de coronacrisis veelvuldig genoemd als onmisbaar op de intensive care en onderwerp van een artikel in dit PW - waar kenden we dat ook alweer van? Toen ik de naam Michael Jackson voorbij hoorde komen wist ik het weer: de King of pop stierf 11 jaar geleden aan een overdosis propofol, na er al enige tijd aan verslaafd te zijn geweest.
Gezonde generatie
Een rookvrije generatie wil Paul Blokhuis realiseren. Een nobele maar niet makkelijk te realiseren ambitie van de staatssecretaris van Volksgezondheid, de drijvende kracht achter het Nationaal Preventie-akkoord. Instrumenten die hij tot zijn beschikking heeft zijn rookwaren onaantrekkelijk maken en zoveel mogelijk uit het zicht leggen, producten heel duur maken en als dat allemaal niks uithaalt producten verbieden. Dat laatste gebeurt nu met e-sigaretten met een smaakje.
Cruciaal
Bang om achter het net te vissen hebben Nederland, Duitsland, Frankrijk en Italië de Inclusieve Vaccin Alliantie in het leven geroepen om samen sterk te staan en – nog voordat is gebleken dat vaccin ChAdOx1 nCoV19 effectief en veilig is – alvast driehonderd miljoen doses te kunnen bestellen bij de universiteit van Oxford en AstraZeneca.
Fingers crossed
De wereld van potentiële behandelingen voor COVID-19 is grillig. Geprezen, verguisd, gerehabiliteerd is in het kort gezegd het lot dat menig middel ondergaat. Na aanvankelijk de hemel te zijn in geprezen kan het de volgende dag heel diep de grond in worden gestampt.
Initiatief
Afkortingen zijn een plaag. Ook in de zorg vliegen ze je te pas en te onpas om de oren. Vaak zonder duidelijke uitleg. Daardoor worden letters niet zelden door elkaar gehusseld en in de verkeerde volgorde geplaatst, met nog meer verwarring tot gevolg. In dit PW staat een artikel over I&O. Ik moest even goed nadenken waar die letters ook weer voor staan. Maar kwam er niet uit. Niet verwonderlijk trouwens, want de juiste term is O&I. Organisatie en infrastructuur.
REGIE
In het Nederlands Dagblad stond onlangs een intrigerend stuk van een apothekersassistent over haar corona-ervaring in de apotheek. Over “een oude baas” die een volgnummertje pakt en de apotheek inloopt, tegen de richting van de pijlen op de vloer in. Een duidelijk niet meer zo schone katoenen zakdoek uit zijn broekzak vist, zijn voorhoofd afwist, zijn neus snuit en de zakdoek weer terug stopt. Het herhaalrecept voor zijn medicijnen legt hij op de statafel die voor de balie staat om de anderhalve meter afstand te waarborgen en leunt dan voorover tot vlak voor het plexiglazen scherm.
Panacee
De president van Tanzania was laaiend enthousiast. Hij stuurde een vliegtuig naar Madagaskar om een lading van het even bejubelde als omstreden elixer Covid-Organics op te halen. Ook Congo-Brazzaville, Guinea-Bissau en Equatoriaal Guinea kochten fikse partijen in. De leider van Madagaskar had daarvoor al uitgebreid reclame gemaakt voor het kruidendrankje – gemaakt van artemisia, een plant die gebruikt wordt bij de behandeling van malaria – dat COVID-19 zou genezen en gratis beschikbaar was voor de armen.
Scheikunde
Epidemieën teisteren Europa, heet het hoofdstuk. Het gaat over de pest, over cholera, syfilis, de pokken, kinkhoest, difterie, tyfus, longontsteking, tuberculose. “Rond 1870 was de gemiddelde leeftijd in Europa en de Verenigde Staten slechts 36 jaar”, schrijft Piet Pijper in zijn indrukwekkende, ruim 550 pagina’s tellende populair wetenschappelijke boek ‘Schatgravers en Scheppers, verhalen over de ontdekkers en makers van geneesmiddelen’.
Out of the box
De publicaties over dit onderwerp knallen de grond uit. Beeldend taalgebruik van een onderzoeker die zich ook enigszins verbaast over de stortvloed aan studies naar de werking van chloroquine en hydroxychloroquine bij COVID-19-patiënten. Vrijwel dagelijks worden studieresultaten gepubliceerd die ook nog eens steeds iets anders beweren. Met de uitersten van “veilig” en “effectief” tot “levensgevaarlijk” en “dodelijk”, en alles daartussen. Dit prikkelt sommige wetenschappers de gebaande paden links te laten liggen en out of the box te treden.
Beperkingen
Het is net oorlog. Tegenwoordig is dat regelmatig te horen en te lezen. “Want ook toen mocht je niet naar buiten.” Of: “In de openbare ruimte mogen we niet gaan en staan waar we willen, we weten niet hoe lang de maatregelen duren en hoe dit verder gaat.”
Trots en troost
Troost in tijden van corona. Het zou de titel kunnen zijn van een boek vol verhalen over mensen die troost bieden en troost ontvangen. Zoals de internist die tijdens zijn dienst Bach speelde op zijn viool voor de opgenomen coronapatiënten. Of de vele mensen die een T-shirt met rood hart voor hun raam hangen om alle zorgverleners een hart onder de riem te steken. Of de buurman van de apotheek die op een kaartje met bloemen schrijft dat ‘de meiden wel een bosje verdiend hebben’.
Beloning
Al jaren is er in Nederland een nijpend tekort aan apothekersassistenten. De uitstroom is veel groter dan de instroom, en dat zal vanwege de vergrijzing de komende jaren alleen maar toenemen.
Surrealistisch
“Dit heb ik in vijftig jaar niet meegemaakt”, schrijft Ele Visser in een mail. Normaal zou hij als assistent in de Haagse Transvaal Apotheek met een zware verkoudheid doorwerken, maar nu zit hij preventief thuis “om mogelijke besmetting van collega’s en patiënten te voorkomen. Bij verdenking van corona thuisblijven, geen risico’s nemen.”
Waardering
Voor de ingang is met stoepkrijt een groot hart getekend met daarin de tekst ‘Voor de zorg’. Bossen tulpen, rozen en narcissen worden bezorgd. Een slagroomtaart met de tekst ‘Jullie zijn toppers’, cupcakes, dozen Merci-chocolaatjes. Een filmpje op SBS6 met de boodschap ‘Lieve apothekers, bedankt voor jullie tomeloze inzet’. En heel veel kaarten met teksten als ‘Iets lekkers voor bij de koffie omdat jullie het hebben verdiend’, ‘Kanjers in de apotheek die werken als gekken nu’, ‘Wij waarderen het zeer dat jullie er blijven zijn voor de mensen’.
Zorghelden
Een gekkenhuis, was nog de meest gehoorde kreet als gevraagd werd naar de situatie in de apotheek. Telefoonlijnen overbezet, de voordeur noodgedwongen op slot vanwege een enorme aanloop van mensen die extra medicatie of een voorraadje paracetamol wilden inslaan, verloven ingetrokken, alle hens aan dek. Maar we rooien het, was tegelijkertijd de stellige overtuiging. Met vereende krachten wordt ultieme patiëntenzorg geleverd!