Noodtasje voor bijnierpatiënten
“Ongeveer de helft van de bijnierpatiënten is niet in staat adequaat op te treden als ze een addisoncrisis krijgen”, zegt voorzitter Thon Westerbeke van Bijniervereniging NVACP. “Dit leidt jaarlijks tot ruwweg vierhonderd tot vijfhonderd onnodige ziekenhuisopnames. Een ziekenhuisopname wegens een addisoncrisis kost minimaal € 10.000. Deze ziekenhuisopnamen kunnen worden voorkomen als bijnierpatiënten altijd voldoende extra hydrocortison paraat hebben. Ze moeten hun buren of mantelzorgers uitlegen dat ze bij een dreigende addisoncrisis extra hydrocortison nodig hebben, veelal via een injectie. Mocht de patiënt zelf niet meer in staat zijn zich te prikken, dan moeten mantelzorgers, vrienden of buren weten hoe ze dit kunnen doen.
Ongeveer de helft van de patiënten heeft dit niet goed genoeg geregeld. Veel patiënten zijn bang zichzelf te prikken, zijn niet in gesprek gegaan met hun buren of hebben een arts die hen niet wees op de noodzaak hydrocortisoninjecties bij de hand te hebben.”
Daarom gaat bijniervereniging NVACP gratis noodtasjes verstrekken. Een bijeenkomst in Isala Klinieken op 9 december vormde de aftrap voor deze actie. “In totaal hebben we vijfduizend tasjes beschikbaar”, zegt Westerbeke.
In de tasjes kunnen enkele injectiespuiten, naalden, hydrocortisontabletten en hydrocortisonpoeder voor intraveneuze of intramusculaire injectie. De apotheek levert de medicatie voor in de tasjes. Verder bevatten de tasjes instructies hoe omstanders in geval van nood moeten handelen, wie ze moeten bellen en welke medicatie de patiënt gebruikt.
Levenslange suppletie
In Nederland hebben ongeveer vijfduizend mensen een aandoening aan de bijnier, zoals de ziekte van Addison of het syndroom van Cushing. De bijnier maakt dan onvoldoende hydrocortison aan zodat levenslange suppletie met hydrocortison nodig is.
Stressvolle situaties kunnen leiden tot een acuut tekort aan hydrocortison, zodat mogelijk een addisoncrisis ontstaat. Daarbij daalt de bloeddruk, treedt misselijkheid op en daalt het bewustzijn. Vaak kan de patiënt niet meer helder denken en handelen. Zonder tijdig ingrijpen raakt de patient bewusteloos en kan hij in uitzonderlijke gevallen zelfs overlijden.
Westerbeke hoopt dat alle bijnierpatiënten snel op de hoogte zijn van het bestaan van de noodtasjes. Daarbij ligt volgens hem een belangrijke rol voor apothekers. “We willen apothekers oproepen bijnierpatiënten die bij hen in de apotheek komen te wijzen op de noodtasjes. Ze kunnen zorgen voor de juiste vulling van de tasjes. De tasjes zijn gratis, dankzij een sponsor, Pfizer. De apotheker zal ook moeten overleggen met de huisarts, omdat het noodtasje receptplichtige medicatie bevat. Mogelijk kan de apotheker ook injectie-instructies geven.”