Meer pancreatitis bij moderne antidiabetica
Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek dat is gepubliceerd in JAMA International Medicine. Het onderzoek richtte zich op het gebruik van GLP-1-agonisten en DDP-4-remmers. Concreet ging het om sitagliptine (Januvia) en exenatide (Byetta).
De onderzoekers voerden een case-controlstudie uit onder 1269 patiënten met diabetes type 2 die in het ziekenhuis werden opgenomen met acute pancreatitis. Vervolgens werd deze groep gematcht met 1269 patiënten met diabetes type 2 die geen pancreatitis hadden.
Nadat de onderzoekers hadden gecorrigeerd voor verschillen in gewicht, alcoholgebruik en de aanwezigheid van galstenen, bleek dat in de groep met pancreatitis significant meer mensen de op GLP-1 gebaseerde medicamenten exenatide of sitagliptine gebruikten.
Uit dierstudies tijdens de ontwikkeling van deze medicamenten bleek al dat acute pancreatitis een mogelijke bijwerking was. Deze studie evalueert voor het eerst dit risico bij mensen.
De onderzoekers vermoeden dat deze middelen leiden tot de vorming van laesies en de proliferatie van kanaaltjes in de alvleesklier. Op deze wijze kan een onstekingsreactie ontstaan.
Bovenstaand nieuwsbericht is gebaseerd op de studie van Singh et al, Glucagon-like Peptide 1-Based Therapies and Risk of Hospitalization for Acute Pancreatitis in Type 2 Diabetes Mellitus, gepubliceerd in JAMA Internal Medicine.
Er zijn echter een aantal opmerkingen bij deze studie te plaatsten. De American Association of Clinical Endocrinologists (AACE) en de American Diabetes Association (ADA) geven in een gezamenlijke reactie aan dat deze analyse een retrospectieve studie is die data uit een administratieve database gebruikt. Deze vorm van analyse wordt niet gezien als even robuust als een prospectief gerandomiseerd gecontroleerde klinische studie, de “gouden standaard” om behandelingen te evalueren.
Daarnaast kent deze studie een aantal beperkingen, waaronder het feit dat er twee verschillende medicijnen uit verschillende klassen (JANUVIA en BYETTA) zijn samengenomen. In de SPC staat vermeld dat sinds het geneesmiddel op de markt is, er spontane meldingen van bijwerkingen van acute pancreatitis zijn gemeld. Een causale relatie met sitagliptine is niet aangetoond in een gepoolde analyse van prospectieve, gerandomiseerde, dubbelblinde klinische studies met in het totaal meer dan 10.000 patiënten. De incidentie van pancreatitis was in de groep met sitagliptine (0,08 events per 100 patiëntjaren) gelijk aan de incidentie in de groep zonder sitagliptine (0,10 events per 100 patiëntjaren).Ook andere epidemiologische studies hebben geen verband tussen sitagliptine en pancreatitis aangetoond. MSD blijft de veiligheid van haar producten systematisch volgen door middel van uitgebreide post-marketing surveillance programma’s en TECOS, een grote, gerandomiseerde, dubbelblinde eindpuntstudie.
Zoals de AACE en de ADA in hun reactie aangeven is deze studie niet de juiste basis is om de behandeling van diabetespatiënten op te baseren.
Caroline Doornebos, arts, Medisch Directeur MSD