Achtergrond
Bewustwording nodig voor interactierisico’s oncolytica
Geneesmiddelinteracties bij bijna 60% van de oncologische patiënten
Oncologische patiënten gebruiken vaak veel verschillende geneesmiddelen, waardoor bij bijna 60% van hen een geneesmiddelinteractie voorkomt. Voor naar schatting 4% van de kankerpatiënten zijn geneesmiddelinteracties de doodsoorzaak. Het is daarom belangrijk dat betrokken zorgverleners voldoende kennis hebben van mogelijke risico’s.
Protocol moet patiëntenzorg bij endocriene therapie verbeteren
FPZ voor vrouwen met adjuvante therapie tegen borstkanker niet optimaal
Voor vrouwen met adjuvante endocriene therapie tegen borstkanker is een farmaceutisch zorgprotocol ontwikkeld. Voor een succesvolle toepassing van deze richtlijn voor apothekers is nauwe samenwerking met andere zorgverleners essentieel. Van belang is dat gebruikers van endocriene therapie eenduidig worden voorgelicht en eventuele klachten adequaat worden opgevolgd.
Gebruik TKI’s kan leiden tot milde en fatale bijwerkingen
Post-marketing volgen van tyrosinekinaseremmers is van buitengewoon belang
De groep van tyrosinekinaseremmers (TKI’s) blijft zich uitbreiden met zowel nieuwe middelen als nieuwe indicaties voor middelen die al langer op de markt zijn. Het is belangrijk deze ontwikkelingen nauwkeurig te monitoren en bijwerkingen te melden, benadrukt Bijwerkingencentrum Lareb. Het centrum ontving tot dusver 420 meldingen over 799 bijwerkingen bij gebruik van TKI’s.
‘Brede inzet immunotherapeutica zorgde voor nieuwe dynamiek’
Voorzitter cieBOM Ferry Eskens over ontwikkeling oncolytica
Jaarlijks buigt de commissie ter Beoordeling van Oncologische Middelen (cieBOM) zich over zo’n twintig nieuwe geneesmiddelen en behandelindicaties. Is sprake van een belangrijke farmacotherapeutische meerwaarde, dan volgt een positief advies dat in principe bindend is voor oncologen. “We staan nu aan de vooravond van combinaties van immunotherapie met chemotherapie.”
Entresto heeft een beperkt effect op kwaliteit van leven
Factcheck: verbetert nieuw hartfalenmiddel de kwaliteit van leven?
De relatief nieuwe combinatietablet sacubitril/valsartan (Entresto) voor de behandeling van hartfalen, zou de kwaliteit van leven verbeteren als aanvulling op de standaardbehandeling bij patiënten met chronisch hartfalen. Het verschil is echter klein en de klinische relevantie en extrapoleerbaarheid van de studieresultaten zijn beperkt. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik bestempelt de factcheck daarom als: deels waar.
Praten, lobbyen, overtuigen voor kentering in medicijnontwikkeling
Medical need staat voorop bij Fair Medicine
Het initiatief Fair Medicine, dat medical need voorop stelt bij geneesmiddelproductie, raakt op stoom. De ontwikkeling van een nieuw medicijn tegen een zeldzame nierziekte is zover dat het begin 2019 kan worden getest bij mensen. Ook geneesmiddeltekorten zijn in beeld: voor de productie van hydrocortison – essentieel bij bijnierinsufficiëntie, maar slecht leverbaar – zijn contacten gelegd met een producent. Directeur Hans Büller: “We gaan dit oplossen.”
Nierfunctie op eerste recept
FTO-module gelanceerd voor goed gebruik van DOAC’s in de eerste lijn
Nu huisartsen ook directwerkende orale anticoagulantia (DOAC’s) mogen voorschrijven, kan het nuttig zijn in een FTO afspraken te maken over goed gebruik van DOAC’s. Het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik heeft hiervoor FTO-materiaal ontwikkeld.
Empagliflozine ook bij diabetes type 1
De SGLT-2-remmer empagliflozine verbetert de glykemische controle en verlaagt het lichaamsgewicht bij patiënten met diabetes mellitus type 1. Het aantal hypoglykemieën neemt niet toe. Bij hogere doseringen stijgt wel het risico van ketoacidose.
Medicatiebeoordeling met GheOP3S-tool veelbelovend
Overleg apotheker en arts in verpleeghuis ter optimalisatie van farmacotherapie
Een medicatiebeoordeling met de GheOP3S-tool en face to face-overleg tussen apotheker en arts resulteert in minder gebruik van potentieel ongeschikte medicijnen, blijkt uit een studie van de Universiteit Gent in een Belgisch verpleeghuis. Maar de acceptatie en implementatie van voorstellen van de apotheker kan beter, concludeert Katrien Foubert, die dit jaar de PRISMA-prijs voor beste presentatie won.
