Minder terugval met antipsychoticum

Dit baseren Amerikaanse en Duitse onderzoekers in The Lancet op een systematische review van 65 onderzoeken met bijna 6500 patiënten. 80% van de patiënten met schizofrenie heeft binnen vijf jaar na stoppen van een antipsychoticum een terugval, meestal binnen enkele maanden of jaren. Deze review nam als eerste ook de bijwerkingen en de kwaliteit van leven mee in de beoordeling. De primaire uitkomstmaat was een relapse binnen zeven tot twaalf maanden. De gemiddelde leeftijd van de patiënten was 41 jaar en zij hadden gemiddeld veertien jaar schizofrenie. In de meeste studies werd het antipsychoticum ineens gestopt, slechts in tien studies werd het middel geleidelijk afgebouwd.

Het continueren van antipsychotica leidde tot een afname van het aantal terugvallen, gemeten na een jaar: 27% bij gebruik van een antipsychoticum en 64% bij placebo (RR 0,40, 95% BI 0,33-0,49, NNT 3). Depotpreparaten waren effectiever in het voorkomen van een terugval (RR 0,31, 95% BI 0,21-0,41) dan orale antipsychotica (0,46, 95% BI 0,37-0,57). Het meest effectief waren depotpreparaten met haloperidol (Haldol) en flufenazine (Anatensol). Het verschil tussen antipsychotica en placebo nam af naarmate de studie langer duurde. De uitkomsten suggereren ook een betere kwaliteit van leven bij gebruik van een antipsychoticum. Zoals te verwachten was, ervoeren antipsychoticagebruikers vaker gewichtstoename, bewegingsstoornissen en sedatie.

Een commentaar in The Lancet stelt dat de review weliswaar het effect van antipsychotica overtuigend aantoont, maar dat enkele belangrijke vraagstukken blijven bestaan. Waar geeft de patiënt zelf de voorkeur aan? Wat is de invloed op maatschappelijke participatie? En waarom hebben sommige patiënten toch een terugval ondanks continuering van antipsychotica? Bovendien is de mediane follow-up een half jaar, slechts een fractie van de tijd dat de patiënt ondersteuning nodig heeft van zorginstellingen [Lancet 2012;379(9831):2030-2031 en 2063-2071].