Context gezondheidsprobleem altijd relevant bij behandeling
Nieuwe blik op het Handvest van de apotheker
Om tegemoet te komen aan de opvatting dat meerdere soorten van bewijs mogelijk zijn, moet wellicht een aantal kernwaarden van het Handvest van de apotheker worden verdiept, betogen Ruud Dessing en Frits Elferink. De context van een gezondheidsprobleem is altijd relevant, de ervaring van de patiënt mag niet ontbreken.
‘Farmacogenetica sluit naadloos aan bij kennis van apothekers’
Ziekenhuisapotheker en klinisch-farmacoloog LUMC, Jesse Swen:
Nederland loopt voorop in de wereld op het gebied van farmacogenetica. Zowel zorgverleners als patiënten zijn zich steeds meer bewust van het belang hiervan voor een optimale farmacotherapie. Een van de stuwende krachten is ziekenhuisapotheker Jesse Swen. “Dit biedt apothekers dé kans om met de patiënt in gesprek te gaan over een betere behandeling en vermindering van bijwerkingen.”
Geen laxans bij opioïd: kans op obstipatie verdubbeld
Eén op de vier patiënten die met een opioïd starten, gebruikt geen laxans. Vooral omdat de voorschrijver of de patiënt dat zelf niet nodig vindt. Patiënten die geen laxans gebruikten, ontwikkelen twee keer zo vaak obstipatie.
Patiënt overschat wachttijd
Onderzoeksbureau: perceptie en werkelijkheid lopen ver uiteen
Opnieuw verschenen onlangs berichten in de media dat wachttijden van een half uur gewoon zijn in de apotheek. Dat klopt absoluut niet, verzekert onderzoeksbureau AMP. De gemiddelde wachttijd in de apotheek was in 2017 en 2018 2,6 minuten.
Patiënt moet meer profiteren van geavanceerde therapie
Nieuwe strategie nodig om patiënt te bereiken met hospital exemption
Om geavanceerde therapieën te kunnen inzetten voor de behandeling van patiënten met – veelal zeldzame – ziekten, dienen academische centra zich meer bewust te zijn van hun rol als productontwikkelaar. Zij moeten hun product tactischer en met een duidelijke strategie ontwikkelen, concludeert promovenda Sofieke de Wilde.
Voedselallergieën te lijf met plantaardige vezels
Dieetinterventie verbetert de effectiviteit van immunotherapie
Voedselallergieën kunnen worden behandeld met een nieuwe therapie, waarbij tegelijk een dieet verrijkt met niet-verteerbare vezels en voedings-eiwitten worden toegediend. Deze methode vermindert acute allergische symptomen in koemelk-allergische muizen. Niet-verteerbare vezels stimuleren het immuunsysteem, stelt promovenda Marlotte Vonk.
Apotheker krijgt waarschuwing voor fout tijdens smart filling
Klacht gegrond voor verstrekken sotolol in plaats van montelukast
Omdat zij verkeerde medicatie had gekregen door een fout bij smart filling in de apotheek, spant een patiënt tegen twee apothekers een zaak aan bij het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg in Amsterdam. Dat acht de klacht over de ene apotheker niet gegrond. De andere apotheker krijgt een waarschuwing.
Voorkom suïcide: durf het bespreekbaar te maken
Behalve FTO-module en gatekeepers-training nu ook geactualiseerde StiPCO-cursus
Soms maken apothekers het verschil als het erom gaat suïcide te voorkomen. Heel praktisch met een innameadvies, of door als gatekeeper op tijd in te grijpen en iemand met zelfmoordgedachten door te verwijzen. Volgens psychiater Marijke Josephus Jitta is het daarbij vooral van belang uit je schaduw te stappen. “Vráág er gewoon naar.”
Statinegebruik blijft mogelijk na verdwijnen spierklachten
Goede begeleiding van patiënten is van belang
Bij gebruik van statines kunnen spierklachten ontstaan. Dit kan een reden zijn voor verminderde therapietrouw of staken van de behandeling met statines. Goede begeleiding van deze patiënten is daarom van belang. Behandeling met een andere statine of andere cholesterolverlagende middelen is mogelijk zonder dat opnieuw spierklachten ontstaan.
eHealth helpt laaggeletterde medicatie veilig te gebruiken
Gesproken berichten beklijven beter dan geschreven teksten
Door gebruik te maken van eHealth kan veilig medicijngebruik van laaggeletterden worden bevorderd. De toepassingen die ingezet worden moeten wel eerst getest zijn bij deze groep en inspelen op het gebruikersprofiel en kennisniveau van de patiënt. Dit blijkt uit literatuuronderzoek van de Hogeschool Utrecht naar laaggeletterdheid, digitale vaardigheden en eHealth-ondersteuning.
‘Enorme berg kennis van CBG moet beter ingezet voor patiënt’
Voorzitter Ton de Boer van College ter Beoordeling van Geneesmiddelen:
Patiëntparticipatie en begrijpelijke patiëntinformatie zijn speerpunten voor Ton de Boer, die nu ruim een jaar voorzitter is van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. “Terecht willen patiënten betrokken worden bij geneesmiddelontwikkeling en meedenken over de eindpunten van een studie.”